سیاست خارجی کشور نمیتواند زیر و رو شود
تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۰۹۴۹۸
روزنامه اعتماد ۲۳ مرداد، یادداشتی به قلم ابراهیم رحیمپور فعال سیاسی منتشر کرده است در این یادداشت می خوانیم: نتایج، دستاوردها، آثار و رویکردهای سیاست خارجی دولت یازده و دوازده که هفته گذشته به دولت سیزدهم تحویل شد، مانند یک تیم دوی امدادی است که چوب را تحویل دولت بعدی میدهد، قاعدتا دولت بعد نمیتواند پیست دوومیدانی را برگردد و از طرف مخالف بدود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رویکرد اینچنینی، همچون رویکرد دونالد ترامپ، رییسجمهور پیشین امریکاست، هر آنچه پیش از او امضا کرده بودند، از جمله برجام را پاره کرد. وقتی ما رفتار دیگران را میبینیم و آن را تقبیح و مذمت میکنیم، خودمان باید حواسمان باشد که آنگونه رفتار نکنیم. به صورت اصولی سیاست خارجی در جمهوری اسلامی ایران، دراختیار مقام معظم رهبری است؛ این مسیری که ما با یک کاپیتان طی کردهایم و به اینجا رسیدهایم که البته احتمالا در اجرای آن ضعفها، نقایص و اشکالاتی هم بوده، مجریان ممکن است کمکاریهایی داشته یا طرف مقابل ممکن است خدعه و نیرنگی زده باشد که ما متوجه آن نشده باشیم، به هر تقدیر باید این ضعفها برطرف شود و مسیر ادامه پیدا کند.
تا به امروز، دولتی که بر کشور حاکم است، در کلام و بیان و شعار، مدعی نزدیکتر بودن به رهبری نظام هستند که انشاءالله هم همینطور خواهد بود، بنابراین سیاست خارجی که در دوره قبل با هدایت جامع ایشان دنبال شده، هر چند برخی جزییات و نکات موردنظر ایشان ممکن است سهوا مورد توجه برخی مجریان قرار نگرفته باشد، ولی چارچوب و اصلش که مورد تشکیک نیست. دولت سیزدهم نتیجه یک انقلاب نیست، اینگونه نیست که تصور کنیم شاه رفته است و ما باید تازه از نو بیاییم اصول سیاست نه شرقی، نه غربی را از نو بنیان کنیم. دنیا به سیاست خارجی جدید ما نگاه میکند و منتظر است ببیند که آیا همان چارچوب و همان اصول با سلایق و مجریان جدید دنبال میشود یا نه.
درنتیجه مهمترین اولویت کار دستگاه دیپلماسی کشور، درک این نکته است که سیاست خارجی کشور نمیتواند ۱۸۰ درجه بچرخد و نباید این اتفاق رخ دهد. از این جهت ما باید به تعهدات در خارج از کشور مقید باشیم. اگر طرف مقابل مقید به تعهداتش نیست، مشکل از طرف مقابل است، اما ما قاعدتا نباید شروعکننده نقض تعهد باشیم. در این چارچوب، به نظر من اولویتهای سیاست خارجی دولت سیزدهم به این شرح است:
۱- برجام
برجام بحث و اولویت اصلی سیاست خارجی ماست. تعویض و جایگزینی این توافق به یک موافقتنامه جدید، مطلوب طرف مقابل است، نه ما. بنابراین با حفظ چارچوبی که تاکنون ایجاد شده باید حقوق خودمان را که بر اثر تحریمهای غیرمشروع ایالات متحده امریکا از دست رفته برگردانیم. حتی اگر اسم این اولویت را نخواهیم برجام بگذاریم، اما واقعیت این است که اصل سیاست خارجی ما گروگان این قدرتهاست که متاسفانه این بلا را به سر مردم و مملکت ما آوردهاند. برای رسیدن به اهدافی که دولت جدید اعلام کرده است و کسب منابع برای پیشبرد مسائل اقتصادی داخلی، احیای برجام منهای مصوبه مجلس، باید توسط دولت جدید، کارگزاران جدید و تیم جدید انجام شود.
