نیازمند مدیریت یکپارچه در پاندمی کرونا هستیم/آزمون و خطا در حوزه سلامت جایز نیست
تاریخ انتشار: ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۹۸۲۸۵۷
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: موضوع کرونا، تبدیل به یک مسئله عمومی و جهانی شده است. بنابراین اگر در بعضی از مسائل کشوری نیازمند مدیریت یکپارچه نبودهایم، قطعاً کرونا جزو مسائلی است که ضرورت مدیریت یکپارچه در آن محسوس و ملموس است.
به گزارش ایسنا، دکتر سعید رضا عاملی در جلسه ششم "کمیسیون سلامت و پزشکی ستاد علم و فناوری" که به منظور "مدیریت یکپارچه کرونا" و "راهکارهای هم افزایی دانش و توان تولید واکسن داخلی" در محل ساختمان شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد، ضمن تبریک هفته دولت و گرامیداشت یاد و خاطره شهید رجایی و باهنر اظهار کرد: با گذشت ۱۸ ماه از کرونا، این موضوع تبدیل به یک مسئله عمومی و جهانی شده است، چون در بسیاری از کشورها از جمله در ۱۰ کشور اول جهان، چه به لحاظ مرگ و میر و چه به لحاظ ابتلاء به کرونا آمار وسیعی را شاهد هستیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
استاد دانشگاه تهران افزود: در حال حاضر در موضوع حکمرانی کرونا، بحث سلامت مردم در پیشگیری از کرونا و درمان آن و هم مسئله اقتصادی کشور، پیامدهای زیادی داشته است که مستلزم توجه به همه مولفههای مرتبط هستیم. اگر در بعضی از مسائل کشوری نیازمند مدیریت یکپارچه نبودهایم، قطعا کرونا جزو مسائلی است که ضرورت مدیریت یکپارچه در آن محسوس و ملموس است.
مدیریت یکپارچه در موضوع کرونا
دکتر عاملی تصریح کرد: با نگاهی به مدیریت یکپارچه با دقت علمی لازم باید گفت؛ تقریبا از دهه ۸۰ به بعد به دوره دانش یکپارچه قدم گذاشتهایم و معنای مدیریت یکپارچه این است که تمامی عوامل مداخله کننده، در تصمیمسازیها، تصمیمگیریها و برنامهریزیها سهم پیدا کنند. بنابراین یک مدیریت "کاریکاتوری" مبنای کار نشود. مدیریت کاریکاتوری بمانند وجود غیرمتناسب در بدن است مثل یک دست لاغر در بدن چاق یا یک سر گُنده در بدن لاغر که نمایشگر یک نوع عدم تناسب است. نبود اجزاء کامل کننده کارها نیز مصداق عدم یکپارچگی مدیریتی است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: در بحث حکمرانی کرونا به بحث سیاستهای رسانهای، فرهنگی، سیاستهای اقتصادی و دانشی مرتبط با شرایط و... باید توجه شود. یکی از بحثهای مربوط به شرایط کرونا، واکسن است که هم کیفیت آن مهم است و هم همافزایی و همکاری بین پلتفرمهای هفتگانه واکسن در ایران، اهمیت راهبردی دارد. خوشبختانه "واکسن برکت" آغازگر و محور بزرگ این اقدام بود و این جرأت و جسارت "واکسن برکت" منجر به تولید و ظرفیت بزرگ علمی در نیل به خودکفایی کشور محسوب شده است.
آزمون و خطا در حوزه سلامت جایز نیست
وی اضافه کرد: درحقیقت در حوزه سلامت نمیتوان به صورت آزمون و خطا جلو برویم و نیازمند یک قطعیت و ترجیح نسبی در کیفیت واکسن هم در واردات و هم در تولید هستیم. به نظر میرسد در این مسئله اعوجاج و پیچیدگی داریم و با متخصصین که صحبت میکنیم، باید در این قاعده به نکات خاصی توجه کرد.
