به نقل از «بازار نیوز»

خودروسازان فرانسوی دوباره در راه ایران؟

تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۸۵۵۰۲

با وجود آنکه رفتار فرانسوی‌ها در دوران تحریم سبب موضع‌گیری تند در کشور علیه شرکت‌های نفتی و خودرویی این کشور شد، نخستین تماس رسمی قدرت‌های اقتصادی جهان با ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری، از طریق امانوئل مکرون- رئیس‌جمهور فرانسه-بود. طبق آنچه از محتوای گفت‌وگوی یک ساعته رئیسی و مکرون در رسانه‌های مختلف مطرح شده، طرفین علاوه بر صحبت بر سر مسائل سیاسی و منطقه‌ای، از ضرورت تعمیق روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری خود نیز سخن گفته‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این تماس، رئیسی از توسعه روابط با فرانسه براساس منافع مشترک و احترام متقابل صحبت به میان آورده و بر توسعه روابط دو کشور به ویژه در زمینه‌های اقتصادی و تجاری تاکید کرده است. رئیس‌جمهوری فرانسه نیز خواستار تداوم گفتگو‌ها بین تهران و پاریس با هدف عمیق‌تر شدن روابط دوجانبه شده است. مکرون همچنین تاکید کرده که فرانسه به دنبال راه‌حلی برای احیای برجام بوده و امیدوار است مذاکرات در این مورد دوباره آغاز شود.

قفل فرانسوی خودروسازی ایران باز می‌شود؟
تماس تلفنی مکرون با رئیسی، اما از جنبه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی اهمیت دارد و پیام آن می‌تواند این باشد که دو طرف میل به بهبود و توسعه روابط تجاری با یکدیگر دارند. از آنجا که حوزه فعالیت اصلی فرانسوی‌ها در اقتصاد ایران، صنایع خودرو و نفت است، طبعا در صورت برقراری روابط اقتصادی قوی بین دو طرف، این دو صنعت از شکل‌گیری این ارتباط نفع اصلی را خواهند برد. این البته در حالی است که فرانسوی‌ها در دوران تحریم رفتار خوبی با ایران نداشتند و شرکت‌های نفتی و خودرویی شان از کشور خارج شدند. به ویژه در حوزه خودرو، خروج خودروسازان و قطعه‌سازان فرانسوی از ایران، ضربه بزرگی به صنعت خودروی کشور زد، آن هم در حالی که طرفین با یکدیگر قرارداد‌هایی رسمی داشتند.

خروج فرانسوی‌ها را افراد و نهاد‌های اصولگرا به ویژه نمایندگان مجلس شورای اسلامی، برنتابیدند و ضمن تقبیح این رفتار، تهدید کردند که شرکت‌های متعلق به فرانسه دیگر جایی در ایران نخواهند داشت و اگر هم قرار بر بازگشت شان باشد، بسیار بر آن‌ها سخت گرفته خواهد شد. در کنار این موضع‌گیری‌های شدید، انتشار خبر همکاری جامع ۲۵ ساله ایران و چین نیز بر شائبه‌ها مبنی بر پایان کار شرکت‌های فرانسوی به‌خصوص خودروسازانش در کشور، افزود. با انتشار خبر همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، گمانه زنی‌ها به این سمت رفت که چینی‌ها قرار است جای شرکت‌های فرانسوی را در صنعت خودرو بگیرند و به شریک اصلی خودروسازی کشور تبدیل شوند. این گمانه‌زنی‌ها پس از پیروزی ابراهیم رئیسی نماینده جناح اصولگرا در انتخابات ریاست‌جمهوری کشور، قوی‌تر شد، مخصوصا اینکه مذاکرات برجامی نیز به حالت تعلیق درآمد تا امید‌ها برای لغو تحریم و بازگشت شرکت‌های خارجی به‌ویژه خودروسازان فرانسوی به کشور کمرنگ شود.

حالا، اما برقراری تماس تلفنی رئیسی و مکرون آن هم در آغازین روز‌های ریاست‌جمهوری وی، صحت گمانه‌زنی‌های قبلی را با تردید مواجه کرده و امید‌ها برای خروج ایران از انزوای اقتصادی را افزایش داده است. رئیسی تا به امروز حرفی نزده که نشان دهد با برجام و احیای آن مخالف است و حتی بار‌ها از تلاش دولت خود برای لغو تحریم‌ها گفته است. در مناظرات انتخاباتی نیز رئیسی جمله‌ای را گفت که نشان داد جناح اصولگرا با اصل برجام مخالف نیست، اما روش اجرا را قبول ندارد و به نوعی می‌خواهد احیای آن به نام این جناح سیاسی تمام شود. او در مناظره اعلام کرد «ما با برجام مخالف نیستیم، اما حرف‌مان این است که شما (دولت دوازدهم و جناح غیر اصولگرا) بلد نیستید آن را اجرایی کنید.» رئیسی خوب می‌داند لغو تحریم تنها در سایه احیای برجام رخ خواهد داد و برجام که احیا و تحریم‌ها که لغو شوند، ضمن بهبود اوضاع اقتصادی کشور، ارتباط با دنیا از سر گرفته خواهد شد و همه این‌ها به نام اصولگرا‌ها به ثبت می‌رسد؛ بنابراین با ملاک قرار دادن اظهارات رئیسی درباره برجام طی چند ماه گذشته و همچنین تماس تلفنی با رئیس‌جمهوری کشوری که جزو نخستین تحریم‌کنندگان ایران پس از خروج آمریکا از برجام بود، می‌توان این فرض را در نظر گرفت که دولت او هماهنگ با حاکمیت به دنبال احیای برجام و خارج کردن کشور از انزوای اقتصادی است.

با احیای برجام و لغو تحریم، خودروسازی کشور بسیار از این اتفاق نفع خواهد برد، زیرا اولا مشارکت‌های خارجی در آن از سر گرفته می‌شود و ثانیا تولید و کیفیت خودرو‌ها هم افزایش خواهد یافت و قیمت نیز کنترل می‌شود. هرچند این اتفاق پیش‌تر نیز افتاد و با خروج آمریکا از برجام، همه‌چیز به هم ریخت و خودروسازی تحریم شد، با این حال با در نظر گرفتن این فرض که دولت رئیسی در هماهنگی کامل با حاکمیت به دنبال احیای برجام و ارتباط با دنیا است، می‌توان آینده بهتری را برای قرارداد‌های خودرویی متصور شد. توافق هسته‌ای و برجام کار اصولگرا‌ها نبود و میلی هم به اجرای آن نداشتند، اما حالا ورق برگشته و کار تمام و کمال به دست این جناح افتاده است، بنابراین می‌توان فرض کرد که ارتباط با دنیا پایدارتر از قبل شود. در دوران برجام و وقتی قرارداد‌های خودرویی امضا شد، این نگرانی وجود داشت که برجام روزی به اصطلاح هوا شده و قرارداد‌ها تعلیق شوند و این اتفاق سرانجام نیز رخ داد. این در حالی است که طبق فرض پیش‌تر مطرح شده، شاید بتوان آینده پایدارتر و بهتری را برای قرارداد‌های خودرویی متصور شد. در این بین، به نظر می‌رسد فرانسوی‌ها همچنان شانس نخست حضور در خودروسازی ایران پس از لغو تحریم هستند و شاید تغییر رویکرد ایران در قبال ارتباط با دنیا، بتواند رفتار آن‌ها را نیز تغییر دهد. خودروسازان فرانسوی همواره در ایران متهم به کم کاری و عدم انتقال تکنولوژی بوده‌اند، حال آنکه در مقاطعی آن‌ها قصد تغییر رویه داشته‌اند، اما حاشیه‌سازی‌ها و سنگ اندازی‌های داخلی، مانع شان شده است. حالا شاید با تغییر رویکرد احتمالی ایران در ارتباط با دنیا و با فرض پایداری آن، رفتار ایرانی‌ها و فرانسوی‌ها با یکدیگر در حوزه خودروسازی، تغییر کند و راهی برای توسعه این صنعت بزرگ کشور باز شود.

تبعات خودرویی تغییر رویکرد ایران.
اما با در نظر گرفتن فرض برقراری دوباره روابط سیاسی و اقتصادی ایران و فرانسه در دوره کنونی، خودروسازی کشور چه نفعی از این ماجرا خواهد برد؟ برای پاسخ به این پرسش می‌توان چهار احتمال شامل «شکل‌گیری قرارداد‌های پایدار»، «بازگشت فرانسوی‌ها به خودروسازی و عقب راندن چینی‌ها»، «حضور متفاوت و مستقل فرانسوی‌ها در ایران» و «تشکیل قطب فرانسوی در خودروسازی کشور» را مورد بررسی قرار داد.

