به نقل از «ایسنا»

خانواده ها در بحران کرونا چگونه با کودکان رفتار کنند؟

تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۸۵۴۴۶

ایسنا/اردبیل یک کارشناس حوزه خانواده گفت: کودکان به علت حساسیت هر دوره رشدی بیشتر در معرض پیامدهای منفی غیرمستقیم ناشی بحران کرونا هستند.

رحیمه حامدی در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: کودکان با توجه به ویژگی های جسمی، روانی و اجتماعی خاص خود ممکن است درک تحلیلی و عینی از بحران کرونا نداشته باشند و با شیوه های منحصر به فرد و متفاوت از بزرگسالان به این مساله واکنش نشان دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه بیش از یک سال است که با ویروسی به نام کرونا روبرو شده ایم که زندگی عادی و روزمره همه انسان ها را به چالش کشیده و تغییراتی زیاد در سبک زندگی ایجاد کرده است، ادامه داد: از منظر سازمان بهداشت جهانی این بیماری به عنوان یک تهدید بزرگ برای سلامت جسمانی و روانی معرفی شده است لذا تغییر ناگهانی، گسترده و جهانی این بحران، پیامدهای روانشناختی مخربی در روابط بین فردی به ویژه روابط خانوادگی  ایجاد کرده است.

 حامدی افزود: مشکلات در نظم رفتارهای روزمره، مشکلات رفتاری و هیجانی، اضطراب و ترس، افسردگی و استرس پس از سانحه مثل از دست دادن عزیز در اثر بیماری کرونا، نبود پدر و مادر (کادر درمان) در منزل و عدم دریافت توجه و محبت والدین، مشکلات آموزشی و غیره از جمله پیامدهای کرونا برای کودکان است.

این کارشناس روانشناسی تربیتی تصریح کرد: اثرات این بیماری صرفنظر از بعد جسم و روان می تواند تاثیر ماندگاری بر عواطف منفی افراد به ویژه کودکان به جا بگذارد.

والدین بیشتر از قبل نقش حامی برای فرزندان خود را ایفا کنند

این کارشناس حوزه خانواده اضافه کرد: برای اینکه چرخه ارتباطی والدین با کودک معیوب نشود و از تبعات منفی بحران کاسته شود والدین باید به راهکارهای مبتنی بر مدیریت هیجان و حل مسئله مجهز باشند.

به گفته حامدی، در وهله اول والدین بایستی آگاه باشند که کودکان افسردگی، اضطراب و ترس و ناامنی را به شیوه ای متفاوت از بزرگسالان  و بیشتر به صورت پرخاشگری، لجبازی، بهانه گیری های مکرر و حتی در موارد خاص به صورت شب ادراری نشان می دهند بنابراین شناخت احساسات و رفتارهای روزمره و سبک های مقابله ای کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است.

به باور این کارشناس روانشناسی تربیتی، در وهله دوم لازم است خود والدین از هوش هیجانی بالایی برخوردار باشند تا بتوانند عواطف و احساسات خود و اعضای خانواده را مدیریت کنند چون کودکان از طریق مشاهده و الگوپذیزی از اطرافیان، مهارت های زندگی را یاد می گیرند.

وی بیان کرد: والدین بیشتر از قبل نقش حامی برای فرزندان خود را ایفا کنند و به جای تمسخر، سرکوب احساسات ترس و اضطراب کودکان، ضمن همدلی به نگرانی های آنان فعالانه گوش دهند و مهربانی، عشق و توجه بیشتری نثار آنان کنند تا اعتماد و اطمینان از حمایت‌گری والدین در کودکان ایجاد شود. 

کارشناس حوزه خانواده ادامه داد: تمام فعالیت های آموزشی و تفریحی روزمره به همراه پیشنهادهای جایگزین به صورت برنامه ریزی شده با نظارت والدین صورت بگیرد تا سبک زندگی بی نظم، خستگی و بی حوصلگی سراغ کودکان نرود.

