تبعات محیطزیستی و اجتماعی خشکیدگی کارون
تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۶۷۶۷۹
کارشناسان معتقدند خشکی رودخانه کارون، مخاطرات محیط زیستی و اجتماعی به همراه دارد و دبی آبکارون ۲۶۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته است.
خبرگزاری میزان - روزنامه همشهری نوشت: بستر خشک کارون این روزها تشنهتر از همیشه است و سختترین تنش آبی قرن را خوزستان تجربه میکند. رودخانه کارون که حالا به خشکیدگی رسیده است، ۹۵۰ کیلومتر طول دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
براساس آمارهای منتشر شده از سوی دستگاههای مرتبط با آب و خشکسالی، استان خوزستان بهرغم داشتن ۵ رود بزرگ حالا با مشکل کمآبی در همه شهرهای خود مواجه شده است و ۷۰۲ روستا در این استان از بیآبی رنج میبرند. همچنین ۲۰شهر خوزستان با تنش آبی و بیآبی دست و پنجه نرم میکنند. در چنین شرایطی علاوه بر مشکل اصلی در تامین آب، بر اثر کمآبی و خشکشدن بستر رودخانههای استان، شرایط برای افزایش منابع تولید ریزگرد فراهم شده است. وضیعتی که میتواند باعث به اوج رسیدن تنشهای محیط زیستی خوزستان در ماههای گرم پیش رو شود.
شرایط کارون
در ماههای پیشرو قرار است دبی رودخانه کارون در مقطع اهواز حدود ۲۰۰مترمکعب بر ثانیه تنظیم شود و این یعنی در کل تابستان، این رود بزرگ با کمآبی مطلق روبهرو خواهد بود. بدینترتیب باید منتظر ریزگردهایی با منشأ کارون در اهواز و شهرهای اطراف بود.
براساس برنامه اعلامی وزارت نیرو، قرار است دبی آب طوری تنظیم شود که شوری آب رودخانه کارون در اهواز به بیش از ۳ هزار میکروموس و در آبادان به ۵ هزار میکروموس نرسد، تا زراعت و کشاورزی در پاییندست رودخانه کارون آسیب نبیند. البته هنوز مشخص نیست در سال تشدید خشکسالی در ایران و خوزستان، این تصمیم پایدار خواهد ماند یا خشکسالی کارون را نمکزار خواهد کرد؟
رودخانه کارون با چالشهای متعدد همچون خشکیدگی، ورود فاضلاب و انواع مشکلات و نارساییهای محیطزیستی در دورههای متعدد روبهرو بود؛ هرچند در سالهای اخیر اقدامات مناسب برای مهار چالشهای کارون انجام شد، ولی هنوز دستیابی به هدفگذاریها در مراقبت از رودخانه کارون مبهم است.
صغری رستمی، رئیس اداره امور آزمایشگاههای اداره کل حفاظت محیطزیست استان خوزستان در اینباره اعلام کرده است، هماکنون مشکل اساسی برای رودخانه کارون مقوله فاضلابهای شهری است. بهگفته او، در یکسال اخیر بارندگی کمتر از میانگین بود و هماکنون هم تأثیرات کاهش ذخایر آب در رودخانه کارون مشاهده میشود که به جز تأثیر بر کاهش ذخایر آبی، بر کیفیت آب رودخانه نیز تأثیر منفی زیادی دارد. در شرایط حاضر، آلایندههای معدنی با ورود فاضلاب میکروبی به رودخانه افزایش یافته و هرسال در فصل تابستان کیفیت آب در رودخانه کارون کاهش مییابد.
خوزستان تشنه است
براساس گزارش مرکز ملی خشکسالی و اقلیمشناسی هواشناسی، ایران با خشکسالی بیسابقه دست به گریبان است. در خوزستان البته بارندگی بسیار کمتر از سال گذشته بود و استانهای همجوار که تامینکننده آب این استان هستند، همچون لرستان، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد نیز در ردیف کمبارشترین استانهای کشور قرار گرفتهاند.
مطالعات جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان نیز مشخص کرده است که زمستان سال گذشته بارندگیها در خوزستان مؤثر نبود و آورده آبی قابلتوجهی نیز در این استان ثبت نشده است. امیدها، اما به بارشهای بهاری در فروردینماه بود که فروردین ۱۴۰۰ نیز کمبارشترینماه در مقایسه با بارشها در فروردین سالهای گذشته بود.
براساس مطالعات صورت گرفته ارزیابی شده است که خشکسالی تابستان امسال در خوزستان مشابه سال ۹۷ است. با این تفاوت که شرایط در حوضههای آبریز رودخانههای دز و کرخه نیز از سال ۹۷ بدتر است.
