۱۰ پیشنهاد حیاتی برای احیای بورس
تاریخ انتشار: ۵ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۴۶۵۱۰
به گزارش بورس تابناک، بازار سرمایه از نیمه سال ۹۸ مورد توجه مردم قرار گرفت اما بسیاری از افرادی که در بورس سرمایهگذاری کردهبودند، متحمل زیان شدند و چند بار مقابل سازمان بورس و اوراق بهادار تجمع کردند. این اعتراضات تا جایی ادامه داشت که حسن قالیبافاصل از سمت ریاست بورس استعفا کرد و محمدعلی دهقانیدهنوی جایگزین او شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در همین رابطه روزنامه جام جم گفتوگوهایی با کارشناسان اقتصادی (دکتر فرهنگ حسینی، احسان همتی، میثم رادپور، مهدی سوری و حمید میرمعینی) درباره راهکارهای بازگشت اعتماد و آرامش به بازار سرمایه انجام داده است که بخشهای مهم آن در ادامه آمده است.
مقرراتزدایی و تسهیل مجوز نهادهای مالی و ایجاد رقابتحجم انبوه مقررات و قوانین در حوزه بازار سرمایه و شرکتداری در ایران سبب پیچیدگی فعالیتها شده است. تنقیح قوانین و شفافیت آن و اصلاح قوانین و مقررات با توجه به شرایط روز جامعه از جمله اصلاح قانون تجارت و قانون بازار سرمایه و ایجاد قوانین در راستای کانون سهامداران و حاکمیت شرکتی برای حمایت از منافع سهامداران خرد، باید مورد توجه قرار گیرد تا سرمایهگذاران بتوانند براساس شرایط و تحولات روز به صورت بهینه سرمایهگذاری کرده و بازار سرمایه کارایی مناسبی داشتهباشد.
بخش عمدهای از مجوزات نهادهای مالی سودآور نزدیک به دو دهه انحصاری بوده و با وجود قوانین اصل ۴۴ و بهبود فضای کسب و کار، تسهیل یا گشایشی در مجوزات رخ نداد. این موضوع سبب غیررقابتی شدن صنعت و انحصار شدید شده است. از سوی دیگر، گسترش حضور افراد تحصیل کرده و خبره در بازار، نیاز به توسعه نهادهای مالی را بیش از پیش ایجاب میکند. توسعه بازار سرمایه نیازمند تسهیل و تسریع اعطای مجوزات است.
تسهیل افزایش سرمایهها و تجدید ارزیابیساختار مالی قوی و سرمایه مناسب شرکتها، ابزاری برای سرمایهگذاری و توسعه فعالیتهای اقتصادی توسط این شرکتهاست. افزایش سرمایه در دو بخش باید مورد توجه قرار گیرد. قانون مربوط به افزایش سرمایه مربوط به نیم قرن پیش است و باید فرآیندها و زمانبندیها در این قانون بازبینی و فرآیند افزایش سرمایه در قانون تجارت و بورس تسریع و تسهیل شود. همچنین روشهای نوین افزایش سرمایه از جمله انتشار سهام خزانه باید مورد توجه قرار گیرد و تامین مالی از طریق بورس برای شرکتها به این ترتیب تسهیل شود.
تسهیل پذیرش شرکتها در بورسشفافیت، روح بازار سرمایه است. ورود شرکتها به بورس میتواند به شفافیت اقتصادی بخشهای مختلف اقتصادی منجر شود. اقدامی که دولت سال ۹۹ از آن غافل ماند و در شرایطی که بازار نیازمند عرضه بیشتر بود، از این کار خودداری شد و صف خرید گسترده شکل گرفت که بعد از چند ماه همان صفهای خرید تبدیل به صف فروش شد. روند فعلی در پذیرش شرکتها باید تسهیل و شرکتها برای ورود و حضور در بورس تشویق شوند. علاوهبر تسهیل فرآیند در سمت بورسها، بایستی معافیتهای مالیاتی و قانونی بیشتری برای شرکتها در نظر گرفتهشود تا انگیزه مناسبی برای ورود به بازار سرمایه به وجود بیاید.
هموارسازی راه تامین مالی بخشخصوصی در بازار بدهیبازار بدهی به محل تامین مالی دولت تبدیل شدهاست. عملا بیش از ۹۹درصد تامین مالی صورت گرفته از بازار بدهی برای دولت و شرکتهای دولتی و عمومی بودهاست. ساختار تامین مالی بخش خصوصی باید مورد بازبینی قرار گیرد. در حالی که به دلیل حذف سپردههای بلندمدت در اواسط دهه ۱۳۹۰، بانکها از ارائه وامهای بلندمدت به دلیل مدیریت ریسک، طفره میروند، ضرورت دارد ضمن اصلاح ساختار نظامبانکی در ارائه تسهیلات بلندمدت از طریق امکان جذب سپردههای بلندمدت، در سمت بازار بدهی نیز ابزارهای مناسب به منظور تامین مالی در بازار اولیه و ساخت پروژهها اجرا شود.
تعیین تکلیف مطالبات انباشته نیروگاهها و بانکها از دولتبسیاری از شرکتهای بورسی مطالبات سنگینی از دولت و شرکتهای دولتی دارند. بعضی نیروگاهها نتوانستهاند مطالبات دو سال پیش خود را هم دریافت کنند. در خصوص بانکها وضعیت با انباشت سالانه بدهی همراه است. علاوهبر این، در صنعت کود اوره و دارو نیز وضعیت قرمز است. انباشت بدهیهای دولت به شرکتها عملا چرخش چرخ تولید را کند کردهاست؛ بنابراین تسویه و تهاتر بدهی این شرکتها در کنار جلوگیری از ایجاد و انباشت بدهی جدید، باید در دستور کار دولت باشد.
تعیین وضعیت و رفع مشکل سهامعدالتدر آزادسازی سهامعدالت کاستیهایی وجود دارد که رفع آن خواسته این سهامداران است. به دلیل شرایط بازار، امکان فروش سهام به روش مستقیم محدود شده اما در شرایط کرونا، افراد بیش از گذشته نیاز به فروش سهام خود دارند. البته در روش غیرمستقیم افراد امکان فروش دارند. علاوهبر این، شرکتهای سرمایهگذاری استانی نیازمند هیات مدیرههای قوی و تخصصی بوده تا بتوانند راهبری مناسبی در مدیریت سرمایهگذاری این شرکتها و انجام سرمایهگذاریهای جدید داشتهباشند. منابع این شرکتها، میتواند به جهش مناسبی در سرمایهگذاری در کشور منجر شود.
رفع مشکل قیمتگذاری کالاهاچالش قیمتگذاری دستوری، به یکی از مشکلات اساسی سهامداران و سرمایهگذاران تبدیل شده و در مقابل، این روش قیمتگذاری دسترسی عدهای قلیل را به رانتهای کلان فراهم کردهاست. رفع مشکل قیمتگذاری دستوری و جلوگیری از انتقال ثروت و منافع میلیونها سهامدار به گروه قلیلی از افراد، خواسته سهامداران شرکتهای بورسی است. قیمتگذاری دستوری دولت در بورس کالا خصوصا روی محصولاتی مانند سیمان و فولاد برمیگردد؛ بنابراین با ترک این کار توسط دولت به نظر میرسد بورس روند بهبود به خود بگیرد.
رفع مشکل قراردادها و معاملات دولت و شرکتهادولت ارائه کننده بخش عمدهای از کالا و خدمات و زیرساختها در کشور است و شرکتها مصرفکننده آن محسوب میشوند. از سوی دیگر، دولت خریدار بخشی از محصولات تولیدی شرکتهای بورسی است. تبیین روابط شفاف برای بلندمدت در قیمتگذاری کالاها و خدمات بین دولت و شرکتها ضروری است. بخشی از این موارد مانند خوراک و محصولات پالایشیها صرفا نیازمند اصلاح زمانبندیهاست و در خصوص حاملهای انرژی، ارائه فرمولهای بلندمدت میتواند ضمن هدایت درست سرمایهها، از ضرر سهامداران بلندمدت نیز جلوگیری کند.
آزادسازی منابع شرکتها و تضمین اصل سرمایه افراد با آورده کمدر دورههای اخیر، شرکتها بخشی از منابع خود را صرف حمایت و بازارگردانی سهام کردهاند در حالی که بخش واقعی تولید و اشتغال نیازمند سرمایه است. بنابراین رفع محدودیتهای شرکتها در این زمینه، میتواند به بازگشت بیش از ۵۰هزار میلیارد تومان منابع به سمت تولید منجرشود.
از سوی دیگر، باید ابزارهای حمایتی صندوق تثبیت و صندوق توسعه بازار با هدف حمایت و تضمین اصل سرمایه افراد با سرمایه اندک در بورس بهکار گرفته شود تا نوسانات بورس سبب دغدغه و نگرانی این افراد نشود.
دخالتنکردن دولت در بازار بورسیکی از وجوه مهم دخالتنکردن دولت در بازار بورس به قیمتگذاریها برمیگردد. در صنعت سیمان قرار است تمام سیمان در بورس عرضه شود که این موضوع میتواند تاثیری مفید بر بازار بورس و کالای مربوط داشتهباشد؛ به این دلیل که دیگر سود این صنعت به جیب دلال نمیرود و همه آن نصیب تولیدکننده میشود.
یکی از اقدامات اشتباه دولتها حمایت از بورس و تزریق منابع به تالار شیشهای است. سال ۹۹ با ریزش بازار بورس، با حمایت بیفایده دولت از بورس باعث هدر رفتن منابع و تزریق این منابع به سود افراد مطلع تمام شد. در آن زمان برخی نمایندگان مجلس عنوان کردند اگر بازار سرمایه به جایگاه قبلی خود بازنگردد وزیر اقتصاد استیضاح خواهدشد. این در حالی است که ذات بازار سرمایه ریسکی است، همین موضوع سبب شد به دولت فشار وارد شود تا منابع جدید به بورس برسد که البته تاثیری هم بر حفظ بازار نداشت. البته یکی از وجوهات دخالتنکردن دولت در بورس، عدم حمایت اساسی از این بازار هم محسوب میشود.
یک دعوت و هزار دردسر«مردم همه چیز را به بورس بسپارند.» این جمله مربوط به اظهارنظر سال گذشته حسن روحانی، رئیسجمهور است. «شاخص بورس از یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد کمتر نخواهد شد» این جمله هم توسط محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور گفته شد که نوعی تضمین است. این اظهارنظرها در حالی مطرح شد که اوایل سال گذشته همه بازارها در آستانه رشد قرار داشت و دولت با هدایت و تشویق مردم به بورس قصد داشت نقدینگی سمت بازار سرمایه بیاید اما این دعوت با مضمون تضمین و حمایت بیان شد و افرادی وارد بازار سرمایه شدند که دانش کافی نداشتند و بهسرعت زیان سراغشان آمد. حالا با افزایش شاخص بورس به یک انتظار از رئیسجمهور منتخب تبدیل و توقعی ایجاد شده که دولت سیزدهم برنامه ویژهای در این زمینه داشتهباشد.
به نظر میرسد این اولین بار است که شعار احیای بورس در انتخابات ریاستجمهوری مطرح میشود و آنطور که کارشناسان اقتصادی میگویند بازار سرمایه بیش از اینکه نیازمند تزریق نقدینگی باشد به یک برنامه مدون نیاز دارد.
منبع: جام جممنبع: تابناک
کلیدواژه: المپیک 2020 توکیو موج پنجم کرونا جواد فروغی نازنین ملایی طرح ساماندهی فضای مجازی بورس انتخابات ریاست جمهوری شاخص بورس بازارگردانی المپیک 2020 توکیو موج پنجم کرونا جواد فروغی نازنین ملایی طرح ساماندهی فضای مجازی دولت و شرکت ها افزایش سرمایه سرمایه گذاری بازار سرمایه شرکت ها بازار بدهی تامین مالی قیمت گذاری بازار بورس شرکت ها قرار گیرد مورد توجه باید مورد رفع مشکل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۴۶۵۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آینده بورس در چند پرده
نوسان نماگرهای بورسی همچنان ادامه دارد؛ اما هنوز نمیتوان با قدرت در زمینه خروج بازار سهام از فراز و فرود فرسایشی ۲۶ روزه ۱۴۰۳ سخن گفت.
