از «تصرف شهر تبریز توسط قوای عثمانی» تا «اولین گزارش از بازار کار بعد از شیوع کرونا»
تاریخ انتشار: ۲۳ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۲۵۲۴۱
به گزارش تابناک اقتصادی، تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ای است تمام نما از رویدادهای اقتصادی که در گذشته رخ داده است و بیانگر ریشه های تاریخی بسیاری از واقعیت های امروز ایران و جهان است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و سومین روز تیر ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
23 تیر 1294، شهر تبريز در كشاكش جنگ جهاني اول به تصرف قواي عثماني درآمد.
23 تیر 1309، سیدحسن تقی زاده با سرپرستی وزارت طرق و شوارع به سمت وزیر مالیه تعیین و معرفی شد.
23 تیر 1320، «آنتوني ايدن» وزير خارجه انگليس طي جلسه اي با «مايسكي» سفير شوروي در لندن توافق كردند كه اقدام مشترك دو كشور عليه ايران ابتدا ديپلماتيك باشد، بعد فشارهاي اقتصادي مدنظر قرار گيرد.
23 تیر 1322، لایحه انحلال وزارت خواربار به مجلس تقدیم شد و کلیه کارهای وزارت خواربار تحت نظر رییس کل دارایی قرار گرفت.
23 تیر 1328، بانک جدیدی به نام بانک اعتبار صنعتی تاسیس شد. همچنین در این روز طرح ساخت راه آهن تهران تبریز به طول 750 کیلومتر و راه آهن تهران مشهد به طول 927 کیلومتر در دولت تصویب شد.
23 تیر 1330، اورل هريمن ـ فرستاده ويژه رييس جمهور امريكا ـ وارد تهران شد. وي در مدت اقامت خود در تهران بارها با دكتر مصدق، شاه و ساير مقامات سياسي ايران درباره مسأله نفت مذاكره كرد.
23 تیر 1334، عمليات علامت گذاري و تعيين حدود مرز مشترك ايران و شوروي خاتمه يافت.
23 تیر 1336، مجلس شورای ملی مبلغ 10 میلیون تومان کمک به زلزلهزدگان را تصویب کرد.
23 تیر 1352، باغ ها از پرداخت عوارض نوسازی معاف شدند.
23 تیر 1353، مجلس شورای ملی، لایحه اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت ها و موسسات خارجی و بین المللی را تصویب کرد.
23 تیر 1361، جمهوري اسلامي ايران در نامه اي به شوراي امنيت، اعلام كرد قطعنامه 514 را نمي پذيرد.
23 تیر 1362، اولين دوره مجلس خبرگان رهبري آغاز به كار كرد.
23 تیر 1389، در حالی که شمسالدین حسینی، سخنگوی اقتصادی دولت از اجرای قانون یارانهها از اول مهر ماه خبر داده بود اما محمد رضا فرزین، سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی دولت اعلام کرد که قانون یارانهها لزوما از اول مهر اجرا نخواهد شد.
23 تیر 1392، حسن روحانی، رییسجمهور منتخب برای حضور در نشست مشترک صمیمانه با نمایندگان مجلس، در خانه ملت حضور یافت. این اولین حضور رییسجمهور منتخب در مجلس قبل از برگزاری مراسم تحلیف بود.
23 تیر 1394، پیمان معروف به «برنامه جامع اقدام مشترك - برجام» در وين اتريش بين ايران، اتحاديه اروپا و گروه1+5 (شامل چين، فرانسه، روسيه، انگليس، ايالات متحده آمريكا و آلمان) منعقد شد. از زمان انعقاد این پیمان، آمريكا همواره متهم به بدعهدي در اين پرونده بوده است.
23 تیر 1395، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ۹ بازیگر تجارت پنهان در ایران را معرفی کرد. براساس بررسی های انجام شده از سوی این ستاد، «تعدد و پراکندگی مبادی رسمی ورود و خروج کالا»، «ناکافی بودن امکانات و تجهیزات کنترلی مناسب در مبادی رسمی ورود و خروج کالا»، «فقدان مدیریت یکپارچه کنترل ورود و خروج کالا در مرزها»، «تعدد سامانه های دخیل در امر تجارت خارجی و ارتباط ضعیف بین آنها از حیث تبادل اطلاعات و یکپارچگی»، «ضعف در کشف کالاهای قاچاق»، «عدم ساماندهی انبارها و مراکز نگهداری کالا و دپوی کالای قاچاق در این محل ها»، «عدم یکپارچگی فرآیندهای حمل و نقل»، «عدم اعتبارسنجی و رتبه بندی اعتباری در تجارت خارجی» و «شفافیت ناکافی گردش ارز در سیستم بانکی و بازار غیرمتشکل پولی» از جمله عواملی است که پیشگیری و مقابله با قاچاق کالا و ارز را با مشکل مواجه کرده است.
