به نقل از «خبرگزاری میزان»

راهکار مهار سیل نقدینگی چیست؟

تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۱۴۵۶۵۷

بر اساس گزارشات بیش از ۵۰ درصد از کل نقدینگی تاریخ ایران در سه سال اخیر خلق شده است. این اتفاق تبعات سنگینی بر اقتصاد کشور تحمیل و سفره خانوار‌های ایرانی را کوچک کرده است، اما راهکار حل این بحران چیست؟ خبرگزاری میزان _ روزنامه حمایت نوشت: دهه نود شمسی به‌اذعان بسیاری از کارشناسان یکی از چالشی‌ترین دوره‌های اقتصاد ایران بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این دهه شاهد دو جهش ارزی و تورمی بودیم که عمده‌ترین دلیل آن رشد نامتعارف نقدینگی بوده است. بر اساس تازه‌ترین آمار رسمی بانک مرکزی، نرخ رشد نقدینگی در سال ۹۹ به ۴۰.۶ درصد رسید که بالاترین نرخ رشد نقدینگی طی ۴۳ سال اخیر است. به دلیل عدم نظارت درست بر ترازنامه نظام بانکی و اعطای تسهیلات غیرهدفمند و غیرشفاف و کسری بودجه، رشد نقدینگی در سال‌های اخیر با جهش بی سابقه و تاریخی خود به ۳،۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ به این صورت که بیش از ۵۰ درصد از کل نقدینگی تاریخ ایران، در سه سال اخیر خلق شده است.   نقدینگی اصطلاحاً نوعی از پول است که شامل اسکناس و مسکوک نزد مردم، سپرده‌های جاری و پس‌انداز و سرمایه‌گذاری‌های مدت‌دار می‌شود، در واقع نقدینگی شامل اسکناس و مسکوک و سپرده‌های مردم در بانک‌ها است، اما به‌خلاف تصور عموم، سهم اسکناس و مسکوک از این پول، بسیار ناچیز است. بر اساس آمار‌های بانک مرکزی در پایان مرداد ۱۳۹۷ تنها ۲.۶۵ درصد از نقدینگیِ ۱۶۴۶ هزار میلیارد تومانی به‌صورت اسکناس و مسکوک بوده است و مابقی پول مردم به‌صورت سپرده‌های بانکی است.   بررسی‌ها نشان می‌دهد در دوره‌هایی که اقتصاد ایران با شوک تحریم‌های اقتصادی آمریکا مواجه شده است شاهد رشد افسارگسیخته نقدینگی نیز بوده‌ایم، به‌عنوان مثال در سال ۱۳۹۱ در حالی که نقدینگی به ۴۶۰ هزار میلیارد تومان رسید میزان رشد نقدینگی حدود ۳۱ درصد بوده است، این درحالی است  که در سال قبل از آن یعنی ۱۳۹۰ رشد نقدینگی تنها ۱۹ درصد بود.   همچنین در سال ۱۳۹۹ که به‌نوعی رکورد رشد نقدینگی شکسته شد، رقم نقدینگی به ۳۴۷۵ هزار میلیارد تومان رسید و رشد نقدینگی نیز حدود ۴۱ درصد بود. البته ذکر این نکته نیز ضروری است که در سال ۱۳۹۸ نیز رشد نقدینگی بالاتر از متوسط بلندمدت و حدود ۳۰ درصد بوده است که عمده دلیل آن کاهش درآمد‌های نفتی بوده است.     افزایش نقدینگی تبعات سنگینی بر اقتصاد کشورمان تحمیل کرده و سفره خانوار‌های ایرانی را کوچک کرده است. رشد نقدینگی موجب افزایش تورم شده است.     همچنین رشد نقدینگی نرخ بهره واقعی (تفاضل نرخ سود بانکی و نرخ تورم) را منفی و به تبع آن بازار‌های نامولد مثل ارز و سکه و طلا را به محلی برای سفته بازی صاحبان نقدینگی بدل کرده است.   این مساله همچنین ارزش پول ملی و متعاقباً نرخ ارز را با بی سابقه‌ترین جهش تاریخی خود به ویژه در سه سال اخیر مواجه کرده است.   همچنین بازار کالا‌هایی نظیر خودرو که ماهیتاً کالا‌های مصرفی محسوب می‌شوند به دلیل هجوم نقدینگی به این بازار‌ها با هدف ذخیره ارزش، به بازار‌های سرمایه‌ای و محلی برای سفته بازی تبدیل شده اند به گونه‌ای که حتی بخش‌هایی از حوزه تولید در کشور را هم به دلیل به صرفه نبودن تولید با تعطیلی و خروج سرمایه از اقتصاد مواجه کرده است که آثار آن را در کاهش نسبت تشکیل سرمایه به موجودی سرمایه در این سال‌ها به وضوح می‌توان دید.   از سویی دیگر به دلیل کاهش ارزش پول ملی ناشی از رشد فزاینده نقدینگی نسبت به رشد تولید در کشور، نظام بانکی کشور که وظیفه اصلی تأمین مالی تولید در ایران را به عهده دارد به جای حمایت از بخش‌های واقعی اقتصاد به سمت بنگاه داری‌های نامولد و تأسیس شرکت‌هایی در حوزه‌های املاک و مستغلات و مال‌ها و نیز شرکت‌هایی در حوزه‌های واردات سوق پیدا کرده اند.   راهکار مهار سیل نقدینگی براساس نظر کارشناسان، کنترل جریان خسارت آفرین نقدینگی ابزار‌هایی دارد که مهمترین آن‌ها عبارتند از: اصلاح ساختاری در نظام بانکی و اصلاح ساختار بودجه. اصلاح ساختاری در نظام بانکی مستلزم مدیریت مقتدرانه بانک مرکزی است که با استفاده از ابزار‌های سیاست‌های پولی از جمله تنظیم نرخ سود بانکی، شفاف سازی و نظام مندی اعطای تسهیلات و خلق اعتبار، نرخ ذخیره قانونی و نیز نرخ سپرده گذاری بانک‌ها نزد بانک مرکزی و نیز بهره گیری درست از عملیات بازار باز قابل انجام است.   اما در سال‌های اخیر به دلیل بهره گیری نابجا از این ابزار‌ها از جمله عدم نظارت درست بر ترازنامه نظام بانکی و اعطای تسهیلات غیرهدفمند و غیرشفاف، رشد نقدینگی نه تنها کنترل نشد بلکه با جهش بی سابقه رو به رو شده است.   ابزار دوم برای کنترل نقدینگی اصلاح ساختار بودجه است که مهمترین رکن این ابزار تأمین منابع درآمدی پایدار برای تأمین هزینه‌های دولت است.   از جمله مهمترین این منابع درآمدی عبارتند از: توسعه پایه‌های مالیاتی از جمله اعمال مالیات بر فعالیت‌های سفته بازی در بازار‌های ارز و سکه و طلا و مسکن و زمین و خودرو با بهره گیری از مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر زمین، مالیات بر خانه‌های خالی و مالیات بر خانه‌های اضافی و نیز مالیات بر افزایش جهشی درآمد‌های اشخاص حقیقی که بنابر اظهار برخی کارشناسان اقتصادی می‌تواند تا مرز ۴۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد پایداری برای کشور فراهم آورد که نه تنها مانع تولید نخواهد بود بلکه با از بین بردن صرفه اقتصادی سفته بازی در بازار‌های نامولد، سرمایه‌های کلان را به سمت تولید هدایت خواهد کرد. همچنین جلوگیری از فرار‌های مالیاتی نیز راهکار‌های دیگر در این باره است. طبق برخی برآورد‌ها و نیز اظهارات نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس فرار مالیاتی در کشور تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود که برخی از مشاغل پردرآمد از جمله وکلا و پزشکان را می‌توان به عنوان مهمترین عناصر فرار مالیاتی به آن‌ها اشاره کرد. اصلاح عادلانه نظام پرداخت یارانه هم دیگر راهکاری است که کارشناسان به آن اشاره ‌ می‌کنند.      حذف تدریجی ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی هم یکی دیگر از اقداماتی است که می‌توان در این زمینه انجام داد. این اقدام  بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان عدم النفع برای دولت در سال ۱۴۰۰ خلق خواهد کرد و حذف تدریجی آن به همین میزان منابع جدید در اختیار دولت برای تأمین مالی پایدار بودجه عمومی خواهد گذاشت، به علاوه اینکه ادامه این روند خسارت آفرین منجر به رکود در تولیدکننده‌های کالا‌های اساسی، رانت برای واردکننده‌ها و فساد و … می‌شود و در نهایت مصرف کننده هم کالا را به قیمت آزاد باید خریداری کند. اصلاح تدریجی حقوق ورودی گمرک از رانت ارز ۴۲۰۰ تومانی، مبتنی بر ارز سامانه نیما نیز راهکاری دیگر در جهت جبران کسری بودجه و مهار نقدینگی ناشی از این مساله است.    طبق برآورد‌های آماری بر حسب حجم و میزان واردات، اصلاح نرخ حقوق ورودی با احتساب مالیات بر ارزش افزوده، بیش از ۱۶۰ هزار میلیارد تومان درامد برای دولت خلق می‌کند علاوه بر اینکه این اقدام با خارج کردن واردات بی رویه از صرفه اقتصادی، می‌تواند تولیدکننده کالا‌های داخلی را رقابت پذیر کند. در یک جمع بندی می‌توان گفت،  خلق پول در نظام بانکی کشور یکی از اشکالات مهم دراقتصاد ایران محسوب می‌شود و باید برای این عارضه چاره اندیشی کرد، اما شواهد نشان می‌دهد در برهه‌های جهش نرخ ارز و سال‌های کسری بودجه، نقدینگی به صورت جهشی رشد کرده و اتفاقا در همین سال‌ها بود که اقلام مصرفی مثل خودرو و مسکن جهش‌های چند صد درصدی را تجربه کردند.   به عبارت دقیقتر، اگر در سالی مثل ۱۳۹۸  و یا ۱۳۹۹ سهم کسری بودجه در نقدینگی حدود ۷۰ و سهم سیستم بانکی ۳۰ درصد بوده، اما در سال‌های عادی دیگر شاید این نسبت معکوس باشد. انتظار‌ می‌رود دولت سیزدهم برنامه جدی برای اصلاح این روند غلط داشته باشد.   بیشتر بخوانید: کسری بودجه یا بحران نظام بانکی؛ کدام یک عامل رشد جهشی نقدینگی بود؟ انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود. برچسب ها: نقدینگی اقتصاد

