شرایط تالاب بختگان نگران کننده است/مرگ جوجه فلامینگوها
تاریخ انتشار: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۰۳۰۳۸
به گزارش خبرگزاری مهر، حمید ظهرابی، با تاکید بر اینکه تالاب بختگان از مهمترین و بزرگترین تالابهای آب شور کشور است، گفت: این تالاب در منطقه مرکز ایران قرار گرفته و از زیستگاههای بسیار مهم زمستان گذرانی پرندگان در گذشته بوده است.
وی تصریح کرد: علاوه بر بحثهای مربوط به پشتیبانی و حفاظت از تنوع زیستی، این تالاب ارزش، خدمات و کارکردهای متنوعی داشته است که از جمله آنها میتوان به رونق کشاورزی دیم و باغداری دیم در حاشیه تالاب اشاره کرد که باعث ایجاد بزرگترین انجیرستان دیم دنیا در شهرستان استهبان شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست استان فارس با بیان اینکه متأسفانه از سال ۱۳۸۶ تا کنون با احداث و تکمیل زنجیرهای سدها در بالادست حوزه از جمله سد ملاصدرا و سد سیوند در کنار اثرات سد درودزن که از گذشته بر تالاب اعمال شده است، شرایط به نحوی شده که تقریباً تمام حجم سیلابهایی که پیش از آن به طور متوسط حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون مترمکعب سالانه وارد دو تالاب میشد به طور کامل قطع شده است؛ در طول دو سال گذشته با پیگیریهایی که انجام دادیم توانستیم حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب حقابه برای این تالاب بگیریم؛ ۴۵ میلیون متر مکعب در سال ۹۸ و ۵۵ میلیون مترمکعب در سال ۹۹ حقابه به تالاب تخصیص یافت و آب وارد تالاب شد.
ظهرابی خاطرنشان کرد: پس از سال ۱۳۸۶ تا کنون یک سال فلامینگوها توانستند در این منطقه جوجههایشان را با تکیه بر منابع آبی که در اختیار بود بزرگ و پرواز کنند بنابراین با کمترین تلفات بیش از حدود دو هزار و ۵۰۰ قطعه جوجه فلامینگو بزرگ شدند و تالاب را ترک کردند. در سال جاری با توجه به اینکه متأسفانه شاهد نزدیک به ۴۵ درصد کاهش بارندگی نسبت به میانگین دراز مدت هستیم، با اینکه ۵۵ میلیون مترمکعب منابع آب آزاد شده بود، شرایط بسیار بدی ایجاد شده و همین حالا با کمبود آب در تالاب بختگان مواجه هستیم.
وی با اشاره به اینکه فلامینگوها به تالاب آمدند، لانه سازی انجام دادند و تخم گذاری کردند، گفت: پیش بینی میشود اتفاق ناخوشایندی در خصوص تلفات جوجهها دوباره اتفاق بیافتد؛ از سازمان آب منطقهای طی چندین مرحله درخواست کردیم تا حقابه ای را به صورت اضطراری با توجه به مشکلاتی که در تالاب بختگان وجود دارد، درنظر گیرند اما تاکنون این کار انجام نشده و کماکان ما به این موضوع اصرار داریم.
مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست استان فارس با اشاره به اینکه اداره محیط زیست این استان در سال گذشته مطالعهای را روی فلامینگوها و میزان جوجه آوری آنها با همکاری دانشگاه شیراز انجام داده است، گفت: خوشبختانه فلامینگوها شبانه برای تغذیه جوجههایشان به سمت تالاب مهارلو پرواز میکنند - آنجا وضعیت منابع آبی بهتر از تالاب بختگان است – فلامینگوها در آن تالاب تغذیه میکنند و برای جوجهها غذا میآورند.
