مطالباتی مهم از رئیس جمهور آینده کشور در حوزه علم و فناوری/ چگونه از ظرفیت‌های داخلی برای خنثی‌سازی تحریم‌ها استفاده کنیم
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۰۶۳۰۸
به گزارش گروه علم و پیشرفت خبرگزاری فارس_معصومه شیری؛ چندسالی است که تحریم‌های گسترده غرب علیه ایران به اوج خود رسیده و بسیاری از کشورهای خارجی از ورود تجهیزات موردنیاز و پرکاربرد در صنعت، پزشکی، داروسازی، کشاورزی و... به ایران جلوگیری می‌کنند؛ به همین دلیل دولت و بسیاری از واحدهای تولیدی بخش خصوصی جهت تأمین نیازهای فناورانه خود دچار مشکلات جدی شده اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما استفاده از ظرفیت های بی نظیر کشور در عرصه علم و فناوری دچار چالش‌هایی جدی است که انتظار می‌رود رئیس جمهور آینده برای برطرف کردن این چالش‌ها و بی اثرکردن تحریم‌های ظالمانه غرب علیه ایران، برنامه‌ای منسجم و کارآمد ارائه کند و در راستای پیشرفت علم و فناوری در کشور تلاش کند. از این رو در این گزارش قصد داریم به تشریح مهمترین مشکلات موجود در عرصه علم و فناوری و اولویت های اصلی دولت آینده در راستای برطرف کردن مشکلات این حوزه بپردازیم.
حلقه‌ای مفقوده در ارتباط میان صنعت و دانشگاه
دانشگاه‌ها، باید بتوانند به عنوان مراکز تولید علم و نخبگان کشور برای مشکلات موجود در صنعت راه‌حل موثر و کاربردی ارائه کنند.
در بخش‌های مختلف کشور، مشکلات ریز و درشتی وجود دارد که دانشگاه‌ها، باید بتوانند به عنوان مرکز تولید علم و نخبگان کشور برایشان راه‌حل موثر و کاربردی ارائه کنند؛ اما این فرایند عموما کمتر اتفاق می‌افتد. یکی از مهمترین و اساسی ترین دلیل این موضوع ارتباط ضعیف صنایع با دانشگاه‌هاست. در حال حاضر نیز برخی از صنایع از توانمندیهای مربوط به شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها استفاده می‌کنند ولی ارتباط ساختاریافته‌ای بین این مراکز تولید دانش و فناوری با صنایع وجود ندارد.
سهم ناچیز دانشگاه‌ها در تحقیق و توسعه کشور
اگرچه بخشی از نیازهای فناورانه کشور از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه حل می‌شود ولی باتوجه زیرساخت‌های علمی و آزمایشگاهی موجود و هزینه‌های صرف شده در دانشگاه‌ها، سطح فعلی همکاری دانشگاه و صنعت قابل قبول نیست.
سهم تحقیق و توسعه در تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه‌یافته ۳ درصد است که نیمی از آن توسط دانشگاه‌ها انجام می‌شود ولی این شاخص در ایران ۰.۸ درصد است که تنها ۰.۲۵ درصد از آن توسط دانشگاه‌ها انجام می‌شود.
براساس آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۰ ایران در شاخص فارغ‌التحصیلان علوم و مهندسی رتبه سوم را دارد است ولی در شاخص ارتباط صنعت و دانشگاه ۱۱۷ ام جهان است. از طرفی میانگین سهم تحقیق و توسعه در تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه‌یافته ۳ درصد است که نیمی از آن توسط دانشگاه‌ها انجام می‌شود ولی این شاخص در ایران ۰.۸ درصد است که تنها ۰.۲۵ درصد از آن توسط دانشگاه‌ها انجام می‌شود. این آمارها نشان می‌دهد سهم دانشگاه ها در تحقیق و توسعه کشور بسیار پایین است.
نبود ادبیات مشترک چالشی مهم در ارتباط صنعت و دانشگاه
دانشگاه‌ها تبدیل به کارخانه تولید مقاله شده‌اند و ایده‌ها و فناوری های کشف شده توسط جوانان نخبه کشورمان تنها به ثبت چند مقاله علمی در ژورنال‌های مختلف جهان ختم می‌شود و گره‌ای از مشکلات موجود در صنعت باز نمی‌کند.
