دلیل تاخیر در بازتر شدن خروجی سد کرخه/چرا آب سد کرخه به هورالعظیم نمیرسد؟
تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۹۴۳۷۷
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بحران آب در استان خوزستان با محوریت مناطق غرب و جنوب غرب این استان در پایاب رودخانه کرخه در روزهای گذشته به اوج خود رسید تا جاییکه در مناطق پایین دست و روستاهای اطراف هورالعظیم شاهد صفر شدن منابع آبی بودیم که فشار بسیار زیادی را به کشاورزی و دامپروری مردم این منطقه وارد کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به طور عمده یکی از اصلیترین دلایل بحران آب شکل گرفته در حوضه کرخه ناشی از کمبود بارندگی و کاهش آورد سالیانه این رودخانه است. در همین راستا بر اساس گزارش وضعیت بارندگی از ابتدای مهرماه سال 99 تا 30 تیر سال 1400، بارش در حوضه کرخه با کاهش 176 میلمتری نسبت به سال گذشته مواجه شده است.
از طرفی برخی منابع در وزارت نیرو از کاهش 70 درصدی آورد سالیانه رودخانه کرخه نسبت به مدت مشابه صحبت میکنند.
البته در روزهای اخیر با 2 برابر شدن خروجی سد کرخه که منبع اصلی تامین آب برای هورالعظیم است، شاهد افزایش ورودی آب به هورالعظیم هستیم و با توجه اینکه آب باید فاصله 300 کیلومتری را طی کند تا از سد کرخه به هور برسد، ورودی آب این تالاب در روزهای آتی بیشتر شده و به 20 متر مکعب بر ثانیه افزایش مییابد.
*سوء مدیریت دولت، بحران آب خوزستان را تشدید کرد
علاوه بر مسئله خشکسالی بیسابقه در سالهای اخیر، سوء مدیریت ارگانهای دولتی از جمله وزارت نیرو در مسئله مدیریت منابع آب و تندادن به درخواستهای غیرکارشناسی زمینه تشدید بحران آب در خوزستان را به وجود آورده است.
در شرایطی که مخزن سد کرخه در سال 98 به دلیل سیلابهای فرودینماه آن سال لبریز از آب بود اما سو مدیریت و رهاسازی آب بدون توجه به خشکسالی پیشرو از دلایل قابل توجه در بحران آب به حساب میآید.
*خروجی سد کرخه با در نظر گرفتن ریسک بحران آب پاییز 75 متر مکعب بود
بر اساس مجموع دلایل اتفاق افتاده در حال حاضر سد کرخه به عنوان بزرگترین مخزنی کشور با ظرفیت 5.9 میلیارد متر مکعب تنها 0.76 میلیارد متر مکعب ذخیره قابل استفاده دارد و 87 درصد از ظرفیت این سد خالی و غیر قابل استفاده است.
علاوه بر اینکه تراز آبی سد کرخه به کمترین میزان خود در سالهای اخیر رسیده است، سازمان هواشناسی از تداوم وضعیت کاهش بارندگی تا آذرماه سال 1400 خبر میدهد و بارش قابل توجهی تا انتهای فصل پاییز پیشبینی نمیشود.
کنار هم قرار دادن 2 واقعیت حجم بسیار کم آب سد کرخه و تداوم شرایط خشکسالی تا آذرماه سال جاری منجر شد تا سازمان آب و برق خوزستان به عنوان متولی تنظیم خروجی سدهای استان خوزستان، خروجی 75 متر مکعب در ثانیه را برای سد کرخه در نظر بگیرد.
لازم به تاکید است،تعیین خروجی 75 متر مکعبی در شرایطی تعیین شده است که کاهش ریسک کمبود آب در پاییز مد نظر متولیان این حوزه قرار داشت.
*چرا آب سد کرخه به هورالعظیم نمیرسید؟
با توجه به فاصله 300 کیلومتری سد کرخه تا تالاب هورالعظیم، مقرر بود این 75 متر مکعب آب در ثانیه با پرداخت حقآبه قانونی در مسیر نهایتا با دبی 13 الی 14 متر مکعب به هور العظیم برسد اما برداشت بیشتر از حق آبه در مسیر به ویژه توسط مزارع شلتوککاری سبب شد تا هیچ آبی به تالاب هور العظیم نرسد و شاهد بحران آب در روستاهای اطراف این منطقه باشیم.
پس از شدت گرفتن فشار وارد شده به مردم ساکن غرب و جنوب غرب استان خوزستان، در اقدامی مقرر شد تا خروجی سد کرخه از 75 متر مکعب بر ثانیه به 160 متر مکعب افزایش پیدا کرده و بیشتر از 2 برابر شود.
با این وجود در حال حاضر تنها 8 متر مکعب بر ثانیه آب وارد هورالعظیم شده پیشبینی میشود در روزهای آتی این عدد به 20 متر مکعب بر ثانیه افزایش پیدا کند.
واکاوی آمار ارائه شده بیانگیر آن است که بیش از 87 درصد از آب رها شده رود کرخه در مسیر 300 کیلومتری مورد استفاده قرار میگیرد. از همین رو حل کوتاه مدت بحران آب خوزستان نیز در گرو حل مشکل همین 87 درصد آبی است که از سد کرخه به هور العظیم نمیرسد.
در همین راستا، قاسم تقی زاده خامسی، معاون آب و آبفای وزیر نیرو در بیان عمده مصارف آب سد کرخه که زمینۀ نرسیدن آب به هورالعظیم را فراهم میکند، گفت: «کشت محصولات کشاورزی با نیاز آبی بالا مثل شلتوک در خوزستان 3.5 میلیارد متر مکعب آب نیاز دارد.»
معاون آب و آبفای وزیر نیرو با اشاره به راه حل کوتاه مدت حل مشکل خوزستان تاکید کرد:« راه حل این معضل توجه به معیشت جایگزین کشاورزان و رعایت الگوی کشت و کاشت محصولات کم آبطلب است.»
*2 برابر کردن خروجی سد کرخه بحران آب خوزستان را حل نمیکند
نکته قابل توجه در تصمیمگیری پیرامون 2 برابر کردن خروجی سد کرخه بر خلاف بررسیهای کارشناسی مقایسه حجم آب قابل استفاده در این سد با خروجی 160 متر مکعب بر ثانیهای این سد است.
به گزارش فارس، در شرایطی که خروجی سد کرخه با شدت فعلی ادامه داشته باشد، ذخیره آب قابل استفاده سد کرخه در مدت کوتاهی به اتمام خواهد رسید و هیج آبی برای پشتیبانی از کشت گندم به عنوان محصول استراتژیک پاییزه و حتی مصرف شرب مردم منطقه رود کرخه باقی نمیماند.
به نظر میرسد، افزایش خروجی سد کرخه در روزهای گذشته نمیتواند درمانی برای مسئله بحران آب خوزستان تلقی شده و تنها مُسکنی کوتاه مدت برای این مسئله است. در همین راستا توجه به دلایل نرسیدن 87 درصد آب از سد کرخه به هور العظیم و تعیین الگوی کشت متناسب با شرایط میتواند راهکار کوتاه مدت پایدارتری برای مشکل خوزستان تلقی شود.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: سد کرخه بحران آب خوزستان افزایش خروجی سد کرخه بحران آب متر مکعب بر ثانیه بحران آب خوزستان خروجی سد کرخه قابل استفاده هور العظیم سد کرخه 75 متر مکعب آب سد کرخه کوتاه مدت 2 برابر 87 درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۹۴۳۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چشمهای کیهانی که فضا را با موادی معادل ۵۰ میلیون برابر جرم خورشید آلوده میکند
جرم جریان گاز حاصل از انفجارهای کیهانی ۵۰ میلیون برابر جرم خورشید ما است.
در مطالعهای که اخیراً منتشر شده است، محققان مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی (ICRAR) نقشهای با وضوح بالا از انفجارها در NGC ۴۳۸۳ را نشان دادند. آنها توضیح دادند که ستارگان در بخش مرکزی کهکشان منفجر میشوند و باعث تشکیل ابرهای عظیم و انتشار گازها و عناصر شیمیایی سنگین در مقادیر زیاد میشود.
این انفجار به غیر از هیدروژن، جریان خروجی بسیاری از عناصر سنگین مانند گوگرد، نیتروژن و اکسیژن را در فضا پخش میکند.
آدام واتس، نویسنده اصلی این مطالعه و یکی از همکاران پژوهشی در مرکز بینالمللی تحقیقات نجوم رادیویی، گفت: اینها ابزارهای اساسی برای سیاراتی مانند زمین، و زندگی آنگونه که ما میشناسیم، هستند.
کهکشان NGC ۴۳۸۳ در خوشه کهکشانی باکره، یکی از نزدیکترین خوشههای کهکشانی به کهکشان راه شیری قرار دارد.
تیم تحقیقاتی مرکز بین المللی نجوم رادیویی با استفاده از دادههای MAUVE Surveyor، یک ماهواره فرابنفش که ستارگان Virgo و دیگر صورتهای فلکی را مطالعه میکند، نقشه با وضوح بالا را تهیه کرد. این نقشه فرصتی منحصر به فرد برای مطالعه جریان گاز در یک کهکشان مجاور به دانشمندان میدهد.
گازها از NGC ۴۳۸۳ با سرعتی در حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ثانیه (۴۴۷۰۰۰ مایل در ساعت) فوران میکنند.
این جریان گاز به قدری عظیم است که ۲۰۰۰۰ سال طول میکشد تا به انتهای ابر گازی برسد.
واتس گفت: پیدا کردن جریانهایی مانند این مورد بسیار نادر است، بنابراین هر بار که یک جریان جدید پیدا میکنیم، اطلاعات جدیدی به دست میآوریم که میتوانیم از آنها برای درک فیزیک آنچه در حال رخ دادن است استفاده کنیم.
به گفته دانشمندان، این نوع خروجیها زمانی اتفاق میافتد که یک کهکشان به سرعت تعداد زیادی ستاره جدید را تشکیل دهد و این همان چیزی است که در مرکز NGC ۴۳۸۳ اتفاق افتاد.
اندکی پس از شکل گیری، بزرگترین ستارهها به شدت منفجر میشوند و ابرنواخترها را تشکیل میدهند.
چنین انفجارهایی گاز را از درون کهکشان میبرد و باعث میشود که به بیرون جریان یابد.
واتس خاطرنشان کرد: گاز خارج شده از نظر عناصر سنگین بسیار غنی است، که به ما بینشی منحصر به فرد از فرآیند پیچیده اختلاط هیدروژن و فلزات در گاز جاری میدهد.
علاوه بر این، از آنجایی که این گاز سوخت خام برای تشکیل ستارههای جدید است، حذف آن توسط جریان خروجی روند تشکیل ستاره را کند میکند. این باعث میشود که جریان گاز عامل مهمی در تعیین سرعت و دورههایی باشد که طی آن یک کهکشان میتواند به شکل گیری ستارهها ادامه دهد.
کهکشان NGC ۴۳۸۳ یکی از معدود کهکشانهایی است که دانشمندان از طریق آن توانسته اند عناصر شیمیایی موجود در جریان خروجی را اندازه گیری کنند.
منبع: Interesting Engineering
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم