به نقل از «فارس»

با کودک لجبازم چه کار کنم؟ / روش‌های جایگزین «تهدید» برای کودکان

تاریخ انتشار: ۶ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۳۶۵۳۶۹

گروه زندگی:‌ «دوستت ندارم»، «تنهایت می گذارم»، «بچه خوبی نبودی»، «صبر کن تا بابا بیاید خانه» و ... اینها نمونه ای از صدها نمونه صحبت های تهدید آمیز والدین با کودکان است.

جملاتی که در کودک احساس نا امنی ایجاد می کند و باعث می شود تا ترس طرد شدن در تمام زندگی با او همراه باشد، تا جایی که در بزرگسالی ترس از دست دادن توجه و محبت دیگران از او شخصیتی مهرطلب می سازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

بسیاری از والدین بدون آگاهی از اثرات مخرب تهدید این کار را تا جایی ادامه می دهند که دیگر کودک برای آن ها ارزشی قائل نمی شود، در واقع وقتی کودک بارها تهدیداتی را از والدین خود می شنود اما به ندرت عواقب کار بد خود را می بیند، به همین جهت نه تنها از کار بد خود دست نمی کشد بلکه حریص تر هم می شود، به عبارتی این تهدیدها به کودکان این جرأت و شهامت را می دهد تا پدر و مادر خود را در آن محدوده امتحان کرده و صبر و تحمل آن ها را بسنجند.

روانشناسان معتقدند تهدید، بچه‌ها را لجبازتر می‌کند. لجبازی در کودکان معمولاً از سن یک سالگی آغاز می‌شود و حتی می‌تواند با رفتارهای نادرست اطرافیان در کودک نهادینه شود. کودکان برای پیدا کردن خود و جایگاهشان و گاهی به دلیل اینکه می‌خواهند خودشان را به اطرافیان ثابت کنند لجبازی می‌کنند و یکی از اساسی‌ترین مشکلات این است که والدین در این شرایط خودشان هم داخل بازی لجبازی کودکان می‌شوند و آنها هم به نوعی به لجبازی با آنها می‌پردازند.

بسیاری از والدین از لجبازی فرزندشان ناراحت می شوند و بسیاری از آنها تمام تلاش خود را می کنند که این عادت را در کودک ترک دهند اما گاهی اوقات لجبازی کودک روز به روز بیشتر می شود. دلیل اصلی لجبازی کودک می تواند مواردی مانند مشکلات جسمی، گرسنگی یا جلب توجه باشد.

همچنین دلایلی مانند محیط نامناسب خانواده، نازپروری، سرزنش کودک، فشارهای غیرمعمول والدین و ... می تواند از فرزند شما یک کودک لجباز بسازد، از سوی دیگر برخی از کودکان رشد ذهنی سریعی دارند و احساس می کنند که می توانند هر کاری را که بخواهند انجام دهند. به همین جهت هم روی هر چیز کوچک و بزرگی پافشاری می کنند.

اگر شما هم فرزند لجبازی دارید یا برای حرف شنوی کودکتان از شیوه اشتباه تهدید استفاده می کنید این گفت و گو را از دست ندهید.

سمانه سمیعیان درمانگر تخصصی کودک و نوجوان در این گفت و گو درخصوص اثرات مخرب تهدید روی ذهن و رفتار کودکان،  روش های جایگزین تهدید، راهکارهای مواجهه با لجبازی کودکان و ... توضیحاتی را ارائه داده است که می تواند راهکارهای مناسبی برای برخورد والدین با فرزندان شان باشد تا در نتیجه آن یک تعامل سالم و درست شکل بگیرد.

صحبت کردن با کودک لجباز، بسیار موثر است. با فرزندتان رابطه ای صمیمی و مستحکم برقرار کنید و به جای داد و فریاد کردن، از تکنیک های ارائه شده در این مطلب استفاده کنید تا خصلت لجبازی حال و آینده فرزندتان را تحت تاثیر قرار ندهد.