در این بین، شکل‌گیری قرارداد‌های پایدار می‌تواند کمک بزرگی به توسعه خودروسازی کشور کند. در گذشته معمولا قرارداد‌های خودرویی با اتهاماتی مانند برد-برد نبودن، به تاراج رفتن بازار و دستاورد نداشتن، مورد حمله اصولگرا‌ها قرار می‌گرفت و گاهی اجازه نمی‌دادند کار‌ها پیش برود (مانند ماجرای قرارداد ال-۹۰ و حضور مستقل رنو در ایران). اما حال کار دست خود آنهاست و اگر فرض بگیریم ارتباط ایران با دنیا برای سال‌های طولانی در بستری عادی قرار گیرد و دچار تنش نشود، خودروسازی کشور این فرصت را خواهد داشت تا به واسطه مشارکت‌های خارجی قوی، مسیر توسعه را زودتر طی کند. طبعا وقتی خارجی‌ها نیز به این نتیجه برسند که ایران به دنبال ارتباط پایدار و کم تنش با دنیا است، امنیت بیشتری بابت سرمایه‌گذاری در کشور احساس خواهند کرد و این موضوع می‌تواند به افزایش همکاری‌های خارجی در صنعت خودرو منجر شود. هرچند با شکل‌گیری چنین فضایی، خودروسازی ایران می‌تواند میزبان بسیاری از شرکت‌های معتبر جهان باشد، اما به نظر می‌رسد فرانسوی‌ها با توجه به زیرساخت‌هایی که از قبل در صنعت خودرو کشور ایجاد کرده‌اند، بیشترین شانس را خواهند داشت. بازگشت فرانسوی‌ها (و در ادامه، احتمال حضور دیگر خودروسازان دنیا در ایران) می‌تواند سبب عقب راندن چینی‌ها شود. گفته می‌شود در سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین، خودروسازی نقش پررنگی دارد و این در حالی است که با حضور خودروسازان معتبر دنیا به ویژه فرانسوی‌ها در کشور، چینی‌ها شانسی برای تبدیل شدن به شریک شماره یک یک صنعت خودرو ایران نخواهند داشت. البته تردیدی نیست که همکاری خودرویی با چین مزایایی هم به دنبال دارد، زیرا چینی‌ها در سایه مشارکت‌های خارجی، به پیشرفت‌های بزرگی در خودروسازی دست یافته‌اند. با این حال اینکه چین به شریک نخست صنعت خودروی کشور تبدیل شود، چندان مورد پذیرش افکار عمومی نیست، ضمن آنکه طی کردن مسیر توسعه با دیگر خودروسازان دنیا، سریع‌تر خواهد بود.

اما اتفاق دیگری که می‌توان در سایه ازسرگیری ارتباط اقتصادی ایران و دیگر کشور‌ها به ویژه فرانسه، متصور شد، حضور متفاوت و مستقل فرانسوی‌ها در صنعت خودرو است. با توجه به موقعیت جغرافیایی استراتژیک ایران از یکسو و بازار نسبتا بکر آن از سوی دیگر، خودروسازان خارجی بدشان نمی‌آید به صورت مستقل در کشور فعالیت کنند. این پروژه را رنو در دوران برجام پیگیری کرد، اما مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌های داخلی مانع آن شد. حالا در سایه این فرض که ایران می‌خواهد به آغوش جامعه جهانی بازگردد و آن را حداقل به این زودی‌ها رها نکند، می‌توان امنیت بیشتری را برای سرمایه‌گذاری خارجی متصور شد. در واقع خودروسازان خارجی وقتی احساس کنند می‌توانند حضوری پایدار و به دور از تنش‌های سیاسی در ایران داشته و سرمایه شان در امان باشد، بیش از پیش برای حضور مستقل انگیزه خواهند داشت.

در نهایت اینکه حضور خودروسازان فرانسوی در ایران به صورت مستقل، عملا به تشکیل قطب سوم در صنعت خودرو کشور منجر خواهد شد. در مشارکت‌های قبلی خودروسازی ایران همواره پای یکی از شرکت‌های داخلی در میان بوده، اما در صورت حضور مستقل، فرانسوی‌ها می‌توانند قطبی جدید و بسیار قوی را در صنعت خودرو کشور تشکیل دهند و این‌گونه سطح رقابت بالا برود. وقتی خودروسازان فرانسوی به صورت مستقل در ایران حضور پیدا کنند، میان آن‌ها و شرکت‌های داخلی رقابت شکل خواهد گرفت، رقابتی که می‌تواند به توسعه کمی و کیفی ایران‌خودرو و سایپا (دو خودروساز اصلی کشور) بینجامد. در این شرایط، خودروسازی ایران در مسیر توسعه و پیشرفت قرار می‌گیرد و آن‌ها نیز از اتهام عدم انتقال تکنولوژی به صنعت خودروی کشور مبرا خواهند شد. این رویا‌های شیرین، اما همه در سایه تغییر رویکرد ایران در قبال جامعه جهانی تعبیر خواهند شد. آیا این تغییر بزرگ رخ خواهد داد؟ باید منتظر ماند و دید.

/گسترش برچسب ها: خودروسازان فرانسوی ، دوران تحریم ، ایران لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000Ouu

منبع: بازار نیوز

کلیدواژه: خودروسازان فرانسوی دوران تحریم ایران قرارداد های خودرویی خودروسازان فرانسوی خودروسازی ایران خودروسازی کشور ارتباط با دنیا فرانسوی ها صنعت خودرو تغییر رویکرد احیای برجام قرارداد ها لغو تحریم متصور شد شکل گیری چینی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۸۵۵۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شکست تلاش‌ آمریکا برای گسترش نفوذ در آفریقا

افسر اطلاعاتی بازنشسته سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) درخواست اخیر دولت‌های چاد و نیجر برای خروج نیروهای عملیات ویژه آمریکایی از خاک این کشورها را یک شکست دیگر برای سیاست گسترش نفوذ آمریکا در قاره آفریقا می‌داند.

به گزارش مشرق، رسانه‌ها اخیرا گزارش دادند نیروهای عملیات ویژه آمریکایی بعد از آنکه مقام‌های چاد حضور نظامیان آمریکایی در این کشور را غیرقانونی خواندند قرار است در روزهای آینده خاک این کشور آفریقایی را ترک کنند. این اتفاق بعد از آن می‌افتند که سربازان آمریکایی که در نیجر حضور داشتند نیز مجبور به خروج از این کشور شدند.

به نوشته خبرگزاری «اسپوتنیک»، از مجموع ۷۵ نیروی ویژه ارتش آمریکا که در شهر «انجامنا»، پایتخت چاد حضور داشتند، قرار است ده‌ها سرباز پیش از فرا رسیدن موعد انتخابات ریاست جمهوری این کشور در ششم مه، خاک آنجا را ترک کنند.

رهبران چاد در ماه آوریل نامه‌ای را برای وابسته نظامی آمریکا در این کشور فرستاده و به او اطلاع دادند انجامنا به توافقش با واشنگتن که اجازه به حضور این نظامیان در چاد می‌داد موسوم به توافق وضعیت نیروها پایان می‌دهد. هنوز تعداد دقیق سربازان آمریکایی حاضر در این کشور آفریقایی مشخص نیست اما مقام‌های آمریکایی تاکید می‌کنند این تعداد بیشتر از ۱۰۰ سرباز نیست. به گزارش مطبوعات آمریکا، پنتاگون همچنان امیدوار به مذاکرات بر سر توافق جدیدی با دولت چاد و بازگرداندن سربازانش به این کشور بعد از انتخابات ششم مه است.

لری جانسون، مامور کهنه‌کار سابق سازمان سیا معتقد است ارتش آمریکا در صورت خروج از چاد دیگر هرگز به آنجا باز نخواهد گشت.

لری جانسون که مقام وزارت امور خارجه آمریکا نیز بوده در واکنش به برنامه خروج نظامیان آمریکایی از نیجر و چاد گفت: «آسان‌ترین شکلی که می‌توان این مساله را بیان کرد این است که این روند دارد شکست می‌خورد.»

او ادامه داد: «ارتش آمریکا در هر دوی این کشورها پایگاه‌هایی نظامی دارد که برای تعقیب عوامل القاعده و تلاش برای از بین بردن آنها طراحی شده‌اند. اما به وضوح دولت‌های محلی دارند اجرای این سیاست از سوی آمریکا را رد می‌کنند. این واقعا یک رسوایی برای آمریکا از این نظر که کلیت نفوذش را از دست می‌دهد محسوب می‌شود و من فکر می‌کنم روسیه قرار است جای آن را بگیرد.»

کشور چاد از ۱۹۰۰ تا ۱۹۶۰ میلادی تحت حاکمیت استعمارگر فرانسوی‌ها قرار داشت. بعد از آنکه این کشور آفریقایی استقلال یافت فرانسوی‌ها باز هم در چند مقطع در دهه‌های ۱۹۶۰، ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ به بهانه حفاظت از دولت‌های حاکم در چاد سربازانشان را به این منطقه اعزام کردند. نیروهای فرانسوی در فاصله سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۱۴ یک حضور دائم را در چارچوب «عملیات قرقی» در این کشور آفریقایی حفظ کردند. بهانه اجرای این عملیات نیز حفاظت کردن از چاد در مقابل شبه‌نظامیان و نیروهای لیبیایی اعلام شد. بعد از سال ۲۰۱۴ فرانسه عملیات موسوم به «عملیات برخان» را جایگزین آن کرد. هر چند پاریس این عملیات را یک عملیات ضد تروریسم گسترده در منطقه ساحل در آفریقا خواند اما اکثر دولت‌های این منطقه آن را به عنوان تلاشی شکست خورده محکوم کردند.

روزنامه واشنگتن پست در ماه مه ۲۰۱۴ گزارش کرد آمریکا حدود ۸۰ سرباز را عازم چاد کرده تا از عملیات هواپیماهای شناسایی، اطلاعاتی و نظارتی برای ماموریت یافتن گروهی از دختران دانش‌آموز نیجریه‌ای ربوده شده توسط تروریست‌ها در شمال نیجریه حمایت کنند. کاخ سفید پس از آن اعلام کرده بود این نیروها «تا زمانی که دیگر نیازی به کمک آنها به حل‌وفصل این پرونده آدم‌ربایی نباشد» در چاد باقی خواهند ماند. پایگاه تام‌دیسپاچ در سال ۲۰۱۴ گزارش کرد که تحقیقات این پایگاه مشخص کرده آمریکا به شکلی بی‌سروصدا بعد از آنکه بمباران‌های ناتو، لیبی را به عصر حجر بازگرداند، مناطق نزدیک به آن را بی‌ثبات کرد و باعث جهش خشونت افراطگران و شبه‌نظامیان شد، حضور نظامی خود در چاد را افزایش داده است.

بعد از شکست عملیات برخان که هدفش قرار بود شکست دادن تروریست‌ها باشد کشورهای مالی، نیجر و بورکینافاسو به شکل پی در پی خواستار خروج سربازان فرانسوی از خاک این کشورها شدند. سربازان فرانسوی در بازه زمانی فوریه ۲۰۲۲ تا مارس ۲۰۲۳ خاک این سه کشور آفریقایی را ترک کردند و در این میان حدود ۱۰۰۰ سرباز فرانسوی به چاد منتقل شدند و تا همین امروز نیز در آنجا باقی مانده‌اند.

در این میان واشنگتن پست معتقد است ژنرال محمد ادریس دبی اتنو که از ۲۰۲۱ رهبر چاد بوده به زودی بعد از تکمیل خروج سربازان آمریکایی از خاک کشورش، سربازان فرانسوی را نیز وادار به خروج از چاد می‌کند. این روزنامه آمریکایی متذکر شد چاد به همراه مالی، نیجر و بورکینافاسو برای حل مسائل اقتصادی و امنیتی خود در حال گرایش به روسیه هستند.

چاد از مدتی پیش مشغول تقویت کردن روابطش با روسیه بوده است. مهمت ادریس دبی اتنو در ماه ژانویه سفری رسمی به روسیه داشت و در ماه ژوئیه گذشته نیز وزیر امور خارجه چاد در اجلاس روسیه-آفریقا در سن پترزبورگ شرکت کرد.

جانسون خاطرنشان کرد: «این روسیه نیست که سابقه به بردگی کشیدن سیاهپوستان آفریقایی را داشته باشد. در درجه دوم نیز روسیه هیچ روابط نزدیکی با امپراتوری‌های استعمارگر نداشته است. این فرانسوی‌ها، انگلیسی‌ها، آلمانی‌ها، هلندی‌ها و بلژیکی‌ها هستند که سابقه طولانی در به استثمار کشیدن آفریقا و مردم و منابعش داشته‌اند. بنابر این من صراحتا فکر می‌کنم هم روسیه و هم چین به عنوان واسطه‌هایی صادق دست‌کم خیلی صادق‌تر از آمریکا، توسط کشورهای منطقه در نظر گرفته می‌شوند.

این تحلیلگر سابق سازمان سیا نتیجه‌گیری کرد: «این اتفاقات را می‌توانیم بخشی از فروپاشی به اصطلاح نظم بین‌المللی قانون محور تحت رهبری آمریکا بخوانیم. تلاش‌های آمریکا برای سلطه یافتن بر جهان دارند خنثی می‌شوند. این تلاش‌ها به نوک قله خود رسیدند و حالا دارند از سراشیبی سقوط می‌کنند. بنابراین من هم فکر می‌کنم این یک نشانه دیگر از این است که سیاست‌های آمریکا دارند به بیراهه می‌روند.»