به گزارش دنیای اقتصاد، بورس تهران هنوز نتوانسته مسیر واقعی خود را به رخ سهامداران بکشد. نخست به این دلیل که هرگاه در مسیر صعودی قرار گرفته برخی از دست اندازها مانع از پایداری در مسیر صعودی شده است. از ریسکهای بیرونی و بی اعتمادی حاکم بر بازار گرفته تا گره قیمتگذاری دستوری که مانند دیواری سد راه ورود پول به بورس شده است. طبیعتا در چنین شرایطی نمیتوان انتظار داشت بازار سهام کارکردهای طبیعی خود را پیاده کند. بررسی عملکرد بورس بعد از مرداد ۹۹ نشان میدهد؛ عوامل مذکور باعث شده تا سهامداران نوپا انگیزه جدی برای ورود به تالارشیشهای نداشته باشند.
بازار سهام در سالهای اخیر مصائب زیادی را متحمل شده است؛ از افزایش نرخ بهره و مصوبات گاه و بیگاه در خصوص قیمت فروش بنگاههای تولیدی همگی عواملی بودند که توانستند کارکردهای بازار سهام را مختل کنند. علاوه بر این موضوعات بورس ۱۴۰۳ را با پس لرزههای تنشهای سیاسی کشور آغاز کرد.
بررسیها حکایت از آن دارد که از ابتدای ۱۴۰۳ شاخص سهام ۱۴ روز مثبت و ۱۲ روز منفی را پشت سرگذاشته است. این در حالی است که بر اساس پیشبینی کارشناسان بورسی، بازار نماگرهای سهامی میتوانستند فروردین جذابی را رقم بزنند. اما بر اساس آنچه گفته شد؛ عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا بازار سهام عملکردی بهتر از حدود ۳ درصدی کسب نکند. اما دماسنج اصلی بورس با توجه به اینکه در هفته دوم اردیبهشت متزلزل ظاهر شد؛ مجددا با تردیدهای جدیدی محاصره شده است.
از واقعیات تا انتظاراتاما بازار سهام سومین هفته معاملاتی اردیبهشت را با یک روز کاری کمتر چگونه پشت سر خواهد گذاشت؟ در همین رابطه محمد غفوری کارشناس بازار سرمایه، ضمن اشاره به وضعیت بازار سهام اظهار کرد: اکنون سرمایهگذاران با ابهامات بیشماری در مورد روند بازار سهام مواجه هستند. آیا قیمتگذاری دستوری باز هم میتواند بازار سهام را تهدید کند؟ مباحث مرتبط با مالیات به کجا ختم میشود؟ آیا سیاستگذار برای جبران کسری خود ممکن است بورس را دستاویز مشکل خود کند؟ این پرسشها عملا نشان میدهد؛ بدون شک تمامی فعالان بازار سهام در این روزها به جای تمرکز بر تحلیلهای بنیادی با مجموعهای از بلاتکلیفیها دست به گریبان هستند.
در هفتهای که گذشت حال و روز قیمتها در بازار سرمایه خوب نبود. در طول این هفته بسیاری از نمادهای بازار و کوچک در مدار نزولی حرکت کردند. گام برداشتن در این مسیر تاثیر بسزایی بر ذهنیت فعالان خرد بازار سهام نسبت به رونق معاملات روزهای آتی گذاشته است. یکی از موضوعات مهم که باعث شده تا بازار با خروج ۴۵۷۲میلیارد تومانی پول مواجه باشد دقیقا به بلاتکلیفیهای حاکم بر بازار بازمیگردد.
در واقع معلق ماندن سرنوشت بازارهای موازی و چشمانداز مبهم وضعیت سیاسی کشور همراه با ریسکهای قانونی منجر به تداوم بیاعتمادی سهامداران به بورس شده است. بر این اساس انتظار میرود که بورس در هفته جاری متاثر از این موضوعات به روند فرسایشی خود ادامه دهد. اما به طور کلی سناریوهای مختلفی برای روند آینده بازار سهام میتوان تعریف کرد که نقش ریسکهای سیاسی را در سناریوهای مختلف نباید نادیده گرفت.
به گفته این کارشناس وقتی وضعیت متغیرهای اثرگذار بر بورس مجهول است؛ نمی توان انتظار رونق بورس همراه با آرامش را داشت. اما با همه این اوصاف دو سناریوی بورسی قابل تامل است. اگر بخواهیم شاخص از منظر قیمتی بازار را مورد بررسی قرار دهیم، وضعیتهای رکودی بازار طی سالهای ۸۳، ۹۲و ۹۹ نشان میدهد هرگاه بازار توانسته بالای سقف شرایط رکودی این سالها تثبیت شود، هیچ وقت زیر محدودهای که توانسته سقف دوره رکودی خود را بشکند، نوسان نداده است.
به بیانی دیگر بازار تا زمانی که بالای سقف شکسته شده خود قرار دارد وارد وضعیت انباشت شده است. در چنین وضعیتی سهامداران حقوقی به بازار ورود پیدا کرده اند. دوران رکودی هم میتواند با ورود سرمایهگذاران بزرگ که عمدتا حقوقی هستند گره بخورد. اما یکی از موضوعات قابل تامل در این است که تجربه بازار سهام در زمان نزدیک به انتخابات ریاست جمهوری نشان میدهد که معمولا ۸-۷ماه قبل از انتخابات دوره دوم ریاست جمهوری رشد بازار رقم خورده است.
با قرار گرفتن در چنین شرایطی میتوان امید داشت که موتور محرک بورس استارت بخورد و فضای مطلوبتری را در بازار سرمایه مشاهده کنیم. اما در کوتاهمدت بازارسهام را چه میشود؟ بورس تا زمانی که از منظر ارزش معاملات بالای سطح ۶ هزار میلیارد تومان تثبیت نشود؛ سیگنالی مبتنی بر آغاز روند صعودی مخابره نخواهد شد.
البته این مهم منوط به این است که افزایش ارزش معاملات خرد پایدار باشد. بارها دیده شده است که ارزش معاملات خرد به صورت مقطعی و روزانه جهش یافته است، اما به دلیل اینکه پایداری در این مسیر نشان نداده است مجددا به سطوح پایین سقوط کرده است. در هفته گذشته میانگین ارزش معاملات خرد عدد ۳۲۹۱ میلیارد تومان را ثبت کرد که کاهش ۲۶درصدی را نسبت به هفته اول اردیبهشت نشان میدهد. وضعیت فوق گویای این است که شرایط کنونی نمیتواند نویدبخش ورود پول قدرتمند در کوتاهمدت به بازار سهام باشد.
افت قابل توجه ارزش معاملات زنگ خطری برای تداوم روند منفی بازار محسوب میشود از این رو به نظر میرسد که در روزهای پیش رو احتمالا همچنان فضا برای سرمایهگذاری جذاب نباشد. در شرایط کنونی شاید بتوان یکی از دلایل مهم بیرغبتی ورود پول را در ارزش معاملات زیر ۶ هزار میلیارد تومانی یافت.
این کارشناس افزود: واقعیت بورس با آنچه از شاخص کل برداشت میشود بسیار متفاوت است. شاخص سهام آنچه در بطن بازار در حال رخ دادن است؛ را نشان نمیدهد که ضعف بزرگی محسوب میشود. به همین دلیل به جای شاخص کل باید وضعیت ارزش معاملات خرد را در نظر گرفت. با توجه به شرایط این سنجه آماری باید انتظارات از بورس را تعدیل کرد. اما قیمتها با توجه به سودسازی و ارزندگی در محدوده ارزندهای قرار دارد. سرمایهگذاران میتوانند با نگاه حداقل یکساله به بورس اعتماد کنند. دلیل این رویداد همانطور که در سطور قبل توضیح داده شد به عملکرد ضعیف در بورس منجر شده است. آن هم در شرایطی که افق روشنی پیش روی بازار سهام نیست. برآیند رفتار سهامداران نشاندهنده این واقعیت است که سرمایهگذاران بازار پرریسک سهام را فضای مناسبی برای سرمایهگذاری تلقی نمیکنند.
برخی از کارشناسان بازار سرمایه نیز بر این باورند که بازگشت بورس به رونق با توجه به ابهامات کنونی و شرایط واقعی بازارها سناریوی ساده انگارانهای است. بورس تهران نیز از آنجا که به مانند هر بازار مالی دیگر از اخبار و رویدادهای مختلفی اثر میپذیرد نسبت به اخبار و وقایع گوناگون واکنشهای گوناگونی را بروز میدهد. به این ترتیب این بازار هم دستخوش نوسانات گوناگونی است و ورود و خروج پول را به شرایط اثرگذار وابسته میکند.