امکان وقوع آتشفشان در دریای خزر در شرایط فعلی وجود ندارد
تاریخ انتشار: ۱۵ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۵۳۸۹۳
ایران اکونومیست-به اعتقاد محققان پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی،به لحاظ زمین شناسی، امکان وقوع آتشفشان در دریای خزر در شرایط کنونی وجود ندارد و وقوع انفجار در ساعات پایانی روز یکشنبه در این حوضه آبریز به گل فشانهای(Mudvolcano) متعددی مرتبط است که در بستر دریای خزر وجود دارند.
روز گذشته خبرگزاریها خبری در زمینه وقوع انفجار در میدان گازی "امید" دومین میدان بزرگ گاز طبیعی در جمهوری آذربایجان منتشر کردند و این در حالی است که شرکت نفت و گاز دولتی این کشور وقوع هر گونه حادثه از این دست را تکذیب کرد؛ ولی در پی آن، گزارش، فیلمها و عکسهایی در شبکههای اجتماعی و برخی سایتهای خبری منتشر شد که در آن دود بلندی بر فراز آبهای ساحلی جمهوری آذربایجان و قابل مشاهده از سواحل این کشور به تصویر کشیده شده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شرکت ملی نفت جمهوری آذربایجان روز دوشنبه با انتشار بیانیهای اعلام کرد که هیچ یک از میادین نفتی و گازی این کشور دستخوش حادثه نشده و همه چیز طبق روال پیش میرود.
از سوی دیگر برخی منابع این احتمال را مطرح کردند که انفجار ممکن است به دلیل پدیده گلفشان در تعدادی چاه آزمایشی که پیشتر در زمان شوروی سابق برای اکتشاف نفت و گاز در این بخش از دریای خزر حفر شده بود، روی داده باشد.
این در حالی است که محققان پژوهشگاه اقیانوس شناسی تاکید دارند که به لحاظ زمین شناسی، امکان وقوع آتشفشان در دریای خزر در شرایط کنونی وجود ندارد و این انفجار میتواند به گل فشانها مرتبط باشد.
دکتر هادی گریوانی، عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در گفتوگو با ایسنا با اشاره به رخداد انفجار گِل فشان (Mudvolcano) در دریای خزر، گفت: این رخداد در آبهای دریای خزر در نزدیکی سواحل جمهوری آذربایجان رخ داد که ابتدا این واقعه به انفجار یک میدان گازی و سپس به انفجار یک شناور حامل نفت و گاز و در نهایت به وقوع آتشفشان در این دریا نسبت داده شد.
وی ادامه داد: هر چند که فرورانش در بخش میانی میتواند در زمان بسیار طولانی در آینده این شرایط را ایجاد کند، ولی اصولا به لحاظ زمین شناسی، امکان وقوع آتشفشان در دریای خزر در شرایط کنونی وجود ندارد و وقوع این انفجار به گل فشانهای(Mudvolcano) متعددی مرتبط است که در بستر دریای خزر وجود دارند.
گریوانی، نمونه این گل فشانها را در سواحل جنوبی دریای خزر در منطقه "گمیشان" استان گلستان دانست و ادامه داد: فعالیت گل فشانها به صورت تناوبی بوده و هر از چند گاهی منجر به خروج گِل به همراه گازهای احتمالی موجود در میان رسوبات میشود.
به گفته این محقق این گازها عموما از متان تشکیل شدهاند و شدت خروج این سیالات به میزان گاز موجود در رسوبات و نیز شدت فشارهای زمین ساختی بستگی دارد.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی یادآور شد: در رسوبات بستر دریای خزر این نوع گازها فراوان بوده و علاوه بر این با پدیده دیگری به نام گازهای هیدراته همراه است. گازهای هیدارته از مخلوط آب و گازهایی مانند متان در فشار بالا و دمای پایین بستر دریا تشکیل شده و به شکل یخ ظهور مییابند.
گریوانی با تاکید بر اینکه آنچه که در دریای خزر منجر به انفجاری آتشین مانند این حادثه میشود، وجود این نوع گازها در بستر دریا است، خاطر نشان کرد: در گل فشانهای بزرگ گازهای هیدروکربنی موجود در رسوبات تجمع یافته و یا گازهای هیدراته ذوب شده و حجم بسیار زیادی از متان را در میان رسوبات آزاد میکنند؛ سپس در اثر فشار گازهای تجمع یافته و نیز فشارهای زمین شناختی، این گازها با انفجار از دهانه گل فشان خارج شده و ضمن ترکیب با اکسیژن جو زمین آتش میگیرند.
ایسنا
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: جمهوری آذربایجان اقیانوس شناسی وجود ندارد گل فشان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۵۳۸۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا نمیتوانیم همه زبالههایمان را داخل آتشفشانها بسوزانیم؟
درست است که گدازه آنقدر داغ است که میتواند مقادیری از زبالههای ما را بسوزاند اما همه گدازهها دمای یکسانی ندارند و فارغ از دما، موارد دیگری همچون خطرناک بودن، اعتقادات و کمبود آتشفشان وجود دارد که اجازه انجام چنین کاری را نمیدهد.
به گزارش ایسنا، هنگامی که آتشفشان کیلاویا(Kilauea) در جزیره بزرگ هاوایی در سال ۲۰۱۸ فوران کرد، جریان گدازه داغتر از ۲۰۰۰ درجه فارنهایت(۱۱۰۰ درجه سانتیگراد) بود. این دما از دمای سطح سیاره زهره نیز بیشتر است و به اندازهای داغ است که بسیاری از سنگها را ذوب میکند. همچنین به اندازه کورههای زبالهسوزی که معمولا زبالهها را در دمای ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ فارنهایت(۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد) میسوزانند، داغ است.
به نقل از کانورسیشن، با این وجود همه گدازهها دمای یکسانی ندارند. فورانها در هاوایی نوعی گدازه به نام بازالت تولید میکنند. بازالت بسیار داغتر و سیالتر از گدازههایی است که در آتشفشانهای دیگر فوران میکنند. به عنوان مثال، فوران سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۸ در کوه سنت هلن یک گنبد گدازهای با دمای سطحی کمتر از حدود ۱۳۰۰ فارنهایت(۷۰۴ درجه سانتیگراد) ایجاد کرد.
به غیر از دما، دلایل دیگری برای نریختن زبالههایمان در آتشفشانها وجود دارد.
در وهله اول اگرچه گدازه در دمای ۲۰۰۰ درجه فارنهایت میتواند بسیاری از مواد درون سطلهای زباله ما از جمله ضایعات غذا، کاغذ، پلاستیک، شیشه و برخی فلزات را ذوب کند اما به اندازه کافی داغ نیست که بسیاری از مواد رایج دیگر از جمله فولاد، نیکل و آهن را ذوب کند.
علاوه بر این آتشفشانهای زیادی روی زمین وجود ندارند که دریاچههای گدازهای یا دهانههای کاسهمانند پر از گدازه داشته باشند که بتوانیم زبالهها را در آنها بریزیم. از میان هزاران آتشفشان روی زمین، دانشمندان تنها هشت مورد را با دریاچههای گدازه فعال میشناسند. بیشتر آتشفشانهای فعال دارای دهانههای پر از سنگ و گدازههای سرد شده هستند.
مشکل سوم این است که ریختن زباله در آن هشت دریاچه گدازه فعال کار بسیار خطرناکی است. دریاچههای گدازه با پوستهای از گدازههای خنک کننده پوشیده شدهاند، اما درست در زیر آن پوسته مذاب و به شدت داغ قرار دارد. اگر سنگها یا مواد دیگر روی سطح دریاچه گدازهای بیفتند، پوسته را میشکنند، گدازه زیرین را مختل میکنند و باعث انفجار میشود.
این اتفاق در کیلاویا در سال ۲۰۱۵ افتاد. بلوکهای سنگ از لبه دهانه به درون دریاچه گدازه سقوط کرد و باعث انفجار بزرگی شد که سنگها و گدازهها را به بالا و بیرون از دهانه پرتاب کرد. هر کسی که زباله را به دریاچه گدازه میاندازد باید فرار کند و از زبالهها و گدازههای شعله ور دور شود.
اما فرض کنید میشد زبالهها را با خیال راحت در یک دریاچه گدازه ریخت. در آن صورت برای زبالهها چه اتفاقی میافتاد؟ وقتی پلاستیکها، زبالهها و فلزات میسوزند، گازهای سمی زیادی آزاد میکنند. آتشفشانها در حال حاضر تُنها گاز سمی از جمله گوگرد، کلر و دی اکسید کربن منتشر میکنند.
گازهای گوگرد میتوانند مه اسیدی ایجاد کنند که ما آن را «وُگ» یا مه آتشفشانی مینامیم. این گازها میتواند گیاهان را از بین ببرد و باعث مشکلات تنفسی برای افراد نزدیک به آن شود. مخلوط کردن این گازهای آتشفشانی خطرناک با گازهای دیگر ناشی از سوزاندن زبالههای ما، بخار حاصل را برای مردم و گیاهان نزدیک آتشفشان مضرتر میکند.
در نهایت، بسیاری از جوامع بومی، آتشفشانهای مجاور را مکانهای مقدسی میدانند. به عنوان مثال، دهانهای در کیلاویا خانه پله Pele، الهه آتش بومی هاوایی در نظر گرفته میشود و منطقه اطراف دهانه برای بومیان هاوایی مقدس است. پرتاب زباله در آتشفشانها توهین بزرگی به آن فرهنگها خواهد بود.
انتهای پیام