آیا امکان اخذ تضمین از امریکا برای برجام وجود دارد؟
تاریخ انتشار: ۶ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۴۹۲۳۰
قابل درک است که باتوجه به سابقه خروج امریکا از برجام، فقدان چنین تضمینی میتواند یکی از موانع تحقق کامل هدف ایران از برجام، یعنی عادیسازی روابط اقتصادی ایران با جهان باشد. در شرایطی که ترامپ و شرکا از هماکنون ساز خروج مجدد از برجام در ژانویه 2025 را کوک کرده و بر آن میدمند، جامعه اقتصادی بینالمللی مشکل خواهد توانست وارد تعاملی پایدار با اقتصاد ایران شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فقدان هرگونه ضمانتی برای تداوم برجام از ابتدا یکی از نقاط ضعف بزرگ برجام بوده است، اما این نقطه ضعفی بود که همه از ابتدا بر آن واقف بودند.
معمولا در ابتدای هر روند مذاکراتی برای نیل به یک توافق دو یا چند جانبه، اولین سوال این است که خروجی مذاکرات قرار است به لحاظ حقوقی چگونه توافقی باشد. اگر هدف یک معاهده یا پیمان یا عهدنامه یا کنوانسیون که به لحاظ حقوقی الزامآورند، باشد، سند به گونهای که بتواند از تصویب پارلمانها بگذرد، تنظیم میشود.
در شماری از کشورها برای شروع یک روند مذاکراتی منتهی به یک تعهد الزامآور ترتیبات ویژهای، از جمله موافقت هیات دولت با ورود به چنین روند مذاکراتی، پیشبینی شده است. در مورد برجام همه هیاتهای مذاکرهکننده از ابتدا؛ یعنی در آغاز راه برای انعقاد «برنامه عمل موقت ژنو» تصمیم گرفتند که هدف مذاکرات نیل به یک «برنامه عمل» برای انجام یک سلسله «اقدامات داوطلبانه» است که مستلزم تصویب پارلمانها نیست. در برجام نیز به دفعات، حداقل 5 بار، تصریح شده که این سند حاوی مجموعهای از «تدابیر داوطلبانه» است. در بند ٣٦ برجام نیز تصریح شده که هر کشوری که نسبت به نقض برجام توسط کشور دیگری شاکی باشد و از شکایت خود نتیجه نگیرد، میتواند به اجرای تعهدات خود ذیل برجام خاتمه دهد.
جان کری، وزیر خارجه وقت امریکا طی نامه مورخ ١٩ نوامبر ٢٠١٥ به مایک پمپئو، نماینده وقت مجلس نمایندگان و وزیر خارجه بعدی ترامپ که پرسیده بود چرا متن توافق که به کنگره ارسال شده، فاقد امضا است پاسخ داد: «برجام یک معاهده یا یک موافقتنامه اجرایی و نیز یک سند امضا شده نیست. برجام منعکسکننده تعهدات سیاسی بین ایران و ١+٥ و اتحادیه اروپا است.»
طرف ایرانی نیز از ابتدا بر داوطلبانه بودن تعهدات تاکید داشت، چون آنچه ایران با هدف اعتمادسازی متقبل شد، ورای تعهدات ایران در چارچوب معاهدات خلع سلاحی، از جمله انپیتی و نیز اساسنامه آژانس و موافقتنامه پادمان بود. اگر این تعهدات در قالبی غیر از این؛ یعنی در قالبی الزامآور، تقبل میشد میتوانست منشا لطماتی به حقوق هستهای کشور باشد. این یک موضوع اجماعی بین کلیه جناحهای سیاسی در کشور بود. کما اینکه در «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» که در مهر ١٣٩٤ به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید نیز دو بار بر «داوطلبانه»بودن اجرای برجام تاکید شده است.
اکنون مشکل این است که برجام چون یک «برنامه عمل داوطلبانه» و یک سند امضا شده نیست، حتی مشکل میتوان آن را در نظام حقوقی امریکا یک «توافق اجرایی» دانست. همچنین روشن است که یک توافق بینالمللی تنها در صورتی میتواند به یک سند الزامآور برای امریکا تبدیل شود که یا با دوسوم آرا به تصویب سنا برسد یا هر دو مجلس سنا و نمایندگان با اکثریت آرا آن را تصویب کنند.
اگرچه اکنون کنترل دو مجلس در دست دموکراتها است، اما با توجه به اینکه شماری از دموکراتها نیز با برجام موافق نیستند، ممکن است حتی تصویب یک به اصلاح «توافق کنگرهای-اجرایی» با اکثریت ساده نیز در دو مجلس آسان نباشد.
به علاوه، حتی اگر برجام با تصویب کنگره قابل تبدیل به نوعی معاهده نیز باشد، برای کنگره منعی برای قانونگذاری مجدد و نسخ قانون قبلی وجود ندارد؛ حتی اگر به نقض یک تعهد بینالمللی منجر شود و میدانیم که نظام قضایی امریکا نیز خود را مقید به قوانین کنگره میداند و نه الزامات حقوق بینالملل. ضمنا، واقعیت این است که حقوق بینالملل تحت شرایطی خروج از یک معاهده را اجازه میدهد، چراکه اساسا در حقوق بینالملل «حاکمیت ملی» و «رضایت» مبنای تعهدات بینالمللی واحدهای سیاسی به شمار میروند.
البته، در یک معاهده معمولا راهی برای خروج درنظر گرفته میشود؛ همانطور که در مورد خروج امریکا از عهدنامه مودت بین ایران و امریکا شاهد آن بودیم. مشکل دیگر این است که الزامی کردن برجام مستلزم تغییراتی در محتوای آن است و در چنین صورتی دولت بایدن چارهای جز ارایه آن به کنگره برای بررسی براساس «قانون بررسی توافق هستهای ایران» یا INARA نخواهد داشت. توضیح اینکه قانون INARA مصوب مارس 2015 دولت را ملزم به ارایه توافق با ایران به کنگره برای بررسی و رد یا قبول آن با دوسوم آرا کرد. از آنجا که در سپتامبر 2015 شمار سناتورهای مخالف برجام از 58 نفر فراتر نرفت و به دوسوم یعنی 67 سناتور نرسید، مخالفان نتوانستند براساس این قانون برجام را متوقف کنند. اکنون اگرچه مخالفان برجام در کنگره مدعیاند که توافق احتمالی وین باید برای بررسی تقدیم کنگره شود، اما دولت بر آن است که چون هدف تنها احیای برجام 94 است، ضرورتی به بررسی آن توسط کنگره نیست. روشن است که هر گونه تغییری در برجام دولت را ملزم به ارایه آن به کنگره خواهد کرد. اینکه خروج امریکا از برجام در آینده مشروط به موافقت سازمان ملل (ظاهرا شورای امنیت) شود، اگرچه اندیشه خلاقانهای است، اما بعید است تضمینی از آن حاصل شود و اساسا با توجه به نظام حقوق امریکا عملی باشد.
مطابق قانون اساسی امریکا هر تعهد خارجی امریکا و هر قانون فدرال که مغایر قانون اساسی باشد، کان لم یکن فرض میشود. مخالفان چنین ترتیباتی میتوانند تبلیغ کنند که دولت بایدن اعمال حق حاکمیت ملی را مشروط به موافقت چین و روسیه و... کرده و به راحتی خواستار نقض آن توسط دیوان عالی شوند.
منبع: روزنامه اعتمادمنبع: ساعت24
کلیدواژه: بین المللی یک معاهده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.saat24.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساعت24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۴۹۲۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لوسمی رایجترین سرطان کودکان/ ۶۵ تا ۷۰ درصد کودکان مبتلا به سرطان در ایران درمان میشوند
به گزارش خبرنگارسلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، هادی موسیخانی فوق تخصص آنکولوژی کودکان در نشست خبری کنگره دوسالانه بینالمللی آنکولوژی کودکان یادبود «پروانه وثوق» در بیمارستان فوق تخصصی درمان سرطان «محک» با بیان اینکه ۲۰درصد کودکان سرطانی کشور در بیمارستان محک تحت درمان قرار میگیرند، گفت:شایعترین سرطان در کودکان سرطان خون و پس از آن تومور مغزی است.
وی ادامه داد:درمان آنکولوژی به یک کار تیمی نیاز دارد که در محک به این موضوع توجه خاصی میشود.
