Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «جماران»
2024-05-02@05:34:33 GMT

منابع نهضت عاشورا-2؛ ابو مخنف راوی تاریخ عاشورا

تاریخ انتشار: ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۷۸۲۰۶

منابع نهضت عاشورا-2؛ ابو مخنف راوی تاریخ عاشورا

پایگاه خبری جماران: ابومخنف یکی از راویان حماسه عاشورا به دلیل نزدیکی زمان حیات و محل زندگیش به واقعه کربلا – هفت دهه بعد در شهر کوفه - از معتبرترین راویان و روایتش از این واقعه از جامعیت برخوردار است. اما متأسفانه نسخه‌ای از متن کامل و اصلی آن در دست نیست و مقتلی که به ایشان منسوب است بنا به دلایل متعدد همانی نیست که توسط ایشان نگارش شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خاندان وی از اصحاب رسول خدا و یاران و یاوران امیرالمؤمنین علی(ع) بودند و خود وی به احتمالی از مجالس علمی امام صادق(ع) بهره برده است. از این‌رو در کتب رجالی متعدد از وی به بزرگی یاد شده است. بنابراین به نقل برخی منابع که به طعنه سعی کرده‌اند وی را عامی معرفی کنند نمی‌توان اعتماد کرد. زیرا مورخان مشهوری همچون، هشام بن محمد کلبی (م204.ق)، نصربن مزاحم منقری (م 212 .ق) و ابوالحسن مداینی(225. ق) از شاگردان وی بوده‌اند. 

براساس شواهد تاریخی، ابو مخنف از مورخین چیره دست زمان خود و پرکار و تلاش بوده، چنانکه قریب چهل عنوان کتاب تألیف کرده که متأسفانه هیچ‌یک در دست نیست و تنها ردی از نوشته هایش در بازنویسی سایر مورخین همانند طبری از روی کتاب وی است. با وجود این ثبت تاریخ کربلا مرهون تلاش ابو مخنف است. وی در تدوین حماسه عاشورا از هیچ کوششی فروگذار نکرده و به شیوه گفت‌و‌گو با شاهدان واقعه کربلا و یا کسانی که اطلاع درستی از آن داشتند به جمع‌آوری مطالب پرداخته است. از این رو مطالب وی را بایستی روایت دست اول از واقعه کربلا دانست و به گزارش‌هایش که در سایر کتب آمده اعتماد نمود. ابن ندیم در الفهرست خود می‌گوید: «دست خطی از احمد بن حارث خراز خواندم که نوشته بود، علما می‌گویند: ابو مخنف به مسائل عراق و اخبار و فتوحات آن بر دیگران برتری دارد.»

بر این اساس آنچه در «مقتل الحسین» منسوب به ابو مخنف آمده است، با توجه به اغلاط آشکار و مطالب سست نمی‌تواند نوشته وی باشد. در کتاب طبری آنچه که رونویسی از کتاب ابومخنف است همراه با سلسله روات آن و مستند می‌باشد حال آن‌که مطالب مقتل منسوب به ابو مخنف هیچ یک راوی مشخص و شناخته شده‌ای ندارد. 

علامه سید عبدالحسین شرف‌الدین معتقد است: «کتاب مقتل الحسین که رایج است و دست به دست می‌چرخد و به ابومخنف منسوب است، احادیث فراوانی دارد که ابو مخنف هرگز از آنها خبر نداشته و اینها را به دروغ به وی انتساب داده‌اند.» شیخ عباس قمی نیز در کتاب هدیه الاحباب در این ارتباط آورده است: «مقتل ابومخنف اگر در دست بود در نهایت اعتبار بود... ولی افسوس و آه که اصل آن مقتل مانند مقتل کلبی و مداینی و امثال آن به مرور زمان مفقود شده و به دست ما نرسیده است. اما این مقتلی که در دست است.... از وی نبوده و ساخته متأخران است.»

چنانکه گفته شد متن مقتل الحسین(ع) تألیف ابو مخنف در دست نیست و بسیاری از گزارش‌های آن در تاریخ طبری آمده است. چندی پیش متن‌های مربوط به ابو مخنف در سایر کتب مورخین به کوشش حسن غفاری استخراج و با عنوان «مقتل الحسین» منتشر شده است.

منبع: جماران

کلیدواژه: سهام عدالت انتخابات 1400 ویروس کرونا لایحه بودجه 1400 لیگ برتر 99 امام حسین عاشورا امام حسین ع اسماعیل علوی سهام عدالت انتخابات 1400 ویروس کرونا لایحه بودجه 1400 لیگ برتر 99 مقتل الحسین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۷۸۲۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۴ ویژگی منحصربه‌فرد در کتاب‌های تاریخ شفاهی

  کوتاه درباره تدوین تاریخ شفاهی در مرکز اسناد 
از تاریخ شفاهی تعاریف بسیاری ارائه شده است، اما در یک جمع‏بندی می‏توان گفت تاریخ شفاهی مجموعه تلاش‏هایی است که با بهره‏گیری از فنون و ابزار‏های خاص خود به جمع‏آوری و حفظ داده‏های حاصل از تجارب شخصی افراد و گروه‌های اجتماعی می‏پردازد. این داده‏های تاریخی در یک بستر خاص و پذیرفته‏شده فرهنگی و از تعامل و توافق میان مصاحبه‏شونده ‏و مصاحبه‏گر ‏پرسا در یک گفت‌وگوی طرفینی حاصل می‏گردد؛ بنابراین تاریخ‌ شفاهی‌، تکنیک، روش‌ و شیوه‌ای‌ است‌ که‌ با استفاده‌ از ابزاری‌ چون‌ ضبط‌صوت‌ و دوربین‌ فیلمبرداری‌ (صوت‌وتصویر) خاطرات، مشاهدات‌ و مسموعات‌ عامل‌ هدایت‌کننده، مجری‌ و نقش‌آفرین یا شاهد و حاضر یک‌ صحنه، رویداد و واقعه‌ تاریخی‌ را در قالب‌ کلام‌ و سخن‌ (گفت) ثبت‌ و ضبط‌ می‌نماید.
   