وی تاکید کرد: "شورای عالی انقلاب فرهنگی" مسئولیت راهبری علمی کشور با ظرفیت تصویب ۷۰ درصدی مصوبات حوزه علم و فناوری را دارا است و بنابراین امور دانش بنیان به شورای عالی انقلاب فرهنگی مربوط میشود و اینگونه نباشد فردا روزی به خاطر عدم اقدامات لازم شرمنده مردم شریف ایران شویم.
دکتر عاملی بیان کرد: واقعیت این است که دو واکسن ساز در کشور با قدمت ۱۰۰ ساله با زیر ساختهای مالی و علمی داریم و مشکلاتی داشتهاند و با تاخیر وارد تولید واکسن شدهاند. در زمینه واکسن برکت کار بزرگی صورت گرفته است و در یک بازه زمانی کوتاه تولید واکسن را با بسیاری از پیچ و خمها محقق کردند، این کار باارزشی است و جریانات معاند بسیاری در خارج از کشور علیه واکسن برکت فعالیت دارند. متاسفانه در ایران، هر جایی حاکمیت ورود میکند، هدف نقد خارج از کشور میشود! مجموعه برکت بصورت شبانهروزی در جبهه علمی و پزشکی پای کار بوده است و دست مریزاد باید گفت و ان شاءالله خداوند متعال یاری کننده همه عزیزان و تلاشگران واکسن کرونا باشد.
استاد دانشگاه تهران اظهار کرد: موضوعاتی که در این جلسه مطرح میشود درباره واکسن خاصی نیست، اما از دوستان برکت برای پیشقراولی در این مسیر کمال تشکر را داریم. اشخاصی که در این مسیر گام بر میدارند را باید با جدیت، تقویت کنیم و همزمان دانش خود را در زمینه کرونا افزایش دهیم. باید مواظبت کنیم که گرفتار عصبیت علمی و سازمانی نشویم و روحیه باز برای دریافت تجربه و دانش جدید داشته باشیم.
مرجع تولید اخبار کذب در خارج از کشور
دکتر عاملی تصریح کرد: دوستان اذعان دارند که منافقین و اپوزیسیون خارج از کشور از طریق اخبار جعلی، اعتماد مردم را هدف گیری میکنند و دائما بدنبال ایجاد تشویش و تردید اجتماعی هستند. به عنوان مثال با جوی که درباره مقام معظم رهبری در خصوص عدم واردات واکسن فایزر آمریکا، ایجاد شد؛ در تلگرام، اینستاگرام و توئیتر یک رصد داخلی انجام دادیم که ببینم مرجع تولید خبر کجاست. بیش از ۸۰ درصد اخبار جعلی مرتبط با کرونا متعلق به منافقان، سلطنت طلبها و جریانات برانداز است که دنبال تیره و تار کردن شرایط و تحمیل ارزشهای منفی نسبت به نظام جمهوری اسلامی و ملت شریف ایران هستند. اعتماد ملی ارزش بزرگی است و اگر خدشهای به آن وارد شود، منشاء ضعیف شدن رابطه دولت و ملت و حتی رابطه مردم با مردم میشود که خواسته جبهه خوار و ضعیف منافقین است.
ورود دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به مدیریت چند وجهی کرونا
در این جلسه دکتر شمس اردکانی، دبیر کمیسیون سلامت و پزشکی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در چندین جلسه کمیته سلامت درباره کرونا مباحثی مطرح شد که دکتر عاملی نظرشان این بود "باید جدیتر درباره بحث کرونا عمل کنیم". دلیلش این است که اتفاقات زیادی در این عرصه به وقوع پیوسته است.
وی افزود: کرونا موضوعی است که ۸۵ میلیون انسان در ایران را درگیر کرده است و درباره آن نگرانیهای عدیدهای وجود دارد. بنابراین دبیرخانه شورا از جایگاه ساختاری به عنوان نظارت و جایگاه قانونیاش ورود کرده است. دبیرخانه شورا به مدیریت چند وجهی کرونا ورود کرده است و این موضوع را با جدیت دنبال میکند.
دبیر کمیسیون سلامت و پزشکی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: در حال حاضر گرفتاریهای بسیاری در حوزه مدیریت کرونا و واکسن داریم و بالاخره حرف و سخنهای مختلف، کار را به سمتی برده است که ناتوانیهای اجرایی دیده میشود و مقامات عالی رتبه نظام باید در این زمینه پاسخگو باشند. داروهایی که دارای اثربخشی در زمینه کرونا هستند، باید در وزارتخانه بهداشت و درمان پزشکی تمهیدات آن لحاظ شود و بعد رسانهای شود.
دکتر شمس اردکانی ادامه داد: تواناییهای شرکتهای داروسازی در زمینه کرونا بر کسی پوشیده نیست، اما باید در جهت اثبات اثرگذاری دارو قدم برداریم. شرکتهایی چون "برکت" در این میدان خطیر پا گذاشتند، در این مسیر بودجه اولیه بسیاری تخصیص گرفت تا این مهم به ثمر برسد. بنابراین نباید در فضای بیرونی اعتماد مردم را در زمینه واکسن برکت کمرنگ کرد. باید در این امر انصاف را رعایت کنیم.
"برکت" راه خود را با قوت و قدرت طی میکند
دکتر حسن جلیلی، عضو هیئت مدیره گروه دارویی برکت گفت: واکسن برکت مانع فعالیت هیچ واکسن سازی در کشور نشده است و باید هر حرف و سخنی با مدرک همراه باشد. "برکت" بنا به دلایلی با وجود ماموریتها و مسئولیت اجتماعی خود، به ساخت واکسن کرونا ورود کرده است.
مدیر عامل شرکت دارویی شفا فارمد افزود: واقف هستید که ظرفیت یک ساله کل تولید کشور در زمینه واکسنهای انسانی، بیشتر از ۴۰ الی ۵۰ میلیون دز نبوده است، اما در حال حاضر ظرفیت فاز یک واکسن برکت ۳ تا ۵ میلیون دز در ماه و ۴۸ میلیون در سال است. اگر هیچ خطوط دیگر ما وارد عمل هم نشود، حدود ۴۸ میلیون دز واکسن را تولید خواهیم کرد که بزرگترین سایت تولید واکسن کرونا در کشور است.
وی افزود: به هر حال "برکت" در زمینه مواد اولیه دچار هیچ مشکلی نیست و راه خود را با قوت و قدرت طی میکند و نیز پیش بینی میکنیم تا ۱۰۰ یا ۱۵۰ میلیون دز در تامین مواد اولیه مشکلی نداشته باشیم، اما اگر نقدینگی تامین نشود، آن زمان دچار مشکل میشویم. به هر حال در همه دنیا واکسن توسط دولت پیش خرید میشود، اما ما در ایران واکسن را تحویل میدهیم، اما دریافت پول با تاخیر مواجه است. بضاعت مالی هم محدود است و در حال حاضر برای تامین و ذخیره سازی مواد اولیه وام میگیریم؛ ۷۰ تا ۸۰ درصد مواد اولیه برای ۱۰۰ میلیون تقریبا در انبارها موجود است. امیدواریم به مدد همکاران وزارت بهداشت، مشکل نقدینگی هم حل شود.
واکسن مقوله امنیت سلامت، جهانی و ملی است
دکتر محمد مهدی گویا، رییس مرکز بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در این جلسه گفت: چرا در کشوری موارد ابتلا به بیماری نزدیک به صفر و در کشوری دیگر آمار ابتلا بالا است! نمیتوان تنها به پوشش بالای برنامه واکسیناسیون آن نسبت داد! در آمریکا و انگلیس شاهد پوشش بالای واکسیناسیون هستیم، اما ابتلا به بیماری بسیار زیاد است و چیزی که اتفاق افتاده، این است که موارد مرگ و میر کاهش یافته است. درحقیقت این مسئله نشان می دهد که تمام واکسنهایی که در حال حاضر موجود هستند، هیچ کدام مدعی نیستند که از ابتلا به بیماری کرونا میتوانند جلوگیری کنند.
وی افزود: واکسن مقولهای است که در کنترل همه گیری باید جایگاهی برایش در نظر گرفته شود. گاهی اوقات این تصور پیش آمده واکسن یعنی پایان کرونا یعنی ۸۰ میلیون جمعیت را اگر واکسن بزنیم، کار تمام است و بیماری ریشه کن میشود، در جلسهای مطرح شد چه کار کنیم تا موج بعدی رخ ندهد؟ در بیماری تنفسی این موضوع محال است؛ قطع به یقین مثل آنفلوآنزا که هر سال رخ میدهد، در آینده هم کرونا هم، این گونه است.
دکتر گویا ادامه داد: حال در زمینه کرونا چه کارهایی باید انجام داد؟ واکسن مقوله امنیت سلامت، جهانی و ملی است. به جای ایراد از واکسن باید زیر بازوی تمام تولیدکنندگان واکسن کرونا را در کشور بگیریم و کمک دهنده باشیم تا امنیت سلامت جامعه و نسلهای بعدی را تضمین کنیم. فرض کنید واکسنی که در حال تولید است، در جایی از کارش هم ایراد دارد و اثربخشی لازم را ندارد! کسی که واکسن را تولید کرده است، خودش هم میتواند عیوب واکسناش را در طول زمان حل کند. مثلا "فایزر" میگوید من به گونهای برنامهام را چیدهام که اگر یک سویه غیر معمول هم آمد، به فاصله دو هفته تا یک ماه میتوانم علیه سویه جدید واکسن هم تولید کنم!
رییس مرکز بیماریهای واگیر وزارت بهداشت اظهار کرد: چهار پلتفرمی که در دنیا مورد تایید قرار گرفته و خوشبختانه دانش تولید هر چهار پلتفرم در ایران هم در برکت، رازی، فخرا، پاستور و... موجود است. در حال حاضر جامعه تشنه واکسن هست. در روزهای آینده خبرهای خوشی برای جامعه خواهیم داشت. در مطالعات و تحقیقات صورت گرفته، واکسن برکت هیچ کم از واکسن سینوفارم چینی ندارد. بنابراین چرا به تخریب واکسنهای داخلی بپردازیم و باید با نقدهای غیر منصفانه برخورد و پاسخی داده شود.
دکتر گویا درباره مسائل مطرحی چون مرگ و میرهای ناشی از دز دوم واکسن گفت: این اطلاعات دقیق و مبتنی بر شواهد علمی نیست. با شواهد علمی این موضوع را ثابت میکنیم و این امر به صورت دقیق بررسی نشده است و بررسیهای آماری و ریاضی صورت گرفته است. وزارت بهداشت و درمان پزشکی هم در این زمینهها گزارشی ارائه خواهد داد. کنترل این همه گیری به هر حال با واکسن و اقدامات مقطعی تنها میسر نمیشود، بلکه اگر بخواهیم در این پیک و اوج همه گیری کاری صورت دهیم، قطعا بایستی قرنطینه ما طولانیتر باشد.
رییس مرکز بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در پایان سخنانش گفت: نکته آخر این است که موضوع کرونا را برنامه وزارت بهداشت تنها نباید دنبال کند، بلکه این وزارتخانه ۲۵ درصد این مشکل را میتواند حل کند و ۷۵ درصد آن به وزارت اقتصاد، برنامه بودجه، وزارت کشور، صدا وسیما و... برمیگردد. زمانی که قرنطینه اعلام میشود، همه این دستگاهها پای کار باشند؛ در حال حاضر وزارت بهداشت و درمان پزشکی و نیروهای مسلح در عرصه نبرد با کرونا باقی ماندهاند.
واکسن ساز و داروساز خصوصی عملا به سر منزل مقصود نخواهند رسید
دکتر احمد کریمی، مدیر پروژه واکسن فخرا گفت: در شرکت داروسازی میلاد داروی نور با توجه به سابقه واکسنهای نظامی و زیر ساختهای اعم از منابع انسانی و تجهیزات و... در زمان شهید فخریزاده، این مجموعه بنا شد تا در اختیار پیشگیری و درمان کرونا قرار گیرد.
وی افزود: در عین حال در کنار این زیر ساخت، با حمایت وزارت دفاع در حال ساخت مجموعه بزرگتری هستیم که ۹۰ درصد پیشرفت کار را داشتهایم و تا مهر ماه تحویل داده میشود و با اضافه شدن این مجموعه، از آبان تا دی ماه ۱۴۰۰ حدود سه میلیون دز به صورت آزمایشی شروع میشود و از دی ماه به بعد ۵ میلیون دز ماهانه وارد چرخه تولید کنیم؛ این موارد به همت شهید فخریزاده صورت گرفت.
مدیر پروژه واکسن فخرا اظهار کرد: نکات اساسی این است که شاید باید به ساختارها نگاهی انداخت؛ این چند واکسن ساز در چرخه تولید جنبه دولتی و حاکمیتی دارند. واقعیت امر این است اشخاصی که از بخش خصوصی ورود کردند، هنوز نتوانستند به ساختار تولید واکسن وارد شوند، چون هزینههای آن بسیار زیاد است. آیا واقعا بخش خصوصی میتواند چون پاستور، رازی، برکت و فخرا هزینه کند، من بعید میدانم. ما سعی کردیم در فخرا از شبکه دانش بنیان بهره بگیریم. بسیاری از بخشهای برون سپاری داخل کشور را فعال کردیم و شبکه را زمانی بازدید کنید. واقعیت این است که واکسن ساز و داروساز خصوصی عملا به سر منزل مقصود نخواهند رسید. این چهار پلتفرمی که در فاز بالینی بهغیر از سیناژن (شرکت زیست فناوری خصوصی در ایران ) قرار دارند؛ بقیه همگی دولتی هستند. حال باید ساختارهایی را رعایت کنیم که بخش خصوصی هم همراه دولتی شود و از پتانسیل آنها در هم افزایی استفاده کنیم.
وی ادامه داد: نکته دوم این که آیندهنگری باید درباره کرونا اتفاق بیفتد و به مخاطرات بعدی که ممکن است از مخاطرات فعلی بزرگتر باشد، توجه کرد. آیندهنگری بعد از کرونا مهمتر است، این مباحث را براساس مستندات علمی منتشر شده در دنیا میگویم؛ بنابراین از شورای عالی انقلاب فرهنگی تقاضا دارم در کارگروههای رصد و آینده پژوهی از این منظر هم به کرونا نیم نگاهی داشته باشید.
باید به یک هماهنگی و ساز و کار در سطح ملی برسیم
در ادامه جلسه دکتر ابراهیم سوزنچی، معاون خط مشی گذاری و راهبردی اجرای ستاد علم و فناوری گفت: بسیار مناسب است که شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا سازمانی شبیه آن کار هماهنگی را به عهده بگیرند تا از ظرفیت های داخلی بهینه استفاده کرد.
وی تصریح کرد: برخی از افراد بعضا مکانیزم بازار را مطرح میکنند و در حال حاضر بحث هم افزایی و هماهنگی ملی مطرح است و نباید افسار گسیخته افراد را رها کرد که کاری صورت دهند. بنابراین به هماهنگی در حوزه توسعه فناوری نیازمندیم که نه معاونت علمی این کار را توانست انجام دهد و نه جای دیگر؛ تجربه نشان داده ستادهای فناوری هم نمیتوانند این نقش را ایفا کنند. شاید باید از ورودیها و موضوعات مشابه در این زمینه بهره ببریم تا هماهنگی ملی اتفاق بیفتد تا از موازی کاریها جلوگیری شود تا به جمع بندی مورد قبولی برسیم.
