مهم‌ترین الزامات تشکیل بازار آتی ارز در بورس کالا
تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۰۱۹۵۷۸
به گزارش گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، پژوهشکده پولی و بانکی با ارائه گزارشی جدید ضمن بررسی الزومات تشکیل بازار آتی ارز به منظور پوشش ریسک نرخ ارز در ایران، بورس کالا را با توجه به تجربه و چارچوب مقرراتی مشخص در رابطه با تشکیل بازار مشتقات بر روی سایر دارایی‌های پایه مانند سکه بهار آزادی یا زعفران به عنوان بستر تشکیل بازار رسمی معاملات آتی ارز معرفی کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
براین اساس به نظر می‌رسد زیرساخت‌های راه اندازی بازار آتی ارز تا حدی در بورس کالا فراهم باشد و در صورت هماهنگی میان بانک مرکزی و ارکان بازار سرمایه می‌توان امید داشت تا معاملات آتی ارز از این طریق به شکل شفافتر عملیاتی شود.
بیشتر بخوانید
ساماندهی بازار سیمان از طریق عرضه در بورس کالا مهم‌ترین الزامات تشکیل بازار آتی ارز؛با توجه به لزوم تفکیک بازار آتی ارز در سطح خرد و کلان بهتر است در وهله اول این بازار به صورت محدود در بین کارگزاران عمده و با مبالغ کمتر شروع شود و در صورت موفقیت آمیز بودن به تدریج دامنه آن گسترش یابد.
لازم است محوریت تشکیل بازار معاملات آتی ارزی نیز بر عهده بانک مرکزی باشد. گرچه انتقال شبکه معاملات آفشور خارج به داخل می‌تواند نقش مهمی در تقویت بازار آتی ارز و فراهم شدن امکان مدیریت بهتر آن توسط بانک مرکزی داشته باشد، ولی لزومی ندارد تشکیل این بازار را منوط به انتقال شبکه معاملات آفشور به داخل کرد و می‌توان در شرایط کنونی نیز این بازار را تشکیل داد.
اگر بانک مرکزی بخواهد به عنوان عرضه کننده اصلی در این بازار ایفای نقش کند، نگرانی از عدم تحویل ارز در سررسید وجود دارد و ممکن است ریسک زیادی به بانک مرکزی تحمیل شود؛ لذا ضرورت دارد بانک مرکزی بیشتر زمینه فعالیت سایر مشارکت کنندگان در این بازار را فراهم سازد و در قامت بازارگردان در این بازار ایفای نقش کند.
در کوتاه مدت می‌توان معاملات آتی ارز را بر اساس دو قالب حقوقی یعنی تعهد بیع در آینده و عقد صلح و با در نظر گرفتن برخی ملاحظات طراحی کرد. برای اجرای صحیح هر دو قالب حقوقی لازم است تدابیر مشخصی در نظر گرفته شود تا معاملات مذکور حقیقتاً بر روی کالا (ارز) اتفاق بیفتد و نه بر روی تغییرات نرخ ارز.
با توجه به اینکه در سطح خرد، معاملات بیشتر بصورت توافقی انجام می‌شود، بهتر است در وهله اول معاملات آتی ارز به صورت پیمان آتی ارزی انجام شود تا انعطاف پذیری بیشتری از جهت سررسید و مبلغ قرارداد وجود داشته باشد.
با توجه به لزوم به حداقل رساندن جهت دهی بازار آتی به بازار نقدی ارز، بهتر است نخست این بازار با سررسید کوتاه مدت حداکثر پنج روزه تشکیل شود و در عین حال امکان بستن موقعیت معاملاتی از طریق انجام معامله معکوس برای فعالان این بازار (در صورت تأیید ناظر) فراهم باشد.
با توجه به نزدیک بودن نرخ سنا (میانگین موزون نرخ بازار ارز) به نرخ بازار، بهتر است تا پیش از تعیین نرخ واحد برای بازار نقدی این نرخ به عنوان مرجع کشف قیمت در بازار آتی ارز مالک قرار گیرد.
با توجه به احتمال جهت دهی بازار آتی به بازار نقدی ارز و بروز اختلال در نرخ‌های آنی، قرارداد آتی ارز باید به گونه‌ای طراحی شود که بنای اصلی در قرارداد بر تحویل فیزیکی ارز باشد مگر اینکه با تأیید ناظر امکان تسویه نقدی نیز فراهم شود.
بهتر است همزمان با تشکیل بازار آتی ارز در کوتاه مدت، سیاست‌های لازم برای مدیریت بازار‌های رقیب به ویژه طلا نیز مدنظر قرار گیرد.
به منظور افزایش جذابیت بازار آتی ارز و کمک به تعمیق آن می‌توان از ابزار‌های مالی مکمل همانند گواهی سپرده ارزی، صکوک ارزی و غیره نیز استفاده کرد.
تشکیل بازار رسمی معاملات آتی ارز در بورس کالا، راهکار میان مدت و بنیادین در این رابطه محسوب می‌شود و می‌توان از این بستر معاملاتی جهت تشکیل بازار معاملات مشتقه ارز در سطح خرد استفاده کرد.
در کنار مشکلات موجود برای بازار نقدی ارز، نبود یک بازار متشکل برای مشتقات ارزی از جمله قرارداد آتی در داخل، هزینه‌های گوناگونی برای سیاستگذاران، تولیدکنندگان و سرمایه گذاران ایجاد کرده و وجود بازار مشتقات ارزی می‌تواند دست کم بخشی از ریسک‌های قیمتی ارز را پوشش دهد و افقی ولو کوتاه مدت برای فعالان اقتصادی فراهم کند.
هدف اصلی از تشکیل بازار آتی ارز، پوشش ریسک نرخ ارز است. به عقیده تحلیلگران در صورتی که شرایط محیطی مناسب و بازار نقد و آتی خوب عمل کنند، ثبات نسبی نرخ ارز منجر به ایجاد افق دید در آینده می‌شود و به این ترتیب در مدیریت انتظارات در رابطه با نرخ ارز مؤثر خواهد بود. از جمله نگرانی‌هایی که ممکن است در رابطه با تشکیل بازار آتی ارز وجود داشته باشد، احتمال جهت دهی این بازار به بازار نقدی ارز و بروز اختلال در نرخ‌های آنی است؛ لذا حتی اگر بازار آتی به لحاظ زمان بندی نوسانات قیمتی نقش پیشرو را در تعیین قیمت بازار نقدی داشته باشد به عنوان دلیلی بر نقش بی ثبات کننده بازار آتی نیست بلکه نشان دهنده آن است که بازار آتی با ویژگی‌هایی که دارد سریعتر و روانتر به اخبار واکنش نشان می‌دهد.
در تأیید این فرضیه، پژوهش‌ها در بورس کالای شیکاگو (CME) نشان می‌دهد در سال ۱۹۹۶ بازار آتی ارز نقش پررنگتری در فرآیند کشف قیمت بازار نقدی داشته، اما در سال ۲۰۰۶ فرایند برعکس شده و راهبر بازار، بازار نقدی بوده است. چنین تغییر رویه‌ای به شفافتر و کارآتر شدن بازار نقدی در گذر زمان نسبت داده می‌شود.
از آنجا که بازار‌های نقدی ارز اکثراً غیرمتشکل و غیرمتمرکز هستند و معاملات در مکان‌های مختلف و با قیمت‌های مختلف شکل می‌گیرند، سرعت پاسخ این بازار‌ها به اخبار به کندی صورت می‌گیرد. در واقع اگر کالا یا اوراقی در بازار‌های متمرکز و از طریق سامانه‌های الکترونیکی معامله شود، انتشار اطلاعات و کشف قیمت سریعتر اتفاق میافتد.
