ضرورت شکستن حلقه بسته تصمیمسازان سیاست خارجی
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۲۲۸۴۲
حسن بهشتیپور؛ نخستین و بزرگترین معضل سیاست خارجی کشور این است که نظرات و ورودی کارشناسان در خصوص مسائل مورد توجه قرار نمیگیرد و تدوین سیاستها و سیاستگذاری حوزه دیپلماسی و سیاست خارجی در محیطهای بستهای صورت میگیرد که تصمیمگیران آن به دولت و حاکمیت نزدیک هستند و هیچکس دیگری در آن مشارکت ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به نظر من ریشه خیلی از مشکلات ما در حوزه سیاست خارجی این است که از نگاههای کارشناسان داخل و خارج از کشور که دلسوزانه شرایط بینالملل را ارزیابی میکنند، جایگاه ایران را در شرایط بینالمللی میبینند و متناسب با این جایگاه نظر و پیشنهاد میدهند. این پیشنهاد بسیار کم مورد توجه قرار میگیرد یا اساسا به آنها بیتوجهی میشود. به اعتقاد من باید ساز و کاری مناسب برای دریافت، جمعبندی و نتیجهگیری از نظرات کارشناسی و تخصصی در سیاست خارجی کشور ایجاد شود.
تصمیمسازی و سیاستگذاری در محیطهای بسته، معضلی است که هر دولتی ممکن است به آن گرفتار شود، چرا که معمولا دولتمردان علاقهمند هستند بر اساس ورودی افراد معتمد و نزدیکان خودشان تصمیمسازی کنند. مساله دیگری که وجود دارد این است که ما در ایران جهان را آنگونه که خودمان دلمان میخواهد تعریف میکنیم و قصد داریم جهانی را که در عالم واقع است بدون اینکه توانایی و ابزارهای لازم را در اختیار داشته باشیم، به جهان خیالی خودمان تبدیل کنیم.
گاهی ما هنجارهای بینالمللی را نمیپذیریم و میخواهیم آن را متناسب با آنچه خودمان فکر میکنیم، تغییر دهیم. اما اگر سیاستگذاران ما به نظرات کارشناسان و متخصصان توجه کنند، نخست درکی واقعبینانهتر از جهان و معادلات قدرت و وضعیت فعلی جهان پیدا میکنند و دوم اینکه جایگاه خودمان را در این جهان میشناسیم و نهایتا برنامهریزی میکنیم که این جایگاه ارتقا پیدا کند.
اما وقتی در ذهن ما اینگونه حک شده باشد که بالاترین جایگاه را داریم، در حالی که در عالم واقع اینطور نیست، در نتیجه برای ارتقای جایگاهمان تلاش کافی نمیکنیم و انتظار داریم تمام دنیا خودش را با ما هماهنگ کند. در نتیجه مهمترین اولویت دستگاه سیاست خارجی دولت جدید باید نگاه به نظرات کارشناسی و شکستن دور بسته محفل کارشناسی باشد که همیشه برای سیاستگذاری به آن رجوع میشود.
تعیین تکلیف برجام: فوریترین مساله پیش روی کشور، موضوع برجام است. این سیاست نه مذاکره، نه صلح، نه جنگ و نه هیچ چیز دیگر، به زیان مردم ایران است و ما هزینه زیادی را میپردازیم و ادامه این سیاست کمکی به بهبود شرایط کشور نمیکند.
باید برجام را تعیین تکلیف کنیم، یا کلا این توافق را کنار بگذاریم که به نظر من تصمیمی بعید است یا اینکه اگر قرار است برجام را اجرا کنیم، مذاکرات را سریعتر به نتیجه برسانیم، چرا که بلاتکلیفی موجود به ضرر مردم ایران است.
بهبود رابطه با همسایهها به ویژه عربستان سعودی: حل مشکلات ما با عربستان سعودی کمک زیادی به حل مشکلات منطقه میکند. این تلاش باعث میشود بتوانیم نقش بهتری در منطقه بازی کنیم، به گونهای که به نفع ثبات و امنیت بیشتر در منطقه باشد و خودمان هم از این امنیت و ثبات منفعت بریم. بخش عمدهای از مشکلات با دیگر کشورهای منطقه نیز در پی حل مشکلات با عربستان سعودی قابل حلوفصل هستند.
خروج از فهرست کشورهای ناامن FATF: باید این باور ایجاد شود که FATF یک ابزار است نه یک سازمان استعماری یا تشکیلات مخوفی که برخی در کشور از آن تصویر کردهاند. افایتیاف یک گروه اقدام مالی بینالمللی است که مقرراتی را برای نظام پولی بینالمللی تدوین میکند.
ما چه بخواهیم چه نخواهیم مجبور هستیم با این نظام پولی بینالمللی کار کنیم. ما اگر با این نظام پولی کار نکنیم، مجبوریم ارتباطات متعارف بانکی، اعتباری و مالی را دور بزنیم و هزینههای زیادی بدهیم و شاید برای پرداخت هر ۱۰۰ دلار مجبور به پرداخت ۲۰ دلار هزینه اضافه شویم.
تعیین تکلیف رژیم حقوقی دریای خزر: مسائل مرتبط با دریای خزر در شمال بزرگترین دریاچه جهان، حل شده و در جنوب است که هنوز با ترکمنستان و جمهوری آذربایجان حل نشده مانده است.
باید مذاکراتی میان ایران و جمهوری آذربایجان و ایران و ترکمنستان شکل بگیرد تا حدود سرزمینی کشورها مشخص شود. چنین قراردادی بسیار برای ایران اهمیت دارد و لازم است که به نتیجه برسد. توسعه روابط با کشورهای آسیای میانه و قفقاز: همسایگان و کشورهای منطقه در شمال ایران، از جمله کشورهای مهمی هستند که ایران فرصتهای زیادی برای همکاری و تعامل با آنها دارد.
در طول سه دههای که از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی میگذرد، به میزان کافی به روابط با این کشورها توجه نشده و فرصتهای زیادی از دست رفته است. به نظر من موضوع توجه به کشورهای آسیای میانه و قفقاز نیز باید در اولویت دستگاه سیاست خارجی کشور قرار گیرد.
منبع: روزنامه اعتماد
منبع: فرارو
کلیدواژه: حسن بهشتی پور سیاست خارجی ابراهیم رئیسی برجام اف ای تی اف سیاست خارجی بین المللی کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۲۲۸۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ایران دیگر ظرفیت پذیرش اتباع افغانستانی جدید را ندارد
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت در آیین سوگواری مهاجران افغانستانی مقیم مشهد به مناسبت سالروز شهادت امام جعفرصادق (ع) در حسینیه هراتیهای گفت: ایران دیگر ظرفیت پذیرش اتباع جدید را ندارد، قبلا فردی به عنوان پناهنده و در شرایط خاص به ایران میآمد، اما این که امروز هرکسی غیرقانونی از مرزها عبور کند و بیاید ایران، قابل قبول نیست.
اصغر بلوکیان افزود: ورود انبوه اتباع غیرمجاز افغانستانی به ایران تبعاتی برای سایر اتباع مجاز دارد و طبیعی است حجم خدمات برای اتباع قانونی مقیم ایران کاهش پیدا خواهد کرد.
وی گفت: کمبود فضای آموزشی برای اتباع مجاز یکی از مشکلاتی است که در پی ورود اتباع غیرقانونی به ایران ایجاد میشود، چون تعداد اتباع مجاز و ظرفیت مدرسهها برای این اتباع، محدود و از پیش تعیین شده است و حضور اتباع جدید خدمت رسانی برای این افراد را با مشکل مواجه میکند.
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت با اشاره به ارائه خدمات درمانی به اتباع خارجی مقیم ایران افزود: تقریبا هفتهای ۳۰۰ پرونده از استانها برای دریافت مجوز ارائه خدمات به بیماریهای خاص اتباع خارجی به سازمان ملی مهاجرت ارسال میشود، اما وقتی انبوه اتباع غیرمجاز وارد ایران شوند نمیتوانیم این گونه خدمات خاص را به همه اتباع بدهیم و این موضوع برای اشتغال، دانشگاه، بیمه و سایر موارد نیز صدق میکند.
بلوکیان با بیان اینکه حاکمیت کنونی افغانستان باید زمینههای امنیتی و معیشتی بازگشت مهاجران مقیم این کشور در ایران را فراهم کند گفت: این طور نمیشود که حاکمیت افغانستان خودش را از مسوولیت مهاجران و مردم این کشور سبک دوش کند و تازه گاهی اوقات پارازیت هم بدهد بلکه باید زمینه بازگشت همه اتباع افغانستانی را نیز فراهم کند.
وی گفت: ظرفیتهای علمی، اقتصادی و سرمایه گذاری افغانستان باید به کشورشان بازگردند و حاکمیت کنونی افغانستان باید از این افراد برای آبادانی کشورش استفاده کند، چرا افغانستان باید همین طور خرابه و بدون فناوری بماند و بقیه کشورها پیشرفت کنند؟
مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی سازمان ملی مهاجرت افزود: جامعه افغانستان در همه حوزهها نخبه دارد، چرا فرزند مسلمان و نخبه افغانستانی تلاش کند خود را به اروپا، کانادا و استرالیا برساند و جایی و برای کسانی کار کند که آنها عامل ایجاد مشکلات در افغانستان هستند، حتی گاهی سفارتخانههای خارجی و برخی در پوشش سازمانهای مردم نهاد برای جذب نخبههای افغانستانی در دیگر کشورها فراخوان میدهند.