ریشه چالش‌های میان صنعت و دانشگاه به ناهمسان بودن ادبیات بین دانشگاه و صنعت برمی‌گردد. در طول هفتاد سال گذشته این چالش بزرگ بین دانشگاه و صنعت حل نشده باقی مانده است و تا زمانی که این چالش حل نشود استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها امکان پذیر نخواهد بود. ادبیات ناهمسان یعنی تقاضاها و مسائل موجود در صنعت با توانمندی‌ها و انگیزه‌های دانشگاه متفاوت است. این خلاء بزرگ سبب شده است دانشگاه‌ها تبدیل به کارخانه تولید مقاله شوند و ایده‌ها و فناوری های کشف شده توسط جوانان نخبه کشورمان تنها به ثبت چند مقاله علمی در ژورنال‌های مختلف جهان ختم شود و گره‌ای از مشکلات موجود در صنعت باز نکند.
از طرف دیگر صنایع و کارخانه ها به دنبال نوآوری و حل مسائل و مشکلات خود هستند و از دانشگاه ها انتظار دارند یک پروژه صنعتی را به طور کامل مدیریت کنند در صورتی که بسیاری از اعضای هیئت علمی، اساتید و دانشجوها چنین تخصصی ندارند و فقط بخشی از پروژه قابلیت انجام در دانشگاه را دارد و دیگر بخش های آن باید به شرکت های فنی و مهندسی فعال در آن حوزه سپرده شود. این امر باعث می‌شود برخی از پروژه های مشترک میان صنعت و دانشگاه به شکست بینجامد.
راه حلی کاربردی و موثر برای مشکل ارتباط صنعت و دانشگاه
اما حالا برای حل چالش بین دانشگاه و صنعت بر اساس مدل های موفق در دنیا، یک راه‌حل موثر در کشورمان در حال شکل‌گرفتن است. شرکت‌هایی تحت‌عنوان کارگزارهای علم و فناوری که به‌صورت تخصصی بر روی به هم‌رسانی دانشگاه‌ها و صنایع تمرکز می‌کنند و برای هر یک از موانع موجود، یک راه‌حل عملیاتی ارائه داده‌اند و برای رفع معضل 60 ساله عدم ارتباط موثر این دو بخش حیاتی، یک رویکرد را در پیش گرفته‌اند.
کارگزاران علم و فناوری به‌صورت تخصصی بر روی به هم‌رسانی دانشگاه‌ها و صنایع تمرکز می‌کنند و برای هر یک از موانع موجود، یک راه‌حل عملیاتی ارائه می‌دهند
این شرکت‌ها در نقش تسهیلگر می‌توانند در حوزه ارتباط با صنعت، خدماتی از جمله جمع‌آوری تقاضاهای موجود در صنعت برای تحقیق و توسعه و ارائه به دانشگاه و شرکت‌های فعال در پارک، ارائه مشاوره حقوقی در زمینه عقد قرارداد، کمک در حوزه شکستن پروژه مورد نیاز صنعت و تبدیل آن به چند پروژه کوچک‌تر، مشاوره در زمینه اخذ تضامین مورد نیاز صنعت برای پروژه‌ها و... ارائه کنند.
درواقع کارگزاران علم و فناوری به عنوان واسط با درک مسائل صنعت و توانمندیهای دانشگاه سعی می‌کند توافقی بین طرفین ایجاد کند و پس از عقد قرارداد خلأهای مدیریتی ارتباط صنعت و دانشگاه را حل کند. این شرکت در صورت عقد قرارداد و حل چالش صنعت حق‌الزحمه خود را دریافت می‌کند.