والدین باید سواد رسانه و دنیای مجازی خود را تقویت کنند

حامدی با بیان اینکه واقعیت های موجود در مورد بحران و هر اتفاق مربوط به خانواده با شفافیت و زبان قابل فهم برای کودکان بازگو گردد و همیشه برای بحران، والدین چندین راهکار مراقبتی و مقابله ای هم به آنها آموزش دهند، گفت: والدین با توجه به سن و توان کودکانشان، مسئولیت هایی را برایشان تعریف کنند تا کودکان به نقش اثربخش خود در مقابله با این بحران پی ببرند و ضمن اعتماد به نفس در جهت تقویت مسئولیت پذیری آنان گام برداشته باشند.

کارشناس روانشناسی تربیتی اضافه کرد: با عنایت به اینکه استفاده از ابزارهای ارتباطی هوشمند رشد روزافزونی دارد، والدین باید به شدت سواد رسانه ای خود را تقویت کنند که بتوانند به صورت حرفه ای کودکان را در خصوص حضور در دنیازی مجازی همراهی کنند تا از پیامدهای منفی پیدا و پنهان آن بکاهند.

وی با بیان اینکه کودکان حساس تر و آسیب پذیرتر بیشتر از بقیه به عشق و محبت و حمایت‌گری و صبوری والدین نیاز دارند، ادامه داد: والدین باید با ارتقای سطح مهارتی و آگاهی های خود بتوانند بین نیازهای عاطفی و هیجانی خود با فرزندانشان در مقابله با کرونا یا هر بحران دیگر تعادل لازم را ایجاد کنند و امید، خودکارآمدی و شادی را به فرزندان خود تزریق کنند.

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی کروناویروس كودكان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۸۵۴۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تجربه زیستی از فضای کار اشتراکی مادران و کودکان در مساجد/ بستری برای رشد و تعالی خانواده

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مساجد به عنوان‌مهمترین پایگاه اسلامی در جامعه است و نقش مهمی در آموزش، تربیت و ایجاد نزدیکی بین مسلمانان دارند.لازم به ذکر است که همواره در روایات از مساجد به بزرگی یاد شده است و یکی ازرسالت های پیامبر اکرم (ص) پس از دریافت وحی الهی و رسانیدن آن به مردم، ایجاد پایگاهی به نام مسجد بود تا مکانی برای عبادت و تشکیل اجتماعات اسلامی و مردمی باشد. بعد از آن بود که مسلمانان در نماز جماعت که در مساجد برگزار می شد، روح تربیت ونشاط را در جامعه به وضوح مشاهده کردند.

الهه یداللهی (دکتری روان‌شناسی سلامت، دانشگاه تهران) و محبوبه سعیدی (دکتری مهندسی صنایع، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران) در مقاله‌ای با عنوان «تجربه زیستی‌ از فضای کار اشتراکی مادران و کودکان در مساجد؛ بستری برای رشد و تعالی خانواده و ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی محلات» به این موضوع اشاره می‌کند که جذب کودکان و نوجوانان به مسجد افتخار برای فعالان این عرصه است.

* موانع جذب جوانان و نوجوانان به مسجد

در این پژوهش آمده است که از جمله موانع جذب نوجوانان و جوانان به مسجد و دوری از مکان‌ها و مراکز دینی که مهم‌ترین دلیل بی‌علاقگی به امور مذهبی و انحراف در بین آنها است نداشتن جهان‌بینی مطلوب و فقدان بینش صحیح در این موضوع است.

در ادامه آمده است که بعد از جنگ تحمیلی به خاطر نبود برنامه ریزی درست و بی اعتنایی به مسجد در جذب جوانان ضعیف عمل کرده است. امروزه با تغییر نیازهای نسل جوان و تحول روحیات آن‌ها، نقش بارز مسجد به عنوان کانون تربیت دینی جوانان به روشنی مشخص می گردد. یک نوجوان در قرن بیست و یکم با بحران هویت دینی و فرهنگی روبرو می‌شود و با هجمه فرهنگی بیگانگان دست و پنجه نرم می کند. 

این پژوهشگر می‌نویسد مسجد می‌تواند به روح پرسشگر و کنجکاو جوان پاسخی درخور و متناسب با نیازهایش بدهد و الگوی درستی از دین و فرهنگ ایرانی-اسلامی به او معرفی کند.

