مفهوم ضدقهرمان در سینمای ما اشتباه ترجمه شده / در جوامعی که توسعه سیاسی ناکام بوده، قهرمان و قهرمان‌بازی از واقعیت فاصله دارد
تاریخ انتشار: ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۹۵۲۷۷
مهدی سجاده‌چی نویسنده فیلم‌های سینمایی «مرد نامرئی»، «هفت‌سنگ»، «قاعده بازی» و «سوفی و دیوانه» با اشاره به اینکه سینمای ایران مملوء از ضد قهرمان شده تأکید کرد که با این وجود ضد قهرمان در سینمای ما به اشتباه ترجمه شده است.
مهدی سجاده‌چی فیلمنامه‌نویس سینما در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: در تعریف کلاسیک اگر بخواهیم مفهوم قهرمان در سینما را بیان کنیم، قهرمان به کاراکتری گفته می‌شود که مطالبه خاص و شخصی دارد و این مطالبه می‌تواند مسئله‌ای باشد که او شخصاً آن را دنبال می‌کند و یا مسئله‌ای است که به او تحمیل شده؛ اما در سینمای ما هر زمان صحبت از قهرمان می‌شود اذهان به سمت شخصیت‌هایی می‌روند که عملکرد قهرمانانه دارند و معمولاً سینمای دفاع مقدس مدنظر قرار می‌گیرد در حالیکه در سینمای دفاع مقدس کاراکترها انگیزه شخصی ندارند و همه برای یک هدف بزرگ اجتماعی یا دینی مبارزه می‌کنند و در تعریف کلاسیک درام این افراد اصولا قهرمان به حساب نمی‌آیند چرا که قهرمان باید مطالبه و هدف شخصی داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سجاده‌چی خاطرنشان کرد: قهرمان در سینما لزوماً یک شخصیت مثبت و سفید نیست و حتی می‌تواند کاراکتری خاکستری باشد. قهرمان در یک درام سینمایی کاراکتری است که یک هدف را به شکلی فعال دنبال می‌کند، مسیری را در پیش دارد که موانعی بر سر راهش قرار دارد و در مخاطب ایجاد دغدغه می‌کند که آیا قهرمان قصه می‌تواند موانع را پشت سر بگذارد یا خیر. قهرمان لزوماً قرار نیست به هدفش برسد و حتی ممکن است در نهایت، فیلم با مرگ او به پایان برسد.
او افزود: امروز سینمای ما مملوء از ضد قهرمان است اما مفهوم ضد قهرمان برای ما اشتباه ترجمه شده و همه فکر می‌کنند که او همان بَدمَن قصه است. بعد از قرن 19 و 20 که روابط اجتماعی در اروپا بسیار پیچیده‌تر شده و دولت‌ها و در واقع سیاست، بر همه جنبه‌های زندگی افراد تأثیرگذار شد و اراده انسان در برابر قدرت دولت ناچیز به نظر رسید روشنفکران ادبی به این نتیجه رسیدند که با وجود ناچیز بودن اراده و قدرت انسان در برابر این قدرت بزرگ مسیر دیگری در شخصیت‌پردازی و روایت دنبال کنند که منجر به خلق ضد قهرمان شد؛ قهرمان عاجز که پس از ادبیات به سینما هم آمد. نمونه‌ای از این ضد قهرمان را می‌توان کاراکترهای فیلم «کرامر علیه کرامر» دانست که نمی‌توانند اراده خود را بر آنچه از بیرون بر روابط زناشویی‌شان تأثیرگذار است غالب کنند و به نوعی در برابر این اتفاقات شکست‌خورده هستند.
نویسنده فیلم سینمایی «روز سوم» در ادامه گفت: بنیانگذار این نوع سینما در کشور ما اصغر فرهادی است. قهرمانان فیلم‌های فرهادی افرادی عاجز و ناتوان هستند که اراده آن‌ها در برابر مشکل به وجود آمده ناچیز است و به هیچ‌وجه در این کاراکترها عملی قهرمانانه نمی‌بینیم، چنین فضایی امروز در سینمای ما غالب است. نمی‌خواهم از تعابیری مانند «جهان سوم» استفاده کنم ولی در جوامعی که در توسعه سیاسی ناکام هستند، قهرمان و قهرمان‌بازی از واقعیت فاصله دارد.
