به نقل از «خبرگزاری میزان»

شکوه و گرانسنگی ایوان مداین جان شاعری نامبردار را برانگیخته است

تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۱۴۴۹۱۴

میرجلال الدین کزازی گفت: هان! این هانی که خاقانی به خواننده و شنونده می‌زند دامنه‌ای گسترده دارد. هانی است به تاریخ، به فرهنگ، به کسانی که با تاریخ و فرهنگ به هر شیوه‌ای در پیوندند. هان‌ای دل عبرت بین از دیده عبر کن هان/ آیینه عبرت را ایوان مداین دان. می‌گوید هان‌ای ایرانی به هوش باش! ارج و ارزش فرهنگ ایران و نشانه‌های گوناگون این فرهنگ را بدان! آن را پاس بدار، از گزند و آسیب روزگار در زنهار به دور بدار.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

میرجلال الدین کزازی استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی و از چهره‌های ماندگار فرهنگ و ادب ایران درمورد اینکه قصیده خاقانی درباره ایوان مداین نمایانگر چیست و اینکه آیا این قصیده را باید بیانیه‌ای درباب میراث فرهنگی بدانیم به میزان گفت: خاقانی چامه را هنگامی که از یکی از دو گشت و گذار و سفر دیریاب خویش باز می‌گشته است سروده است. هنگامی که بر کرانه رود باستانی تیگره یا دجله ویرانه‌های این ایوان شگرف را دیده است. شکوه و گرانسنگی این بازمانده تاریخی به گونه‌ای بوده است که سخنور توانمند را بر می‌شوراند. او را بر می‌انگیزد که این چامه را بسراید. اما از آن روی که در این چامه خاقانی گرم و پر شور و تپنده و گیرا از این شاهکار مهرازی (معماری) و فرهنگی، از این یادگار بشکوه باستانی سخن گفته است می‌تواند کارکرد میراث فرهنگی را هم داشته باشد. زیرا بنیاد این سازمان میراث فرهنگی بر این باور نهاده شده است که یادگار‌های پیکرینه –دیداری که از روزگاران پیشین بر جای مانده است بسیار گرامی و ارزشمندند.   وی ادامه داد: اگر چنین نمی‌بود جان چامه سرای نامبردارِ شروانی- خاقانی- را نمی‌شوراند. او را ناچار نمی‌گردانید که این چامه شورانگیز کوبنده را بسراید. چامه‌ای که آکنده از زنهار و هشدار است. این هشدار و زنهار از نخستین بیت چامه آغاز می‌شود: هان! این هانی که خاقانی به خواننده و شنونده می‌زند دامنه‌ای گسترده دارد. هانی است به تاریخ، به فرهنگ، به کسانی که با تاریخ و فرهنگ به هر شیوه‌ای در پیوندند. هان‌ای دل عبرت بین از دیده عبر کن هان/ آیینه عبرت را ایوان مداین دان. دو هان، دو هشدار تکان دهنده در این آغازین خاقانی به یکایک ما ایرانیان می‌زند. می‌گوید هان‌ای ایرانی به هوش باش! ارج و ارزش فرهنگ ایران و نشانه‌های گوناگون این فرهنگ را بدان! آن را پاس بدار، از گزند و آسیب روزگار در زنهار به دور بدار.