ظهرابی با تاکید بر اینکه برنامهریزی شده یک سری اقدامات اضطراری طراحی شود و در این راستا تیمی از سازمانهای مردمنهاد، اساتید دانشگاهها و کارشناسان محیط زیست در منطقه حضور دارند، به صورت شبانهروزی پایش انجام میدهند و برنامهریزی میکنند تا بتوانیم از محل آب کشاورزی مقداری منابع آب را به جایی که جوجهها تجمع دارند، برسانیم؛ این اقدام، کار پر هزینهای است که با مشارکت مردم انجام میشود؛ هنوز تلفات جوجه فلامینگوها شروع نشده اما پیشبینی ما این است که در یکی دو ماه آینده با توجه به خشکی شدید منطقه این اتفاق رخ دهد بنابراین از همین حالا همکاران حضور دارند، برنامهریزی میکنند و عملیات نجات بخشی اضطراری را انجام میدهند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا وزارت نیرو در این زمینه و برای تخصیص حقابه، وعدهای داده و توافقی صورت گرفته است، گفت: در جلسه آخر که برگزار شد در کارگروه سازگاری با کم آبی موضوع را مطرح کردیم و استاندار دستور داد تا مساله بررسی شود و حتی الامکان مساعدت صورت گیرد تا مرگ جوجه فلامینگوها رخ ندهد؛ در جلسهای که دوباره با رئیس سازمان آب منطقه داشتیم، خیلی اصرار داشتند که منابع آبی در اختیار ندارند که کمک کنند چراکه کشاورزی در آن منطقه فراتر از ظرفیت صورت گرفته و برای تأمین آب کشاورزی تحت فشار هستند اما این توجیه ندارد به دلیل اینکه حقابه محیط زیست بعد از شرب، اولویت دارد و باید اولویت آن رعایت شود.
مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست استان فارس در پاسخ به این پرسش که اگر وزارت نیرو همکاری نکند، چگونه موضوع پیگیری میشود؟ اظهار کرد: این مشکلی است که در سراسر کشور با آن روبرو هستیم، وزارت نیرو در تأمین و تخصیص حقابه های محیط زیستی قواعد را آنگونه که باید تحت فشارهای اقتصادی، اجتماعی و معیشتی مردم، مراعات نمیکند. ما دو راهکار پیشنهاد دادیم و به مسؤولین وزارت نیرو و رسانهها اعلام کردیم، بر اساس آئیننامه اجرایی قانون حفاظت و احیای تالابهای کشور برای هر کس حقیقی یا حقوقی که مانع رسیدن حقابه میشود جریمه پیش بینی شده است و این موضوع را حتماً پیگیری میکنیم؛ همچنین اگر به فلامینگوها و جوجههایشان صدماتی وارد شود و تلفاتی داشته باشند از بابت خسارت وارده به حیات وحش نیز میتوان موضوع را به صورت قانونی پیگیری کرد؛ امیدوارم که هیچ وقت کار به آنجا نرسد.
ظهرابی درباره مشارکت مردم و میزان علاقه کشاورزان به همکاری در این زمینه، گفت: اهالی منطقهای که در حوزه تالاب بودند، در دهه ۸۰ و در سالهای ۶-۱۳۸۵ که برای اولین بار دریاچه خشک شد، تلفات جوجهها را دیدند؛ مردم هم در شهرستان بختگان و هم در شهرستان استهبان واقعاً همکاری بسیار خوبی دارند؛ NGOها ، روستاییان و کشاورزان در برنامههای نجات بخشی جوجهها مشارکت خیلی جدی دارند و حتی برخی اعلام آمادگی کردند که هزینههای مربوط به نجات بخشی را نیز تقبل کنند. برای ما بیشترین ارزش را دارد که مردم تا این حد نسبت به محیط زیست شأن حساس و پیگیر هستند.
وی در مورد اینکه اعلام شده حقابه تالابها مشخص شده، حقابه تالاب بختگان چقدر است، گفت: بر اساس مطالعهای که دانشگاه شیراز انجام داده است حقابه تالاب بختگان در شرایط نرمال ۷۰۰ میلیون مترمکعب، در شرایط تر آبی یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب و در شرایط خشکسالی هم حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب پیشبینی شده است؛ ما در سال گذشته تنها ۵۵ میلیون مترمکعب حقابه دریافت کردیم.