این نویسنده درباره تعریفی که امروز از قهرمان در سینمای ایران می‌شود گفت: در عالم واقع افرادی که عمل قهرمانانه دارند و حتی در راستای رسیدن به هدفی بزرگ جان خود را از دست می‌دهند قهرمان هستند و نمونه مشخصی از این افراد را می‌توان شهدا دانست اما همانطور که در ابتدا مطرح کردم در درام این تعریف برای قهرمان درست نیست و آن‌هایی که چنین تعریفی را در سینما درست می‌دانند بیشتر به دنبال شعارهای سیاسی هستند. امروز در جامعه افرادی که بخواهند با پایمردی و حفظ همه ارزش‌های انسانی در برابر معضلات ایستادگی کنند و به اهدافشان فکر کنند تعدادشان شاید نزدیک به صفر باشد و اگر ما در آثار سینمایی‌مان مدام چنین کاراکترهایی که بسیار در اقلیت هستند، معرفی کنیم قطعاً کسی باورش نمی‌شود و فیلمساز با این کار بیش از هر چیز خود را دست انداخته است. در چنین وضعیتی که این شخصیت‌ها باورپذیر نیستند و در سینمای دفاع مقدس هم کاراکترها قهرمان به حساب نمی‌آیند استحاله خواست قهرمان می‌تواند یکی از راه‌های جایگزین مناسب برای قهرمان‌پردازی در سینما باشد به این معنی که قهرمان در وهله اول هدف بزرگی که دارد را دنبال می‌کند و پس از ناتوانی در مسیری که قرار می‌گیرد، خواسته‌اش استحاله پیدا می‌کند و به بُعد دیگری از مسئله پی می‌برد. شاید نزدیک‌ترین مثال برای این موضوع حکایت‌های عرفانی باشد که در فرهنگ ما به وفور یافت می‌شوند و قهرمان در برابر قدرتی بزرگ‌تر از اراده خود، هر چند که نمی‌تواند به آن غلبه کند اما به مسئله‌ای شاید حتی باارزش‌تر از غلبه بر آن پی می‌برد.
او در پایان افزود: مثال معروف برای این ایده، قصه لیلی و مجنون است. این مفهوم را در آن می‌توان استخراج کرد که نرسیدن مجنون به لیلی در ادامه ماجرا به مسئله‌ای فرعی تبدیل می‌شود و مجنون از طریق این عشق به دستاورد ارزشمندتری می‌رسد. به نظر من این راه نجاتی برای سینمای ما است که از طریق آن نه خودمان را با قهرمان‌های دروغین دست می‌اندازیم و نه در منجلابی که امروز سینمای اجتماعی‌مان با شخصیت‌های علیل در آن گرفتار شده باقی می‌مانیم.
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: دفاع مقدس سینمای دفاع مقدس مرگ دولت ادبیات فیلم سینمایی اصغر فرهادی سینمای ایران جامعه عشق قهرمان روز سوم فیلم نامه نویس قهرمان در سینما ضد قهرمان قهرمان در سینما سینمای ما ضد قهرمان مسئله ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۹۵۲۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نکونام: اگر کسی اشتباه کند تاوانش را می‌دهد
آفتاب‌‌نیوز :
جواد نکونام سرمربی تیم استقلال در نشست خبری پیش از دیدار با ذوب‌آهن در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت: هیچ بازی برای ما راحت نیست و ۵ بازی تا پایان فصل داریم که باید تمام تمرکزمان را داشته باشیم تا به موفقیت برسیم. می‌دانیم کجای کار هستیم و می‌دانیم از این بازی چه می‌خواهیم. دوست داریم که بتوانیم بازی را کنترل کنیم و به پیروزی برسیم. همه از اهمیت بازی آگاه هستند و می‌دانند چه مسئولیت بزرگی بر دوشمان است.
او ادامه داد: در روز اول هم گفتم که باید بهترین عملکرد را داشته باشیم و الان هم صحبتم همین است. باید بهترین بازی را انجام دهیم و بیشترین تلاش را هم داشته باشیم بعد از آن هر اتفاقی بیفتد قسمت و تقدیر است.
نکونام درباره حضورش در کنفرانس خبری پس از مدت‌ها توضیح داد: من خوشحال هستم که اینجا آمدم و همیشه دوست دارم که پاسخ‌گوی خبرنگاران باشم، ولی شرایط خیلی مهم است و در شرایطی که من تمرین دارم و تیمم داخل رختکن است، آمدم اینجا جواب بدهم. اگر شرایطش باشد نمی‌روم کسی هم نمی‌تواند به من بگوید که بیایم؛ شما تمام دنیا را نگاه کنید در کنار زمین تمرین یک سالنی دارند که دوستان در آن حاضر می‌شوند و باهم صحبت می‌کنیم. امروز خوب است و من با اینکه دیر می‌رسم، اما آمدم اینجا و بعدش به تمرین خواهم رفت. اگر من هتل المپیک باشیم و با این ترافیک بخواهم بیایم این سمت تهران، باید چه کار کنم؟ وقتی نتوانم نمی‌آیم. من هیچوقت به خبرنگاران توهین نکردم، ولی این موضوعی است که سازمان لیگ باید درستش کند. اگر ده سال دیگر هم مربیگری کنم و اگر اتفاقی بیفتد که نتوانم بیایم، باز هم نمی‌آیم.
وی در اشاره به تنش‌های موجود با مدیریت سابق باشگاه استقلال و برکناری علی خطیر گفت: هر تیمی متحدتر باشد، نتیجه بهتری می‌گیرد. این فقط قهرمانی و جام گرفتن نیست. هر گروهی متحدتر باشد موفق‌تر است. به هر حال آتیلا حجازی و پدر مرحومش نامی پرافتخار برای باشگاه استقلال هستند و افتخار می‌کنیم. آقای علی عسگری و سردار شهریاری تلاش کردند و نشان دادند که مالکیت باشگاه استقلال برایشان مهم است. صحبت‌های خوبی داشتیم و آینده به دستان این عزیزان است. امیدوار هستیم استقلال بهترین نتیجه را بگیرند و نمی‌شود قول داد، چون فقط می‌توانیم قول تلاش کردن را به هواداران بدهیم. به دوستان هم در جلسات گفتیم که برنامه‌ریزی برای این ۵ هفته است و از هفته آینده به سراغ تمدید‌ها خواهیم رفت.
سرمربی استقلال در واکنش به اتفاقات رخ داده در ورزشگاه آزادی در جریان بازی پرسپولیس-سپاهان واکنش نشان داد و گفت: تقابلی وجود ندارد. ما همه دوست هستیم و هیچکس را رودرروی یکدیگر نگذارید. قسم می‌خورم که از این اتفاقات خبر ندارم و می‌دانید که صادقانه صحبت می‌کنم. به هر حال اگر کسی اشتباه کند تاوانش را می‌دهد. منکر عملکرد هواداران نمی‌توان شد و خودم هم در بازی‌های قبل دیدم که هواداران تیم رقیب به من بی‌احترامی کردند. به هر حال باید پذیرفت و اتفاقی که می‌گویید را نمی‌دانم. دوست دارم فردا همه هواداران با شال و پیراهن و هر چیز آبی به ورزشگاه بیایند و استادیوم آبی باشد. تمام تلاشمان را می‌کنیم تا تیم فردا موفق باشد.
او درباره وضعیت خط دفاعی تیمش توضیح داد: این هفته هم آرمین سهرابیان و هم رافائل سیلوا به ما کمک کردند و امروز در تمرین کنار ما هستند. بحث استفاده کردن از آن‌ها به شرایط بازی بستگی دارد.
سرمربی تیم فوتبال استقلال درباره قضاوت کوپال ناظمی گفت: ایشان داور خوبی است و نگاه ما مثبت است. البته ذهنیت‌هایی در مورد قضاوت ایشان از دو دیدار گذشته وجود دارد، اما ما هیچ قضاوتی نمی‌کنیم و دوست داریم بهترین عملکرد را داشته باشند و حقی از تیمی ضایع نشود. ما تلاش می‌کنیم و می‌جنگیم و هر تیمی که شایسته است پیروز شود.
وی ادامه داد: نگران هستیم، اما اعتماد می‌کنیم به همه داوران. همه دیدند که در چند بازی اخیر چه اتفاقاتی رخ داده است. با این حال ما تلاش می‌کنیم و وظیفه خودمان را انجام می‌دهیم. امیدوارم داوران هم عدالت را اجرا کنند و هر تیمی که شایسته است به پیروزی برسد. شرایط طوری است که نمی‌توانیم اعتراض نکنیم. نگران هستیم، ولی اعتماد می‌کنیم.
نکونام در اشاره به نتایج فوق‌العاده ذوب‌آهن در بازی‌های خارج از خانه گفت: آمار و ارقام برای رسانه و آنالیزور جذاب است، ولی در فوتبال دو تیم مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند و هر کسی بهتر باشد، می‌برد!
سوال بعدی از جواد نکونام درباره سبک بازی تیمش بود. نکو با لبخندی همراه با اعتماد به نفس گفت: من هر کاری دلم بخواهد می‌کنم. صد درصد... خبرنگار پرسید تا قهرمانی؟ نکونام جواب داد: تا هر موقع که بخواهم. تا هر موقع که بخواهم!
او درباره مسائل پرداختی مالکان جدید استقلال گفت: این صحبت‌ها مربوط به کار‌های مدیریتی است و چیزی نیست که من به آن ورود کنم.
نکونام در واکنش به تاثیر امضای تسویه حساب گرفتن از بازیکنان گفت: خیالتان راحت باشد هیچ تاثیری نمی‌گذارد.
او همچنین به مسئله تغییر نام باشگاه استقلال گفت: چیز‌هایی می‌گویید که به من مربوط نیست. مسئولان و مدیریت باشگاه باید تصمیم بگیرند و در هر حالتی استقلال برای ایران است.
در پایان نکونام درباره فلسفه فوتبالیش تاکید کرد: در فوتبال دو تیم مقابل یکدیگر قرار می‌گیرند و یک تیم در پایان می‌برد، دوست دارم تیم من ببرد!
منبع: ورزش سه
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