23 تیر 1397، ثبتسفارش کالاهای تامین ارز نشده با دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت تعلیق شد. این تصمیم بهنوعی ایست به واردات با دلار ۴۲۰۰ تومانی است. مطابق دستور محمد شریعتمداری کلیه ثبتسفارشها قرار است مشابه ثبتهای جدید، به تفکیک گروههای کالایی بهصورت سیستمی به وزارتخانه ذیربط منعکس و در مورد اهلیت و سابقه واردکننده از یکسو و اولویت تخصیص ارز از سوی دیگر، مجددا مورد بررسی قرار گیرند.
23 تیر 1398، محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد: کلیات 4 محور اصلاح ساختار بودجه برای قطع وابستگی به نفت در 9 بسته اجرایی به تایید سران قوا رسیده است.
23 تیر 1399، کرونا بازار کار ایران را با شوکی کمسابقه روبهرو کرد. اولین گزارش رسمی از تاثیر کرونا بر اشتغال و بیکاری نشان میدهد که نزدیک به یکونیم میلیون شغل در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته تلف شده است. با این افت، تعداد شاغلان کشور در فصل گذشته به ۲۵ میلیون و ۴۶۸ هزار نفر رسیده است. علاوهبر این نرخ مشارکت اقتصادی نیز با افت ۷/ ۳ درصدی همراه شد و به ۴۱ درصد رسید تا بازار کار ایران شاهد خروج ۲ میلیون نفر باشد.
منابع: موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی و روزنامه دنیای اقتصاد
منبع: تابناک
کلیدواژه: کرونای دلتا بحران آب طالبان موج پنجم کرونا تاریخ اقتصاد اقتصاد ایران اقتصاد در گذر زمان کرونای دلتا بحران آب طالبان موج پنجم کرونا ایران و جهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۲۵۲۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای یک مناسبت جدید و مهم در تقویم عربستان
سلطان العمر پژوهشگر مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه هاروارد در نشریه «نیو لاینز» نوشت: ۲۲ فوریه مصادف بود با پنجمین سالگرد یک مناسبت جدید در عربستان سعودی تحت عنوان روز تاسیس که طی سالهای اخیر در تقویم این کشور گنجانده شده است. این مناسبت که بر اساس حکم پادشاه عربستان در سال ۲۰۱۹ ایجاد شد، گرامیداشت «آغاز سلطنت امام محمد بن سعود و تاسیس اولین دولت سعودی» در سال ۱۷۲۷ است.
به گزارش انتخاب، بر خلاف روز ملی عربستان، که در آن ایده سیاسی اتحاد و تشکیل دولت معاصر عربستان در سال ۱۹۳۲ جشن گرفته میشود، روز تاسیس ۲ کارکرد اصلی دارد: گرامیداشت یک افسانه سیاسی و پاک کردن یک افسانه دیگر. این روز بزرگداشت این روایت تاریخی است که دولت معاصر سعودی سومین دولت در طی ۳ قرن متوالی در شبه جزیره عربستان است. این مناسبت همچنین این روایت سیاسی را که اولین دولت سعودی پس از انعقاد پیمانی بین محمدبن عبدالوهاب، موسس جنبش وهابی و محمد بن سعود در ۱۷۴۴ تشکیل شد رد میکند. با انتخاب سال ۱۷۲۷ به عنوان سال آغازین اولین دولت سعودی به جای سال ۱۷۴۴، روز تاسیس به دنبال جایگزین ساختن وهابیت در روایت سیاسی سعودی است.
برای بسیاری از متخصصان و تحلیلگران عربستان، زدودن روایت وهابی یک اقدام عمیق و رادیکال تلقی میشود. نگاه پذیرفته شده قبلی این بود که از ۱۷۴۴، دولت سعودی همواره به عنوان تنها محافظ و گسترش دهنده وهابیت برای خود مشروعیت قائل بوده و اینکه اقتدار سیاسی در عربستان سعودی بین خانواده سلطنتی آل سعودی و نخبگان مذهبی وهابی تقسیم شده است. بر اساس این نگاه، با کنار گذاشتن وهابیت، دولت سعودی یک منبع اصلی مشروعیت را از دست میدهد و به شرکت تاریخی خود با نظام مذهبی پایان میدهد.
اما نگاهی دقیقتر به نحوه تاسیس دولت معاصر سعودی نشان میدهد که این داستان که دولت سعودی با اتکا به وهابیت به خود مشروعیت بخشیده، گزارهای نادرست است. پادشاهی سعودی نه از طریق وهابیت بلکه با تکیه بر یک سنت هنجاری ترکیبی که شامل دو عنصر عربیت و سلفی گری بود مشروعیت یافته است.
اولین گام در فهم نحوه مشروعیت یافتن دولت معاصر سعودی در طی دوره تشکیل این است که به این نکته واقف باشیم که نخبگان حاکم آن دولت در آن دوران مردانی از آخرین نسل عربهای عثمانی بوده اند. این نسل به گفته ویلیام کلیولند، بین سالهای ۱۸۷۰ تا ۱۸۹۰ متولد شده بود و اعضای آن در دوران اواخر امپراطوری عثمانی آموزش دیده و صاحب مشاغل گوناگون شده و برای آینده برنامه ریزی کرده بودند.