دولت آینده برای رفع این چالش ها چه وظایفی دارد؟
لذا دولت آینده با تمرکز بر موضوع کارگزارهای علم و فناوری دانشگاهی و حمایت مادی و معنوی از این شرکت‌ها می‌تواند چالش های چندین ساله بین دانشگاه و صنعت را حل نماید. این ایده در حال حاضر بوسیله دانشگاه‌های صنعتی شریف، امیرکبیر، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه صنعتی کرمانشاه و دانشگاه تبریز در حال اجرا است و بواسطه حضور این کارگزارها در دانشگاه، قراردادهای مهمی نیز منعقد شده است. لذا فضای استفاده از کارگزارها بوسیله دانشگاه‌ها فراهم شده است و دولت بعد با علم به طرح پیشنهاد شده می‌تواند گام‌های جدی در راستای مانع‌زدایی ارتباط صنعت و دانشگاه بردارد و ظرفیت‌های داخلی را در راستای بی‌اثرسازی تحریم‌ها و تحقق اقتصاد مقاومتی بکار بگیرد.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: ارتباط صنعت و دانشگاه مطالبه از رئیس جمهور آینده تحقیق و توسعه ارتباط صنعت و دانشگاه بین دانشگاه و صنعت مشکلات موجود موجود در صنعت تحقیق و توسعه علم و فناوری توانمندی ها تحریم ها شرکت ها چالش ها راه حل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۰۶۳۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اراده ایران و کشورهای آفریقایی در جهت توسعه روابط اقتصادی است
سیدابراهیم رئیسی صبح امروز جمعه در «دومین اجلاس بین‌المللی ایران و آفریقا» ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این اجلاس بین جمهوری اسلامی ایران و قاره پرظرفیت آفریقا و نیز تشکر از گزارش وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره اقدامات انجام شده برای برگزاری این اجلاس و نمایشگاه مرتبط با آن، بر اهمیت برنامه‌ریزی دقیق با زمانبندی مشخص برای تحقق اهداف اجلاس تاکید کرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه گام اول برای موفقیت و تحقق اهداف این اجلاس وجود اراده میان طرفین است که نفس برگزاری اجلاس نماد و نمودی از وجود این اراده است، گفت: گام دوم شناخت ظرفیت‌های متقابل است که اقدام وزارت صمت برای برگزاری نمایشگاه توانمندیهای جمهوری اسلامی ایران در کنار این اجلاس، قدم مهمی برای معرفی این ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها به کشورهای آفریقایی است.
رئیسی همچنین با بیان اینکه به رغم تحریم‌ها و فشارها، جمهوری اسلامی ایران پیشرفت‌های بسیاری داشته و امروز می‌توان ایران را کشوری پیشرفته و فناور نامید، افزود: کسب شناخت از پیشرفت‌ها و دستیابی ایران به فناوری‌های نوین بسیار مهم است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه تقویت همکاری‌ها با کشورهای قاره آفریقا از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی مورد تأکید امام راحل بوده و در این سال‌ها نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی همواره بر این مسئله تأکید داشته‌اند، اظهار داشت: تفاوت معناداری در نگاه جمهوری اسلامی ایران و کشورهای غربی به قاره آفریقا وجود دارد، ما به دنبال همکاری با کشورهای آفریقایی برای این کشورها و پیشرفت آنها هستیم، اما کشورهای غربی به گواهی تاریخ صرفاً به دنبال چپاول منابع و ثروت‌های کشورهای آفریقایی بوده و هستند.
رئیسی با بیان اینکه به باور ما در صورت فراهم بودن بستر‌های لازم، مردم کشورهای آفریقایی همانند کشورهای غربی دارای استعداد و زمینه‌های فراوانی برای پیشرفت و دستیابی به جایگاه‌های رفیع علمی و فناوری هستند، تصریح کرد: اگر چه کشورهای غربی اینگونه تبلیغ می‌کنند که فقط خودشان توانایی دستیابی به فناوری‌های نوین را دارند، اما باور داریم که استعداد‌ها و توانمندیهای کشورهای آفریقایی در این زمینه به هیچ وجه کمتر از کشورهای غربی نیست.
رئیس جمهور با اشاره به ضرورت شناخت دقیق ظرفیت‌ها و استعداد‌های موجود در کشورهای آفریقایی، وجود معادن و منابع گسترده در این کشورها و فناوری و دانش لازم برای بهره‌برداری و فرآوری این معادن در جمهوری اسلامی ایران را ظرفیت‌های متقابل و مکمل توصیف و اضافه کرد: کشت فراسرزمینی و تامین منابع اولیه برای مراکز تولیدی و صنعتی با قیمت مناسب از دیگر زمینه‌های همکاری با آفریقا هستند.