وی با بیان اینکه اساتید حاضر در محک هیئت علمیهای با سابقه دانشگاه هستند، گفت: در این بیمارستان پلنهای درمانی خاصی برای درمان کودکان مبتلا به سرطان اجرا میشود.
وی با بیان اینکه درصد درمان کودکان مبتلا به سرطان در کشورهای توسعه یافته بین ۷۵ تا ۸۰ درصد است، گفت: در ایران و محک ۶۵تا ۷۰ درصد کودکان مبتلا به سرطان درمان میشوند، ما در محک تلاش میکنیم که این فاصله کاهش پیدا کند.
دانشگری، معاون درمان بیمارستان محک نیز در این نشست تصریح کرد: کنگره کودکان ۲۶لغایت ۲۸ اردیبهشت برگزار میشود و اساتید خارجی و داخلی در این کنگره شرکت میکنند و امتیاز باز آموزی دارد.
وی ادامه داد:یکی از نیازهای همیشگی رسیدن به درمانهای روز دنیا در درمان سرطان است؛ باتوجه به اینکه محک بیشترین بیماران کودک سرطانی را در تومورهای مغزی دارد، این موضوع در کنگره مورد بحث قرار میگیرد.
وی یادآور شد:محیط، ژنتیک و وراثت از جمله علل بروز سرطان در کودکان است؛ در نتیجه اینکه بیماری صعب العلاج گفته میشود به دلیل نامشخص بودن علت بیماری است.
دانشگری خاطرنشان کرد:در بیمارستان محک کودکان تا ۱۸سال مبتلا را درمان میکنیم و سرطان خون و لنفوم شایعترین سرطان در بین کودکان است.
میترا قالیبان آنکولوژیست ابراز کرد:تومورهای مغزی اولین علت مرگ در سرطانهای کودکان است.
وی ادامه داد:تومورهای کودکان با تومورهای بزرگسالان متفاوت است؛ در نتیجه برخورد تیم درمان با کودک سرطانی باید متفاوت باشد.
قالیبافیان بیان کرد:هدف اول این کنگره این است که بگوییم که تومورهای مغزی در کودکان و بزرگسالان متفاوت است؛ نحوه برخورد با این کودکان نیز متفاوت است و سوم اینکه این کودکان نیازمند بازتوانی دارند و باید برای این بیماران فکری شود.
وی تصریح کرد:زمان بقای کودکان مبتلا به تومور سرطانی به زمان مراجعه به پزشک بستگی دارد. کودکان به عوارض درمان بیماری سرطان نسبت به بزرگترها حساستر هستند. جراحی، شیمی درمانی و رادیو تراپی سه روش درمانی در کودکان سرطانی است.
این آنکولوژیست زمان بقای یک کودک سرطانی را به میزان توانایی بدن کودک در مقابله با روشهای درمانی برشمرد و گفت:در برخی کودکان پس از ۵سال درمان کاملا بهبودی حاصل میشود.
روزسرخ جراح اطفال بیان داشت:پیگیری درمان کودکان در محک تا ۱۸ سالگی ادامه دارد.
وی با بیان اینکه در دنیا یک درصد سرطانها کودکان را شامل میشود، گفت:سالانه هزار تا ۱۵۰۰ مورد جدید از کودک سرطانی در ایران شناسایی میشود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۶ هزار کودک سرطانی به زندگی طبیعی خود بازگشتند؛ ضمن اینکه از ابتدا تأسیس محک از سال ۷۰ بالغ بر ۴۲ هزار بیمار کودک سرطانی تشکیل پرونده داده اند.
آراسب احمدیان، مدیر عامل موسسه خیریه درمان کودکان سرطانی محک با بیان اینکه درمان کودکان سرطانی در محک رایگان است، گفت: حمایتهای لازم در طول بیماری کودک نیز انجام میشود.
وی با بیان اینکه محک ۳۰سال پیش با هدف درمان کودکان سرطانی ایجاد شده، افزود:مجوز مرکز تحقیقات سرطان در محک گرفته شده تا پروتکلهای درمانی کامل شود.
احمدیان تاکید کرد:خیرین هزینههای درمانی در محک را تامین میکنند؛ ضمن اینکه محک از نظر علمی و تخصصی با بیمارستانهای خارج کشور ارتباط دارد؛ از جمله پزشکان ایرانی خارج از کشور.
انتهای پیام/