کمبارشی و بهتبع آن کاهش آورده آبی باعث شد امکان آبگیری کامل مخازن سدها نیز فراهم نشود و تامین کامل آب برای کشت زمستانی در خوزستان و همچنین اقدامات صورت گرفته برای جلوگیری از وارد آمدن خسارات ناشی از خشکسالی به کشاورزان، موجب تنش در مخازن سدها شد.
تبعات خشکیدگی کارون
محمد درویش، رئیس کمیته محیطزیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو با اشاره به تبعات محیطزیستی و اجتماعی خشکیدگی کارون میگوید، دبی حال حاضر رودخانه کارون در محدوده پل سفید اهواز به کمتر از ۲۱۰ مترمکعب در ثانیه کاهش پیدا کرده است. این عدد برای اواسط اردیبهشت بسیار نگرانکننده است؛ چون اگر دبی کارون به کمتر از ۱۵۰ مترمکعب در ثانیه برسد، احتمال اینکه در مواقع مد، آب شور خلیجفارس به نخلستانها وارد شود، زیاد است و فاجعه بزرگ اقتصادی – محیطزیستی برای جنوب خوزستان، اروندکنار و شادگان به همراه خواهد آورد. در کنار این نکته بخش قابلتوجهی از دبی کارون، پساب و فاضلاب است و به هیچوجه کیفیت ندارد و این سبب میشود حاصلخیزی دشت خوزستان هم بهشدت به مخاطره بیفتد و در طولانیمدت موجب تشکیل کانونهای تولید گردوغبار، کاهش تنوعزیستی و تشدید مهاجرت از استان خوزستان شود. هماکنون هم نشانههای افزایش مهاجرت در این بخش از کشور مشخص است و برخی هموطنان خوزستانی بهدلیل همین تنشهای آبی و خشکسالی به استانهای شمالی کشور مهاجرت میکنند. براساس آمار جدیدی که مرکز آمار ایران منتشر کرده است، استان خوزستان در ردیف مهاجرفرستترین استانهای کشور قرار گرفته است؛ بنابراین تشدید پدیده گردوغبار و افت کیفیت منابع آبی این منطقه، کاملا بر زندگی اجتماعی مردم تأثیرگذار خواهد بود. وقتی آب برای نوشیدن و هوا برای تنفس وجود نداشته باشد، بیشک تنها راه باقیمانده برای تداوم حیات، مهاجرت از مناطق خشک و غبارآلود است. تنشهای اجتماعی، حاشیهنشینی اطراف کلانشهرها، افسردگی، خودکشی و در نهایت افزایش جرم و جنایت مولفههای ناشی از مهاجرت یکباره جمعیت است.
کارشناسان معتقدند، اگر امروز نهادهای دولتی و محیطزیستی برای رفع شرایط موجود اقدام میکنند، در آینده با افزایش مهاجرت از نقاط بد آب و هوا و بیآب، معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه و در نهایت سازمان زندانها باید برای کنترل اوضاع اقدام کنند.
آنگونه که محمد درویش، فعال محیطزیست گفته است، بهترین راهکار برای کاهش تنش آبی در خوزستان، کاستن از حجم وابستگی معیشتی به منابع آب و خاک رودخانههای کارون، دز، کرخه، جراحی، مارون و زهره است.
او میگوید: ایران یک کشور خشک بوده و ممکن است میانگین نزولات آسمانیاش طی یکسال ۵۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش پیدا کند؛ بنابراین نباید همه تخممرغها را در یک سبد قرار داد و در انتظار بارش باران بیشتر بود، بلکه باید برای مدیریت این وضعیت در دوره خشکسالی به سمت معیشتهای جایگزین و مکمل رفت. انرژی خورشیدی و بادی را استحصال کرد و تقویت زیرساختهای رونق گردشگری را در دستور کار قرار داد.
بهگفته رئیس کمیته سلامت اجتماعی کرسی محیطزیست یونسکو در تهران، استان خوزستان بیش از ۴۰۰ سایت تاریخی بسیار ارزشمند و هزاران سایت اکتشاف نشده دارد؛ بنابراین باید از این بخشها درآمدزایی شده و خامفروشی کنار گذاشته شود و سراغ برداشت از منابع ثانویه رفت.