مدیر کل اداره حفاظت محیط زیست استان فارس در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست حقابه های تالاب را مشخص کرده آیا بر اساس این ۴۰۰ میلیون مترمکعب پیشبینی شده، میتوانید حقابه تالاب بختگان را پیگیری کنید، تاکید کرد: بله، حتماً، اگر توافقی اتفاق نیافتد و رهاسازی حقابه انجام نشود، طبیعتاً با توجه به شرایط خشکسالی حق آبه تالاب را مطالبه میکنیم.
ظهرابی در واکنش به این پرسش که آیا به صورت قانونی میتوانید حقابه تالاب را درخواست کنید؟ گفت: پیشبینی میکنیم که بتوانیم از این ظرفیت قانونی استفاده کنیم.
کد خبر 5211782منبع: مهر
کلیدواژه: تالاب بختگان سازمان محیط زیست فارس وزارت آموزش و پرورش شهرداری تهران امتحانات نهایی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران شورای شهر تهران ویروس کرونا عید سعید فطر فطریه پرونده قضایی قوه قضاییه سازمان تامین اجتماعی سازمان محیط زیست علی اصغر مونسان سازمان دانش آموزی میلیون مترمکعب تالاب بختگان حقابه تالاب وزارت نیرو پیش بینی منابع آب جوجه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۰۳۰۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این لک لک ها اهالی را مجبور به خانه سازی می کنند
همشهری آنلاین زهرا رفیعی: رییس شورای روستای کپرجودکی در اینستاگرامش قصه لکلک جدید را منتشر میکند و از سراسر ایران دوستداران محیط زیست چند نفری هزینه ساخت خانه جدید را برعهه میگیرند و برایش به اندازه نیاز خرید مواد اولیه پول میریزند. چند روز بعد آهنگر روستا که برادر رییس شورای روستاست، سفارش جدید را تحویل میدهد او نیز فقط پول آهن آشیانه لکلک را میگیرد و دستمزدش حال خوب لکلکهاست. لکلکها خانهدار که شوند دیگر تمام سال در روستا میمانند و فقط نسل جدید راهی زیستگاههای گرمتر میشوند. لکلکها به هوای تالابی به این منطقه میآیند که سالهاست برای زنده ماندن میان پساب شهر بروجرد و زهکشهایی که روستاییان برای کشت خیار و برنج زمین را خشک میکنند، در تقلاست. اهالی روستای کپرجودکی به عشق لکلکها سهم مراتع اجدادی خود را به تالاب بخشیدند و اجازه دادهاند این زیستگاه برای سکونت لکلکها باقی بماند. جعفر کرمیپور رییس شورای روستای کپرجودکی در گفت و گو با همشهری از ترجیح عمده جوانان روستا میگوید که میخواهند «تالاب بیشه دالان برای لکلکها حفظ شود»
عکسها: زهرا رفیعی چه شد که به فکر ساختن لانه برای لکلکها افتادید؟شب سیزدهبهدر سال ۸۵ که زلزله ۶.۲ ریشتری آمد لانههای تنومند و قدیمی از روی درختها و سقف حمام روستا به زمین افتاد اما سیل ۱۳۹۸ برای روستای ما برکت آورد. تالاب پرآب شد و دو سال بعد از آن هم به لطف خدا، بارندگی خوب بود. از آن سال زادآوری لکلکها خیلی خوب شد. هر کدام سه تا جوجه را بزرگ کردند. لکلکها تمام سال اینجا ماندند و فقط بچههایشان لانه را ترک کردند. سال بعد لکلکها بالغ به روستا برگشتند. عید ۱۴۰۱ به ناگهان، تمام تیرهای برق پر از لکلک شد. نمیدانستیم چطور به لک لکها کمک کنیم. تجربهای نداشتیم. از دوستان محیط زیستی پرسیدیم آنها گفتند برخی لاستیک کهنه به سر تیر میاندازند. یک ساعت بعد از