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: نقدینگی اقتصاد هزار میلیارد تومان اسکناس و مسکوک رشد نقدینگی بانک مرکزی نظام بانکی کسری بودجه سفته بازی بازار ها سال اخیر سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۱۴۵۶۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکار هایی برای کنترل اشتها

شاید بزرگترین دلیل شکست افراد در مسیر کاهش وزن اشتهای زیاد باشد. اکثر کسانی که مشکل اضافه وزن دارند به دلیل سبک زندگی اشتباه و همچنین عادات غذا خوردن اشتهای بیشتری نسبت به افراد لاغر دارند و همین عامل بعد از شروع رژیم کاهش وزن می‌تواند مانع بزرگی بر سر راهشان باشد. توصیه می شود رژیم لاغری خود را با یک رژیم آنلاین شروع کنید. خوشبختانه می‌توان با استفاده از چندین راهکار ساده اشتها را کنترل کرد و این مانع بزرگ را از سر راه برداشت. برای آشنایی با راه‌های کنترل اشتها تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

چه عواملی موجب افزایش اشتها می شود؟

برای حل کردن تمامی مشکلات ابتدا باید عوامل به وجود آورنده آن را بررسی کرد، این موضوع برای اشتهای زیاد هم صدق می‌کند. به طور کلی عوامل زیر می‌توانند منجر به افزایش اشتها شوند:

کم خوابی : نداشتن خواب کافی می‌تواند با تغییرات هورمونی منجر به افزایش اشتها و به وجود آوردن عادات غذایی ناسالم شود. احتمالا تا به حال تجربه این را داشته که اگر بعد از نیمه شب بیدار بمانید اشتهای زیادی برای خوردن مواد غذایی خصوصا از انواع ناسالم پیدا می‌کنید. از طرفی اگر به اندازه کافی نخوابید انرژی زیادی برای کارهای روزمره ندارید و برای جبران خستگی به سراغ تنقلات شیرین و دارای قند بالا می‌روید. استرس : یکی از مهم ترین دلایلی که اکثر افراد دارای اضافه وزن یا چاق از آن گلایه می‌کنند داشتن پرخوری عصبی است. پرخوری عصبی حالتی است که فرد در زمان تجربه عصبانیت یا استرس بالا پرخوری می‌کند. اکثر افراد در این شرایط کنترلی بر روی اشتهایشان ندارند و با استفاده از غذا خوردن خود را آرام می‌کنند. افت قند خون : شاید تا به حال تجربه افت قند را داشته اید. اگر مدت زمان زیادی غذا نخورده باشید قند خون شما کاهش می‌یابد و اگر در همان مراحل اولیه به آن پاسخ مناسبی ندهید با افت ناگهانی قند خون مواجه می‌شوید. در صورت افت شدید قند خون اشتها به شدت افزایش پیدا کرده و فرد دیگر کنترلی بر روی غذا خوردن خود ندارد. داروها : برخی از داروها به صورت جانبی می‌توانند باعث افزایش اشتها شوند. برخی از داروهایی که باعث افزایش اشتها می‌شوند شامل موارد زیر هستند:

 داروهای استروئیدی مانند کورتیکو استروئید ، برخی از داروهای ضد افسردگی، میرتازاپین، آنتی هیستامین‌ها، داروهای ضد صرع و ...

غذاهای افزاینده اشتها : برخی از غذاها می‌توانند باعث افزایش بیشتر اشتها شوند. انواع مواد غذایی حاوی قند ساده و یا کربوهیدرات‌های تصفیه شده مثل انواع پیش غذاهای شیرین و شیرینی‌ها. همچنین مواد غذایی یا چاشنی‌هایی که طعم ترش یا شوری دارند نیز می‌توانند باعث افزایش اشتها در افراد شوند.

چه عواملی باعث کاهش اشتها می شود؟

عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث سرکوب و کاهش اشتها شوند؛ عواملی مانند:

نوشیدن آب قبل از غذا : آب یک نوشیدنی کلیدی برای رژیم‌های لاغری به شمار می‌رود. این نوشیدنی که مایه حیات است می‌تواند برای سرکوب اشتهای کاذب بسیار اثر بخش و مفید باشد. نوشیدن آب برای افراد سالم محدودیت خاصی ندارد و حداقل باید به میزان مورد نیاز که حدودا 5/1 الی 2 لیتر در روز است مصرف شود. بهتر است همیشه قبل از شروع به غذا خوردن حداقل یک لیوان آب بنوشید، در این صورت مشاهده می‌کنید که نوشیدن آب چقدر می‌تواند اشتهای شما را کاهش دهد. مصرف پروتئین : پروتئین که یکی از مهم ترین درشت مغذی‌ها در رژیم غذایی است به دلیل طولانی بودن مدت هضم و جذب آن نسبت به دیگر گروه‌های غذایی خاصیت سیر کنندگی بیشتری دارد. بنابراین سعی کنید حتما در وعده‌ها یا میان وعده‌ها از پروتئین استفاده کنید تا به کنترل اشتهای شما در طول روز کمک کند. خوردن غذاهای پرفیبر : فیبرها از آن دسته مواد غذایی هستند که در بدن انسان هضم نمی‌شوند و به همین دلیل می‌توانند حجم دستگاه گوارش را پر کرده و یا سرعت تخلیه معده را کند کنند. به همین دلایل تاثیر بسیار خوبی در کاهش اشتها دارند. نوشیدن برخی از دمنوش ها : برخی از دمنوش‌ها مانند چای سبز یا ماچا به دلیل داشتن ترکیبات فنولی می‌توانند منجر به سرکوب اشتها شوند. می‌توانید با نوشیدن1 الی2 فنجان چای سبز در ابتدای روز اشتهای خود را در طول روز کمی کنترل کنید. داشتن خواب کافی : همانطور که در عوامل افزایش دهنده اشتها توضیح دادیم کم خوابی می‌تواند منجر به افزایش اشتها شود بنابراین منطقی است که داشتن خواب منظم و کافی با تنظیم هورمون‌های گرسنگی به کاهش اشتها کمک می‌کند. برای کاهش اشتها چه غذا هایی بخوریم؟

جالب است بدانید شما می‌توانید با انتخاب هوشمندانه غذاهایی که می‌خورید مدت زمان بیشتری سیر بمانید. در میان غذاهای مختلف تعدادی از مواد غذایی هستند که می‌توانند به کاهش اشتها کمک کنند از این میان می‌توانیم غذاهای پروتئینی مانند انواع گوشت‌ها، تخم مرغ، لبنیات و حبوبات اشاره کنیم. علاوه بر مواد غذایی پر پروتئین منابع سرشار از فیبر مانند سبزیجات (خیار، هویج، کاهو، انواع کلم، انواع کدو و ...) و انواع غلات سبوس دار هم سیر کننده‌های خوبی به شمار می‌روند. بنابراین اگر در بشقاب خود سهم بیشتری را به پروتئین و سبزیجات اختصاص دهید و از چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، کنجد، آووکادو یا مغزیجات در کنار آن استفاده کنید می‌توانید با خیال راحت تا ساعت‌ها احساس سیری داشته باشید.