محمد درویش درباره وضعیت منابع آبی خوزستان و تأثیر خشکیدگی کارون بر زیست مردمان خوزستان میگوید: کاهش وابستگی معیشتی به منابع آبی یعنی کاهش زراعت آبی و کاهش دام و پرورش طیور؛ بنابراین باید سراغ صنایعی رفت که کمترین میزان مصرف آب را دارند؛ چون برای تولید هر کیلوگرم گوشت، حجمی معادل ۱۵ هزار و ۵۰۰ لیترآب مصرف میشود. پس نباید اشتباهات را ادامه داد، بلکه باید از انرژیهای نوین خورشیدی و بادی برق تولید کرد و با صادرات انرژی استحصال شده گوشت خرید تا در شرایط خشکسالی با خطر جدی بیآبی مواجه نشد.
بیشتر بخوانید: حال ناخوش تالاب میانکالهانتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: کارون خشکسالی رودخانه کارون استان خوزستان محیط زیستی محیط زیست منابع آب دبی آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۶۷۶۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تبعات کاهش تعداد ورزشکاران ایران در المپیک/ کادر سرپرستی کوچک شد!
به گزارش خبرنگار مهر، قوانینی که برگزارکنندگان بازی های المپیک برای تعیین تعداد اعضا و همراهان کاروان ورزش کشورهای شرکت کننده وضع کرده اند، نه تنها محدودیت هایی را برای اعزام مربیان ایجاد کرده است بلکه منجر به کوچک شدن کادر سرپرستی اعزامی به این بازی ها هم خواهد شد.
برگزارکنندگان بازی های المپیک ۲۰۲۴ پاریس به هر کشور به نسبت تعداد سهمیه هایی که ورزشکارانش کسب می کنند، مجوز اعزام همراه می دهند. این همراهان شامل اعضای کادر فنی (سرمربی، مربی، سرپرست و ...) و همچنین اعضای کادر سرپرستی می شود.
خبرگزاری مهر پیش از این در گزارشی به چالش ورزش ایران در المپیک برای اعزام مربیان اشاره کرده بود و اینکه با توجه به سهمیه های کسب شده تا به امروز، ورزش ایران با چالش اعزام اعضای کادر فنی همراه می شود. این چالش اما گریبان مسوولان برای تعیین کادر سرپرستی را هم خواهد گرفت چرا که مجوز اعزام تعداد همراهانی که برگزارکنندگان بازی ها به ازای سهمیه های ورزشکاران تخصیص می دهند، شامل کادر سرپرستی هم می شود.
ورزش ایران تا به امروز در ۹ رشته صاحب ۳۲ سهمیه برای بازی های المپیک پاریس شده است. طبق آنچه کمیته برگزاری بازیهای المپیک به آن تاکید دارد، تقریباً به ازای حدود ۵۰ درصد از کل سهمیههایی که ورزش هر کشور کسب کرده، مجوز برای اعزام همراه داده می شود. با این اوصاف مسوولان ورزش ایران فعلا مجاز به معرفی حدود ۱۵ تا ۲۰ نفر - غیر از ورزشکاران - برای قرار گرفتن در ترکیب کاروان اعزامی هستند.
بنابراین نه تنها در تعیین اعضای کادر فنی هر یک از تیم ها و رشته های اعزامی محدودیت اعمال می شود بلکه کادر سرپرستی کاروان ایران نیز متاثر از این موضوع جمع و جورتر از همیشه خواهد شد.
برای بازی های المپیک ۲۰۲۰ علاوه بر نصرالله سجادی که سرپرست کاروان ورزش ایران بود، ۱۱ نفر هم عضور کادر سرپرستی بودند و با حکم رسمی که از سیدرضا صالحی امیری رییس وقت کمیته ملی المپیک گرفته بودند به توکیواعزام شدند اما به نظر می رسد با توجه به قوانین، ترکیب کادر سرپرستی اعزامی به پاریس به نصف دوره قبل یا کمتر از آن کاهش یابد.
شاید به همین دلیل باشد که تا به امروز و در فاصله حدود ۹۰ روز مانده به بازی های المپیک، هنوز اعضای کادر سرپرستی کاروان ایران به صورت رسمی معرفی نشده اند. البته جلسات «ستاد آماده سازی کاروان اعزامی به المپیک» به صورت منظم و با حضور تمام افراد در حوزه های مختلف پشتیبانی، حراست، رسانه و ... در حال پیگیری است اما به جز مناف هاشمی که مهر ۱۴۰۱ حکم خود را به عنوان سرپرست کاروان گرفت، برای دیگر اعضا حکمی صادر نشده است.
سی و سومین دوره بازی های المپیک ۵ تا ۲۱ مرداد در پاریس برگزار می شود.
کد خبر 6087474 زینب حاجی حسینی