چه عناوین و جملاتی در تعامل با کودکان تهدید محسوب می شوند؟

سمانه سمیعیان در گفت و گو با خبرنگار فارس با بیان اینکه بسیاری از مواقع انتخاب جملات برای برخورد با کودک تناسبی با رفتار او ندارد، گفت: بسیاری از والدین در صورت عدم توجه کودک به صحبت هایشان از جملاتی استفاده می کنند که نه تنها غیرواقعی است بلکه قابلیت اجرا شدن هم ندارد، مثلاً بچه ای غذا نمی خورد و مادر می گوید:‌ «اگر غذا نخوری هیچ وقت نمی توانی تلویزیون تماشا کنی» یا «اگر به حرفم گوش نکنی من از این خانه می روم» یا «اگر این کار را انجام ندهی تو را در خانه تنها می گذاریم».

وی افزود: در واقع جملاتی که با «اگر» شروع می شوند و محتوای حقیقی ندارد و به نوعی یک وعده اغراق آمیز و غیر واقعی محسوب می شوند در دسته محتواهای تهدیدآمیز قرار می گیرند، حقیقتاً هیچ پدر و مادری کودک را در خانه تنها نمی گذارد یا امکان ندارد کودکی تا آخر عمر تلویزیون نبیند.

این روانشناس کودک و نوجوان تصریح کرد: در واقع این ها صرفاً پیام هایی هستند که تناسبی با رفتار کودک ندارند و قابل اجرا نیستند و بچه ها هم معمولاً متوجه این مسأله می شوند.

تشدید لجبازی در کودکان با «تهدید»!

سمیعیان درباره اثرات مخرب تهدید بر روی تربیت و ذهن بچه ها اظهار داشت: تهدید کردن روش مناسبی برای کنترل رفتار نامطلوب بچه ها نیست و اتفاقاً خودش باعث تشدید نافرمانی ها و لجبازی ها می شود.

وی افزود: ممکن  تهدید رفتار نادرست بچه ها را متوقف کند اما باعث اصلاح رفتار آنها نمی شود، در واقع بچه ها صرفاٌ به دلیل ترسی که تهدید ایجاد می کند در لحظه رفتار نادرست خود را متوقف می کنند اما از پایه اصلاحی رخ نمی دهد و رفتار درست جایگزین نمی شود.

این درمانگر تخصصی کودک و نوجوان با بیان اینکه مهم ترین اثر مخرب تهدید از بین رفتن اعتبار والدین در ذهن بچه هاست، گفت: والدین با تهدید کردن اقتدار و اعتبار خودشان را از دست می دهند،‌ چرا که وقتی تهدیدی امکان اجرا نداشته باشد کودک دیگر توجهی به آن ندارد.

هیچ کس کودک دو ساله خود را در خانه تنها نمی گذارد یا به دلیل غذا نخوردن بچه از خانه نمی رود، والدین با این نوع تهدید صرفاً اعتبار خودشان را از دست می دهند و در نهایت اگر بخواهند تکنیک های درست را هم انجام دهد دیگر اثرگذاری مطلوبی روی کودک نخواهد داشت.

روش های جایگزین تهدید چیست؟

وی با اشاره به استفاده از پیامدهای رفتار کودک به جای تهدید گفت: استفاده از «پیامد» در واقع کلامی است که ما به کودک در مورد نتیجه رفتار بد او می گوییم نه اینکه کودک را بد جلوه دهیم، در این روش شخصیت خود را نشانه نمی گیریم بلکه به او می گوییم که بازتاب رفتار و انتخاب اشتباه او در لحظه چه می تواند باشد.

استفاده از پیامدها به جای تهدید بسیار اثربخش تر خواهد بود چرا که متناسب با رفتار اشتباه کودک انتخاب شده، دوستانه است و از همه مهم تر قاطعیت دارد، در واقع ما با این روش هم به شخصیت خودمان احترام می گذاریم و اقتدارمان حفظ می شود و هم به شخصیت کودک توجه کرده ایم.