رئیسی با بیان اینکه خدمات فنی-مهندسی در جمهوری اسلامی ایران به برکت انقلاب اسلامی بسیار پیشرفت داشته است، به بهره‌برداری از سد ساخته شده در کشور سریلانکا توسط متخصصان ایرانی در روز‌های گذشته اشاره کرد که با بالاترین سطح تکنولوژی‌های نوین احداث شده بود و تصریح کرد: امروز متخصصان ایرانی توانمندی ساخت پالایشگاه و نیروگاه‌های پیشرفته را دارند و این ظرفیت مهمی برای گسترش همکاری‌های فیمابین ایران و کشورهای آفریقایی است.
رئیس جمهور گام بعدی در زمینه گسترش روابط دو طرف را شناخت موانع پیش‌رو و تلاش برای رفع آنها دانست و خاطرنشان کرد: تمهید زیرساخت‌های لازم برای گسترش روابط از جمله توسعه و تقویت خطوط کشیرانی، خطوط هوایی و رفع مشکلات نقل و انتقالات مالی و پولی از زمینه‌های ضروری برای گسترش روابط و همکاری‌ها میان دو طرف است.
رئیسی ادامه داد: طبیعتاً هر کدام از کشورهای آفریقایی شرایط خاص خود را دارند و لذا برای توسعه روابط با این کشورها لازم است برنامه متناسب با وضعیت هر کدام از کشورها تهیه و عملیاتی شود.
رئیس جمهور ضمن تشکر از گزارش ارائه شده در زمینه برنامه وزارت صمت برای رفع موانع موجود در مسیر گسترش روابط تا اجلاس سال آینده، گفت: یکسال زمان برای رفع این مشکلات زمان بسیار طولانی است و باید تلاش کنید موانع موجود نهایتاً در مدت ۳ ماه برطرف شود؛ وزیر و دست‌اندرکاران وزارت صمت نشان داده‌اند که توانمندی این کار را دارند و رفع این موانع نباید یکسال به طول بینجامد.
رئیسی نکته مهم بعدی را برای گسترش همکاری‌های میان ایران و کشورهای آفریقایی بعد از برنامه‌ریزی‌های لازم با زمانبندی دقیق، پیگیری مجدانه برشمرد و افزود: شرط موفقیت در رسیدن به اهداف برنامه‌ریزی شده، پیگیری مجدانه به شکل روزانه است و محول کردن کار‌ها به گردش کار‌های اداری معمول نمی‌تواند اهداف مدنظر را محقق کند. لازم است در این زمینه از بخش خصوصی که کار‌ها را نه حتی روزانه بلکه ساعتی پیگیری می‌کنند، الگو گرفته شود.
رئیس جمهور با اظهار امیدواری نسبت به اینکه برگزاری این اجلاس و نمایشگاه مرتبط و پیگیری‌های بعدی با توجه به ظرفیت‌های متقابل و متناسب ایران و آفریقا بتواند باعث تحقق اقتصاد مکمل میان طرفین شود، اظهار داشت: هدف‌گذاری یک میلیارد دلاری برای همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا در یکسال آینده به هیچ وجه متناسب با ظرفیت‌های موجود نیست و حتما باید به سمت هدف ۱۰ برابری حجم همکاری‌های اقتصادی و تجاری فیمابین حرکت کنیم.
رئیسی فعالیت بیش از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در جمهوری اسلامی که در سال گذشته حجم صادرات آنها به حدود ۲ میلیارد دلار رسید را از جمله ظرفیت‌های بسیار مناسب برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و روابط تجاری برشمرد و تصریح کرد: در سفر‌هایی که به برخی کشورهای آفریقایی داشتم و در نمایشگاه‌هایی که در این سفر‌ها برگزار شده بود، محصولات دانش‌بنیان ایرانی در حوزه‌های کشاورزی، صنعتی، معدنی، درمانی، پزشکی و دیگر زمینه‌ها مشتری‌های بسیار خوبی پیدا کرد.
رئیس جمهور با بیان اینکه زمینه‌های صادراتی خوبی میان ایران و کشورهای آفریقایی وجود دارد و عموما شاهد بوده‌ایم که کشورهای آفریقایی برای همکاری با ایران تمایل زیادی دارند، خاطرنشان کرد: امیدوارم این نشست منشاء تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های سازنده و موثری برای ارتقای اقتصاد مکمل و اثربخش میان ایران و کشورهای آفریقایی و منشا پیشرفت اقتصادی بیش از پیش برای دو طرف باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی دولت
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»