افزایش سرعت فرونشست زمین در دشتهای کشور
تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۸۴۸۵۴
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز گفت: استفاده بیرویه از آبهای زیرزمینی علاوه بر افت شدید سطح سفرههای آب زیرزمینی و فرونشست دشتها، بحران دیگری را نیز به صورت کانونهای گرد و غبار پدید آورده است.
فردین حکیمی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به پدیده مخرب فرونشست زمین گفت: پدیده فرونشست زمین به عنوان یکی از پدیدههای موثر طبیعی است که با مجموعهای از عوامل انسانساز و طبیعی در ارتباط بوده و خسارات جبرانناپذیری بر محیط زیست وارد میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حکیمی با بیان اینکه پدیده فرونشست زمین در اغلب دشتهای ایران در حال رخ دادن است، اظهار کرد: متاسفانه پدیده فرونشست با شروع خشکسالیها و افزایش برداشت آبهای زیر سطحی تشدید و در چند سال اخیر شتاب بیشتری پیدا کرده و بر اساس گزارشها، در برخی از مناطق اطراف تهران، میزان آن به بیش از ۳۰ سانتیمتر رسیده است.
وی گفت: بر اساس بررسیهای صورت گرفته، مهمترین عامل فرونشست زمین در دشتهای ایران، استحصال بیرویه آب زیرزمینی و افت شدید سطح آب زیرزمینی بوده و عدم مدیریت صحیح آن باعث تشدید این پدیده و بروز خسارات جبران ناپذیری در مناطق ایران میشود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز با اشاره به راهکارهای جلوگیری از ادامه این روند گفت: با کاهش بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی در مناطقی که با نشست زیاد مواجه هستند و از سویی دیگر عدم برداشت شن و ماسه در مناطق بالادست محدوده فرونشست میتوان از اثر منفی این برداشتها در تغذیه سفره آب زیرزمینی جلوگیری نمود.
وی افزود: برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی در چند ساله اخیر موجب شده که میزان افت سالیانه سطح آب سفرههای زیرزمینی در اغلب دشتهای ایران به ویژه استان البرز افزایش یابد و این موضوع باعث گردید بخشهای زیادی از دشتهای استان از نظر برداشت آب زیرزمینی، ممنوعه اعلام شود.
حکیمی اضافه کرد: این یعنی در این دشتها بهرهبرداری از منابع آب زیرزمینی بیش از پتانسیل تجدیدپذیر بوده و این امر موجب افت سطح آب زیرزمینی شده و متاسفانه با توجه به بارندگی کنونی، امکان بازگشت به سطح ایستابی گذشته وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: استفاده بیرویه از آبهای زیرزمینی علاوه بر افت شدید سطح سفرههای آب زیرزمینی و فرونشست دشتها، بحران دیگری را نیز به صورت کانونهای گرد و غبار پدید آورده است. موضوعی که در پستهای جنوبی استان کاملا آشکار و در حال حاضر این دشتها به عنوان کانونهای داخلی مستعد برای انتشار گرو و غبار تلقی میشوند.
حکیمی تصریح کرد: خشکسالی و کاهش نزولات جوی، استحصال بیرویه آبهای زیر زمینی، فقدان مدیریت کارآمد منابع آب زیر زمینی، روش غرقابی سنتی و هدرده آب در کشاورزی و افت سطح ایستابی از عوامل اصلی فرونشست زمین هستند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: فرونشست زمین آب زیرزمینی منابع آب بی رویه دشت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۸۴۸۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محوطه جهانی نقشرستم بهدلیل فرونشست تعطیل شد | مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید: فرونشست نقش رستم بحرانی تر از تخت جمشید است
همشهری آنلاین - محمد باریکانی: فرونشستهای متعدد رخ داده در محوطه باستانی ثبت جهانی شده نقشرستم، این مجموعه را در ۲ روز گذشته به تعطیلی کشاند تا تیم پایش، حفاظت و مرمت در آن مستقر شوند و گزارش علمی خسارات وارد شده به نقش رستم را ارائه کنند تا ساماندهی این میراث جهانی ایران آغاز شود.
علیرضا عسگریچاوردی به وزارت میراثفرهنگی گفته است که بخشی از فرونشستهای رخ داده در نقش رستم بهدلیل فرونشست عمومی دشت مرودشت رخ داده و بخش دیگر آن به آوار گسترده باروهای خشتی نقش رستم بازمیگردد که در بارندگیهای چند روز اخیر دچار رانش شده است.
به گزارش همشهری، فرونشست عمومی دشت مرودشت بهدلیل برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی رخ داده و هزاران چاه غیرمجاز واقع در اطراف این محوطه باستانی که کارکرد کشاورزی داشتند با برداشت میلیاردها مترمکعب آب به پایین رفتن سطح سفرههای آب زیرزمینی این منطقه و خشکیدگی آبخوانهای زیر سطح خاک منجر شدهاند که به ایجاد ترکها و شیارهای عمیق و طولانی در این منطقه و درست در نزدیکی نقش رستم، تخت جمشید، آرامگاه کورش و دشت پارسه انجامیده است.
نقش رستم رکورددار فرونشست در دشت پارسهدکتر علیرضا عسگریچاوردی، مدیر پایگاه میراثجهانی تخت جمشید: آب قابل شرب تا ۱۰ سال آینده در تختجمشید، پارسه و دشت مرودشت وجود ندارد و تمامی چاههای آب این منطقه بهدلیل شوری زیاد غیرقابل استفاده خواهند شد. موضوع فرونشست در تختجمشید و دشت پارسه پیچیده شده است. اقدام لازم در وهله نخست برای مقابله با این پدیده، بستن چاههای آب بود که بسیاری از چاهها پر شدند، اما مقابله با فرونشست زمین در دشت مرودشت و تختجمشید نیاز بهکار علمی دقیق و تحقیقات جدی دارد. برای ما مشخص است که حریم درجه یک تختجمشید تا ۱۰سال آینده با بیآبی مطلق مواجه میشود. دشت پارسه اکنون تبدیل به محدوده کشاورزی در تختجمشید شده و کشاورزی در این شهر وسیع باستانی که ویرانههای زیادی از تمدنهای مختلف را در خود جای داده است در حال انجام است. خشکسالی حوضه آبریز رودخانه سیوند و خشکیدگی چشمهها و قناتهای بسیاری که در دشت مرودشت، تختجمشید و پارسه قرار داشتند، موجب شد که دشت پارسه از یک باغشهر دوره هخامنشی به پهنه خشک با ویرانههای متعدد تبدیل شود. بحران فرونشست البته در دشت پارسه شدیدتر از تختگاه تختجمشید است؛ چون تختجمشید در کوهپایه بنا شده و فرونشست آن با فرونشستهایی که در باروی خشتی نقشرستم وجود دارد، متفاوت است. کوه رحمت و کوه حسین در تختجمشید از نظر گسل و زمینشناسی تفاوت دارند و به همین دلیل میزان تأثیرگذاری فرونشست در این دو بخش متفاوت است. در نقشرستم بهدلیل وجود گسلهای زمینشناسی، حجم فرونشست بیشتر است؛ ضمن آنکه مسئله فرونشست و زلزله مسئله دائمی دشت مرودشت بوده که در دوره هخامنشیان و دورههای بعد هم اتفاق افتاده است. تختجمشید در دامنه یک کوهسنگی و صخره بنا شده و فونداسیون پیرامونی آن از بلوکهای سنگی است که از دامنه همان کوه برداشت شده است؛ بنابراین در سطح تختگاه تختجمشید، تأثیرات فرونشست چندان زیاد نیست، اما اگر ادامه پیدا کند، خطرناک است. در محدوده حریم درجه یک تختجمشید و دشت پارسه، فرونشستها عمدتا در نقاطی هستند که زمین رسوبی است. بهدلیل سستبودن بافت خاک در لایههای سطحی و زیرین، دشت پارسه تأثیر بیشتری از فرونشست گرفته است. هماکنون برنامه ۱۰ساله پایان کشاورزی در دشت پارسه برای تغییر کاربری کشاورزی به پهنه گردشگری در دروازه پردیس پارسه و تل آجری در حال انجام است تا جامعه محلی متوجه شود میتوان از کشاورزی به گردشگری در پهنه تاریخی مهمترین شهر تاریخی ایران باستان، یعنی پارسه به رفاه بیشتر رسید و نرخ فرونشست را نیز کاهش داد.
کد خبر 849192 منبع: روزنامه همشهری برچسبها تخت جمشید فرونشست زمین تاریخ - باستان شناسی فرهنگ - میراث فرهنگی مجله آثار باستانی ایران