سمیعیان با بیان اینکه این روش معمولاً اثر اصلاحی و بازدارندگی دارد، گفت: پیامدها باعث اصلاح انگیزه های درونی کودک می شوند در نتیجه هر چقدر به سمتی برویم که از پیامدها استفاده کنیم نتیجه بخش تر خواهد بود.

مثل اینکه به کودک بگوییم «اگر تا دو ساعت دیگر اتاقت را مرتب نکنی سهم تماشای تلویزیون امروزت را از دست می دهی»، این جمله برای یک روز و یک رفتار اشتباه کودک است که از قبل هم به او اطلاع داده ایم، بنابراین کودک می داند بای چه کار کند، فرصت اصلاح رفتار دارد و می تواند یک رفتار جایگزین را انتخاب کند، در عین حال تلویزیون دیدن چیزی است که او دوست دارد و می تواند او را برای انجام کاری که مطابق میل اش نیست ترغیب کند.

وی تأکید کرد: در واقع با این روش انتخابگری کودک هم تقویت می شود، انتخاب می کند که می خواهد امروز تلویزیون تماشا کند یا نه؟ شاید برخی از بچه ها انتخاب شان این باشد که اتاق شان را مرتب نکنند و در ازای آن از تلویزیون محروم شوند، این نتیجه انتخاب خودشان است اما از سوی والدین یک هشدار بیهوده و غیرعملی نبوده است.

وارد بازی جَنگ در جَنگ با بچه ها نشوید

این روانشناس کودک و نوجوان با بیان اینکه گاهی اوقات هم کودکان مسیر لجبازی را در پیش می گیرند، گفت: ما به عنوان والدین آگاه باید بدانیم که در چنین شرایطی ابتدا علت را مشخص کنیم، چرا کودک من لجبازی می کند؟ گاهی نیازهای اولیه همچون خواب یا غذا باعث شروع و تشدید لجبازی می شود.

نکته بعد این است که من به عنوان والد وقتی علت را بفهمم وارد بازی جنگ در جنگ با فرزندم نمی شوم چون لجبازی اش را تشدید می کند و در نتیجه قدرت مهار او از دستم خارج می شود، ضمن اینکه کودک دیگر نمی تواند رفتار درستی را جایگزین لجبازی هایش کند.

2 تا 3 سالگی سن طبیعی لجبازی از لحاظ نمودار رشد است

وی ادامه داد: هنگام لجبازی کودکان باید این نکته رو در نظر داشته باشیم که سنین 2 تا 3 سالگی سن شروع لجبازی و سن طبیعی لجبازی از لحاظ نمودار رشد است، به همین دلیل والدین بیشتر باید رفتارهای خود را کنترل کنند تا به سمت لجبازی پیش نرود نه اینکه از کودک چنین انتظاری داشته باشند.

اما در صورتی که یک کودک 6 ساله لجباز داریم باید بدانیم که این رفتار قطعاً نتیجه سوء رفتارهایی است که از قبل هم از سوی والدین و هم از سوی کودک وجود داشته و باعث شده کودک در 6 سالگی لجبازی های شدیدتری داشته باشد.

وی تأکید کرد: در لجبازی استفاده از روش «پیامد» که پیش از این در مورد آن صحبت کردیم و  همچنین کنترل رفتار می تواند کمک کننده باشد، ما در این زمینه باید از پیامدهای درستی همچون جریمه یا محروم سازی استفاده کنیم.

سمیعیان با اشاره به اینکه حذف چرخه لجبازی می تواند رفتارهای درست را جایگزین رفتار اشتباه کودک کند، گفت: ما نباید «اگر»های پیامدی را تهدید تلقی کنیم، چون که علاوه بر قابلیت اجرایی متناسب با رفتار کودک در نظر گرفته می شوند در حالی که تهدید امری غیر واقعی، غیر قابل اجرا و نامتناسب را رفتار کودک است.

با تشویق کودک او را به انجام کار درست ترغیب کنید

وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که چگونه می توان رفتار جایگزین مناسب را به کودک معرفی کرد، گفت: ما باید بلافاصله بعد از اینکه رفتار درستی از کودک سر می زند، او را تشویق کنیم.

هر چقدر این تشویق بیشتر باشد کودک به انجام رفتارهای درست ترغیب می شود، ضمن اینکه باید گفت و گوی مثبت باکودک را در دستور کار خود قرار دهیم،‌ از روش حل مسأله استفاده کنیم و به او بگوییم که در هر موقعیت چه رفتاری می تواند درست باشد.

این درمانگر تخصصی کودک و نوجوان تصریح کرد: بنابراین تشویق کودک و ترغیب او به انجام کار درست می تواند آغازی برای کمک به کودک باشد، شاید ما در همان لحظه نتوانیم رفتار جایگزین را به او نشان دهیم اما با این کار کودک در موقعیت های بعدی ترجیح می دهد کار درست را انجام داده و تشویق شود.

وی ادامه داد: والدین باید در گفت و گوهای مثبت با فرزند خود انتظارات شان را بیان کنند، مثل اینکه  «من انتظار دارم شما شب ها اتاقت رو مرتب کنی» یا  «من از شما انتظار دارم در طول روز تکالیفت را انجام دهی تا شب به موقع بخوابی» یا «قانون خانه ما این است که شما روزی 2 ساعت از تلویزیون استفاده کنی»، اینها نمونه ای از رفتارها و گفت و گوهای مثبت محسوب می شود.

تأثیر روابط والدین بر رفتار کودکان

سمیعیان با اشاره به اینکه رفتار متقابل پدر و مادر  می تواند در این زمینه اثرگذار باشد، گفت: والدین باید با یکدیگر هماهنگ بوده و تا جای ممکن از رفتارهای درست استفاده کنند، چرا که این امر می تواند میزان لجبازی در کودکان را کاهش دهد، در واقع هرچقدر که والدین با تکنیک های فرزند پروری بیشتر آشنا باشند و تنش در محیط خانه را کنترل کنند، قطعاً اثرات مطلوب آن را در رفتار کودک خود خواهند دید.

گاهی بچه ها از نوع رابطه پدرو مادر لجبازی را یاد می گیرند، همیشه بزرگترین الگوی بچه ها پدر و مادرشان هستند و خیلی اوقات این فرزندان هستند که والدین خود را تهدید می کنند و با همین کار باج گیری را یاد می گیرند.

والدینی که در ارتباط متقابل خودشان یا با کودک لجبازی می کنند باعث می شوند کودک رفتارهای مشابه را یاد بگیرد و از آنها استفاده کند،‌ متأسفانه ریشه لجبازی کودکان در بسیاری از خانواده ها تنش های میان والدین و نحوه تعاملات رفتاری و کلامی آنها با یکدیگر است.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: روانشناس کودک روان درمانگر تهدید کودکان لجبازی بچه ها سبک زندگی تربیت کودک لجبازی کودکان کودک و نوجوان لجبازی کودک رفتار کودک مخرب تهدید پدر و مادر نه تنها بچه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۶۵۳۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تاثیر اسباب بازی در نبوغ و رشد کودکان

آیا اسباب بازی ها در رشد کودکان موثر هستند؟

در یک نگاه ساده اسباب بازی تنها یک وسیله ساده برای سرگرم کردن کودکان است اما حقیقت آن است که والدین می توانند با انتخاب هوشمندانه اسباب بازی، تاثیر زیادی در رشد نبوغ فرزند خود داشته باشند.

روانشناسان کودک تاکید می کنند که بخش مهمی از رشد و پرورش مهارت های کودک و نوزاد در هنگام بازی اتفاق می افتد. در حقیقت رشد بهینه کودکان بستگی به نحوه و میزان تعامل او با محیط اطراف دارد و اینکه تا چه حد توانسته باشد فرصت هایی را برای کشف و یادگیری محیط اطراف خود به دست آورد.

کودکان و نوزادان از طریق تعامل با اسباب بازی های خود یاد می گیرند تا پیوند عاطفی برقرار کنند و احساسات خود را کنترل کنند، مهارت های کلامی خود را ارتقا دهند، مهارت های ریاضی و انتزاعی کسب کنند و در نهایت بسازند و خراب کنند و ناامید نشوند. روانشناسان در تحقیقات مختلفی به اثبات رسانده اند که حتی نوع اسباب بازی های کودکان و استفاده از اسباب بازی های خاص برای دختران و یا پسران می تواند تا حد زیادی در انتخاب مسیر شغلی که آنها در آینده انتخاب می کنند نیز موثر باشد.

 

 

چگونه اسباب بازی هایی برای تقویت هوش کودکان خود انتخاب کنید

برای انتخاب اسباب بازی های مختلف برای تکمیل مراحل رشد کودکان، عوامل مختلفی مانند سن، نوع استعدادها و مهارت های کودک، نقاط ضعف رفتاری و مهارتی کودک باید مد نظر قرار گیرد. در ادامه به بررسی دقیق تر هر یک از این عوامل پرداخته شده است.

توجه به سن کودک و هماهنگی آن با اسباب بازی انتخاب شده

اسباب بازی های مختلف در مراحل مختلف رشد کودک کمک خواهند کرد تا کودکان مهارت های مربوط به آن سن مخصوص را کسب کرده و وارد مراحل بعدی رشد شوند.

در مرحله اول، اسباب بازی های دوران نوزادی بیشتر کودکان را به سمت توجه کردن به محیط اطراف و قوی تر کردن حواس پنج گانه مانند بینایی و شنوایی و لامسه سوق می دهد. این اسباب بازی ها می تواند شامل جغجغه های ساده تا اسباب بازی هایی با سطوح دارای برجستگی به منظور تقویت حس لامسه، سطوح آینه ای برای یادگیری ارتباط و عکس العمل و یا عروسک های پارچه ای رنگارنگ و یا کتاب های پارچه ای بدون قطعات ریز و یا آلرژی زا باشد.

سپس با افزایش مهارت های حرکتی نوزادان، اسباب بازی ها معمولا به حرکت کردن، راه رفتن و حفظ تعادل کودک کمک خواهند کرد.

در مرحله بعد یعنی در دوران کودکی، اسباب بازی ها به رشد توانایی های کلامی، تجسم فضایی و هماهنگی بین حواس کمک خواهند کرد. این بازی ها می تواند شامل انواع بازی های ساختنی، انواع توپ ها و بازی های حرکتی باشند.

به مرور و با ورود به مراحل بعدی رشد، اسباب بازی ها به برنامه ریزی، ارتباط موثر با اطرافیان، یادگیری مشاغل، تفکر هدفمند و حل مساله در کودک کمک خواهند کرد. در حقیقت اسباب بازی ها بیشتر نقش کمک به آموزش های موثر و مفید در کودکان را خواهند داشت.

توجه به استعدادهای ذاتی و مهارت های کودک

کشف استعداد و رشد آن در دوران کودکی یکی از مهمترین خدماتی است که والدین می توانند به کودکان هدیه کنند. اگر کودک در یکی از هوش ها و یا مهارت ها استعداد خاصی دارد، انتخاب هدفمند اسباب بازی ها برای او می تواند او را به صورت هدفمند در مسیر رشد و موفقیت سوق دهد. به عنوان نمونه اگر کودک در مهارت های تفکر الگوریتمی و حل مساله توانمند است انتخاب بازی های مبتنی بر تفکر منطقی می تواند تا حد زیادی به او کمک کند تا ذهنی منظم و منطقی داشته باشد.

اسباب بازی های دارای پایان باز، یکی از مهمترین ابزار های افزایش نبوغ و خلاقیت کودکان

بسیاری از اسباب بازی مانند جورچین ها و پازل ها و یا حتی بازی های فکری و بردگیم ها، مهارت های حل مساله را تا حد زیادی در کودکان تقویت می کنند اما باید توجه داشت که این نوع اسباب بازی ها، تفکر کودکان را در چهارچوب های مشخصی محدود می کنند و به او یاد می دهند که باید ساختارهای مشخصی برای حل مساله داشته باشد.

این در حالی است که اسباب بازی هایی مانند لگو، شن بازی، فیگورها و یا حتی ها جعبه ها و ابزار کاردستی و نقاشی بدون توجه به محدودیت ها به کودکان آموزش می دهند تا مسائل را خارج از روش های معمول تحلیل کنند.

 

 

اسباب بازی های ایفای نقش، یادگیری مهارت های آینده

یکی از رده اسباب بازی هایی که در مراحل رشد کودک بسیار تاثیر گذار است، اسباب بازی هایی است که در آن کودک دنیای بیرون از خود را می سازد و تمرین می کند. کودک در این نوع بازی ها یاد می گیرد تا با هم سن و سالان خود ارتباط بگیرد، به آنها محبت کند و نقش خود را به درستی در گروه ایفا کند. در واقع نابغه ترین افراد نیز اگر نتوانند در محیط کار خود، با سایر نقش ها تعامل سازنده ای داشته باشند نمی توانند آینده شغلی موفقی را متصور باشند.

بنابراین اسباب بازی هایی مانند لوازم منزل و خانه های بازی، زمین های پارچه ای و ماشین های متعدد که کودکان به صورت گروهی با آن بازی و تعامل می کند می تواند در رشد این مهارت ها موثر باشد.

توجه به مشکلات کودک و بازی درمانی

اسباب بازی ها علاوه اینکه به کودک کمک می کند تا مهارت های خود را تقویت کند، می تواند نقش درمان گری نیز داشته باشد. در حقیقت کودکان در پروسه بازی درمانی می توانند بسیاری از اختلالات شخصیتی خود را در کنار هم سن و سالان خود و با انتخاب هدفمند بازی ها رفع و درمان کنند. به عنوان نمونه اگر کودک در مهارت های کلامی ضعیف است انتخاب بازی های ایفای نقش و یا لباس های ایفای نقش که معمولا به صورت گروهی و نمایشی انجام می شوند می توانند در رفع این مشکل او کارساز باشند.

انتخاب برخی بازی های سرعتی و تمرکزی می تواند در درمان عدم تمرکز در کودکان تا حد زیادی موثر باشد.

یا اگر کودک تحمل پذیرش باخت را ندارد، انتخاب بازی مهره و صفحه و یا بردگیم ها به او یاد خواهد داد که می تواند در یک بازی بارها برنده و یا بازنده باشد. بنابراین انتخاب هدفمند و هوشمند بازی ها می توانند حتی در رفع مشکلات رفتاری کودکان نیز موثر باشند.

انتخاب بهترین اسباب بازی ها برای کودکان

یکی از روش های انتخاب بهترین اسباب بازی ها برای سنین و مشخصات مختلف کودکان استفاده از دیتابیس هایی است که اسباب بازی ها را به شیوه موثر فیلتر و دسته بندی می کنند. از نمونه این منابع به عنوان نمونه سایت دیجی کالا، و مای لیست است که تنوع مختلفی از اسباب بازی ها را با شرایط و ویژگی های مختلف دسته بندی کرده اند.

شما می توانید از سایت مای لیست به خرید عمده اسباب بازی های مناسب کودکان خود به قیمت خرد بپردازید.این نوع از بانک های اطلاعاتی کمک می کنند تا اولا با دسته بندی های مختلف اسباب بازی در رده های مختلف سنی آشنا شوید و علاوه براین، به راحتی کالاهای مورد نظر خود را انتخاب و مقایسه کنید.

 

*** این مطلب در سرویس گزارش آگهی منتشر شده و تبلیغاتی می باشد؛ لذا جماران هیچ توصیه در رابطه با انجام فعالیت فوق ندارد.