کپیکاری مهران مدیری و تعجب قبلی گارسیا مارکز!
تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۰۹۵۰۴
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- هر چند در یادداشت جناب «کاوۀ معین فر» در همین تارنما، حق مطلب دربارۀ اذعان مهران مدیری به کپی بودن برنامۀ «دورهمی» به نیکی ادا شده و نکتۀ فنی باقی نمانده اما به این بهانه یکی دو اشارۀ غیر تلویزیونی شاید مناسبت داشته باشد.
20 سال پیش، فیدل کاسترو رهبر کوبا به تهران آمد. سید حسن خمینی جوان هم با او ملاقات کرد و کاسترو از یادگار امام شخصا دعوت کرد به کوبا سفر کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هر چند حال و هوای اوایل انقلاب تغییر کرده و نیروهای چپ از فضای عمومی کنار رفته بودند اما کاسترو همچنان شخصیتی جذاب بود و خاص ایران هم نبود. از نمادهای قرن بیستم تنها معدودی پا به قرن 21 گذاشته بودند و کاسترو یکی از آنان بود.
جایی خواندم یا شنیدم که چندی بعد، سید حسن خمینی به کوبا میرود. آمریکای لاتین سرزمین شادی و نوشخواری و رقص و موسیقی است و فیدل میدانست که نوادۀ رهبر فقید ایران در لباس روحانیت شیعه را نسبتی با این امور نیست و به گونه ای دیگر باید باید برای او خاطره بسازد. از این رو در همان شبی که دیدار کردند از میهمان خود خواست فردا صبح هم حتما به دفتر او بروند چون غافلگیر خواهند شد.
سید حسن و همراهان نمیدانستند داستان از چه قرار است اما بامداد روز بعد هم رفتند و دیدند فیدل کاسترو میهمان دارد و به قول مهران مدیری در همین دورهمی آن هم چه میهمانی: گابریل گارسیا مارکز بزرگترین نویسندۀ نیم قرن دوم قرن بیستم.
کاسترو که دریافته بود سید حسن خمینی به ادبیات و کلمات بسیار علاقهمند است، آن دو را با هم آشنا می کند.
صحبتها گل انداخته بود و در آن میانه یکی از ایرانیان حاضر برای آن که عمق علاقه به مارکز را یادآور شود با شعف گفت: خود من در این سفر کتابی از شما همراه آوردهام.
مارکز اما به جای آن که مشعوف و مسرور شود، روی ترش کرد و ناگهان از دستیار و مدیر برنامۀ خود پرسید: مگر ما برای ترجمه به زبان فارسی هم قرارداد داریم؟
فضای گفت و گو تغییر کرد و کتاب را آوردند و پیدا بود که کپیرایت ندارد.
هر قدر توضیح دادند که ایران به قانون بینالمللی «حق انحصاری نشر اثر» یا کپیرایت نپیوسته (که به موجب آن ناشران امتیاز ترجمه را باید خریداری کنند)، برای او پذیرفتنی نبود و ترجمه بدون اجازۀ ناشر اصلی را خلاف مقررات و اخلاق و عرف جهانی توصیف کرد و هر قدر گفته می شود منحصر به آثار شما نیست قبح داستان کم نمی شد بیشتر می شد!
غرض این است که یادآوری شود تا چه حد رعایت نکردن این موضوع نزد تولیدکنندگان آثار فرهنگی ناپسند و قابل پی گیری است.
دربارۀ کتاب البته این دیدگاه غالب است که با وضعیت اسفناک کتابخوانی و تیراژ و اقتصاد کتاب اگر قرار باشد امتیاز را هم خریداری کنند عملا ارتباط ما با جهان قطع می شود و گویا همین نکته را سید حسن خمینی به مارکز توضیح داده بود تا نویسندۀ شهیر فقید، قانع شود و گفته بود در حال عبور از این مسیر هستیم.
با این همه برخی ناشران در یاران رعایت می کنند کما این که یادداشت آقای معینفر دربارۀ برنامۀ مهران مدیری را در حالی خواندم که کتاب «آیشمن در اورشلیم» را در دست دارم که ناشر در برگ دوم یادآور شده است: «کپی رایت کتاب، خریداری شده و انتشار و ترجمۀ این اثر به زبان فارسی از سوی ناشران و مترجمان دیگر مخالف عرف بینالمللی و اخلاق حرفه ای است.»
