مسجد برسیان، تاریخ زنده تمدن ایرانی اسلامی
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۶۶۰۹۸
به گزارش خبرنگار مهر، شرق اصفهان، آنجا که زندهرود از پلهای پرطمطراق میگذرد و به «شهرستان» میرسد، آغاز میشود. این چند کیلومترِ پایانیِ رود زندگیبخشِ که این روزها مُرده، خود سرآغاز ورود به دنیایی اسرارآمیز است. دنیایی که ریشه در خاک دارد و تمدن خاصش به قرنها قبل باز میگردد، روزهایی که خِشت و گِل محافظ جان انسانها بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
داستان شرق پیچیده و عجیب است و تمدن اصفهان هم از همان سو سرچشمه میگیرد، تمدنی که پیش از اسلام از «جی» تا «گاوخونی» آغاز، در قرنهای ابتدایی اسلامی به «جوباره» رسید و در نهایت در دوران صفویه و در «جلفا» و «نقشجهان» باشکوهترین در زمان خود شد.
در این راه طولانی که آفتاب سخت همواره در کمین مسافرانش است، آثاری از این تمدن بر جای مانده که یکی از آنها در ۴۰ کیلومتری شرق شهر اصفهان و در زمینی که برسیان خوانده میشود و روزگاری «پارسیان» و روزگاری دیگر «بیستون» بوده، جا خوش کرده. محلی که پیدایش و ساخت و ساز در آن به دوران پیش از اسلام باز میگردد، به گواه تاریخدانان روزگاری یکی از مراکز دینی زرتشتیان بوده است.
اما با ورود اسلام به خاک ایران و تغییر دین و مذهب مردم این بخش از فلات ایران، آتشکدهها جای خود را به مساجد دادند و تمدن ایرانی با آموزههای اسلامی ترکیب شد. در سالهای ابتدایی آشنایی ایرانیان با اسلام مساجد مختلفی در این سرزمین ساخته شد، از مسجد فهرج گرفته تا مسجد جامع زواره و مسجد جامع عتیق اصفهان.
یکی از مساجد مهم که در سدههای ابتدایی هجری قمری ساخته شد، مسجد برسیان است، مسجدی که زمان ساخت مناره آن را در حدود سال ۴۹۵ هجری قمری تخمین میزنند و بنای کنونی مسجد را متعلق به سده پنجم قمری میدانند و به عقیده بسیاری در روزگاری آتشکدهای برای عبارت زرتشتیان بوده است. بنای ابتدایی مسجد برگرفته از معماری ساسانی و با چهارطاقی و گنبدخانه ساخته شده که در نوع خود جز اولینها است.
البته تاریخ دست نرم خود را بر روی این مسجد کشیده در هر دورهای سبک و سیاق آن را تغییر داده و چیزی به معماری مسجد و مناره برسیان اضافه کرده است. بنایی که در حال حاضر به عنوان مسجد برسیان وجود دارد مربوط به عصر سلجوقی و دورانی است که آجر نقش اساسی در تزئین و ساخت مساجد داشته و خشت و گل به حاشیه رانده شدند.
از طرفی مناره ستونی مدور این مسجد که تاریخی بس دیرینهتر از بنای اصلی دارد، بدون سکو یا پایه صرفاً با آجر و ملات گچ ساخته شده و قطر آن در سطح زمین ۷۵ متر و ارتفاع آن ۵۵ متر بوده که از طریق پلکان مدور امکان صعود از آن و رسیدن به منظره بینظیر گندمزارهای شرق وجود دارد.
اگرچه برخی معماران و مورخان مناره و مسجد برسیان را یکی از بهترین نمونههای «آجرچینی» در عصر سلجوقیان میدانند، اما این تنها سلاجقه نبودند که در تکمیل این شاهکار نقش داشتند. در عصر صفوی نیز برسیان محلی مهم و پررونق بوده که به دلیل نزدیکی و آب و هوای خوب، تبدیل به تفرجگاهی برای درباریان پایتختنشین در اصفهان شد.
برخی از کاشیکاریهایی که بسیار محدود در مسجد دیده میشود، برای عصر صفویان است. همچنین معماران صفوی صحنی نیز به این مسجد اضافه کردند تا مسجد برسیان بیش از پیش شکل و شمایل مسجدی که امروز تصور میشود را داشته باشد.
تمامی این ویژگیهای باعث شده تا برسیان به یکی از منابع پژوهشی بین اساتید تاریخ و معماری تبدیل شود و روایتگر سبک معماری بناهای مذهبی در دورههای مختلف ایران پیش از اسلام و ایران در دوران اسلامی باشد. این ویژگی منحصربهفرد در کنار اهمیت این بنا برای مردم محلی، تلاشها را برای حفظ و نگهداری آن بالا برده و هیئت امنا مسجد همواره بر حفظ و نگهداری آن تاکید دارند.
کد خبر 5283351منبع: مهر
کلیدواژه: مسجد تمدن اسلامی بناهای تاریخی محرم 1400 ویروس کرونا ماه محرم مراسم عزاداری عاشورا عکس استانها واکسن کرونا آمار کرونا شیوع کرونا محدودیت های کرونایی تاسوعا و عاشورا بوشهر نماز ظهر عاشورا تاسوعای حسینی مسجد برسیان ساخته شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۶۶۰۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عمرهگزاران ایرانی احرام پوشیدند
به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، زائران عمره گزار ایرانی بعد از پنج روز اقامت در مدینه منوره و زیارت مرقد رسول الله (ص)، ائمه بقیع و شهدای احد شب گذشته در مسجد شجره حاضر شده و لباس احرام بر تن کردند.
زائران کاروان کرمانشاه در مسجد شجره یکی از میقاتهای هفتگانه به نیت عمره از لباس دنیوی خارج شدند و لباس بندگی و پاکیزگی احرام را به تن کردند.
عمره گذاران در حالی به سوی کعبه راهی شدند که با گفتن تلبیه، لبیک اللهم لبیک، در فضایی معنوی و روحانی رهسپار مکه مکرمه شدند.
گفتنی است یک کاروان از زائران استان کردستان نیز پیشتر راهی مکه مکرمه شد و این دو کاروان اولین کاروانهای زائران ایرانی بعد از تعطیلی ۹ ساله عمره بودند.
مسجد شجره که مسجد ذوالحلیفه نیز نامیده میشود، از مساجد تاریخی منطقه مدینه است که در هشت کیلومتری جنوب غربی مسجدالنبی و در مسیر مکه قرار دارد. این مسجد، میقات کسانی است که برای عمره تمتع و عمره مفرده از مدینه به مکه میروند.
انتهای پیام/