نقش قوه قضائیه در فرایند انتخابات/ حضور رئیس قوه قضائیه فعالیت او را مخدوش نمی‌کند
تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۴۳۰۰۹
مهدی نورایی دانش آموخته دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه حقوقی- قضایی گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به انتخابات پیش رو اظهار کرد: به منظور صیانت هر چه تمام‌تر از سلامت انتخابات در جمهوری اسلامی ایران، قانون اساسی و قوانین عادی تمامی مساعی خود را جهت تعبیه سازوکار نظارتی مستقل و کارا بکار گرفته‌اند؛ در همین رابطه ضمن واگذاری امر نظارت بر انتخابات به مرجعی فرا قوه‌ای در قانون اساسی، شیوه نظارتی چند سطحی و متقابل نیز در قوانین عادی پیش‌بینی شده تا بدین واسطه هرگونه احتمال نفوذ و تاثیرپذیری در فرایند‌های انتخاباتی به حداقل ممکن کاهش یابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: در این میان نقش قوه قضائیه و مقامات آن در مواردی ارائه گزارش به هیات‌های اجرایی و نظارت و هماهنگی با آنها و در مواردی نیز که موضوع ناظر به ارتکاب جرایم و تخلفات انتخاباتی از سوی برخی داوطلبان، حامیان آنها یا ستاد‌های انتخاباتی باشد، ارجاع موارد جهت رسیدگی به آنها در مراجع قضایی و شعب ویژه‌ای است که بدین منظور تعبیه شده است البته امر ارجاع و طرح دعاوی انتخاباتی در مراجع قضایی می‌تواند توسط هر شخصی اعم از مقامات و غیر آنها صورت پذیرد و انحصار در مقامات این قوه ندارد.
نورایی در پاسخ به این سوال که آیا رئیس قوه قضائیه می‌تواند در انتخابات شرکت کند یا خیر بیان کرد: به موجب قانون اساسی نظارت بر انتخابات از وظایف شورای نگهبان است از این رو هیچ مرجعی غیر از شورای نگهبان و هیات‌های نظارت تحت امر او نمی‌تواند، ابطال تمام یا بخشی از آراء صندوق‌های رأی را اعلام کند یا حکم به توقف انتخابات دهد؛ بنابراین برخلاف آنچه که برخی می‌پندارند، قوه قضائیه مرجع ابطال یا تایید انتخابات نیست. واگذاری این کارویژه مهم از جانب قانون‌گذار اساسی به شورای نگهبان سپرده شده.
حضور رئیس قوه قضائیه در انتخابات فعالیت او را مخدوش نمیکنداین حقوقدان با بیان اینکه رئیس قوه قضائیه عالی‌ترین مقام اداری قوه قضائیه است و دیوان عالی کشور عالی‌ترین مقام قضایی آن گفت: براساس اصل ۱۶۴ قانون اساسی تشکیلات قضایی ماهیتی متمایز از تشکیلات اداری دارد و اصل سلسله مراتب اداری چنان که در تشکیلات اداری رایج است، در تشکیلات قضایی حاکم نیست بر همین اساس است که قاضی را نمی‌توان از مقامی که شاغل آنست منفصل یا بدون رضای او محل خدمت یا سمتش را تغییر داد؛ بنابراین حضور مقامات اداری قوه قضائیه همچون ریاست آن قوه در انتخابات اصل بی‌طرفی قاضی را در مواردی که به موجب قانون امر رسیدگی به تخلفات یا جرایم انتخاباتی اشخاص به آن سپرده شده است، مخدوش نمی‌سازد.
وی با اشاره به قانون گفت: به منظور جلوگیری از عوامل تضعیف کننده استقلال قاضی در جریان رسیدگی به پروندههای قضایی از جمله اعمال نفوذ توسط برخی مقامات و صاحبان مناصب، و همچنین ممانعت از هرگونه سوء‌گیری و تأثیرپذیری قضات در جریان رسیدگی به این قبیل پرونده‌ها، اصل ۱۶۶ قانون اساسی تصریح کرده احکام دادگاه‌ها باید مستدل و مستند به مواد قانونی و اصولی باشد که بر اساس آن حکم صادر شده است ضمانت اجرای آن هم تعیین مرجعی جهت رسیدگی به تخلفات و جرایم ارتکابی قضات با عنوان «دادسرا و دادگاه انتظامی قضات» است، تا طرفین دعوا بتوانند در صورت تخلف قاضی از این اصل خواهان محاکمه و در صورت احراز تخلف، عزل قاضی از سمت خود شوند علاوه بر این به موجب اصل ۱۵۹ قانون اساسی فرایند رسیدگی قضایی در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران چند مرحله‌ای است به نحوی که علاوه بر دادگاه بدوی، تجدیدنظرخواهی از آرای صادره در این دادگاه‌ها نیز امکان‌پذیر است و در این خصوص هیچ امکانی جهت ممانعت از رسیدگی به پروندههای مطروحه در مرجع قضایی یا اعمال نفوذ موثر بر آنها متصور نیست.
نورایی تصریح کرد: مطابق بند (ب) «بخشنامه قوه قضائیه در خصوص پیشگیری و رسیدگی به جرائم انتخاباتی» که کارویژه‌هایی، چون پایش و رصد، ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌ها، تبیین و تعیین برنامه‌های پیشگیرانه، انعکاس فوری شرح وقایع و جرایم، اطلاع‌رسانی، تشریح و توضیح مفاد قانون و جرایم و مجازات‌های قانونی و مانند آن را بر عهده ستاد پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی قرار داده است، حضور برخی مقامات قوه قضائیه از قبیل دادستان کل کشور و روسای کل دادگستری استان و شهرستان و برخی دیگر از مقامات مانند معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان در ستاد‌های مرکزی، استانی و شهرستانی پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی که در اجرای ماده ۳۴ قانون انتخابات ریاست جمهوری و تبصره ۲ آن و تبصره ۲ ماده ۳۸ همان قانون تشکیل شده است، صرفا از حیث پیشگیری از وقوع و ارتکاب جرائم انتخاباتی از سوی دست‌اندرکاران و هواداران داوطلبان در تمامی مراحل و فرایند‌های اجرایی انتخابات است و چنانکه در بند گفته شده آمده است هیچ‌گونه وظیفه رسیدگی و قضایی بر عهده مقامات و اشخاص مذکور در فوق واگذار نشده است تا رسیدگی به جرایم در مراجع قضایی محل ابهام و اشکال حقوقی شود ضمن آنکه به موجب ماده ۳۴ قانون انتخابات ریاست جمهوری ستاد‌های فوق الذکر مکلفند در انجام وظایف محوله هماهنگی لازم را با شورای نگهبان و هیات‌های اجرایی انتخابات به عمل آورده و صرفا در محدوده قانون عمل نمایند.
دستگاه قضا کمترین نقش و ارتباط را در فرایند انتخابات بر عهده دارداین حقوقدان گفت: با وجود آنکه کمترین نقش و ارتباط را در فرایند انتخابات هم از حیث اجرا و هم از حیث نظارت بر آن دستگاه قضا بر عهده دارد و به این امور در جمهوری اسلامی ایران همچون بسیاری دیگر از کشور‌های تابع نظام نیمه ریاستی-نیمه پارلمانی مرجعی فرا قوه‌ای که دادرسی اساسی را بر عهده دارد مانند شورای قانون اساسی در فرانسه و شورای نگهبان در ایران رسیدگی می‌کند اساسا به جهت سازوکار‌های چند وجهی و پیچیده‌ای که در رابطه با نظارت بر انتخابات در قوانین و مقررات پیش‌بینی شده است.
وی با اشاره به این سازوکارها گفت: از قبیل حضور توأمان نمایندگان ثابت و سیار شورای نگهبان در پای تمامی صندوق‌های رأی در سراسر کشور در کنار مجریان تحت نظر وزارت کشور و نمایندگان ثابت و سیار هر یک از داوطلبان که بعضا رقیب انتخاباتی یکدیگر بشمار می‌روند، و حضور پیشگیرانه ستاد‌های پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی، این گمانه که حضور شخص یا مقامی به عنوان داوطلب ریاست جمهوری از یک قوه بتواند صحت اجرای انتخابات را تحت‌الشعاع خود قرار داده و نهاد‌های متعدد قانونی را از مسیر خود منحرف سازد، از حیث اعتبار حقوقی گمانه‌ای قابل اعتنا نخواهد بود و حضور ریاست قوه قضائیه در انتخابات به اصل بی‌طرفی و سلامت مرجع قضایی در رسیدگی بی‌طرفانه و غیرجانبدارانه به دعاوی انتخاباتی اشخاص از ستاد‌های انتخاباتی یا هواداران برخی نامزدها هیچ‌گونه خدشه‌ای را وارد نمی‌کند.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: قوه قضائیه سید ابراهیم رئیسی پیشگیری و رسیدگی جرایم انتخاباتی رسیدگی به جرایم رئیس قوه قضائیه قوه قضائیه شورای نگهبان قانون اساسی بر عهده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۴۳۰۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مرحله دوم انتخابات به اندازه مرحله قبلی مهم است/ قدردان تلاش رسانه‌های استان هستیم
ایسنا/آذربایجان شرقی استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در سه حوزه انتخابی استان به اندازه مرحله قبلی مهم است، از تلاش رسانه‌های استان در انتخابات قدردانی کرد.
مالک رحمتی امروز در جلسه ستاد انتخابات استان آذربایجان شرقی اظهار کرد: رای، حق‌الناس و ما امین مردم هستیم و امیدوارم مانند دور اول شاهد برگزاری انتخابات باشکوهی باشیم.
وی تاکید کرد: چهار فرمایش رهبر معظم انقلاب درباره انتخابات مبنی بر سلامت، امنیت، رقابت و مشارکت حداکثری در دوره دوم انتخابات نیز جاری و ساری است.
وی خطاب به حاضرین در جلسه بیان کرد: نهایت ظرفیت‌های استانی را برای برگزاری انتخابات با حضور باشکوه مردم عزیز به کار گیریم.
استاندار آذربایجان شرقی افزود: بسترسازی برای حضور همه مردم در صحنه انتخابات و انتخاب نامزد مورد نظرشان، وظیفه یکایک دست‌اندرکاران برگزاری انتخابات در دور دوم آن است.
وی اضافه کرد: از رسانه‌های استان بابت تلاش‌های ارزشمندشان در انتخابات دوره اول قدردانی می‌کنم و معتقدم مرحله دوم فرصت مناسبی برای مشارکت حداکثری مردم و برگزاری انتخاباتی باشکوه است.
وی مطرح کرد: رسانه‌ها مردم را دعوت به حضور با بصیرت در انتخابات کنند.
رحمتی ادامه داد: انتخابات حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر در دور دوم تمام الکترونیکی است و باید از تولیدات چندرسانه‌ای برای آموزش مردم درباره آنها اخذ رای الکترونیکی بهره گرفت.
وی افزود: از هواداران نامزدهای انتخاباتی انتظار می‌رود ضمن معرفی نامزدهای خود، مردم عزیز را به مشارکت حداکثری در دور دوم انتخابات ترغیب و تشویق کنند.
وی خاطرنشان کرد: رعایت اخلاق انتخاباتی نیز مد نظر باشد و انتخاباتی در شأن فرهنگ مردم آذربایجان شرقی برگزار شود.
رئیس ستاد انتخابات آذربایجان شرقی نیز اذعان کرد: آماده برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه‌های انتخابیه «تبریز، اسکو و آذرشهر»، «شبستر» و «میانه» هستیم.
تراب محمدی با اشاره به اینکه انتخابات دور دوم در حوزه انتخابیه تبریز، اسکو و آذرشهر تمام الکترونیکی است، افزود: آموزش‌های لازم به دست اندرکاران برگزاری انتخابات در این زمینه داده شده است.
به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی استانداری آذربایجان شرقی، وی اضافه کرد: تبلیغات انتخاباتی از بامداد امروز آغاز شده و تا ساعت هشت صبح پنجشنبه بعد ادامه دارد.
انتهای پیام
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