وقتی کپیرایت یک کتاب 50 هزار تومانی را که خوشبختانه چاپ دهم آن در دست نویسنده است میتوان خرید، چگونه نمیتوان برای یک برنامۀ تلویزیونی این کار را انجام داد؟
ظاهرا صدا و سیما دغدغهای ندارد چون نه نگران کپی متقابل برنامه های خود است که جاذبهای برای دیگران ندارد و نه مثل کتاب بیم آن دارد که در داخل کپی شود. چرا که اتفاق تلختر در حوزۀ کتاب این است که از روی نسخۀ فارسی کپی میکنند و با تغییر جملات به جای ترجمه از اصل جا میزنند!
مترجم یک کتاب بسیار پرفروش در حوزۀ «موفقیت» میگفت ترفندی دارد که کپیکاران از روی ترجمۀ فارسی را رسوا میکند. مثلا اگر نویسندۀ اصلی مثال آورده با دوست خود «جو» به سفر رفته و 10 هزار دلار هزینه کردهاند او به جای جو، مینویسد جیمی و 10 هزار را به 12 هزار تغییر میدهد که هیچ لطمهای به متن اصلی وارد نمیسازد و هر 15 صفحه یک واژۀ خاص را میگنجاند و بر اساس آن طبق قانون حمایت از مؤلفان و مصنفان به دادگاههای خودمان شکایت میکند.
یکی از دلایل دیگر سوء استفاده بحث مالکیت معنوی است که در نگاه سنتی فقهی مالکیت به حساب نمیآید و تا در یان زمینه تحولی صورت نپذیرد لازمالاجرا نخواهد شد.
این یادداشت نمی خواهد هزینۀ کپیرایت را هم به دیگر هزینههای فعالیتهای فرهنگی بار کند چرا که واقعا در این صورت مجال ترجمه و بسیاری تولیدات فرهنگی ستانده میشود. اما دربارۀ محصولات تلویزیونی داستان تغییر میکند.
اعتراف مهران مدیری البته از این نظر متفاوت است که در مواردی چون تقلید از سبک برنامههای بیبیسی انکار میکنند و چون محتوا کاملا متفاوت است بیننده هم کاری به شباهتها ندارد.
روزی که انحصار صدا و سیما شکسته شود، دیگر نمیتوان به دوربین زل زد و گفت: کپی می کنیم! پول آن را باید پرداخته باشند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: سید حسن خمینی مهران مدیری کپی رایت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۰۹۵۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تعجب رئیس دیوان عالی کشور از آمار پروندههای خانواده
رئیس دیوان عالی کشور گفت: پروندههای وارده به دیوان عالی کشور با موضوع خانواده در فروردین ماه بیش از ۸۰۰ فقره بوده است که باید در این زمینه آسیبشناسی شود. - اخبار اجتماعی -
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، جلسه کارگروه تخصصی رؤسای شعب دیوان عالی کشور با عنوان بررسی موضوع وکیل در مرحله فرجام خواهی با حضور حجتالاسلام محمدجعفر منتظری؛ رئیس دیوان عالی کشور برگزار شد.
منتظری در این جلسه گفت: کلیات طرح اصلاح موادی از قانون آیین دادرسی مدنی و کیفری در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس تصویب شده است و پیگیر هستیم که در این مجلس به تصویب نهایی برسد.
آمار طلاق مددجویان کمیته امداد بسیار کمتر از آمار جامعه استوی با تأکید بر لزوم اختصاص بودجه مستقل برای پیشبرد برنامههای دیوان عالی کشور، از تصویب ردیف بودجه مستقل برای بخشی از هزینههای دیوان عالی کشور خبر داد.
منتظری سپس با بیان اینکه دیوان عالی کشور در قانون اساسی دو مسئولیت مهم و اساسیِ نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت رویه قضایی را بهعهده دارد، اظهار کرد: این دو مسئولیت اطلاق دارد و عملکرد صحیح و ضابطهمند در این زمینه، با تعریف درست از نحوه نظارت و یا اصلاح قانون و اصلاح روشها و اصلاح ساختار ممکن خواهد بود، چنانچه قضات در این رابطه پیشنهاداتی به منظور پیشبرد هر چه بهتر امور دارند، ارائه دهند.
رئیس دیوان عالی کشور تصریح کرد: آمار وارده پروندههای خانواده مناسب نیست، به طوری که وارده پروندههای ما در این زمینه فقط در فروردین ماه بیش از 800 فقره بوده است که بخش عمده آن مربوط به اختلافات خانوادگی و طلاق بوده است و باید در این زمینه چارهاندیشی شود.
منتظری در پایان به تشکیل کارگروههای تخصصی چهارگانه حقوقی، خانواده، جرائم ناشی از مواد مخدر و دیگر عناوین کیفری در دیوان عالی کشور و آسیبشناسی پروندههای مطروحه اشاره کرد.
انتهای پیام/