اعتراضات کوبا؛ نارضایتی ناشی از مشکلات اقتصادی / نگاهی به ریشه اعتراضات کوبا
تاریخ انتشار: ۲ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۰۹۱۸۱
اقتصاد آنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش الجزیره، کوبایی‌ها طی یک هفته گذشته، در موجی از اعتراضات بی‌سابقه در این کشور به خیابان‌ها آمدند تا نارضایتی خود را از افزایش قیمت‌ها، کاهش دستمزدها، تحریم‌های ایالات متحده و ناکامی‌های دولت کمونیست جزیره و ناکارآمدی در حل مشکلات اقتصادی این کشور ابراز کنند.
وزیر اقتصاد جزیره در گفت‌وگویی عنوان کرده است: حجم اقتصاد ویران شده کوبا تحت تاثیر ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰، ۱۱ درصد کاهش یافته است به نظر می‌رسد وضعیت کوبا شدیدترین انقباض اقتصادی از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰ باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
افزایش جهانی قیمت مواد غذایی در امسال که در کنار کاهش ارزش پول ملی این کشور اتفاق افتاده، همگام با کمبود کالاهای اساسی در کوبا که حتی پیش از همه‌گیری ویروس کرونا هم جزیره با آن درگیر بوده، دلیل اصلی این نارضایتی‌ها بوده است. با این وجود در اعتراضات روز یکشنبه هم موافقان و هم مخالفان دولت به خیابان‌ها آمدند.
میگل دیاز کانل رئیس‌جمهوری کوبا، در واکنشی اعتراضات را ناشی از تحریم‌های آمریکا دانست و واشنگتن را به شکل دادن «خفقان اقتصادی» در این کشور متهم کرد. با این وجود دیاز برای نخستین بار اعتراف کرده که سیاست‌های دولتی کوبا نیز در شکل‌گیری این اعتراضات نقش داشته است.
بنابراین سوالی که پیش می‌آید این است: ریشه‌های اقتصادی پشت اعتراضات کوبا کدام‌ها هستند؟
اقتصاد کوبا چگونه است؟اقتصاد کوبا به عنوان یک اقتصاد دستوری شناخته می‌شود، جایی که تا حدود زیادی تصمیمات دولت و نه سازوکار عرضه و تقاضا در بازار بر تولید، در دسترس بودن کالا و قیمت آن تاثیرگذار است.
اقتصاد دستوری از ویژگی‌های اصلی جوامع کمونیستی است و کوبا از زمان سرنگونی نیروهای فولخنسیو باتیستا به‌دست نیروهای فیدل کاسترو در جریان انقلاب ۱۹۵۹ به‌دست حزب کمونیست این کشور اداره می‌شود.
اقتصاد دستوری چیست؟در اقتصادهای دستوری – که به آنها اقتصاد برنامه‌ریزی شده هم گفته می‌شود- دولت بسیاری از ابزارهای تولید را کنترل می‌کند، در حالی که مالکیت خصوصی صنایع، دارایی‌ها و سایر منابع به شکل محسوسی در چنین اقتصادهایی محدود است.
پیش از انقلاب کوبا، یک فرد زبده می‌توانست مالک زمین، صنعت و ثروت این جزیره باشد اما انقلابی که شکل گرفت به منظور ایجاد جامعه‌ای برابر در این کشور بر روی کار آمد که اتفاقا در دستیابی به این هدف موفق بوده است.
بخشی از مشکلات ناشی از آن می‌شود که کنترل دولت بر بیشتر صنایع می‌تواند منجر به ناکارآمدی، شکل گیری بروکراسی و حتی سوءمدیریت شود، این مسئله به نوبه خود می‌تواند به کمبود کالا، افزایش قیمت‌ها و ایجاد نارضایتی در جامعه منجر شود.
با این وجود قطعا تحریم‌های ایالات متحده علیه کوبا هیچ لطفی به اقتصاد جزیره نداشته است.
تحریم‌های آمریکااز سال ۱۹۶۰، ایالات متحده آمریکا به عنوان همسایه کوبا در ۱۴۵ کیلومتری (۹۰ مایلی) شمال جزیره که زمانی هم به عنوان شریک بزرگ تجاری آن شناخته می‌شد، تحریم‌های تجاری خود را علیه این کشور حفظ کرده تا رهبران کمونیست را وادار به کناره‌گیری از قدرت کند.