اهداف و رویکردهای تاریخ شفاهی در مرکز اسناد
هدف اصلی تاریخ شفاهی در این مرکز بازآفرینی گذشته نه‌چندان دوراست که تلاش می‌کند با روش‌های دقیق علمی تمام رویداد‏های مختلف و جنبه‏های وقایع دفاع‌مقدس و انقلاب اسلامی را با مراجعه به بایگانی ذهن فعالان و شاهدان عینی آن وقایع دست‌یافتنی نماید؛ بنابراین محقق حوزه تاریخ شفاهی درمرکز ازیک‌سو با واقعه‏ای که متعلق به گذشته است و ازسوی دیگر با نگرش جدیدی که متأثر از مقتضیات زمان حال است، با توصیف،‏ توضیح،‏ تفسیر و تبیین یک واقعه سروکار دارد. این نکته نیز حائز اهمیت است که فلسفه وجودی تاریخ شفاهی در مرکزاسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس فقط بازسازی یک رویداد خاص نیست بلکه درآن بازآفرینی احساسات‌وعواطف‌فردی‌وجمعی اهمیت ویژه دارد.برهمین‌اساس تاریخ شفاهی دراین مرکزباچهار ویژگی‌منحصربه‌فرد روندمحوری، سندمحوری،روشمندی وهدفمندی به انجام می‌رسد.به همین دلیل فرماندهان اصلی جنگ و نقش‌آفرینان عرصه پاسداری از انقلاب در طول نزدیک به نیم‌قرن حیات طیبه انقلاب تمایل وصف‌ناپذیری برای حضور در این مرکز و تدوین تاریخ شفاهی‌شان دارند. زیرا حضور محققان زبده و آشنا به زوایای مختلف، وجود گنجینه بی‌بدیل اسنادی و انجام اقدامات با روش علمی و دارای هدف مشخص زمینه را برای بازگو کردن همه موضوعات فراهم می‌کند.نکته مهم این است که برخلاف آنچه در یادداشت آقای علی نورآبادی آمده است، در مرحله گفت‌وگو تمام زوایا، مورد واکاوی قرار گرفته و برای تاریخ کشور ماندگار می‌شود اما در مرحله انتشار، مصالح ملی، حفظ ‌شأن افراد و سازمان‌ها و... مورد توجه است که این مهم از تعهدات حرفه‌ای این موضوع است و آشنایان به امر تاریخ شفاهی به‌خوبی می‌دانند که رعایت پروتکل‌های مصاحبه، انتشار و ... برای طرفین کاملا حرفه‌ای و الزام‌آور است.
   
یادآوری چند نکته:

۱- 
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع‌مقدس با برگزاری هزاران جلسه تاریخ شفاهی مجموعه کتب ثبت تجارب فرماندهان و مدیران جنگ را در قالب تاریخ شفاهی منتشر کرده یا در حال آماده‌سازی برای انتشار است، که امروز به گنجینه‌ای گرانبها و کم‌نظیر برای تاریخ کشور تبدیل شده است.

۲- برگزاری جلسات تاریخ شفاهی در مرکز کاملا حرفه‌ای و با بهره‌گیری از محققان زبده این حوزه، همچنین اسناد مربوطه انجام می‌شود و در مرحله گفت‌وگو هیچ موضوعی از قلم نمی‌افتد.

۳- قالب تاریخ شفاهی مرکز منحصربه‌فرد، مستند و مبتنی بر کارکردهای انقلاب اسلامی است.

۴- توجه دائمی به رسالت اصلی مرکز، استفاده از دانش متراکم و تجارب ذی‌قیمت محققان کارآزموده تاریخ شفاهی مرکز را در زمره یکی از دقیق‌ترین مجموعه‌های تحقیق و مطالعه در حوزه تاریخ قرار داده است.

۵- انتظار این است دوستانی که اطلاع کافی از روندها ندارند یا از تخصص لازم برخوردار نیستند، نسبت به اظهارنظرها تأمل داشته باشند و صرفا به یادداشت‌های حاشیه‌دار برای دیده‌شدن روی نیاورند.

دیگر خبرها

  • پرداخت تسهیلات ۸ هزار پرونده طرح نهضت ملی مسکن قم
  • تسهیلات ۸ هزار پرونده طرح نهضت ملی مسکن قم پرداخت شده است
  • سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه /نگاهی به کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود»
  • رمان اجتماعی معمایی «آفرودیت» در نمایشگاه کتاب عرضه می‌شود
  • هشدار به خریداران امتیاز مسکن دولتی | مراقب سلب امتیاز باشید!
  • بهترین منابع جمع‌بندی کنکور (تجربی، انسانی و ریاضی)
  • فراخوان سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال منتشر شد
  • ۴ ویژگی منحصربه‌فرد در کتاب‌های تاریخ شفاهی
  • مسکن مهر چاله‌ های بزرگ دارد
  • رفع چاله‌های بزرگ مسکن مهر در دولت سیزدهم