استاد برجسته زبان و ادب فارسی در واکنش به اینکه آیا فهم شاعران و متفکران کهنی همچون خاقانی از آثار تاریخی به عبرت پذیری از زوال دنیا منحصر می‌شد یا اینکه این آثار را به مثابه گنجینه‌هایی سودآور هم می‌دیدند بیان داشت: اگر آنچه خاقانی در کرانه آن رود دیده است بی ارج و ارزش بود، اگر شکوه تاریخ و فرهنگ ایران را به نمود نمی‌آورد خاقانی آن واکنش را در برابر آن ایوان نشان نمی‌داد. طوفانی از ژرفا‌های تاریخ و فرهنگ ایران دریای نهاد خاقانی به شور آورد. دستاورد آن طوفان این چامه شگفتی انگیز است. حتی اگر خاقانی هیچ سخنی از ارزش یادگار‌های فرهنگی کهن در این سروده خود نگفته باشد چرایی و چگونگی این چامه خود به تنهایی آشکار می‌دارد که این یادگار‌ها انباره کارمایه‌ها و نیرو‌های روانی و رانه‌ای (عاطفی) اند. اگر بیهوده بمانند، از میان بروند این انباره از میان خواهد رفت، آن نیرو‌ها پخش و پراکنده خواهد شد.   بیشتر بخوانید: یادگار‌های باستانی روزگاران گذشته را به امروز می‌آورند   کزازی افزود: به یاری این نیروهاست که ما ایرانیان ایرانی می‌توانیم ماند، چیستی ایرانی خود را پاس می‌توانیم داشت. کدامین سرمایه، کدامین پدیده‌ای که از دید ما گرامی و گران بهاست کارکردی چنین می‌تواند داشت. خرواری سیم یا خرواری زر یا خرواری گوهر چنین نیرویی را در خود نهفته نمی‌دارد، کارکردی چنان ارزنده، ناگزیر نمی‌تواند داشت. پس این یادگار‌ها را با سنجه‌های ناسزا و نادرخور نمی‌توان سنجید. کسی بیاید بگوید ایوان مداین چیست مگر مشتی سنگ و آجر ویران شده؟ آیا اگر به جای این سنگ و آجر فرو ریخته کاخی از زر یا سیم یا از گوهر هم اکنون کسی بیافرازد ارزش آن کاخ زرین و سیمین و گوهرین از آن یادگار باستانی بیشتر است؟ پاسخی که من به این پرسش می‌دهم این است: نه. زیرا آن مایه و کارکردی که در آن یادگار کهن نهفته است در آن کاخ نیست. آن کاخ تنها ارزش برونی، ارزش مادی دارد. اما آن ویرانه -دوباره می‌گویم- انباره‌ای از نیرو‌های روانی و رانه‌ای و فرهنگی است. فرهنگ ارزشمندتر است یا سنگ؟ زر و سیم و گوهر سنگ است. هر خردمندی به ناچار پاسخ خواهد داد: فرهنگ. پس یادگاری فرهنگی -تاریخی هزاران بار ارجمندتر و ارزنده‌تر است از سنگ. حتی سنگ‌هایی که کمیاب اند و نهادی.

این شاهنامه پژوه و ادیب ایرانی در واکنش به اینکه آیا قصیده ایوان مداین را باید آیینه تمام نمای رویارویی میان شریعت باوری خاقانی و دلبستگی اش به سنت‌های کهن ایرانی بدانیم گفت: پرسش شما پرسشی است شگفت انگیز. مگر در میانه این دو به ناچار جدایی و گسلی هست که یکی از آن‌ها را می‌باید برگزید؟ خاقانی سخنوری است که دین ورز است. چامه‌هایی بلند در شماری بسیار در ستایش کعبه سروده است یا در ستایش پیمبر. اما در همان هنگام سخنوری است که فرهنگ و تاریخ و پیشینه ایرانی و نیاکانی را گرامی می‌دارد. بار‌ها از آن در سروده‌های خود به شیوه‌های گوناگون یاد کرده است به ستایش! حتی خاقانی یکی از توانمندترین مغانه سرایان در پهنه سخن فاسی است. مغانه سرایی یکی از ناب‌ترین و کهن‌ترین نمود‌ها و نشانه‌های فرهنگ ایرانی است. من به همین اندک بسنده می‌کنم.   انتهای پیام/ برچسب ها: میرجلال الدین کزازی ایوان مداین

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: میرجلال الدین کزازی تاریخ و فرهنگ فرهنگ ایران یادگار ها هان ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۱۴۴۹۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خانه سهراب سپهری؛ شاعری از جنس طبیعت + فیلم

سهراب سپهری نویسنده، نقاش و از مهم‌ترین و برجسته‌ترین شاعران معاصر ایران است. بسیاری از اشعار سپهری به زبان‌های مختلف برگردانده شده و آثار او همچنان مورد استقبال گسترده دوست‌داران وی است.

«صدای پای آب» و «مسافر» از پرآوازه‌ترین کتاب‌های او هستند.

 

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی باشگاه خبرنگاران جوان فیلم و صوت فیلم و صوت