با پایان جنگ جهانی اول، امپراطوری عثمانی از هم پاشید و بسیاری از اعضای این نسل نقشی محوری در تاسیس خاورمیانه پساعثمانی ایفا کردند. در مورد عربستان، این نسل نه تنها شامل بسیاری از مشاوران، بروکراتها و روشنفکران مصری، سوری و سایر ملل عرب بود که در تاسیس دولت سعودی ایفای نقش کردند، بلکه خود موسس رژیم یعنی عبدالعزیز آل سعود نیز از این نسل بود. عبدالعزیز در اولین مصاحبه خود با روزنامه الدستور چاپ بصره در سال ۱۹۱۳، خود را یک "عرب عثمانی" توصیف میکند که خود را متعهد به انجام هر کاری برای «صیانت از وطن عثمانی در شبه جزیره عربستان» میداند. وی این مصاحبه را برای توجیه بیرون راندن پادگانهای عثمانی از دو واحه استراتژیک در شرق عربستان یعنی الاحصی و القطیف و متقاعد کردن نخبگان حاکم عثمانی در بغداد و استانبول به اینکه اقدامات وی نباید به عنوان اقداماتی جدایی طلبانه قلمداد شود، انجام داد.
این تلقی از عبدالعزیز به عنوان عضوی از آخرین نسل عربهای عثمانی به نحو قابل توجهی با نگاههای آلترناتیو دیگر که در سالهای اخیر مورد استناد قرار گرفته و وی را رهبری وهابی یا یک عنصر امپراطوری بریتانیا توصیف میکند متفاوت است. آلترناتیو اول (رهبر وهابی) وی را از نسل و زمان خود جدا میسازد و عبدالعزیز را به یک گذشته افسانهای وهابی پیوند میزند که اغلب بدون در نظر گرفتن بستر زمانی خود مورد تفسیر و استناد قرار گرفته است. آلترناتیو دوم (عامل بریتانیا) عاملیت شخص عبدالعزیز را رد میکند و سه دهه پویایی سیاسی و رویدادهای تاریخی در شبه جزیره عربستان را که با ایجاد حکومت معاصر سعودی به اوج خود رسید، به یک طرح انگلیسی صرف تقلیل میدهد.
در اوایل قرن بیستم میلادی، واژه "سلفی گری" همچون امروز معادل واژه وهابی گری نبود. در آن دوران، این کلمه به یک جنبش اصلاحگری اسلامی اشاره داشت که به گفته هنری لائوزیر، «به دنبال آشتی دادن اسلام با ایده آلهای اجتماعی، سیاسی و روشنفکری عصر روشنگری بود.» این جنبش در اواخر قرن نوزدهم ظهور و بروز یافت و روشنفکران اصلی آن افرادی، چون جمال الدین افغانی، محمد عبدو و رشید رضا بودند. این جنبش انتقاداتی را بر آن دسته از رفتارها و اعتقادات مسلمانان که تناسبی با جهان مدرن نداشتند، مطرح میکرد.
بعد از جنگ جهانی اول، بسیاری از اعضای جنبش سلفی گری شروع به حمایت از پروژه سعودی کردند، زیرا آن را تنها امید باقی مانده برای یک ایجاد یک دولت مستقل عربی پس از تحمیل نظام قیمومیت بر بسیاری از سرزمینهای عرب پسا عثمانی میدانستند. به عنوان مثال، رشید رضا، اصلاحگرای شناخته شده اسلامی، مجله خود المنار را که در جهان اسلام به شدت صاحب نفوذ بود، به جبههای برای ترویج و مشروعیت بخشی به دولت جدید سعودی بر اساس اصول سلفی گری تبدیل کرد.
سایر سلفیها نیز تصمیم به مهاجرت برای ساخت دولت جدید سعودی گرفتند. یکی از آنها محمد بهجت البیتر، اصلاح طلب سوری بود که نقش برجستهای در امر آموزش در عربستان سعودی ایفا کرد. آنگونه که دیوید کومینز، مورخ غربی مینویسد، سلفیها همچنین نقش مهمی در تفسیر ایدئولوژی وهابی به عنوان بخشی از سلفی گری و جنبش ناسیونالیستی متعهد به پیشرفت در شبه جزیره عربستان ایفا کردند.
آنچه از همه این روایتهای تاریخی برداشت میشود این است که دولت سعودی به عنوان دولتی وهابی که ادامه و دنباله قرارداد خیالی بین خاندان آل سعود و یک خانواده مذهبی باشد، تاسیس نشد. این رژیم به عنوان یک پادشاهی عرب با تاکید جدی بر سلفیت مدرن تاسیس شد. فهم این مسئله از اهمیت روز تاسیس و گسست آن با روایت سیاسی وهابی نمیکاهد، اما توجه ما را به دو نکته جلب میکند: اول اینکه روایت وهابی از از ساخت قدرت توسط موسس عربستان سعودی معاصر مورد استناد قرار نگرفته است. دوم اینکه استفاده از روایت وهابی به عنوان ابزار مشروعیت بخشی یک پدیده جدید است که با به قدرت رسیدن ملک فیصل رواج یافت. تاسیس دولت سعودی نتیجه مستقیم تلاقی نیروهای تاریخی بود که رویکرد سعودی به سیاست و دولت سازی را تغییر داد.