به نقل از «مهر»

تاریخ سازی اماراتی ها با معماری شهر بستک ایرانی

تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۶۷۰۶۱

سام سطوت زاده، از فعالان گردشگری و دوست داران میراث فرهنگی درباره ریشه شکل گیری محله تاریخی بستکیه در شهر دبی کشور امارات به خبرنگار مهر گفت: شهر بستک در شمال غربی استان هرمزگان با استان فارس هم مرز است. در دوران صفویه، گروهی به شهر بستک و اطراف آن مهاجرت کرده و در سلسله افشاریه و زندیه با حکم حکومتی نادرشاه افشار و پس از آن کریم خان زند، خوانین بستک مشهور به خاندان بنی عباسی، حکومت محلی جهانگیریه را بنا کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خانه محمد اعظم خان بنی عباسی در بستک

وی گفت: حاکمان محلی بستک زیر نظر والی فارس بودند و چون از نظر سیاسی با آنها در ارتباط بودند و بخشی از سواحل جنوبی از جمله بندر لنگه را نیز تحت حکومت خود داشتند؛ باعث شده معماری فارس در معماری بستک تأثیر بگذارد. بندر لنگه زمانی از نظر سیاسی و تجاری بسیار مورد اهمیت بود و تجار بستکی از طریق بندر لنگه با هند و آفریقا تجارت می‌کردند. این مسائل موجب شد تا معماری شهر بستک توسط این تجار با تلفیقی از معماری استان فارس، کرانه‌های خلیج فارس و کشورهایی از جمله هند و آفریقا شکل بگیرد. این نوع المان‌های معماری را می‌توان در شیشه‌های رنگی خانه صولت و چهلستون قلعه خان (خانه بنی عباسی) بستک، آئینه کاری‌های این قلعه نیز مشاهده کرد. این موضوع در کتاب دکتر فریدون فراهانی با عنوان «سبک معماری بستکی، سبکی فراتر از خاستگاه» نیز اشاره شده است.

سر در خانه‌ای در محله تاریخی البستکیه دبی

این دوستدار میراث فرهنگی در استان هرمزگان تصریح کرد: گروهی از بستکی‌ها در بندر لنگه ساکن شدند تا بتوانند با کشورهای آفریقایی و هند تجارت مروارید داشته باشند چون بندر لنگه به شهر مروارید معروف تر بوده است. در اینجا نیز گروهی از مردم عرب کشورهای خلیج فارس به نام قواسم زندگی می‌کردند که تحت حکومت ایران و حاکمان بستک بودند این افراد به همراه تجار بستک در سال ۱۸۸۷ به کشورهای خلیج فارس مهاجرت کردند. در این زمان در واقع اولین مهاجرت بستکی‌ها به کشورهای خلیج فارس انجام شد. بعد از آن مهاجرت دوم بستکی‌ها به کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله به دبی در امارات بود اما موج گسترده آن در دهه ۱۹۳۰ در واکنش به سیاست‌های رضاشاه از جمله عوارض گمرکی و کشف حجاب اتفاق افتاد. در این سال‌ها نیز خیلی از تجار بستکی از بندر لنگه شبانه به این امارات مهاجرت کردند. به همین دلیل بندر لنگه اهمیت تجاری خود را از دست داد ولی از آن طرف بستکی‌های مهاجر نه تنها فرهنگ و آداب و رسوم و غذاهای محلی خود را به امارات بردند بلکه معماری بستکی را نیز در امارات پیاده کردند.

خانه ثبت ملی شده کاظم در شهر بستک که در حال تخریب هست

این فعال گردشگری در استان هرمزگان بیان کرد: تجار بستکی مهاجر مورد استقبال شیوخ دبی قرار گرفتند و در زمین‌های بایر دبی اقدام به ساخت و ساز کردند. در این میان فردی به نام محمد فاروق العرشی با امکاناتی که داشت، در زمین بایر دبی پایه گذار محله بستکیه شد. محمد البنا و محمد معمار دو استادکار شهر بستک ایران بودند که به دعوت تجار به دبی رفتند. آنها در محله‌ای که به نام بستکیه مشهور شد به دلیل شرایط اقلیمی مشابهی که با ایران و کرانه‌های خلیج فارس وجود داشت، معماری بستکی را با همان المان بادگیرها پیاده کردند.

بستکیه در دبی

وی افزود: اکنون می‌توان بادگیرهایی را در امارات مشاهده کرد که دارای تزئینات بادگیرهای بستک با سازه معماری سواحل خلیج فارس است. در تزئینات داخلی خانه عبدالرحیم زرعونی از آریه گچ‌های زغالی به تقلید از مسجد جامع بستک استفاده شده است. یکی از خانه‌ها متعلق به حاج محمودخان پسندخواه در هرنگ با یکی از خانه‌های محله بستکیه دبی بسیار شباهت دارد. در مناطق دیگر امارات نیز از المان‌های معماری ایرانی و بستکی استفاده شده است.