اینکه سر تیر چراغ برق لاستیک گذاشتیم لکلکها آمدند. آنها دهها بار چوب آوردند و باد زد و لانه را خراب کرد. آقای کلنگری از فعالان محیط زیست اراک پیشنهاد داد که برایشان سبد آهنی بسازیم ولی برای این کار اداره برق باید همکاری کند و سیمهای برق را از بالای دکل پایینتر بیاورد. آقای محمدعلی خسروی رییس اداره برق بروجرد با جان و دل پای کار آمد و با اینکه برایشان هزینه بر بود این کار را کردند. عید ۱۴۰۱ اولین آشیانههای آهنی را نصب کردیم. لکلکها تا ۵ روز سراغ ۷ عدد آشیانه آهنی نیامدند. فکر کردیم ایده خوبی نبوده است. اما یک روز صبح دیدم که در تمام لانهها لک لک نشسته است. اما خشکسالی همان سال باعث شد لکلکها جوجههایشان را از لانه بیرون بیندازند. بحمدالله در سال ۱۴۰۲ لکلکها ۲۳ لانه درست کردند و همه جوجههایشان را نگه داشتند. هیچ تلفاتی هم نداشتیم چون تالاب خشک نبود. از ابتدای امسال تا الان با کمک خیرین و دوستداران محیط زیست ۶ لانه ساختیم. هر لکلکی که خانه بخواهد، چند روزی روی تیر چراغ مورد نظرش مینشیند. در واقع انگار به ما خبر میدهد و ما هم دست به کار میشویم. اهالی روستا به خنده به من میگویند بابای لکلکها، ولی کار اصلی را خیرین میکنند. به زودی ۴ لانه دیگر هم نصب خواهیم کرد.
لک لک ها انتخاب میکنند که روی کدام تیر برق خانه آینده شان ساخته شود مردم چطور کمک می کنند؟وقتی در پیج اینستاگرام اعلام میکنم که میخواهیم برای کللکی آشیانه بسازیم مردم به صورت مشارکتی هزینه ساخت لانه را پرداخت میکنند. افراد با نیت خیرات برای اموات پول ساخت را به دهیاری روستا میدهند. پارسال خواهر زوجی که سه شب بعد از شب عروسیشان در اثر گازگرفتگی فوت کردند، هزینه ساخت یک لانه را به نیت آنها پرداخت کرد. از بودجه دهیاری هم برای ساخت لانه استفاده میکنیم.
قبل از این لک لک ها لانه هایشان را کجا درست می کردند؟بزرگترهای ما میگویند که دهها سال قبل این روستا لکلکهای زیادی داشت. آنها درختهای بلند صنوبر و چنار لانه میساختند. اما با خشکسالی برای دو دهه لکلکها از روستا رفتند. سال ۵۲ پدرم راهی حج شد. بهار آن سال یک جفت لکلک روی تیربرق جلوی خانه پدرم لانه ساخت. اهالی آن دو جفت را حاجی لکلک صدا میکردند. بعدها که لک لک ها دیدند کسی کارشان ندارد روی بام خانهها هم لانه ساختند.
از لانه های باقی مانده از زلزله ۱۳۸۵ لک لکها فقط بهار و تابستان ها اینجا هستند؟سال ۸۵ زلزله آمد و بسیاری از لانهها خراب شد. تا پیش از آن لکلکها با سرما لانههایشان را ترک میکردند و بهار برمیگشتند ولی چند سال بعد دیگر تمام سال اینجا هستند.
آیا لک لک ها تلفاتی هم دادند؟بزرگترین عامل تلف شدن لکلکها ترانس برقی بود که سالی ۱۲-۱۰ بال را به کشتن میداد. اداره برق همکاری کرد و ترانس نزدیک تالاب را عایقبندی کرد و الان تک و توک پرنده مرده ببینیم.
مصالح خانه لکلکها از چیست؟لکلکها با چوبهای خشکی که در بستر تالاب رشد میکند لانه میسازند. بعضی وقتها هم دیدهایم که از لانه همسایهشان چوب میدزدند. روی آسمان دعوا هم میکنند و بالهایشان را به هم میزنند. تا حالا لکلکهای زخمی را هم با کمک فعالان محیط زیست تیمار هم کردهایم.
