شیفت ایران از «نفت» به «پتروشیمی»
تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۴۹۶۳۸
فرارو-محمد مهدی حاتمی؛ با تحریم شدن نفت ایران و سناریو‌های آینده نگرانه‌ای که می‌گویند ایران حتی در صورت رفع تحریم‌ها هم نمی‌تواند مانند دهه‌های قبل یک «اقتصاد نفتی» باشد، نگاه مدیران اقتصادی ایران به صنعت پتروشیمی جلب شده است.
به گزارش فرارو، صنعت پتروشیمی، در مقابل صنعت نفت چند مزیت عمده دارد. نخست اینکه ارزش افزوده محصولات پتروشیمی، به طور کلی بالاتر از ارزش افزوده فروش نفت خام است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
افزون بر این، ایران در زمان اوج صادرات نفت خود، مشتری‌های متنوعی نداشت و کشور‌هایی همچون چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، سریلانکا، آفریقای جنوبی و چند کشور در اروپا، بیش از ۹۰ درصد از نفت صادراتی ایران را خریداری می‌کردند. اکنون، حتی در صورت رفع تحریم ها، تنوع مشتری‌های نفتی ایران از این هم کمتر خواهد بود.
این در حالی است که محصولات پتروشیمی، دست کم روی کاغذ، می‌توانند طیف مشتریان بسیار متنوع تری داشته باشند. این موضوع البته به دیپلماسی تجاری ایران بستگی خواهد داشت، اما بازاریابی برای محصولی که اعمال تحریم بر آن دشوارتر است، قاعدتاً ساده‌تر هم خواهد بود.
درآمد ایران از صادرات محصولات پتروشیمی چقدر است؟
بهزاد محمدی، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی، چند روز پیش گفته بود که ایران تا سال ۱۴۰۴، طبق برنامه ششم توسعه، به ظرفیت تولید اسمی ۱۳۵ میلیون تن محصول پتروشیمی در سال خواهد رسید که رتبه ایران را از دوم، به نخست در منطقه تغییر خواهد داد.
این در حالی است که به گفته این مقام مسئول، صادرات محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۹۹، معادل ۲۵ میلیون تن بوده و ایران از صادرات این حجم از محصولات، حدود ۱۰ میلیارد دلار درآمد داشته است. به گفته محمدی، این صنعت نزدیک به ۳۵ درصد از ارز سامانه نیما را به‌صورت مستقیم تامین و در سال گذشته ۱۵۰ درصد تعهدش برای عرضه ارز به سامانه نیما را عملی کرده است.
چرا درآمد صادرات محصولات پتروشیمی ایران این قدر کم است؟
برآورد‌ها نشان می‌دهند که میانگین ارزش محصولات پتروشیمی صادراتی ایران، حدود ۴۷۰ دلار به ازای هر تن است. به عبارت دیگر، هر کیلوگرم از محصولات پتروشیمی ایران، اکنون حدود ۴۷ سنت، یا معادل حدود ۱۱ هزار تومان در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد.
این در حالی است که ارزش هر بشکه نفت اوپک، در زمان تنظیم این گزارش، حدود ۷۲ دلار بوده است. هر بشکه نفت، در عرف بین المللی حدود ۱۵۹ لیتر گنجایش دارد و اگر هر لیتر را تقریباً معادل یک کیلوگرم در نظر بگیریم، قیمت هر بشکه نفت صادراتی اوپک، اکنون حدود ۴۵ سنت است.
میزان و قیمت نفت صادراتی ایران اکنون محرمانه به حساب می‌آید، اما اگر قیمت نفت اوپک را مبنا قرار بدهیم، قیمت هر کیلوگرم نفت با میانگین هر کیلوگرم از محصولات پتروشیمی تولید ایران، تقریباً مساوی است.
به این ترتیب، دست کم روی کاغذ، ظاهراً صرفه صادرات نفت و محصولات پتروشیمی برای ایران، یکسان است، در حالی که هزینه تولید محصولات پتروشیمی بالاتر است. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟
حسینعلی زادمهر، یکی از مدیران صنعت پتروشیمی، چندی قبل در یک همایش عمومی در مورد صادرات محصولات پتروشیمی گفته بود: «بخش بزرگی از تولیدات ایران به محصولات پتروشیمی با ارزش افزوده کمتر مانند متانول اختصاص می‌یابد که سودآوری چندان بالایی در صورت صادرات ندارد، اما اگر ظرفیت تولیدی ما به محصولات دیگر با ارزش‌افزوده بالا مانند پروپیلن تبدیل شود، درآمد بسیار بیشتری را نصیب کشور می‌کند.»