* تاثیر محل احداث مساجد بر گرایش جوانان به آن

در ادامه باید گفت مسوولان باید درساخت مساجد تا حد زیادی مداخله کنند و انتخاب محل احداث نقشه ی مورد نظر، امکانات و فضای سبز آن و ... باید اصولی و فکرشده باشد و احداث مسجد در کوچه و پس کوچه ها و با مساحت کم یکی از موارد سوت و کوری آن است و رغبتی در دل جوانان ایجاد نخواهد کرد. مسجد و نمازخانه باید احساسات و خاطره های زیبا و به یاد ماندنی را برای همه به ویژه نوجوانان و جوانان تداعی کند.

باید تدابیری اندیشیده شود که نوجوانان و جوانان، مسجد را محل آرامش‌بخش بدانند تا با انگیزه و علاقه به آن روی آورند

در این راستا باید تدابیری اندیشیده شود که نوجوانان و جوانان، مسجد را محل آرامش‌بخش بدانند تا با انگیزه و علاقه به آن روی آورند. استفاده از  معماری زیبای سنتی ایرانی-اسلامی نیز در فضای مساجد با توجه به روحیه زیباپسند جوانان می تواند احساسات و خاطرات خوشایند را در نوجوانان و جوانان زنده کند و این خود باعث جذب جوانان به سوی مسجد است.

* تاثیر حضور مادران در مساجد و علاقه‌مندی نوجوانان

در این پژوهش آمده است که حضور مادران در مساجد باعث انس فرزندان با مسجد است. این عمل مادران به شکل عملی نشان‌دهنده محوریت دین و اهمیت اجتماعات دینی در زندگی است.

شهید مطهری در این زمینه می نویسد: «بچه را باید در محیط مشوّق‏ نماز خواندن برد. به تجربه ثابت شده است که اگر بچه به مسجد نرود، اگر در جمع نباشد و نماز خواندن جمع را نبیند، به این کار تشویق نمی‌‏شود، چون اصلًا حضور در جمع مشوّق انسان است. آدم بزرگ هم‏ وقتى خودش را در جمع اهل عبادت می‌بیند، روح عبادت بیشترى پیدا مى‏‌کند، بچه که دیگر بیشتر تحت تأثیر است. متأسفانه کم رفتن ما به مساجد و معابد و مجالس دینى و اینکه بچه‌‏ها کمتر در مجالس مذهبى شرکت مى‏‌کنند، سبب مى‌‏شود که اینها از ابتدا رغبت به عبادت پیدا نکنند.»

یدالهی و سعیدی در این مقاله از رویکرد پدیدارشناسی استفاده کرده‌اند تا روشن شود که درک و برداشتِ مادران دربار رضایت‌مندی از استفاده از فضای کار اشتراکی مادر و کودک در مساجد چقدر است و تا چه اندازه موفق شده است بستری برای رشد و تعالی خانواده و ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی محلات با حضور در مساجد است.

* بهترین راه برای حضور مادران و کودکان در مساجد

این گزارش مطرح می‌کند که بهترین راه برای حضور مادران و کودکان این است که خود مسجد نگهداری کودکان در ساعات اقامه نماز را به عهده بگیرد و از تمام ظرفیت خود برای فراهم شدن شرایط این حضور استفاده کند. بهترین روش این است که در ساخت مساجد  فضای بازی و آرامش برای کودکان در نظر گرفته شود.

این گزارش ادامه می‌دهد که با اختصاص دادن بخشی از مساجد به کودکان و مدیریت آن بستر مناسب و جذابی برای مادران و کودکان فراهم خواهد شد و در راستای این مهم بعدها در سن‌های بالاتر نیز با مشارکت نوجوانان و جوانان در مساجد روبرو خواهیم شد.  

بدین‌ترتیب نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که برقراری فضاهای کار اشتراکی مادر و کودک در مساجد به بهبود در فرایند جذب مخاطب به مسجد و تثبیت و رشد علاقه به مسجد و فرهنگ اسلامی در دل کودک منجر خواهد شد.

گفتنی است، یافته‌های این پژوهش در همایش «همایش ملی مسجد و نظم اجتماعی در ایران» ارائه شده، این همایش توسط پژوهشگاه فرهنگ هنر و راتباطات اسفند 1402 برگزار شده است.

 

انتهای پیام/