تحریم‌های شدید اقتصادی در این کشور به هدف خود دست نیافته و تنها زندگی کوبایی‌ها را سخت‌تر از پیش کرده است. دارو، غذا و دیگر کالاهای اساسی بر اثر تحریم‌ها در این کشور با کمبود مواجه است. تحریم‌ها همچنین این امکان را برای دولت‌های مختلف جزیره فراهم کرده تا مقصر مشکلات اقتصادی کشور خود را ایالات متحده آمریکا بدانند.
آیا دولت دلیل اصلی مشکلات اقتصادی خود را تحریم‌ها می‌داند؟تا حدودی همینطور است. دیاز کانل روز چهارشنبه طی یک سخنرانی، تحریم را که کوبایی‌ها از آن با عنوان «محاصره» یاد می‌کنند، «بی‌رحمانه» و گونه‌ای از «نسل کشی» دانست. او همچنین برای نخستین بار اذعان کرد که اقدامات دولت کوبا هم در شکل گیری نارضایتی مردمی نقش داشته است.
دیاز کانل تصریح کرد: ما باید از آشفتگی‌های کنونی کسب تجربه کنیم. همچنین باید انتقادی به عملکرد خود داشته باشیم تا بتوانیم بر مشکلات غلبه و از تکرار آنها جلوگیری کنیم.
رئیس‌جمهوری کوبا روز پنجشنبه در توییتی نوشت: تحریم‌ها غلبه بر مشکلات جزیره را دشوارتر کرده است. و در توییتی دیگر عنوان کرد: محاصره از هر خواسته‌ای پیشی می‌گیرد و ما را به عقب می‌راند و اجازه نمی‌دهد که با سرعت لازم حرکت کنیم.
آیا دولت کوبا تلاشی برای رفع مشکلات خودساخته داشته است؟تنها بر روی کاغذ. در سال ۲۰۱۱ رائول کاسترو رئیس‌جمهوری وقت کوبا، اصلاحاتی را با هدف حرکت از اقتصاد دولتی به سمت اقتصاد بازار از جمله اجازه به شکل گیری مشاغل کوچک و حذف برخی از بروکراسی‌های معروف دولتی اعلام کرد. اما ده سال بعد، رهبری این کشور با کندی در اجرای بسیاری از اصلاحات اقتصادی تدریجی، به ویژه در شرایط اضطراری کوبا درحال‌حاضر موجب ناامیدی شده است.
برخی از شرایط نام برده چیست؟بحران کووید – ۱۹ شرایط گردشگری در این کشور را بسیار تحت تاثیر قرار داده است، چرا که صنعت گردشگری به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدی کوبایی‌ها و منبع اصلی ورود دلار آمریکا به این کشور شناخته می‌شود. این مسئله به ویژه درحال‌حاضر شرایط نامطلوبی ایجاد کرده چرا که افزایش قیمت کالاهای اساسی بدان معناست که دولت برای واردات بیشتر مواد غذایی نیازمند صرف هزینه‌های بیشتر است.
پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا محدودیت‌های ارسال پول کوبایی-آمریکایی‌ها به جزیره را اعلام کرد، میزان حواله‌هایی که کمک بزرگی به خانواده‌های کوبایی بود و سالانه رقم آن معادل ۲ تا ۳ میلیارد دلار تخمین زده شده بود، به شدت کاهش یافت. به نظر می‌رسد شرایط همه‌گیری کرونا تنها برای سرپوش گذاشتن بر روی میزان حواله‌ها مفید بوده است.
کمبود ارز خارجی و تحریم‌های ایالات متحده همچنین به شدت بر روند تولید شکر در کوبا تاثیرگذار بوده است. در حالی که مراکز انحصار دولتی شکر کوبا گزارش می‌دهند برداشت امسال تنها ۶۸ درصد از ۱.۲ تریلیون میزان برداشت هدف‌گذاری را پوشش داده، خبرگزاری رویترز گزارش داده که این پایین‌ترین سطح برداشت شکر در کوبا از سال ۱۹۰۸ تاکنون بوده است.
کاهش ارزش پول ملی چه نقشی در اعتراضات جزیره دارد؟نقشی بسیار بزرگ. در ابتدای امسال، دولت کوبا به صورت رسمی سیستم ارزی دوگانه خود را پایان داد و برای نخستین بار از سال ۱۹۵۹ تاکنون ارزش پزوی این کشور کاهش یافت.
پزوی کوبا که با عنوان CUP شناخته می‌شود، توسط ارنستو چه‌گوارا نخستین رئیس بانک مرکزی کوبا پس از انقلاب نامگذاری شد. CUP همواره برای معاملات روزمره و داخلی مورد استفاده قرار گرفته است و بسیاری از کوبایی‌ها حقوق خود را به صورت پزو دریافت می‌کنند.
به لطف تحریم‌های ایالات متحده و برخی سیاست‌های اقتصادی دولت جزیره، ارزش پول کوبا تا جایی کاهش یافت که تبدیل به یکی از معضلات اساسی این کشور شود. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی – متحد بزرگ کوبا – از سال ۱۹۹۳ جزیره امکان استفاده از دلار آمریکا را به مردم در کنار استفاده از CUP داده است.
آیا کوبایی‌ها همچنان از پزو و دلار استفاده می‌کنند؟گاهی اوقات بله. دولت کوبا که سال گذشته با بحران پول نقد مواجه شده بود، اقدام به افتتاح «فروشگاه‌های دلار» کرد که بر آن اساس مردم با خرید مایحتاج روزانه و به منظور تامین کالاهای اساسی خود از جمله مواد غذایی، کالاهای بهداشتی و الکترونیکی با استفاده از کارت‌های بانکی خود مجبور به پرداخت دلار آمریکا و یا دیگر ارزهای خارجی هستند.
این رویکرد به نوبه خود به دولت این اجازه را می‌دهد که تا از این دلارها برای کمک به مقابله با بحران نقدینگی استفاده کند. اما دولت کوبا در اوایل امسال، ارز سوم خود یعنی پزوی قابل تبدیل کوبا که با نام CUC شناخته می‌شود، حذف کرد که این امر منجر به ایجاد مشکلاتی شد.
داستان CUC چیست؟دولت کوبا پس از تحریم‌های دلاری آمریکا در سال ۲۰۰۴ اقدام به معرفی CUC برای انجام امور مشاغل دولتی و خریدهای خارجی کالایی کرد. ارزش هر یک CUC معادل یک دلار آمریکا بود و شرط استفاده‌اش این بود که نمی‌توان آن را از کشور خارج کرد.
به عنوان مثال، تا پیش از این افرادی که در زمینه گردشگری مشغول به کار بودند، دستمزدهای خود را به CUC دریافت می‌کردند که این مسئله خود اختلافاتی را با کوبایی‌هایی که دستمزد خود را به صورت CUP دریافت می‌کردند، ایجاد کرده بود. می‌توان همین مسئله را یکی از دلایلی دانست که دولت را ناچار به حذف پزوی قابل تبدیل کرد.
کوبایی‌هایی که در بخش گردشگری مشغول به کار بودند، به خصوص از همه‌گیری کرونا و تغییر واحد پول دریافت دستمزدهای خود به صورت CUP متضرر شده‌اند.
چه اتفاقی برای همه CUCها افتاد؟از ماه ژوئن کوبایی‌ها باید همه CUCهای در اختیار خود را برای دریافت CUP معامله کنند. اما کاهش ارزش پول بدان معناست که آنها مقدار قابل توجهی پول را با این معامله از دست داده‌اند، موضوعی که به کارمندان بخش خصوصی به ویژه کارمندان گردشگری ضربه وارد کرده است.
تاکنون سال ۲۰۲۱، سال بسیار سختی برای کارمندان بخش گردشگری بوده است، چرا که مسئله همه‌گیری کرونا که میزان قابل توجهی از درآمد گردشگری این کشور را مهار کرده و همزمان تحریم‌های زمان دونالد ترامپ علیه این کشور، وضعیت اقتصادی را تشدید کرده است.
سایر دنیا در مورد تحریم‌ها چه می‌گویند؟رویکرد قاطعانه: به تحریم‌ها پایان دهید. سال‌هاست که مجمع عمومی سازمان ملل به حذف تحریم‌ها رای می‌دهد و آرای مرتبط با آن هم عموما قریب به اتفاق است.
قطعنامه سازمان ملل متحد برای پایان دادن به تحریم‌های کوبا برای بیست و نهمین بار در تاریخ ۲۳ ژوئن با ۱۸۴ رای موافق، سه رای ممتنع و تنها دو رای به ادامه تحریم‌ها - ایالات متحده و اسراییل - تصویب شد.
با این حال این رای‌گیری‌ها نمادین است، چرا که تنها کنگره ایالات متحده می‌تواند به تحریم‌های اقتصادی علیه کوبا پایان دهد و تاکنون جو بایدن رئیس‌جمهوری دموکرات آمریکا و کنگره که اکثریت آن در اختیار دموکرات‌هاست، اقدامی برای حذف تحریم‌ها انجام نداده‌اند.
اعتراض‌ها تاکنون به چه نتیجه‌ای رسیده است؟دولت کوبا اعلام کرده است محدودیت‌های گمرکی در مورد مواد غذایی، دارویی و محصولات بهداشتی که توسط مسافران به این کشور وارد می‌شود را کاهش خواهد داد اما از آنجایی که محدودیت‌های گردشگری تابع همه‌گیری کرونا همچنان ادامه دارد مشخص نیست این سیاست چه تفاوتی ایجاد خواهد کرد.
به طور گسترده‌تر، این اعتراضات به منظور جلب توجه به وضعیت اسفناک کوبایی‌ها و مشکلات بلند مدت و برای در کانون توجهات جهانی قرار گرفتن شکل گرفته که نیاز است تا از سوی دولت با فوریت‌های جدید مرتفع شود.
پربیننده ترین ترکیه در مرز با ایران دیوار بتنی می کشد برترین تصاویر خبری هفته گذشته برترین تصاویر خبری ۲۴ ساعت گذشته ناامیدی بایدن از واکسیناسیون کرونا در آمریکا شورش کوبایی ها علیه دولت کمونیست / منشأ اعتراضات چیست؟منبع: اقتصاد آنلاین
کلیدواژه: کوبا تحریم های ایالات متحده مشکلات اقتصادی همه گیری کرونا کالاهای اساسی شناخته می شود رئیس جمهوری دلار آمریکا مواد غذایی کوبایی ها دولت کوبا تحریم ها شکل گیری ارزش پول
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۰۹۱۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هروی: حاکمیت باید در انتخابات ۱۴۰۴ اندکی نرمش نشان دهد /برای حل مشکلات اقتصادی، درهای کشور برای تعامل با بیرون باز شود
جواد هروی، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره محور جلسه اخیر این حزب گفت: روز پنجشنبه اجلاسیه شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه و دفتر سیاسی با حضور روسای شعب استان‌های حزب اعتدال و توسعه، واعظی، جنتی و نوبخت برگزار شد. در این جلسه برنامه‌های حزب در سال جاری مطرح شد. یکی از محورها به این ترتیب بود که تاکید حزب بر این است که همه دستگاه‌های اجرایی کشور باید به سمت رفع اختلافات داخلی گام بروند، به عبارت دیگر به سمتی برویم که بتوانیم نسل جوان را بیشتر به خودمان جذب کنیم و بر وفاق ملی دامن بزنیم. استراتژی حزب اعتدال و توسعه در سال جدید استفاده از همه ساز و کارهای مدنی برای بهبود اوضاع کشور است و حزب اعتدال و توسعه هم سعی می‌کند در تحولات جاری داخل و خارج از کشور نقش‌آفرینی داشته باشد و ما همچنان تاکید می‌کنیم که با هر گونه ساختارشکنی مخصوصا در زمینه سیاسی مخالف هستیم و همچنان بر راهکارهای مدنی و غیر خیابانی و اعتراضات خیابانی تاکید داریم و زمانی که همه می‌دانیم، هیچ امیدی به خارج از کشور نیست باید به سمت وحدت آفرینی حرکت کنیم.
وی افزود: مقوله انتخابات ریاست جمهوری و شوراها برای ما اهمیت دارد، مخصوصاً اگر حاکمیت اندکی نرمش نشان دهد و با این نرمش در بحث انتخابات ریاست جمهوری شاهد توفیقات باشیم و اگر غیر از این باشد، مجدداً شاهد کاهش حضور مردم خواهیم بود و شاید این بار مردم نسبت به دفعات قبل مشارکت پایین‌تری داشته باشد. حزب اعتدال و توسعه تلاش دارد به صورت شفاف مردم را برای مشارکت در بهبود شرایط کشور دعوت کند و از هر گونه سخن رادیکال و تنش‌زا پرهیز می‌کند، در حقیقت حزب اعتدال و توسعه تلاش دارد که با عقلانیت به نقد وضع موجود در عرصه سیاست داخلی بپردازد.
هروی همچنین تصریح کرد: دومین محور که در جلسه روز پنجشنبه حزب اعتدال و توسعه برگزار شد، سیاست خارجی است. هنگامی که احساس می‌کنیم غرب و شرق همگی برای توسعه کشور مانع‌تراشی می‌کنند باید باهم به وحدت و تنش‌زدایی بپردازیم، در غیر این صورت نتیجه‌ای نخواهد داد. در سیاست خارجی اعتقاد بر این داریم که باید درهای کشور برای تعامل با بیرون باز شود، کما اینکه کشوری مانند عراق در همین روزهای اخیر با تولید بیش از ۴ میلیون بشکه نفت توانسته بسیاری از مشکلات اقتصادی خود را حل کند اما ما همچنان با بسته بودن و انزوای سیاسی در عرصه جهانی، دچار مشکلات اقتصادی هستیم.
برخورد خیابانی با حجاب بی‌تدبیری استسخنگوی حزب اعتدال و توسعه ادامه داد: سومین محور و شاید اصلی‌ترین بحثی که در اجلاسیه حزب اعتدال و توسعه مطرح شد، تحلیل وضع داخلی بود. ما همه جناح‌های سیاسی باید نشان بدهیم ایران عامل ثبات منطقه خاورمیانه است اما در این میان که در حال کشمکش اسرائیل و قدرت‌ها هستیم، جریحه‌دار کردن افکار عمومی خطا است، در حالی که کشورهای منطقه در حال توسعه و پیشرفت هستند، اینکه ما به مجادلات داخلی و تحریک جوانان مبادرت کنیم، کاملاً از روی بی‌تدبیری است. تشویش اذهان، ایجاد ناامیدی و رعب و وحشت بین نسل جوان، آن هم در خیابان‌ها و با حرکت‌هایی مانند برخورد با حجاب، منجر به ایجاد نا امیدی در کشور می‌شود که این نشانه بی‌تدبیری است.
هروی اظهار کرد: اما آنچه در مورد وضعیت داخلی وجود دارد این است که دولت سیزدهم به دست اندازی در بخش خصوصی رو آورده و به جای درآمدزایی به سمت کسب درآمدهای بیشتر از مردم می‌پردازد که این امر شایسته و بایسته مردمی که همه چیز خود را برای نظام دادند، نیست. به عبارت دیگر مشکل اول کشور حجاب نیست بلکه ایجا روح همدلی و امید و رفع مشکلات معیشتی مردم است.
وی با اشاره به برخورد دولت با فساد ابراز کرد: نکته دیگر ارجحیت منافع ایدئولوژیک بر منافع ملی است. متاسفانه احساس می‌شود اقلیتی از نظام حاکمیت به دنبال این هستند که مباحث ایدئولوژیکی یا نگرش‌های افراطی مذهبی را بر منافع ملی ترجیح بدهند ، که این امر موجب شده اشکالات اساسی در نحوه برخورد با مردم مانند برخوردهای شکل بگیرد، که این رفتارها کاملاً از سر بی‌تدبیری است. نکته بعدی مربوط به ناکارآمدی مدیران دولت سیزدهم است که متاسفانه در همه اضلاع دولت مشاهده می‌شود، چنانچه شایسته‌سالاری رنگ باخته و نظام مسئولیت‌سپاری دچار خدشه شده است.
هروی همچنین افزود: نکته پایانی که همه اعضای حزب و دبیرکل بر آن تاکید داشتند، مربوط به فساد و تبعیضی است که در جامعه وجود دارد. امروز برخورد دوگانه در سطح جامعه انجام می‌شود و این برخورد منجر به دلسردی و ناامیدی مردم شده است. درحقیقت به نظر می‌رسد که با عاملان فساد مدارا می‌شود ، مماشات با مفسدان در سطوح مختلف و در مباحث اقتصادی و عقیدتی منجر به این امر شده که مردم دچار یاس دینی و ناامیدی شوند که متاسفانه این مورد برای بهبود شرایط کشور مناسب نیست.
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه همچنین خاطرنشان کرد: علاوه بر این در حالی که با جوانان برخوردهای خیابانی تحت عنوان حجاب و برخورد با منتقدین، افرادی که در روزنامه‌ها سخن می‌گویند و شرایط سیاسی و آرای دولت را نقد می‌کنند، برخلاف آن چیزی است که باید انجام شود. لذا از این برخورد دوگانه که با عاملان فساد مماشات می‌شود اما با جوانانی که نقادی می‌کنند برخورد می‌شود، را حزب اعتدال و توسعه محکوم می‌کند و خواهان تدبیر نظام حاکمیت در قبال این قضیه است.
هروی در رابطه با برنامه حزب اعتدال و توسعه برای مرحله دوم انتخابات مجلس دوازدهم، یادآور شد: در این مورد در کل کشور تلاشی آغاز کردیم و امیدوارم بتوانیم در بین نامزدهایی که به مرحله دوم رسیدند افرادی که عضو نیروها و یا هواداران حزب اعتدال و توسعه هستند، کمک می‌کنیم که بتوانیم حداکثر نیروهای اعتدالی را در این مرحله از انتخابات در مجلس داشته باشیم. همچنین در مورد فراکسیون تلاش‌هایی را در مجلس آغاز کردیم و امیدواریم فراکسیون با تمایلات اعتدالی شکل بگیرد.
۲۷۲۱۱
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899876
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