آغاز فصلی دیگر در روابط ایران و آمریکا

گروه سیاسی فردا؛ با استقرار دولت سیدابراهیم رئیسی موعد تعیین تکلیف مذاکرات وین فرارسید. هر چند روحانی در ماه های پایانی ریاست جمهوری اش امیدوار بود برجام احیا شده را به عنوان یک میراث برای دولت بعد به جای بگذارد اما به موانعی برخورد که فکرش را هم نمی کرد بنابراین ترجیح داد مذاکرات را در سطح فعلی مسکوت بگذارد تا دولت سیزدهم تصمیم سخت را بگیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

موعد اتخاذ تصمیم سخت

این تصمیم سخت هر چه باشد قاعدتا هزینه و فایده هایی به همراه خواهد داشت اما در این میان یک واقعیت وجود دارد که آثار هزینه ها در کوتاه مدت نمایان می شوند و آثار فایده‌ها در بلندمدت. موضوعی که پاشنه آشیل برجام شد. هر چند مخالفان برجام در کوتاه مدت برای تاختن به آن از هیچ کوششی دریغ نکردند اما گذر زمان مشخص کرد که حتی مرده آن نیز توانست کشور را از دو گردنه سخت عبور دهد. آن هم زمانی بود که دولت ترامپ از طریق شورای امنیت سازمان ملل تلاش کرد مکانیزم ماشه را فعال و محدودیت های تسلیحاتی ایران را تمدید کند.

حالا به هر تقدیر زمان تصمیم گیری است و وزیر امورخارجه دولت سیدابراهیم رئیسی نیز این را می داند. امیرعبدالهیان در جلسه رأی اعتماد اعلام کرد «مذاکره را ابزار دیپلماسی می‌دانیم و هیچ‌گاه از میز مذاکره منطقی فرار نمی‌کنیم.وزارت‌خارجه را به برجام گره نمی‌زنیم. همه تلاش خود را برای بی‌اثرکردن لغو تحریم‌ها به کار می‌گیریم. با مذاکره‌ای همراه خواهیم بود که فرسایشی نبوده و تامین‌کننده منافع ملت باشد.»

از این صحبت ها بر می آید که ایران و آمریکا در یک نقطه اشتراک نظر دارند و آن اینکه تعیین تکلیف مذاکرات وین باید در کوتاه مدت انجام شود چون تداوم آن برای هیچ یک از دو طرف پیامد خوبی ندارد. امروز شکست آمریکا در افغانستان به پای دولت بایدن نوشته شده است و مقامات کاخ سفید برای خارج کردن خود از گوشه رینگ نیاز به یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک در کوتاه مدت دارند اما اگر این اتفاق نیفتد تا 4 ماه دیگر انتخابات کنگره برگزار می شود و امکان دارد ورق دوباره به نفع جمهوری خواهان برگردد. از طرفی دولت سیدابراهیم رئیسی برای رسیدگی به مشکلات و پاسخگویی سریع به مطالبات انباشته مردم نیازمند دسترسی به منابع بلوکه شده ایران در خارج از کشور و برگرداندن سطح فروش نفت به وضعیت قبل از خروج آمریکا از برجام است.  

چشم انداز مبهم روابط ایران و آمریکا

برای آینده روابط ایران و آمریکا دو مسیر متصور است. نخست آنکه بایدن به پشتوانه آنکه دموکراتها در کنگره و سنا دست بالا را دارند با اتخاذ یک تصمیم مهم سیاسی راه را برای حصول توافق تسهیل کند و سیدابراهیم رئیسی نیز به پشتوانه رأی 19 میلیونی مردم و حمایت تمامیت حاکمیت از دولتش به وعده انتخاباتی‌اش برای به نتیجه رساندن عزتمندانه مذاکرات برجامی جامه عمل بپوشاند و مسیر دوم آن است که بایدن همچون ترامپ همچنان بخواهد تحریم ها را اهرم فشار قرار دهد، در این صورت شاید نه تنها برجام به تاریخ بپیوندد بلکه گره های بیشتری بر پیچیدگی های روابط ایران و آمریکا بخورد.

رامین مهمانپرست سخنگوی اسبق وزارت خارجه چشم انداز آینده روابط ایران و آمریکا را روشن نمی داند و بر این باور است «تا طرف غربی به تعهدات خود عمل نکند، تغییری در وضعیت موجود ایجاد نخواهد شد. از طرفی طرف اروپایی و آمریکایی اگر احساس کنند که ما یک برنامه اصولی داریم و چشم امیدمان به آمریکایی‌ها نیست و به هر قیمتی دنبال کمک آنها نیستیم، انگیزه‌های بیشتری پیدا می‌کنند تا بر اساس اصول روابط بین‌الملل از جمله احترام متقابل و پایبندی به تعهدات وارد یک مسیر جدید شوند.»

در مجموع می توان این طور نتیجه گرفت که حصول توافق با انجام مذاکرات منطقی و عزتمندانه گرچه باید مدنظر دولت سیزدهم باشد اما مهمتر از آن حل مشکلات اقتصادی بر پایه توانمندی های داخلی است که می تواند طرف غربی را به تعهداتش پایبند نگه دارند و آنها را از این ذهنیت دور کند که می توانند بدون انجام هیچ تعهدی، به بهانه های واهی زیر میز بزنند و دوباره سهم خواهی جدیدی را مطرح کنند.

امروز فصل جدیدی در روابط ایران و آمریکا آغاز شده است که باید منتظر ماند و دید در چهار سال پیش رو ارتفاع دیوار بی اعتمادی بین دو کشور باز هم بالاتر می رود یا عکس آن اتفاق می افتد و دو طرف در جهت مدیریت تنش گام برخواهند داشت.

منبع: فردا

کلیدواژه: ایران ایران و آمریکا حسن روحانی دولت سیاست خارجی روابط ایران و آمریکا سیدابراهیم رئیسی کوتاه مدت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۰۳۸۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا ترکیه روابط تجاری با رژیم صهیونیستی را تعلیق کرد؟

کارشناس مسائل بین الملل با بیان این که ترکیه با قطع روابط تجاری با رژیم صهیونیستی و حمایت کامل از غزه می تواند روابطی را که از دست داده، احیا کند، گفت: به نظر می رسد اردوغان به دنبال این است به جای قطر، میانجی گری میان حماس و اسرائیل را به دست آورد و نقشی در این مساله ایفا کند.

به گزارش ایسنا، به دنبال فشارهای سیاسی درونی و بیرونی نسبت به سیاست‌های ترکیه در قبال جنایت‌های رژیم صهیونیستی، نهایتا این کشور تصمیم گرفت تا روابط اقتصادی و تجاری خود با رژیم صهیونیستی را قطع و یا به حالت تعلیق در آورد.

وزارت بازرگانی ترکیه تایید کرد که این کشور تجارت با رژیم صهیونیستی را به طور کامل به حالت تعلیق درآورده است و این تصمیم تا زمانی که از ارسال بی وقفه کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه اطمینان حاصل نشود، لازم الاجرا خواهد بود.

«رجب طیب اردوعان» رئیس‌جمهور ترکیه هم درباره این تصمیم گفت: ما می‌خواستیم بدون عجله روند را ارزیابی کنیم و این گام را برداشتیم. کل غرب برای اسرائیل کار می‌کند. آنها برای اسرائیل کار می‌کنند، به ویژه ایالات متحده. همانطور که آنها سرمایه‌های خود را بسیج کردند، مردم فلسطین محکوم به این شدند که در برابر بمب‌های اسرائیلی بمیرند. ما نتوانستیم در مقابل این امر کاری نکنیم، بنابراین گام‌هایی برداشتیم و این در را بستیم.

بر اساس آمار تجارت خارجی ترکیه که توسط اسپوتنیک تحلیل شده است، این کشور در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۵.۴ میلیارد دلار کالا به اسرائیل صادر و ۱.۶ میلیارد دلار کالاهای اسرائیلی وارد کرده است.

«فرشید باقریان» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از قطع روابط تجاری ترکیه با رژیم صهیونیستی در پی تداوم جنایت‌های این رژیم در غزه اظهار داشت: این که هر دولتی روابطش را با اسرائیل به هر میزانی قطع یا کم کند و یا به حداقل برساند خبر خوشایندی است و چه بهتر که چنین اتفاقاتی تبدیل به یک مدل یا الگو در جهان شود.

وی افزود: این که اردوغان دیر تصمیم به چنین کاری گرفت جای انتقاد دارد و از این که به هر حال اقدام کرد هم جای تشکر دارد، رئیس‌جمهور ترکیه در سخنرانی اخیر خود خطاب به مردم و بخش‌های اقتصادی کشورش گفت این ضرر را تحمل کنید آنچه مهم است انسانیت است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین درباره این که چرا در این مقطع زمانی ترکیه چنین کاری را انجام داد؟ گفت: پس از شکست حزب اردوغان در انتخابات اخیر شهرداری‌ها در ترکیه، آن ها یکسری آسیب شناسی‌هایی را انجام دادند و این حرکت دلایل گوناگونی داشت؛ نخست این که حمایت کامل نسبت به مساله فلسطین نداشتند، مساله دیگر این که چون قطر تصمیم گرفت در میانجی‌گری صلح میان حماس و اسرائیل نقشی نداشته باشد، ترکیه تلاش می‌کند تا او این نقش را ایفا کند، قابلیتش را هم دارد، در واقع ترکیه به دنبال این است که برخی از پرستیژهای بین‌المللی از دست رفته‌اش را به دست آورد.

باقریان تصریح کرد: اگر حماس دفترش در قطر را به حالت تعلیق در آورد محل بعدی برای برگزاری اقدامات و گفت‌وگوها استانبول خواهد بود. به نظر می رسد اردوغان مجبور است در آینده نزدیک معادله ای در روابطش با آمریکا، حماس و یا اسرائیل برقرار کند، معادله‌ای که درصدهای آن را اردوغان تعیین می‌کند.

وی در ادامه یادآور شد: در دوره‌ای که اسرائیل نسل‌کشی انجام می‌داد روابط اقتصادی و تجاری ترکیه با این رژیم برقرار بود و بسیاری از مسلمانان از درون جامعه ترکیه دور شدند لذا حمایت از غزه و قطع حمایت از اسرائیل می‌تواند روابطی که از دست داده را احیا کند.

تظاهرات چهار روزه در ترکیه علیه تجارت با رژیم اسرائیل

این کارشناس مسائل بین الملل با طرح این پرسش که آیا قطع روابط تجاری ترکیه با اسرائیل تداوم خواهد داشت یا خیر؟ گفت: تمام این موضوعات به کریدور گاز مربوط است زیرا در تاریخ ۲۴ می قرارداد گازی با انگلیس به اتمام می‌رسد و ترکیه تلاش دارد این قرارداد گازی جدید را دنبال کند که می‌تواند با چند کنسرسیوم انجام شود، در واقع اگر بازبینی در قرارداد گازی انجام شود ترکیه یکی از طرف‌های خواهان آن خواهد بود.

باقریان همچنین به اهداف اردوغان از قطع روابط تجاری با اسرائیل اشاره کرد و گفت: این تحولات به پایان نسل کشی و برقراری آتش بس ارتباط دارد، این که آمریکا بتواند با اعمال فشار، برقراری آتش بس را فراهم کند خیلی زیاد است و ترکیه هم تلاش می کند هر چه زودتر به آتش بس برسند.


انتهای پیام