چه خوراکی هایی باعث کاهش اشتها می شود؟

برای اینکه بیشتر با غذاهای کاهنده اشتها آشنا شوید بهتر است با چند مثال آن ها را به شما معرفی کنیم. می‌توانید در رژیم غذایی خود از این ترکیبات ایده بگیرید.

خوراک مرغ و سبزیجات ( مرغ + هویج + کدوی سبز + لوبیا سبز + گوجه ) سالاد لوبیا ( لوبیا + ذرت پخته + سیب زمینی پخته + جعفری + فلفل دلمه‌ای + روغن زیتون ) سالاد تخم مرغ و آووکادو ( تخم مرغ + هویج + فلفل دلمه‌ای + آووکادو ) سالاد کینوا ( کینوا + نخود + فلفل دلمه‌ای + جعفری + پیاز + روغن زیتون ) قرص های کاهش اشتها

انواع مختلفی از داروهای سرکوب کنده اشتها وجود دارند که از طریق مکانیسم‌های متفاوتی می‌توانند باعث کاهش اشتها شوند. برخی از داروها دارای ترکیباتی مانند فنترمین، دی اتیل پروپیبون و یا لیراگلوتاید هستند این داروها با اثر بر روی هورمون‌های کنترل کننده اشتها می‌توانند باعث ایجاد احساس سیری و کاهش اشتها شوند. دسته دیگری از داروها با داشتن ترکیبات گیاهی مانند چای سبز، کافئین، فیبرهای محلول و برخی از ترکیبات گیاهی دیگر با ایجاد احساس سیری می‌توانند تا حدودی به کاهش اشتها کمک کنند. البته در کنار همه این توضیحات بهتر است بدون مشورت و توصیه افراد متخصص از داروهای کاهنده اشتها استفاده نکنید.

عوارض قرص های کاهش اشتها

قرص‌های کاهش دهنده اشتها علاوه بر فوایدی که برای سرکوب اشتها دارند عوارضی نیز به همراه دارند. از جمله عوارضی که ممکن است این داروها داشته باشند می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :

عوارض گوارشی مثل حالت تهوع، استفراغ، یبوست، اسهال و درد معده سرگیجه مشکلات خواب اختلالات عصبی رژیم غذایی مناسب برای کاهش اشتها

رژیم های زیادی از جمله رژیم کالری شماری، فستینگ، کتوژنیک، مدیترانه ای، گیاهخواری و... برای لاغری وجود دارند. برای کاهش وزن از هرکدام از این رژیم ها میتوان استفاده کرد اما کارشناسان تغذیه به افرادی که نمی توانند محدودیت های غذایی را تحمل کنند رژیم کالری شماری را توصیه می کنند. برای پیش رفتن با رژیم کالری شماری کافی است از یک اپلیکیشن کالری شمار استفاده کنید.

یک رژیم غذایی اصولی حتی با کالری کمتر می‌تواند باعث احساس سیری شود و به این صورت شما بدون رنج بردن از گرسنگی می‌توانید وزن خود را کاهش دهید. از اصول اولیه رژیم مناسب برای کاهش اشتها مصرف منظم و مداوم میان وعده‌ها است. میوه‌ها و سبزیجات تازه، لبنیات کم چربی و مغزیجات گزینه‌های مناسبی برای میان وعده به شمار می‌روند. اصل دوم برای جلوگیری از گرسنگی در رژیم نوشیدن حداقل یک لیوان آب قبل از هر وعده غذایی  است. در کنار همه این موارد سعی کنید ساعت وعده‌ها و میان وعده‌های خود را با فاصله حداقل 2 ساعته تنظیم کنید و همانطور که پیش تر هم توصیه کردیم سهم پروتئین و سبزیجات بشقاب خود را به مقدار بیشتری در نظر بگیرید.

کانال عصر ایران در تلگرام