نقش مهم سرمایه‌های مردمی در توسعه صنایع بزرگ نفتی
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۷۲۱۴۲
یکی از دلایل مهم عدم رونق پروژه‌های بزرگ در ایران، عدم تأمین منابع مالی آنها است و علی‌رغم وظیفه دولت برای طراحی سازوکار‌های تأمین مالی پروژه‌های بزرگ این کار تاکنون به سرانجام نرسیده است. به گزارش پول نیوز، یکی از مشکلات اصلی عدم رونق پروژه‌های بزرگ در ایران، مسأله عدم تأمین منابع مالی آنها است. علی‌رغم اینکه این وظیفه دولت بود که سازوکار‌های تأمین مالی پروژه‌های بزرگ از سرمایه‌های مردمی و بازار سرمایه را طراحی و اجرا کنند، ولی در این سال‌ها از فرصت استفاده از سرمایه‌گذاری و مشارکت بخش خصوصی غفلت شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امروزه اتکای به منابع بانکی آفت اقتصاد کشور است و نقش مردم در سرمایه گذاری بسیار کمرنگ است. در اغلب کشور‌های کشور‌های توسعه‌یافته و یا در حال توسعه دنیا مانند ایالات متحده، فرانسه، هند، کره جنوبی و ژاپن با وضع قوانین مختلفی از جمله مالیات بر عایدی سرمایه، از بازدهی سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های غیر مولد مثل خرید خانه، طلا، ارز و … کاسته‌اند تا دیگر محل سرمایه‌گذاری کاذب و سوداگری نباشند و با طرح‌های تشویقی متنوع، جذابیت فعالیت‌های تولیدی و مولد را بیشتر کرده‌اند. برخلاف سیاست اغلب کشورها، در ایران به فعالیت‌های غیر مولد مالیاتی تعلق نمی‌گیرد و از طرفی در مقابل از همه فعالیت‌های اقتصادی مفید و مولد که منجر به رشد اقصادی می‌شود، انواع و اقسام مالیات‌ها اخذ می‌شود. این عوامل حجم بالایی از نقدینگی موجود در کشور را به سمت فعالیت‌های غیر مولد و بعضاً سوداگرانه روانه کرده‌است.
با توجه به حجم عظیم نقدینگی خلق شده در سال‌های اخیر و ضرورت توسعه ابرپروژه‌هایی که در مرحله تأمین مالی مانده‌اند، ایجاد سازوکاری برای وصل کردن سرمایه‌های مردمی به این پروژه‌ها اهمیت بالایی دارد. لازم به اشاره است اهمیت این مسأله تا جایی است که رهبری هم در دیدار سال گذشته خود با اشاره به این مسأله فرمودند: سرمایه‌گذاری‌های کلان را احیا کنید و از امکانات فراوان و نقدینگی بخش خصوصی استفاده کنید.
قانونی با هدف رفع موانع و جذابیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی
از جمله پروژه‌هایی که به دلیل مشکل تأمین منابع مالی در این سال‌ها پیش نرفته است پروژه‌های پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی بوده است. به همین دلیل با درنظر گرفتن شرایط ویژه کشور که با سه مسئله تحریم‌های همه‌جانبه، نقدینگی سرگردان و کمبود منابع دولتی برای پیشبرد پروژه‌های بزرگ پتروپالایشی در کشور درگیر است، کارشناسان اقتصادی طرح اعطای تنفس هزینه خوراک (عدم دریافت هزینه خوراک تحویلی به پتروپالایشگاه به‌صورت موقت) از سوی حاکمیت به بخش غیردولتی سازنده پتروپالایششگاه‌ها را به مجلس دهم ارائه کردند. این طرح نهایتاً در قالب قانون «حمایت از صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی» تیرماه ۱۳۹۸ در مجلس تصویب و آئین‌نامه اجرایی آن هم در دی ماه همان سال ابلاغ شد و وارد فاز اجرایی شد.
اما اجرای آن بدلیل تفسیر‌های متفاوت از قانون، در مرحله صدور مجوز تنفس خوراک از سوی صندوق توسعه ملی متوقف ماند. به همین دلیل مجلس یازدهم اقدام به اصلاح قانون کرد که این اصلاحیه اکنون ابلاغ شده و انتظار می‌رود دولت سیزدهم در اولین فرصت ایین نامه اجرایی قانون اصلاح شده را تدوین و تصویب کند تا فرایند احداث پتروپالایشگاه کلید بخورد.
طبق قانون تصویب شده، شرکت مجری طرح حداقل ۳۰ درصد از هزینه سرمایه‌گذاری لازم را مستقیماً تأمین می‌کند و می‌بایستی حداقل ۳۰ درصد از سهام طرح را از طریق عرضه سهام یا از طریق صندوق سرمایه‌گذاری پروژه در چهارچوب قوانین مربوط یا انتشار اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام، با واگذاری به مردم تأمین نماید. الزام به واگذاری حداقل ۳۰ درصد از پروژه به مردم، قدم مهمی در استفاده از سرمایه‌های غیر دولتی و حاکمیتی در پیشبرد طرح‌های بزرگ و زیرساختی است.
در ادامه ۵ بند از قانون «حمایت از صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی» که موجب رفع موانع و جذابیت سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی هستند بیان می‌شود:
۱- تنفس خوراک:مهمترین ایده این قانون، تنفس خوراک است که نوعی مشوق و تسهیلات غیرنقد است. تنفس خوراک یعنی پالایشگاه پس از بهره‌برداری هزینه خوراک نفت خام ورودی را پرداخت نمی‌کند، تا آنجایی که کل هزینه سرمایه‌گذاری آن پروژه به‌یکباره برگشت داده شود. سپس این مبلغ به‌صورت یک وام ۸ ساله با سود چهار درصد به صندوق توسعه ملی بازگشت داده می‌شود. طرح‌های پتروپالایشی توسعه‌ای یا بهینه‌سازی پالایشگاه‌های موجود که مجوز استفاده از شرایط قانون را دریافت کرده‌اند، مشمول استفاده از این تسهیلات هستند. تنفس خوراک موجب کاهش دوره بازگشت هزینه سرمایه گذاری شده در طول دوره ساخت از حدود ۱۰ سال به یک سال می‌شود. علاوه براین تنفس خوراک موجب بهبود بازده داخلی پروژه و ایجاد تضمین سرمایه‌گذاری به دلیل بازگشت سرمایه در همان سال اول است.
۲ - اقتصاد آزاد پتروپالایشگاه‌ها: اجازه صادرات فرآورده‌های پتروپالایشگاهی برای طرح‌های موضوع این قانون نیز از جمله مفاد مهم و نقاط قوت قانون است که برای اولین‌بار در کشور رخ داده‌است؛ چراکه همه پالایشگاه‌های فعلی کشور در فروش فرآورده‌های اصلی و برخی از فرآورده‌های ویژه به وزارت نفت وابسته هستند. این ماده از قانون با توجه به تأثیری که در ارزآوری واحد‌های پتروپالایشی دارد، موجب جذابیت برای سرمایه‌گذاران می‌شود.
۳- تبدیل محصولات سنگین: یکی از دلایل حاشیه سود پایین پالایشگاه‌های داخلی حجم بالای تولید فرآورده‌های سنگین در آنهاست. به موجب این قانون تمام محصولات سنگین پالایشی که قیمت آنها کمتر از نفت خوراک باشد باید کمتر از ۷% وزنی کل فرآورده‌های تولیدی طرح باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاران طرح‌ها در پروژه‌ای سهیم هستند که با تبدیل محصولات انتهایی به فراورده‌های با ارزش افزوده بیشتر حاشیه سود بالاتری دارد.
۴- مکان‌یابی: یکی دیگر از الزامات قانونی شرط قرارگیری در نوار ساحلی ۲۰ کیلومتری جنوب کشور است. مزیت احداث پتروپالایشگاه در این مناطق دسترسی به منابع تأمین خوراک، بازار‌های صادراتی و همچنین آب صنعتی مورد نیاز است که هرکدام در کاهش هزینه‌های جانبی واحد پس از بهره‌برداری تاثیر دارند.
۵- امکان دریافت تنفس خوراک فاز به فاز: در صورتی که شرکت مجری طرح، پروژه را در فاز‌های مختلفی طراحی کرده باشد می‌تواند پس از تأیید وزارت نفت در مورد بهره‌برداری از هر فاز، تنفس خوراک متناسب با همان فاز را دریافت نماید. با توجه به اینکه بعضی از طرح‌های پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی مانند پالایشگاه ستاره خلیج فارس در چند فاز طراحی می‌شوند، اعطای تنفس خوراک مرحله‌ای به آنها اولاً موجب تمرکز سرمایه‌گذاران بر فاز‌های اولیه و سرعت احداث آنها برای دریافت سریع‌تر تنفس خوراک مرحله اول می‌شود و ثانیاً می‌تواند تأمین مالی فاز‌های آتی را تسهیل کند.
موارد اشاره شده عموماً مواردی هستند که از سوی قانونگذار به عنوان مانعی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ تلقی می‌شدند و به همین خاطر برای رفع آنها در قانون مذکور چاره‌ای اندیشیده شد. همچنین باید توجه کرد که مشارکت مردم در چنین طرح‌هایی با استفاده از ابزار‌های بازار سرمایه موجب عمق بخشی بازار و جلوگیری از حبابی شدن آن می‌شود. امید است که در دولت سیزدهم که موسوم به دولت مردمی است زمینه مشارکت حداکثری سرمایه‌های مردمی، از جمله استفاده از قانون مذکور و ظرفیت‌های آن فراهم شود؛ که گام اول در این مسیر، تصویب هر چه سریع‌تر آئین نامه قانون اصلاح شده است.
منبع: پول نیوز
کلیدواژه: رونق اقتصادی اقتصاد ایران سرمایه گذاری نفت سرمایه گذاری بخش خصوصی استفاده از سرمایه سرمایه های مردمی پروژه های بزرگ سرمایه گذاری تنفس خوراک تأمین مالی پروژه ها طرح ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.poolnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پول نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۷۲۱۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای ۱۶ پروژه شاخص در مجتمع گردشگری صفه/ برای توسعه صنعت نشاط و تفریح تلاش می‌کنیم
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمع‌های سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان شهرداری اصفهان گفت: امروز ۱۶ پروژه در قالب ۱۰۳ میلیارد تومان برای تولید حال خوب افتتاح می‌شود که طرح کوه نور صفحه با ۴۰ موضوع و ۱۰۰ نشان و در چهارهزار متر یکی از این پروژه‌ها است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سعید ساکت امروز _دوشنبه دهم اردیبهشت_ در آیین بهره‌برداری از مجموعه تفریحی «کوه نور» و ۱۵ پروژه خدماتی، گردشگری و ورزشی در مجمتع گردشگری صفه، اظهار کرد: تلاش ما این بود که قدمی در عرصه صنعت نشاط و تفریح در استان برداریم.
وی با اشاره به همکاری دستگاه‌های مختلف، ادامه داد: امنیت و آرامش امروز ما مرهون همکاری سبزپوشان فرماندهی انتظامی و آتش‌نشانان، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، همچنین وجود سرمایه‌گذارانی است که بخشی از سرمایه‌های خود را با وجود خطرپذیری به این بخش اختصاص دادند و شعار «با هم بهتریم» را در این عرصه تجلی دادند و نقطه تعامل ما و این مجموعه سرمایه‌گذاران در صنعت گردشگری و نشاط و تفریح است.
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمع‌های سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان شهرداری اصفهان با اشاره به گذشت ۸۸۸ روز از دوران خدمت خود در این مجموعه افزود: همت همه همکارانم در این مجموعه، ایجاد آرامش بیشتر و تفریح سالم برای مردم است و در این مدت نزدیک به سه میلیون نفر و یک میلیون خودرو به این مجموعه وارد شدند، همچنین ۶۰۰ هزار از تله کابین صفه استفاده کردند.
وی با تشکر از مجموعه هیئت مدیره این مجموعه گفت: هیئت‌مدیره در این عرصه ریسک پذیر با ما همراه شدند و نگاه و ظرفیت و تعامل خود را در اختیار ما قرار دادند.
ساکت بیان داشت: هدف شهردار تحقق «شهر زندگی» بوده است و باید در این مسیر حرکت می‌کردیم، از این‌رو در گام نخست استاندارد سازی سازه‌ها انجام شد، در گام دوم بهینه‌سازی صورت گرفت و تلاش شد شایسته مردم دیار نصف جهان ظرفیت‌های تفریحی توسعه پیدا کند.
وی تصریح کرد: در هماهنگی با اداره کل استاندارد و میراث فرهنگی و با همکاری و هماهنگی فراجا طرح‌ها با هدف طبیعت دوستی انجام شد و امروز پهنه صفه هر روز به بهانه طبیعت گردی و کوه گردی آغوش خود را برای فرهیختگان باز می‌کند.
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمع‌های سیاحتی، فرهنگی و ورزشی سپاهان شهرداری اصفهان اضافه کرد: امروز ۱۶ پروژه در قالب ۱۰۳ میلیارد تومان برای تولید حال خوب افتتاح می‌شود که طرح کوه نور صفحه با ۴۰ موضوع و ۱۰۰ نشان و در چهارهزار متر یکی از این پروژه‌ها است و در کنار آن اصلاح بولینگ و ظرفیت‌های غذایی، گازکشی، برج پرچم و سالن بولینگ در این مراسم افتتاح شد.
کد خبر 749194
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت