دستاوردهای مدیریت شهری مشهد در حوزه زیارت و گردشگری
تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۲۵۲۰۳۸
ایسنا/خراسان رضوی صنعت گردشگری آثار مثبت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیاری به دنبال دارد که توسعه این صنعت نیازمند اتخاذ سیاستهای مدیریتی قوی است که در این میان به نظر میرسد، مدیریت شهری میتواند نقش مهمی در این حوزه ایفا نماید. مشهد و پیرامون آن با وجود جاذبههای متعدد زیارت و گردشگری میتواند با مدیریت و برنامهریزی صحیح به قطب مهم گردشگری در سطح منطقه تبدیل و به عنوان یکی از محورهای مهم گردشگری کشور مطرح شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مشهد شهری که هویت مذهبی دارد و قصد و نیت مسافران، زیارت حرم رضوی است، اما طبیعتا افرادی که به مشهد سفر میکنند تمام زمان خود را در حرم مطهر رضوی سپری نکرده و ساعتهایی را نیز در شهر، مراکز تجاری، تفریحی و گردشگری مشهد میگذرانند. از همین رو حوزه گردشگری در شهر مشهد نیز مورد توجه قرار گرفته و نیازمند رسیدگی در مدیریت شهری است.
با توجه به نقش پررنگ زیارت و گردشگری در اقتصاد مشهد، رسیدگی و توجه به اماکنی که زائران و گردشگران را به خود جلب میکند از ابتداییترین انتظارات شهروندان و فعالان گردشگری از مدیریت شهری مشهد است.
حال با توجه به نزدیکی پایان دوره مدیریت کنونی شهر مشهد، عملکرد شورای پنجم شهر و شهرداری مشهد در حوزه زیارت و گردشگری را در ادامه مورد بررسی قرار دادیم.
نوسازی منطقه تاریخی توس اقدام مثبت شورای پنجم برای توسعه گردشگری مشهد
سید جلال فیاضی، عضو سابق شورای شهر مشهد در خصوص ارزیابی عملکرد شورای شهر و شهرداری مشهد در حوزه زیارت و گردشگری، اظهار کرد: طی سال گذشته به دلیل شیوع کرونا سفر زائرین به مشهد به شدت کاهش داشته که البته این موضوع به مدیریت شهری ارتباطی پیدا نمیکند، اما شورای پنجم در حمایت از ظرفیتهای مربوطه در ارتباط با زیارت مانند حملونقلهای بین شهری و درون شهری برنامهریزیهای خوبی داشته است.
وی افزود: بخش دیگری از موضوع گردشگری به ایجاد مراکز تفریحی مربوط میشود؛ ساکنین شهر مشهد و زائرینی که به مشهد سفر میکنند، بخش دیگری از زمان خود را به مراکز تفریحی اختصاص میدهند. مجموعههای جدیدی از جمله کوهپارک و رودپارک که به مراکز گردشگری و تفریحی مشهد اضافه شده، گسترش مسیر دوچرخه و ایجاد زیرساختهای حملونقل به فضاهای گردشگری و تفریحی سالم شهر میتواند کمک کند که مدیریت شهری در این زمینه عملکرد قابل قبولی داشته است.
عضو سابق شورای شهر مشهد با اشاره به اقدامات گسترده شورای پنجم در بهسازی منطقه تاریخی توس و آرامگاه فردوسی عنوان کرد: همانطور که مشهد نماد اسلامیت کشور است، به دلیل حضور آرامگاه فردوسی به عنوان پدر زبان فارسی، نماد زبان فارسی ایران نیز محسوب شده و همیشه مورد توجه زائران و گردشگران قرار گرفته است. حدود ۳۰ سال از دست نوشته و تاکید مقام معظم رهبری در رابطه با نوسازی بافت منطقه تاریخی توس و آرامگاه فردوسی میگذرد، اما در دورههای مختلف شورای شهر توجه کمی از این موضوع صورت گرفت.
فیاضی اضافه کرد: شورای پنجم با ایجاد کمیسیون ویژه بهسازی توس اقدامات خوبی در جهت بازسازی این منطقه تاریخی و مسیرهای منتهی به آرامگاه فردوسی انجام داد که میتواند به گردشگری تاریخی شهر مشهد که یکی از زیرشاخههای حضور زائرین در مشهد است کمک بزرگی کند و میتوان گفت که یکی از بهترین اقدامات شورای پنجم در جذب زائر و گردشگر در مشهد بهسازی و نوسازی بافت منطقه تاریخی توس بوده است.
محو اقدامات مستقل برای «زیارت» و «گردشگری» زیر سایه تبلیغ و کرونا
رضا سلیماننوری، یک فعال گردشگری نیز در پاسخ به این سوال که آیا شورای شهر پنجم به صورت تخصصی به زیارت و گردشگری پرداخته است یا خیر، اظهار کرد: هرچند شعار مهم و اصلی اصلاحطلبان پیش از در اختیار گرفتن شورای اسلامی پنجم شهر مشهد تغییرات عمده و اساسی در حوزه فرهنگی که مبحث تخصصی زیارت و گردشگری از زیر مجموعههای آن است، بود اما این امر به دلایل مختلف تحقق پیدا نکرد.
وی افزود: مشکلات ناشی از اپیدمی کرونا، نداشتن برنامهای جامع در این حوزه، عدم آشنایی سکاندار کمیسیون فرهنگی شورا با واقعیات امور فرهنگی، نمایشی کار کردن گردانندگان کمیسیون فرهنگی، تغییرات متعدد در معاونت فرهنگی شهرداری و عدم تغییر معاون زیارت و گردشگری معاونت فرهنگی که با وجود ضعف عملکردی اما به دلیل حمایت خارج از عرف یکی از اعضاء شورا در سمت خود باقی ماند. اینها دلایلی است که در این دوره از مدیریت شهری به مقوله زیارت و گردشگری توجه به خصوصی نشد که در این بین نگاه خاص و ناکارآمد کمیسیون فرهنگی به این موضوع و ضعف مدیریتی این بخش در شهرداری دلایل عمده این عدم نگاه تخصصی بود.
سلیماننوری با اشاره به این که پیشرفت چشمگیر مجموعه هفتحوض گواه بر ضعف عملکرد مدیریت شهری در حوزه گردشگری است، گفت: وضعیت مجموعه هفتحوض به عنوان یگانه قطب گردشگری که مستقل از معاونت فرهنگی در سیستم شهرداری است دوران شکوفایی خود را در چهارسال اخیر طی کرد. هفتحوض از یک مجموعه ناشناخته به مجموعهای ثبت ملی شده و قابل استفاده برای تمامی زائران و مجاوران امام رضا(ع) و البته طرفداران حوزههای تخصصی گردشگری همانند پرندهنگری، طبیعتگردی و کوهپیمایی تبدیل شده است.
وی با اشاره به بررسی اقدامات شورای شهر پنجم و شهرداری مشهد خاطرنشان کرد: اقدامات حوزه معاونت زیارت و گردشگری معاونت فرهنگی شهرداری مشهد نه تنها آنگونه که باید و شاید مفید نبوده بلکه برخی از اقدامات آنها حواشی بزرگی را برای شهر و شهرداری مشهد ایجاد کرده که نمونه بارز آن ماجرای تغییر نام کیوسکهای راهنماء زائر بود. این اقدام بدون یک کار کارشناسی کامل و هماهنگی با ذینفعان صورت گرفت که به بحرانی بزرگ در حوزه فرهنگی شهرداری و شورای شهر مشهد تبدیل شد و سرانجام با عقبنشینی مدیران شهری به پایان رسید.