برای مثال، پژوهش‌ها نشان می‌دهند در مورد یورو، بازار آتی نقش پیشرو را در تعیین قیمت نقدی آن ایفا می‌کند و برعکس در مورد ین ژاپن، نقش پیشرو بر عهده بازار نقدی است. در واقع هر دو بازار پیشرو با اینکه یکی از نوع آتی و دیگری از نوع نقدی است بصورت الکترونیکی هستند و بنابراین انتشار اطلاعات در آن‌ها در مقایسه با بازار‌های غیرالکترونیکی سریعتر اتفاق میافتد.
در عمل بازار معاملات آتی ارز در بورس کالا می‌تواند پس از موافقت بانک مرکزی و بر اساس دو قالب حقوقی تعهد بیع در آینده و یا عقد صلح طراحی شود. همچنین طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد می‌شوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس کالا بگذارند و موظف می‌شوند تا متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند.
اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد تا متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را در اختیار طرف دیگر معامله قرار دهد و افراد حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند. در این روش، هر یک از متعهد فروش یا متعهد خرید می‌توانند در مقابل مبلغ معینی، تعهد را در بازار ثانوی به شخص ثالث واگذار کنند. در این صورت شخص ثالث جایگزین طرفین در انجام تعهدات خواهد شد.
فرآیند معاملات در بورس کالا و کشف قیمت واقعی در این بورس با میزان عرضه و تقاضا ارتباط مستقیم و منطقی دارد. در واقع عرضه، تقاضا و کشف قیمت واقعی سه ضلع مثلثی هستند که برآیند آن‌ها در بورس کالا نمود می‌یابد. در بورس کالا با استفاده از قابلیت‌هایی همچون امکان تعیین محدوده نوسان قیمت در نظر گرفتن ابزار‌های تشویقی و تنبیهی برای عرضه کنندگان و خریداران عمده، ارتقای شفافیت معاملات و ... امکان قیمت گذاری و مدیریت نرخ ارز به شکل بهتری فراهم می‌شود.
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: بازار سرمایه بورس کالا معاملات بورس آتی ارز در بورس کالا تشکیل بازار آتی ارز معاملات آتی ارز بازار نقدی ارز بانک مرکزی کوتاه مدت بازار ها کشف قیمت نرخ ارز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۰۱۹۵۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد اندک بورس؛ ارزش بازار به ۷۹ همت رسید
فرارو، شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات امروز بازار سرمایه با رشد ۶۵۲ واحدی در ارتفاع ۲ میلیون و ۳۰۴ هزار و ۹۷۸ واحدی قرار گرفت و هفته دوم اردیبهشت را با سبزپوشی آغاز کرد.
به گزارش فرارو، در پایان معاملات امروز بازار سرمایه، شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با رشد ۱ هزار و ۳۹۵ واحدی در ارتفاع ۷۶۵ هزار و ۴۵ واحدی قرار گرفت.
در پایان معاملات امروز بازار سرمایه، ارزش بورس تهران به ۷۹ همت و ۶۲۹ میلیارد تومان رسید و تعداد ۳۵۶ هزار و ۶۶۰ معامله مورد دادوستد قرار گرفت.
در پایان معاملات امروز بازار سرمایه، نماد‌های شپنا، شستا، وبملت، شتران، وغدیر و وتجارت بیشترین تاثیر بر ریزش و نماد فملی بیشترین تاثیر بر رشد شاخص کل بورس تهران، داشتند.
شاخص کل فرابورس ایران در پایان معاملات امروز بازار سرمایه با ریزش ۸۵ واحدی در ارتفاع ۲۵ هزار و ۵۱۹ واحدی قرار گرفت؛ ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۴ همت و ۹۴ میلیارد تومان رسید و تعداد ۲۱۶ هزار و ۷۹۹ معامله مورد دادوستد قرار گرفت.
گفتنی است، در پایان معاملات امروز بازار سرمایه، ارزش بازار پایه، فرابورس ایران به ۳ همت و ۳۱۲ میلیارد تومان رسید.
در پایان معاملات امروز بازار سرمایه، نماد‌های آریا، شگویا، خاور و سپیدار بیشترین تاثیر بر ریزش و نماد‌های تجلی، حسینا و فجهان بیشترین تاثیر بر رشد شاخص کل فرابورس ایران، داشتند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»