۲- دیپلماسی اقتصادی
سیاست خارجی قاعدتا باید اقتصادیتر شود. سیاست خارجی ما اقتصادی نیست؛ یعنی اقتصاد دراختیار کسانی است که سیاست خارجی دراختیارشان نیست. رقابتهایی که مجموعه اقتصادی ما با کشورهای خارجی میکنند، به ضرر کشور تمام میشود. در مرکز دستگاه سیاست خارجی باید این مساله رصد و مدیریت شود و اجازه ندهیم که کشورهای دیگر تعیینکننده خرید، فروش، صنعت و فناوری و همه چیزهای دیگری که در اقتصاد و تجارت برای ما مهم است، باشند. توجه متمرکز به سیاست خارجی اقتصادی و گذاشتن وقت کافی برای این موضوع از سوی رییسجمهور، معاون اول، وزیر خارجه و وزرای دیگر برای هماهنگی دستگاه اقتصاد، تجارت و فناوری با دیپلماسی باید اولویت دیگر ما باشد.
۳- همسایگان
با توجه به واپسین سمتی که در وزارت امورخارجه دراختیار داشتم، بیشتر مسائل مرتبط با همسایگان به من مربوط میشد. من از همان دوران که برجام توفیق یافت، انتقاد جدی و عیان داشتم که باید وقت و انرژی بیشتری برای همسایگانمان بگذاریم. این بهانههایی که متاسفانه در ساختار تجارت خارجی و اقتصادی ما که معمولا هم متاسفانه ساختار سالمی نبود، اولویتهای دیگری داشتند که باعث میشد همسایگان منافع کافی از همکاری با ما نبرند. بخش صنعت و تجارت ما اولویتهای دیگری دارند که گاهی حتی برخی از این اولویتها از دوران قبل از انقلاب به ارث رسیده است که در صنعت، معدن، تجارت و کشاورزی از کجا بخریم و به کجا بفروشیم. به گمان من تمرکز تجارت کشور باید به سمت ۱۵ کشور همسایه، بهرغم اینکه با برخی از آنها مشکلاتی داریم، برگردد. حتی اگر ما در این مراودات به لحاظ اقتصادی کمتر سود کنیم، یعنی اینکه گرانتر بخریم و ارزانتر بفروشیم، فواید آن در بلندمدت حتما به نفع ما خواهد بود. در بخش زیرساختاری هم که باید با کشورهای همسایه داشته باشیم، قوی عمل نکردهایم و به کار جدیتر نیاز داریم تا ما و همسایگان به یکدیگر وابستگی پیدا کنیم و به هم پیوسته شویم تا جایی که بازار ما و بازار آنها، منتظر و پذیرای کالا و اجناس یکدیگر باشند. همین زیرساختار اقتصادی، از لحاظ امنیتی، سیاسی، فرهنگی و دیپلماتیک کمک بسیار بیشائبهای به ما میکند.
۴- آب
موضوع آب یکی از اولویتهای جدی کشور در بلندمدت است. ما با برخی کشورهای همسایهمان در مورد آب مسائل حل نشدهای داریم که باید مورد عنایت ویژه دستگاه سیاست خارجی دولت سیزدهم قرار بگیرد. با توجه به اولویت قبلی که گفتم باید اقتصاد ما با همسایگانمان در همتنیده و درگیر شود، در دل همان است که میتوان برخی نیازهای طرفین را به تدریج برطرف کرد. به اعتقاد من دیپلماسی آب نیاز به زمان دارد و به شدت وابسته به اولویت سوم است. همین روزها ما با مشکلاتی مشابه بیآبی و بیبرقی در کشور دست و پنجه نرم میکنیم. به گمان من باید در منطقه ما یک شبکه مشترک زیرساختی با ۱۵ کشور همسایه ایران ایجاد شود، حالا اگر ۱۵ کشور هم به خاطر فاصله جغرافیایی در این شبکه نباشند، دستکم ۱۰ کشور همسایه ما میتوانند یک شبکه مشترک داشته باشند که برق و آبمان به هم پیوند داشته باشد.
۵- کرسیهای مجامع بینالمللی
نفس حضور ما در مجامع بینالمللی حتما مفید فایده است. بهرغم اینکه ما در بازیها، شاید به دلیل انزوایی که برخی قدرتها به ما تحمیل کردهاند، ممکن است گاه آرای موثری نداشته باشیم، ولی حتما تخصص کافی داریم، دیپلماتهای کارکشتهای داریم که میتوانند از همین میزان ظرفیت موجود هم استفاده موثر بکنند و در مجامع، سازمانها و نهادهای بینالمللی اثرگذار باشند.
۶- دیپلماسی فراگیر
واقعیت این است که دیپلماسی ما نه با ۵ یا ۶ کشور در قالب برجام و نه با ۱۵ کشور در قالب همکاری با همسایگان به تنهایی معنا نمیدهد. همه اهداف ما نمیتواند فقط با تکیه به معدودی از کشورهای جهان تامین شود. دویست و چند کشور در جهان هست، هر کدام از این کشورها بخشی از پازلهایی هستند که این قطعات در کنار هم معنا پیدا میکنند. قدرتها معمولا سعی میکنند که بیش از ۱۰۰ کشور همکار و دوست داشته باشند، قدرتهای جهانی که معمولا با بیش از ۱۵۰ کشور رابطه دارند. رابطه صرفا به معانی سفارت داشتن نیست، رابطه شامل رفت و آمد و مذاکره و نشست و گفتوگو است. نباید فکر کنیم که اگر با پنج کشور رابطهمان خوب باشد یا اگر صریحتر بگویم نباید تصور کنیم اگر با چین و روسیه قرارداد ببندیم، بقیه مسائل بینالمللی ما حل و فصل است. اگر سیاست خارجی کشور به اندازه کافی فراگیر نباشد و با دولتهای متعدد جهان در ارتباط و تعامل دایم نباشد، همان دو قدرت هم متوجه میشوند که شما در حال تبدیل شدن به وابسته آنها هستید و خودتان به تنهایی قادر به کشیدن گلیمتان از آب دیپلماسی بینالمللی نیستید.
منبع: روزنامه اعتماد برچسبها برجام روسیه وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکامنبع: ایرنا
کلیدواژه: برجام روسیه وزارت امور خارجه برجام روسیه وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا دولت سیزدهم سیاست خارجی بین المللی طرف مقابل اولویت ها ۱۵ کشور کشور هم قدرت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۰۹۴۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بورل: چند کشور اروپایی تا ماه مه کشور فلسطین را به رسمیت میشناسند
به گزارش قدس آنلاین، «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که در ریاض به سر میبرد، اعلام کرد: تنها راهحل مناقشه اسرائیل و فلسطین، تقسیم زمین است.
به نقل از یورونیوز، رئیس دیپلماسی اروپا در جریان نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض با همتای سعودی خود دیدار کرد.
در این دیدار، فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان گفت: حتی اگر آتشبس در غزه حاصل شود، ما همچنان باید با پیامدهای درگیری نهتنها در غزه بلکه در کرانه باختری رود اردن، فراتر از آن، در منطقه خود مواجه شویم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت: انتظار میرود چندین کشور اروپایی تا پایان ماه مه آینده کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.
بورل اظهار کرد: به من گفتند که جغرافیا دیگر مهم نیست. در اوکراین، جنگ برای سرزمین است و اینجا در غزه و فلسطین، جنگ برای سرزمین است، دو طرف برای یک سرزمین میجنگند و تنها راهحل این است که آن را به اشتراک بگذارند.
منبع: خبرگزاری ایسنا