این فعال گردشگری با اشاره به عملکرد مدیریت شهری در منطقه تاریخی توس ادامه داد: اکثر بحث عمرانی منطقه تاریخی توس با همکاری میراث فرهنگی و سایر نهادهای وابسته و با هدایت کمیسیون ویژه بهسازی توس انجام شد که حرکتی قابل دفاع در حوزه گردشگری مشهد بود. البته این موضوع مربوط به فضای مجموعه و سختافزاری آن است، در غیر این صورت از منظر نرمافزاری که وظیفه معاونت زیارت و گردشگری معاونت فرهنگی شهرداری بوده، منطقه توس کماکان بر همان پاشنه قبلی میگردد و حیرت و سرگردانی بازدیدکنندگان از این محدوده قابل مشاهده است.
سلیماننوری در مورد ایجاد کمیسیون بهسازی توس در دوره شورای پنجم اظهار کرد: ایجاد کمیسیون بهسازی توس حرکتی ویژه در دوره پنجم شورای اسلامی شهر بود که توانست یکی از خواستههای مقام معظم رهبری را پس از گذشت بیش از ۲۰ سال تا حدودی اجرایی کند، اما به طور قطع میتوانست فعالیتهای بیشتری را در کارنامه خود ثبت کند، مشروط بر آنکه سایر حوزهها چه در شهرداری و چه در سایر نهادهای مسئول و دست اندرکار توس با این مجموعه همکاری میکردند و مدیران این کمیسیون نیز تا پایان دوره با همان حرارت روزهای نخست به کارشان ادامه داده و به سایر حوزههای کاری شورا یا خارج شورا ورود پیدا نمیکردند.
وی افزود: ورود به سایر حوزهها باعث به وجود آمدن شائبههایی همچون هزینه کردن از توس برای اهداف شخصی درون شورایی و هزینه کردن از فعالیت مثبت انجام شده در توس برای اهداف برون شورایی را در پی داشت. البته ایجاد کمیسیون توس امری مثبت بود و امید است شورای شهر بعدی نیز همت خود را در این حوزه صرف رفع سایر موانع احیاء توس کند تا امکان ثبت جهانی آن فراهم شود.
رئیس هیات مدیره انجمن توسعه گردشگری چهارباغ خراسان در خصوص اقدامات انجام شده برای جلوگیری از تفکیک دو موضوع زیارت و گردشگری در مشهد، تصریح کرد: اقدامات مستقل در حد کارهای درجه یک که بتوان گفت این حرکت مختص گردشگری و یا مختص زیارت بوده و یا اینکه این اقدام برای پیوند گردشگری و زیارت انجام شده است، در زیر سایه تبلیغ و یا تحت تاثیر شرایط کرونایی شهر و کشور محو شده است.
سلیماننوری در خصوص اولویتهای زیارت و گردشگری مشهد بیان کرد: مهمترین اولویت موجود، شناسایی واقعی و نقاط اتصال و تفکیک «زیارت» و «گردشگری» از یکدیگر است که مسئولان گردشگری شهرداری مشهد در این حوزه عملکرد موفقی نداشتهاند. البته این موضوع جدای از اقدامات انجام شده در حوزه توس، کارهای عمرانی گردشگری و منطقه هفت حوض است.
وی با اشاره به اولویتهای گردشگری در مشهد تصریح کرد: مشهد دارای سویههای مهمی همچون گردشگری زیارتی، گردشگری فرهنگی، گردشگری غذا و گردشگری صنایعدستی است که متاسفانه در هیچ یک از این حوزهها به دلیل عدم شناخت درست و عدم هماهنگی با سایر ذینفعان آنگونه که باید و شاید کار نشده است.
این فعال گردشگری در خصوص عملکرد مدیریت شهری در مرمت آثار تاریخی مشهد گفت: مرمت آثار تاریخی، موضوعی مشترک میان دو حوزه میراث فرهنگی و شهرداری است. شهرداری هر گاه در این حوزه ورود پیدا کرده عملکرد به نسبت مطلوبی داشته که نمونه آن بهسازی خانه اربابی چهاربرج، خانههای پیشهوران و نوریان منطقه ۸ در همین دوره بوده است. بر این اساس و بهرغم تخریب آثاری همانند مسجد حوض معجردار، شهرداری در حوزه حفظ میراث فرهنگی برخلاف حوزه گردشگری نمره قبولی میگیرد.
مشهد در زمان شورای پنجم به پایگاه شهر هوشمند تبدیل شد
فرید جواهرزاده، رئیس انجمن علمی طبیعتگردی ایران با توجه به نزدیکی انتخابات دولت و شوراهای شهر به بررسی عملکرد آنها در دوره قبل پرداخت و بیان کرد: اقداماتی که در شورای پنجم درحوزه گردشگری و میراث فرهنگی انجام شد، در هیچ دورهای صورت نگرفته بود. شورای پنجم در حوزه گردشگری، بیشترین زحمات و تلاشها را در برخی از عرصهها انجام داده که کمتر در شوراهای قبلی به آن پرداخته شده بود، از این موارد میتوان به توسعه شهر توس و آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در مشهد به شکلی ویژه اشاره کرد که تلاشهای شورای پنجم در این زمینه بر هیچ کس پوشیده نیست.
وی اضافه کرد: همانطور که قبلا اعلام کرده بودم تلاشها و اقداماتی که در این دوره شوراها صورت گرفت بیش از آن چیزی بود که پیش از آن انجام شده بود. فعالیتهایی که در شورای پنجم به منظور توسعه شهر توس صورت گرفت با تمام فعالیتهای ۵۰ سال گذشته در خصوص این شهر برابری میکند و نمیتوان از تلاشهای بیوقفه و اثرگذار آنها در توسعه شهر توس چشمپوشی کرد.
وی اضافه کرد: شورای پنجم در زمینه هوشمندسازی شهری اقدامات خوبی نیز انجام داد و در زمینه ارتقاء سطح کیفی حضور گردشگر و زائر در مشهد و استان نیز فعالیتهای قابل توجهی انجام داده است. البته باید گفت که در زمینه اکوتوریسم و طبیعتگردی از آن جهت که مشهد در بحث توسعه گردشگری زیارتی مرکزیت دارد، اقدامات چندان قابل توجهی صورت نگرفه است.
جواهرزاده تصریح کرد: در زمینه ترویج دوچرخهسواری، توسعه کوه پارک و از این قبیل مسائل نیز پیشرفتهایی صورت گرفت که خود میتواند در زمینه اکوتوریسم نوعی توسعه تلقی شود، در مجموع اما نمره شورای پنجم نمره قابل قبولی خواهد بود. با توجه به راهاندازی شورای اسلامی استان در دوره گذشته، باوجود این که کمیسیون گردشگری و زیارت این شورا دیرتر تشکیل شد، اما در شورای عالی استان نیز نقش قابل قبولی داشت و تلاشهای زیادی توسط آنها صورت گرفت.
رئیس انجمن علمی طبیعتگردی ایران عنوان کرد: در چند ماه اخیر که از فعالیت کمیسیونهای تخصصی شورای اسلامی استان به ویژه کمیسیون زیارت گردشگری ورزش و جوانان میگذرد، همچنان شاهد اتفاقات خوب و موثری هستیم که از جمله این اقدامات میتوان به تهیه و تصویب ایجاد بانک اطلاعاتی بومگردیهای استان که اتفاق بسیار شایستهای بود، اشاره کرد.
احیاء بافت تاریخی توس تنها از یک مدیریت اصلاحطلب بر میآمد
حامد بخشی، مدیر گروه پژوهشی جامعه شناسی گردشگری پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان رضوی به عملکرد موفق مدیریت شهری در توسعه منطقه تاریخی توس پرداخت و گفت: شورای شهر مشهد به دلیل احیای بافت تاریخی توس در حوزه گردشگری نمره بالایی میگیرد. شورای پنجم این پروژه بزرگ را به خوبی اجرا و زنده کرد. البته اقداماتی که مدیریت شهری در احیای بافت تاریخی توس انجام داد تنها از یک تیم مدیریتی اصلاحطلب بر میآمد. اگر به جای این شورای شهر، لیست مقابل آنان رای میآورد، منطقه تاریخی توس تکان نمیخورد.
وی افزود: به عنوان مثال توسعه مترو کار قابل توجهی است هر تیم مدیریت شهری هم پای کار آمده به آن توجه داشته است اما توسعه آرامگاه فردوسی فقط در همین دوره میتوانست محقق شود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: شورای پنجم شهرداری مشهد گردشگري توسعه گردشگري زيارت منطقه تاریخی توس حوزه گردشگری زیارت و گردشگری آرامگاه فردوسی فرهنگی شهرداری شهرداری مشهد شورای شهر مشهد مدیریت شهری ایجاد کمیسیون معاونت فرهنگی شورای پنجم میراث فرهنگی گردشگری مشهد شورای اسلامی سلیمان نوری بهسازی توس طبیعت گردی صورت گرفت انجام شده انجام شد حوزه ها تلاش ها هفت حوض
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۲۵۲۰۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزئیات برگزاری دور دوم اردوی زیارتاولیها ویژه دانشآموزان مناطق کمبرخوردار
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، وحید بیگدلی از آغاز مرحله دوم اعزام دانشآموزان زیارت اولی به مشهد مقدس خبر داد و گفت: «مرحله دوم اعزام دانشآموزان دختر و پسر متوسطه اول به مقدس مشهد با مشارکت ۱۰ استان کشور از ۷ اردیبهشت آغاز شده و تا ۲۴ اردیبهشت در قالب ۵ دوره اردویی برگزار خواهد شد.»
وی ادامه داد: «اردوی زیارتاولیها طرحی ملی است که به تفکیک دختران و پسران دانشآموز و مقتضیات آنان برای آشنایی بیشتر با فرهنگ اسلامی، آداب زیارت، تمرین عادات صحیح زیست اجتماعی و آشنایی با جغرافیای کشور بزرگمان، بهصورت متمرکز توسط مرکز اردویی-گردشگری سازمان دانشآموزی برگزار میشود. در این اردوی زیارتی و معنوی علاوه بر زیارت بارگاه ملکوتی ثامنالحجج علی بن موسیالرضا (ع)، برنامههای حرمشناسی، بازدید از موزههای حرم مطهر، برنامههای فرهنگی، مسابقات ورزشی، مسابقات فرهنگی و هنری گروهی، مراسم افتتاحیه و اختتامیه و اهدای بستههای فرهنگی پیشبینی شده است.»
قائم مقام سازمان دانشآموزی بیان کرد: «با توجه به ضرورت توجه به مناطق کمبرخوردار و دور از مرکز در استفاده از ظرفیتهای تربیتی و بهخصوص برکات تشرف به زیارت دانشآموزان این مناطق از یک سو، همچنین حجم بالای عملیات اجرایی این طرح و هماهنگیهای مورد نیاز آن از سوی دیگر، مخاطبان هدف این برنامه ترجیحا محدود به دانشآموزان متوسطه اول پایههای هفتم، هشتم و نهم مناطق کمبرخوردار هستند که پیش از این فرصت تشرف به مشهد مقدس را نداشتهاند.»
بیگدلی با بیان اینکه مدت اقامت دانشآموزان در این اردو چهار روز است، اضافه کرد: «دانشآموزان به تفکیک جنسیت و دوره در اردوگاه ثامنالحجج (ع) استان خراسان رضوی در شهر مشهد مستقر میشوند.»
وی تاکید کرد: «این اردو بهمنظور تبیین و تعمیق اعتقادات دینی دانشآموزان و ایجاد ارتباط معنوی با ائمه اطهار، تقویت امید، نشاط، شادابی و ارتباط معنوی آنان، ایجاد زمینه رشد و پیشرفت جمعی، مسئولیتپذیری و مشارکت در فعالیتهای گروهی دانشآموزان برگزار میشود.»
یادآور می شود ؛ این اردوها از سال ۱۴۰۱ راهاندازی شده و با در نظر گرفتن مرحله دوم اردوها در سال تحصیلی جاری، تاکنون ۱۵۲۰۰ دانشآموز زیارتاولی از مناطق کم برخوردار کشور در این اردوها شرکت کردهاند.