وی گفت: نویسنده کتاب دبی سریع‌ترین شهر جهان نوشته که در حدود سالهای ۱۹۰۰ میلادی بیش از ۶۰ درصد از بازاریان دبی ایرانیانی هستند که تجارت آنجا را راه اندازی کرده اند. اما حالا مشاهده می‌کنیم که اماراتی‌ها چند سالی است که نام محله تاریخ البستکیه را به الفهیدی تغییر داده اند. آنها قصد دارند تا این محله را به عنوان میراث جهانی خود در فهرست یونسکو ثبت کنند. حتی از همین المان‌های معماری ایرانی در المان‌های معماری خود به عنوان هویت امارات استفاده می‌کند.

خانه محمد تقی خان صولت الملک

سطوت زاده با بیان اینکه تنها محله تاریخی دبی بستکیه است گفت: سالانه چندین میلیون نفر از این محله تاریخی دیدن می‌کنند و گردشگران زیادی به اینجا رفته و تبلیغات وسیعی درباره آن انجام می‌شود. این درحالی است که معماری شهر بستک در ایران رو به تخریب است.

محله بستکیه در دبی

وی گفت: زلزله سال ۹۲ باعث شد چندین خانه و قلعه که بیش از صد اتاق داشتند از بین برود یا آسیب‌های جدی ببینند. از جمله خانه قلعه خان بستک یا خانه کاظم که قابلیت مرمت داشتند اما به حال خود رها شدند تا جایی که در سال ۹۵ بیشتر این بناها تخریب شد چه آنهایی که در فهرست میراث ملی ثبت بودند و چه آنهایی که ارزش ثبت داشتند. این آثار و معماری و بناها درحالی تخریب می‌شوند و مورد بی توجهی قرار می‌گیرند که بناهای محله بستکیه در دبی روز به روز درحال مرمت و رسیدگی است.

کد خبر 5266302 فاطیما کریمی

منبع: مهر

کلیدواژه: معماری بستک میراث فرهنگی شورای شهر تهران وزارت آموزش و پرورش شهرداری تهران واکسن کرونا ویروس کرونا قوه قضاییه هلال احمر جمهوری اسلامی ایران سازمان زندان ها محسن حاجی میرزایی بازگشایی مدارس گردشگری سال تحصیلی 1400 1401 آموزش و پرورش غلامحسین محسنی اژه ای المان های معماری خلیج فارس محله تاریخی معماری بستک بندر لنگه بستکی ها شهر بستک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۶۷۰۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۳ رمان نوجوان تألیفی پیشنهاد خرید هادی خورشاهیان از نمایشگاه

هادی خورشاهیان، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان به بهانه برگزاری رویداد بزرگ نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ که بار دیگر علاقه‌مندان به کتاب را راهیِ مصلای امام خمینی (ره) می‌کند، سه رمان نوجوان «مأموریت فلامینگوها»، «همه سیب‌ها زمین را دوست دارند» و «چشم‌های فسفری» را برای خرید از نمایشگاه به نوجوانان پیشنهاد کرد.

«مأموریت فلامینگوها»

این کتاب به قلم طاهره مشایخ از سوی انتشارات چاپ و نشر بین‌الملل منتشر شده است. داستان این رمان نوجوان در زیست‌بوم شمالی کشور رقم می‌خورد و با محوریت چند نوجوان است که قرار است یک کار بزرگ بکنند. داستان دسته‌ای از فلامینگوها را روایت می‌کند که می‌خواهند به خاطر یونس، خودشان را به رشت برسانند؛ آن هم درست زمانی که ویروس کرونا تازه وارد ایران شده و همه‌جا قرنطینه اعلام شده است. فلامینگوها کنار دریا جلسه می‌گذارند و یونس و امیر برای این مأموریت انتخاب می‌شوند. ضمنِ حوادث و ماجراهای داستان در دنیای پر از هیجان نوجوانی، نویسنده به معرفی و بیان قهرمانی‌های میرزا کوچک‌خان، بزرگ‌ترین شخصیت مبارز گیلانی نیز می‌پردازد.

«همه سیب‌ها زمین را دوست دارند»

این کتاب، رمان نوجوانی به قلم آویسا شرفی است که زیر نظر شورای طنز انتشارات مهتاب (واحد کودک و نوجوان انتشارات محراب قلم) تهیه و تولید شده است. داستان این اثر با این خبر شروع می‌شود که چند معلم غیبت داشته و به مدرسه نیامده‌اند و کسی نمی‌داند چه اتفاقی برای آن‌ها افتاده است.

«چشم‌های فسفری»

این اثر را مهین‌دخت حسنی‌زاده نوشته و انتشارات قدیانی منتشر کرده است. در معرفی این اثر آمده است: خانه‌خرابه سال‌هاست جزء اصلی محله است. موقع آدرس‌دادن می‌گویند، «همان کوچه‌ای که آخرش می‌رسد به خانه‌خرابه» ولی هیچ‌کس نمی‌داند این خانه کی ساخته شده و صاحب اصلی‌اش کیست…. نادر بعد از اینکه پدرش را در درگیری با پلیس از دست می‌دهد همراه مادر و خواهر کوچکش به محله‌ای جدید نقل مکان می‌کنند؛ جایی که به قول مادر نادر به حد کافی از محله قبلی فاصله دارد و بچه‌هایش می‌توانند به دور از بدنامی پدر زندگی کنند.

‌

‌

به گزارش ایبنا: نمایشگاه کتاب تهران ۱۴۰۳ با شعار «بخوانیم و بسازیم» ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت‌ماه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.‌

منبع: خبرگزاری کتاب ایران