پرندههای زیادی از طبقات پایینی لانه لک لکها به عنوان خانه خود استفاده میکننداز جمله این گونهها میتوان به گنجشک خانگی، گنجشک درختی، سار، دلیجه معمولی، جغد کوچک، سبزقبای اروپایی، دمجنبانک ابلق، دمسرخ سیاه، کلاغ گردنبور و گنجشک سینهسیاه اشاره کرد آیا گونه دیگری از پرندگان هم میآیند؟
لکلکها وقتی در دو حالت منقارشان را به هم میزنند. یکبار وقتی است که جفتشان به خانه میآیند و دیگری وقتی که احساس خطر کنند. اواسط پاییز تا اوایل زمستان چند جفت درنا به تالاب میآیند و وقتی میخواهند روی تیرهای برق بنشینند، لکلک ها با صدا آنها را دور میکنند. برای تالاب پرندههای مهاجر مثل اگرت و حواصیل و ... میآیند.
شغل اهالی روستاهای مجاور با اهالی کپرجودکی فرق میکند؟شغل ما هم دامداری و کشاورزی است. ولی ما تصمیم گرفتهایم که در اراضی تالابی روستا کشاورزی نکنیم. قسمتهایی از تالاب در فصول گرم خشک میشود در دهه ۴۰ این زمینهای بین ۶ روستای اطراف تالاب صرفا برای دامداری و حصیربافی تقسیم شد. از دهه ۸۰ روستاییان مراتع را تغییر کاربری دادند. از سال ۱۴۰۱ با بالا رفتن قیمتها، اهالی روستاهای اطراف علاوه بر برنج، خیار هم کاشتند. اما ما اهالی روستای کپرجودکی تصمیم گرفتیم که بگذاریم تالاب برای حیات وحش منطقه باقی بماند. ادعای روستاییان اطراف تالاب این است که فقیرند و به پول خیار و برنج نیاز دارند. در حالی که این زمینها از دهه ۴۰ در اختیار کسانی بوده که دامهای زیاد داشتهاند. اهالی کم بضاعت روستاهای اطراف زمینی ندارند که بخواهند بکارند و سود کنند.
لانهای که اهالی کپرجودکی برای لک لک ها با آهن میسازند سود سالیانه مثلا کاشت خیار چقدر است که شما از آن گذشتید؟ به هر حال به نظر می رسد چون این تالاب با وجود ارزشهای زیستی بالا ثبت جهانی نشده وزارت کشاورزی و نیرو با کشت محصولات آب بر مشکلی نداشته باشند.سالها قبل اهالی روستاها با دامداری و نیبری امرار معاش میکردند و سالانه ۵ تن بیشتر گندم نمیتوانستند برداشت کنند. اما از زمان تغییر کاربری اراضی تالابی اوضاع تغییر کرده است. تا آنجا که می دانم یکی از روستاها ۴-۳ میلیارد تومان با گران شدن قیمت خیار درآمد داشته است. ما اهالی روستای کپرجودکی ترجیح میدهیم درآمد روستا از گردشگرانی باشد که برای دیدن طبیعت و لکلکها به اینجا میآیند. دو سال پیش که شروع کردیم به ساختن لانه برای لکلکها با کمک چند راهنمای گردشگری از مردم خواستیم به روستا بیایند. فکر میکردیم حدود ۱۵۰-۱۰۰ نفر مهمان داشته باشیم. از همسرم خواستم کمی آش و نان بپزد. استقبال خیلی خوب بود. حدود ۵۰۰ نفر آمدند ولی ما آماده نبودیم. به نظر ما اگر سازمانهای گردشگری، محیطزیست و استانداری حمایت کند. مثلا روستایمان را سنگفرش کنند، وام بدهند روستا را برای حضور گردشگر آماده کنیم تا از طریق گردشگر اشتغالزایی کنیم و جوانهایمان از روستا نروند.
کد خبر 847871 منبع: روزنامه همشهری برچسبها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حیوانات - حیات وحش سفر - گردشگری حیوانات - انقراض گونهها سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست ایران