او ادامه داده بود: «هم‌اکنون ۶۷ مجتمع پتروشیمی فعال داریم و با بهره‌برداری از طرح‌های باقی‌مانده در جهش دوم که تا پایان سال عملیاتی می‌شوند، تعداد مجتمع‌های تولیدی به ۷۷ مجتمع می‌رسد. این در حالی است که در سال ۱۳۹۹، در ایران حدود ۶۲ میلیون تن محصول در این صنعت تولید شد که ۲۷ میلیون تن از این مقدار صادر و ۳۵ میلیون تن از آن نیز در صنعت پتروشیمی داخلی مصرف شده است.»
کرونا، فرصتی برای توسعه صنعت پتروشیمی
این، اما در حالی است که به نظر می‌رسد همه گیری کرونا، از قضا فرصتی برای افزایش تولید محصولات پتروشیمی در جهان هم ایجاد کرده است. موسسه مشاوره اقتصادی «مکنزی» (McKinsey & Company)، چندی پیش با بررسی وضعیت صنعت پتروشیمی در سال ۲۰۲۰ میلادی، از رشد این صنعت در سال ۲۰۲۱ خبر داده بود.
بر اساس این گزارش، به دلیل همه گیری کرونا، محصولات بسته‌بندی، به عنوان بزرگ‌ترین منبع تقاضا برای محصولات پتروشیمی، رو به رشد خواهد بود. به علاوه، مصرف در خانه یا تجارت الکترونیکی به همراه افزایش شدید تقاضا برای تجهیزات حفاظت شخصی یا محصولات نظافتی، مجموع تقاضا برای بسته بندی را افزایش داده است.
کنترل کرونا توسط چین و چندین کشور آسیایی دیگر در نیمه اول سال ۲۰۲۰ و بازگشت سریع رشد اقتصادی، اختلاف بالایی در تقاضای مناطق مختلف ایجاد کرد. با وجود تاخیر در سایر مناطق بازار پایانی و شاخص‌های منطقه‌ای در نیمه دوم سال روند‌های افزایشی داشته‌اند که در نهایت به بهبود کلی در تقاضای پتروشیمی‌ها منتهی شده است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: پتروشیمی نفت ایران تحریم های ایران صادرات نفت ارزش افزوده صادرات محصولات پتروشیمی صنعت پتروشیمی ارزش افزوده میلیون تن تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۴۹۶۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیش بینی سود پتروشیمی بوعلی سینا در سال ۱۴۰۳/ بوعلی در سال ۱۴۰۲ چقدر سود ساخت؟
بررسی و مقایسه گزارش‌های مالی پتروشیمی بوعلی سینا و سایر پتروشیمی‌ها در سال گذشته خبر از آن می‌دهد که بوعلی، سومین پتروشیمی پردرآمد بورسی در این سال لقب گرفته است.
به گزارش تجارت نیوز، نگاهی به این گزارش‌های مالی نشان می‌دهد بوعلی در سال 1402 بیشتر از 57 همت از فروش محصولات خود درآمد داشته است. شایان ذکر است عمده درآمد این شرکت از فروش دو محصول ریفرمیت و برش سنگین بوده است. به طوری که این دو محصول برای بوعلی به‌ترتیب 26.4 و 15.2 همت درآمد داشته‌اند.
درآمدزایی پتروشیمی بوعلی افزایش یافتهمانطور که گفته شد، پتروشیمی بوعلی در فهرست پردرآمدترین پتروشیمی‌های بورسی قرار دارد. حال باید دید بوعلی تا چه حد در افزایش درآمد خود موفق بوده است. بررسی گزارش‌های مالی این شرکت نشان می‌دهد درآمد حاصل از فروش محصولات بوعلی در سال 1402 نسبت به 1401 حدود 18 درصد بالا رفته است.
اما موضوع مهمی که باید بازگو کرد اینکه رشد درآمد بوعلی به سبب بهبود عملکرد فروش آن نبوده و تنها به دلیل رشد نرخ فروش محصولات این پتروشیمی در سال 1402 است؛ به طوری که میانگین نرخ فروش محصولات پتروشیمی بوعلی طی یک سال گذشته 25 درصد بالا رفته است.
مطابق با آنچه گفته شد، رشد درآمد پتروشیمی بوعلی به واسطه افزایش نرخ فروش محصولات آن بوده است. چرا که بررسی گزارش‌های مالی این پتروشیمی در سال 1402 نشان می‌دهد تناژ تولید و فروش این شرکت در سال 1402 نسبت به 1401 پایین آمده است.
بر این اساس، مقدار تولید بوعلی از دو میلیون تن در سال 1401 با کاهش 7.3 درصدی به یک میلیون و 900 هزار تن در سال 1402 رسیده است. همچنین بوعلی در سال گذشته با کاهش 5.4 درصدی مقدار فروش روبه‌رو شده است.
کانال عصر ایران در تلگرام
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد