به نقل از «قدس آنلاین»

حکمرانی شهری چندبعدی و مشارکتی است

تاریخ انتشار: ۲۵ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۳۳۳۲۰

با نزدیک شدن به زمان برگزاری ششمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا، موضوع انتخاب افراد شایسته و معیارهای یک انتخاب اصلح در اداره شهر و روستا به یکی از بحث‌های داغ روز تبدیل شده است.

چرایی وجود شوراها، نحوه مشارکت و نظارت مردم در این مجموعه شهری از موضوعاتی است که پاسخ به آن می‌تواند دلیلی روشن برای حضور مردم در انتخاب اعضای شوراهای شهر و روستا باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

امتیازی به نام «حقوق محلی»

به گفته حسین ایمانی جاجرمی؛ جامعه‌شناس شهری و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران حقوق محلی از امتیازاتی است که پس از انقلاب مشروطه به مردم داده شده و به سادگی به دست نیامده و زحمت زیادی برای آن کشیده شده است.

او در گفت‌وگو با ما می‌گوید: پس از انقلاب نیز در قانون اساسی نقش مهمی به شوراهای کشوری داده شده است، به طوری که در قانون اساسی هرم شوراها وجود دارد که در رأس آن مجلس شورای اسلامی و سپس شورای اسلامی شهر و روستا قرار دارد که تشکیلات بسیار مهمی هستند، اما متأسفانه به دلیل اینکه سایر سطوح شورایی یعنی شورای بخش، شورای شهرستان و شورای استان به طور مستقیم تشکیل نمی‌شوند، شوراهای شهر و روستا هم قدرت چندانی ندارند.

الگوهای اداره شهر

این دکترای جامعه‌شناسی در پاسخ به این پرسش که حکمرانی شهری که شوراها نمادی از آن‌ محسوب می‌شوند شامل چه مواردی است، اظهار می‌کند: الگوهای اداره شهر به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ نخستین مورد، اداره سنتی شهر و یا خدمات شهری است که شامل ساختن فضای سبز یا جمع‌آوری زباله یا نظارت بر خدمات شهری می‌شود. این الگو تا ابتدای دهه۹۰ غالب بوده و از این تاریخ به بعد کمتر پذیرفته شده است.

نویسنده کتاب «مدیریت شهری در ایران» ادامه می‌دهد: موضوع اصلی دومین مدل که شامل مدیریت شهری می‌شود این است که ظرفیت‌های سازمانی، اداری و انسانی دستگاه‌های اداری شهر را افزایش دهیم و همان رویکردی را که شرکت‌های موفق تجاری دارند، وارد اداره شهر کنیم تا این‌ها دستگاه‌های چابکی شوند و بتوانند تولید درآمد کنند. این دیدگاه به‌شدت مورد نقد است چون اگر درست عمل نکنیم منجر به شهرفروشی یا فاصله‌گرفتن شهرداری‌ها از نقش‌های اجتماعی و مدنی خود می‌شود. آخرین الگو نیز همین دیدگاه حکمرانی شهری ‌است که نگاه جامعی به مسئله اداره شهر دارد و بر اساس آن می‌توان وظیفه شوراها، شهرداری و مدیران شهری را بررسی کرد. این دیدگاه از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به مسئله اداره شهر نگاه می‌کند. نکته اصلی در این دیدگاه این است که یک دستگاه به‌تنهایی نمی‌تواند شهر را اداره کند و باید همکاری دولت، شهرداری، بخش خصوصی و سازمان‌های جامع مدنی برای اداره اشتراکی شهر وجود داشته باشد؛یعنی باید اداره شهر، مشارکتی باشد. بنابراین هرچه مشارکت مردم در انتخابات شوراها بالا باشد و تعداد بیشتری از مردم در پارلمان نماینده داشته باشند، به همان میزان شهروندان می‌توانند در امور مختلف شهر از جمله انتخاب شهردار و سرنوشت شهر تأثیرگذار باشند.

تخصص‌های مورد نیاز شوراهای شهر

این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پاسخ به این پرسش که آیا تاکنون شوراهای شهر از نظرات مردم بهره‌مند شده‌اند یا خیر، می‌گوید: با توجه به اینکه در شهرهای کوچک اعضای شورا ارتباط بی‌واسطه با مردم دارند، باید این اتفاق افتاده باشد. اما در شهرهای بزرگ نیز ابزارهای مختلف مثل استفاده از انواع نظرسنجی‌ها و حضور در محله‌های مختلف شهر وجود دارد که اعضای شورا  می‌توانند از این طریق از دیدگاه‌های مردم مطلع شوند، اما به نظر می‌رسد مسئله اصلی این است که در شهرهای بزرگ رابطه‌ای بین انتخاب اعضای شورا با مناطق شهر وجود ندارد، بنابراین ممکن است در کلانشهرها برخی از مناطق نماینده‌ای در شورای شهر نداشته باشند. به عنوان نمونه معمولاً در تهران افرادی انتخاب می‌شوند که ونک‌نشین به بالا هستند و مردم مناطق ۸۱ ، ۹۱ و ۱۲ نماینده‌ای در شورا ندارند و این مسئله باید اصلاح شود.

نویسنده کتاب «آشنایی با شوراهای اسلامی شهر» در خصوص تخصص‌های مورد نیاز در شوراهای شهر نیز معتقد است در سایر کشورها اعتقاد بر این است هرچه افراد عقل سلیم و قدرت تشخیص بهتری داشته باشند که چه سیاستی به نفع شهر و چه سیاستی به ضرر شهر است برای عضویت در شوراها مناسب‌تر هستند.

وی ادامه می‌دهد: برخی سیاست‌گذاری‌ها نظیر اینکه آیا باید برای حمل و نقل پیاده سیاست‌گذاری کنیم و یا برای حمل و نقل مبتنی بر خودرو؛ دو تصمیم با تأثیرات متفاوت است که در حیطه تخصص خاصی تعریف نمی‌شود، اما نیازمند داشتن عقل سلیم بالاست و افرادی که کنشگری محلی و کنشگری اجتماعی دارند می‌توانند در این قبیل تصمیم‌سازی‌ها عملکرد مناسبی داشته باشند. بنابراین شوراهای شهر جای افرادی است که تجربه کار محلی و شهری دارند و بهترین راه برای ورود چنین افرادی به شوراها همین انتخابات است؛ مشروط بر آنکه مردم آگاهانه نماینده خود را انتخاب کنند. البته برای تحقق این مهم باید فرهنگ مدنی جامعه افزایش یابد و مردم بدانند انتخابات مسئولیت دارد و به ظاهر و عنوان‌های نامزدها رأی ندهند. بنابراین افراد سیاسی و صرفاً متخصص افراد مناسبی برای عضویت در شوراها نیستند و باید افراد کنشگر باشند که شناخت کافی نسبت به شهر به عنوان یک موجود زنده داشته باشند.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: انتخابات شوراها اعضای شوراهای شهر شوراهای شهر داشته باشند شهر و روستا اعضای شورا اداره شهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۳۳۳۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دیوان عدالت اداری پارسال ۱۶۶ مصوبه شوراهای کشور را باطل کرد

به گزارش قدس خراسان، حجت‌الاسلام محمد جعفر منتظری شامگاه پنجشنبه در همایش روز ملی شوراها در مشهد اظهار کرد: یکی از اشکالاتی که در شوراها شاهدیم مغایرت برخی مصوبات با موازین شرع و قانون است چنانچه گاهی برای رفع یک مشکل در شورا تصمیمی اتخاذ می‌شود که همه زوایای حقوقی و شرعی آن بررسی نمی‌شود.

رییس دیوان عالی کشور بیان کرد: برای رفع این نقص پیشنهاد می‌شود قبل از اینکه مصوبه‌ای در شورا به بحث گذاشته شود افراد یا کارشناسانی قبلا آن را از نظر تطبیق با شرع و قانون بررسی کنند، اگر نیاز است در این زمینه یا قانون اصلاح شود یا از عناصر حقوقدان و علما در کنار شوراها استفاده شود تا آسیب برطرف شود.

رییس دیوان عالی کشور همچنین بیان کرد: باید شوراها بتوانند مشکلات مردم را طی یک دوره برطرف کنند و یا حداقل کاهش دهند در همین راستا لازم است زمینه ارزیابی عملکرد شوراها فراهم شود و مثلا اعلام شود مشکلات یک منطقه زیر نظر شورا از ۵۰ درصد به ۴۰ درصد یا کمتر کاهش یافته است.

منتظری با یادآوری شعار جهش تولید با مشارکت مردم افزود: شوراهای اسلامی برخواسته از متن مردم هستند و در حوزه روستا، بخش و یا شهرستان از مدیران کشوری به مسائل محلی بیشتر آشنا هستند بنابراین در راستای مشارکت دادن مردم در امر جهش تولید، اطلاعات بیشتری دارند.

وی گفت: علاوه بر قوای سه گانه، شوراها نیز وظیفه دارند در تحقق شعار سال مطابق شاخصه‌هایی که رهبر انقلاب ذکر کرده‌اند با همه توان مردم را به میدان بیاورند، تحقق شعار سال کلید حل مشکلات کشور است.

رییس دیوان عالی کشور همچنین اظهار کرد: در برخی دستگاه‌ها موانع و سنگ اندازی‌هایی در برابر سرمایه گذاران وجود دارد به نحوی که گاهی آن‌ها از وارد شدن در عرصه سرمایه گذاری خسته می‌شوند.

منتظری افزود: هرچند این دولت در رفع این مساله اقدامات موفقی داشته است اما هنوز هم ادارات و بخش‌های مختلف موانع را پیش پای سرمایه گذار ایجاد می‌کنند که لازم است دولت و قوه قضائیه این موانع را از سر راه بردارند.

وی اضافه کرد: یکی از اقدامات دیوان عالی کشور این بود که اعلام کردیم هر پرونده حقوقی که به تولید و سرمایه گذاری افراد مربوط است در اولویت قرار گیرد تا فرد مولد مثلا یک سال پشت در دادگاه معطل نشود.

رییس دیوان عالی کشور گفت: ابلاغ کرده‌ایم هر پرونده‌ای که در این حوزه تشکیل می‌شود هر چند پرونده بزرگ و قطور و رسیدگی به آن زمان بر باشد، باید ظرف مدت یک تا دو ماه بررسی و تعیین تکلیف شود.

همایش روز ملی شوراها شامگاه پنجشنبه در محل نمایشگاه بین المللی مشهد با حضور ۲ هزار نفر از اعضای شوراهای اسلامی خراسان رضوی و با معرفی شوراهای برتر روستا، بخش، شهر و شهرستان برگزار شد.

منبع: خبرگزاری ایرنا