کارشناسیهای علمی در زمینه واکسن صورت نمی گیرد
دکتر بیگلری، رییس انستیتو پاستور ایران ضمن اشاره به اینکه تولید واکسن نیاز به حمایت مالی و اجرایی دارد، بیان کرد: در آمریکا دولت ترامپ دو میلیارد دلار فقط برای یک واکسن خرج کرد! باید به اعداد و ارقامی که از سوی واکسن سازهای داخلی در ایران و خارج از کشور هزینه میشود، توجه کنیم! دومین نکته اینکه برای بررسی "واکسن اسپوتنیک" من و دکتر شانه ساز دو روز به مسکو رفتیم تا داوری صورت گیرد؛ دیدیم که این واکسن کادر درمان را نجات داد. یک شرکتی علیه شرکت دیگر بحث میکند، بسیاری از مشکلات ما این است که کارشناسیهایمان علمی نیست.
دکتر جواد محمدی، دبیر هیات عالی جذب دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: حاصل این جلسه باید رسیدن به هدف و استراتژی باشد. همان طور که متخصصان امر فرمودند ابتلا به بیماری کرونا را نمیتوان کاهش داد! هدف بایستی کم کردن مرگ و میر و عوارض ناشی از آن باشد. زمانی که هدف مشخص باشد استراتژی رسیدن به آن را میتوان طراحی کرد. مملکت ما چون ماشین دودی است؛ شهید مطهری میفرمودند قدیم یک ماشینی بود قبل حرکت همه بچهها نظارهگر آن بودند، اما تا ماشین راه میافتاد بچه ها دنبالش میدویدند و با سنگ آن را میزدند. یک واقعیتی است و باید به آن هدف چشم بدوزیم. حال باید بیاییم راهکارهایی برای کاهش مرگ و میر و کاهش عوارض بیماری داشته باشیم و اگر واکسنی میسازیم، به سمتی برویم که حداقل عوارض را داشته باشد.
وی افزود: نکته دیگر این که اگر امید ما تنها واکسن باشد، به زودی به نتایج دلخواه نمیرسیم، اما رعایت پروتکلهای ابلاغی سازمان جهانی بهداشت (WHO) و نظارت اجرایی بر آنها در کشور یاری دهنده است. زمانی که میگویند یک پروتکل و دارویی به طور مثال ابتلاء و عوارض ناشی از این بیماری را کاهش نمیدهد، این موضوع را ابلاغ کنید و اگر پزشکی داروی از رده خارج را تجویز کرد، با او برخورد شود. تا زمانی که قاطع با تخلفات برخورد نکنیم، نمیتوانیم این بیماری را تا حدی کنترل کنیم.
به نقل از مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در پایان دکتر عاملی جمع بندی کرد که: لازم است در مورد متولی و کمیته هماهنگی تولید واکسن کار شود و یک نوع همکاری و هم افزایی فراگیر صورت گیرد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: کروناویروس واکسن کرونا شورای عالی انقلاب فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی مدیریت یکپارچه ابتلا به بیماری زمینه کرونا زمینه واکسن وزارت بهداشت خارج از کشور تولید واکسن واکسن کرونا حال حاضر مواد اولیه واکسن برکت دکتر عاملی میلیون دز هم افزایی واکسن ساز مرگ و میر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۸۲۸۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یکپارچهسازی اراضی کشاورزی؛ گل یا پوچ
به گزارش خبرنگار مهر، یکی از اهدافی که سازمان امور اراضی دولت سیزدهم به طور جدی پیگیری میکند رفع تداخلات اراضی و در ادامه یکپارچه سازی زمینهای کشاورزی است.
پس از انقلاب سفید در دهه ۴۰ اراضی کشاورزی از دست ملاکان بزرگ خارج و در مساحت کوچکتر در اختیار کشاورزان و بهره برداران قرار گرفت. قانون ارث سبب شد به مرور زمان این زمینها دوباره به قطعات خردتر تبدیل شده و امروز بسیاری از این اراضی از حیز انتقاع ساقط و کشت اقتصادی ندارند.
سازمان امور اراضی کشور در کنار پیگیری این دو موضوع در دو سال اخیر ۴ تور رسانهای برگزار کرده که خبرگزاری مهر ضمن گزارش از روند دو موضوع رفع تداخلات اراضی ملی و کشاورزی و نیز یکپارچه سازی اراضی کشاورزی به برخی از خلاءها و اشکالات موجود پرداخته است. در چهارمین تور رسانهای سازمان امور اراضی کشاورزی از برخی پروژههای استان لرستان در این دو موضوع بازدید شد.
جهش تولید با یکپارچه سازی اراضی
نخستین بازدید مربوط به طرح یکپارچه سازی ۳۱۰ هکتار اراضی کشاورزی در دل کوههای رومشکان در مناطق چم گز و چم کبود بود.
بهرام میر دریکوند، مدیر امور اراضی استان لرستان با تاکید بر پیگیری مساحت اقتصادی و افزایش عملکرد در واحد سطح، گفت: دولت در راستای این امر یک سلسله مشوقهایی را در نظر گرفته که میتوان به ایجاد سیستم آبیاری نوین، احداث جاده بین زراعی، پرداخت تسهیلات کم بهره، کاهش سهم بیمه کشاورزان و تأمین نهادههای کشاورزی اشاره کرد. به این ترتیب اراضی که تا دو سال قبل در قالب ۱۰۸ قطعه خرد و پراکنده رها شده بود و امکان کشت نداشت امروز با یکپارچه سازی تبدیل به ۸ قطعه شده و به چرخه تولید بازگشته و موجب اشتغالزایی شده است.
وی تصریح کرد: زمینهای دیم که پیش از این در هر هکتار یک تن محصول داشت با اجرای طرح یکپارچه سازی به ۵ تن رسیده است.
وی در ادامه سخنان خود به مشکلات آبی منطقه اشاره کرد و افزود: ۳ ایستگاه پمپاژ آب با سرمایه گذاری ۱.۵ میلیارد تومانی ایجاد شده تا معضل کم آبی برای کشاورزان رفع شود. ۸۵ درصد سرمایه گذاری از سوی دولت و ۱۵ درصد بخش خصوصی کمک کرده است.
پیش بینی شده در راستای افزایش تولید حدود ۱۱۱۳ هکتار زمین کشاورزی در سطح استان یکپارچه شود.
برگزاری جشن رفع تداخلات در شهریور
مدیر امور اراضی استان لرستان با اشاره به به پروژه رفع تداخلات عنوان کرد: اراضی استان حدود ۵۰۰ هزار هکتار بوده که تا پایان شهریور ۱۴۰۳ رفع تداخل میشوند.
وی اظهار کرد: تا کنون ۴۱۷ هزار هکتار از زمینهای ملی و کشاورزی رفع تداخل و تثبیت و پس از انجام کاداس برای ۲۹۰ هزار هکتار سند تک برگ صادر شده است.
جهش تولید گندم
محصول ۳۱۰ هکتار اراضی یکپارچه سازی شده در شهرستان رومشکان گندم بوده که ۲۵ اردیبهشت نخستین برداشت آن آغاز میشود. کشت گندم در این منطقه به شکل آبی انجام شده و بر اساس پیش بینیها در هر هکتار بین ۸ تا ۱۰ تن گندم برداشت خواهد شد.
صیداکبر بازوند، مدیر جهاد کشاورزی منطقه رومشکان با اشاره به رقمهای کشت شده گندم توضیح داد: چمران، دوروس و پیشگام رقمهای کشت شده گندم در این منطقه بوده که پیش بینی میشود در مزارع آبی ۸ تا ۱۰ تن گندم و دیم ۵ تا ۶ تن محصول برداشت شود.
گلایه کشاورزان از نبود جاده تا حق بیمه
در حاشیه این بازدید یکی از کشاورزان این ناحیه که مبادرت به اجاره زمین و کشت گندم کرده بود به اعتراض گفت، بارش باران منجر به سیلاب و از بین رفتن بخشی از اراضی کشاورزی و محصولات گندم آن شده و با مراجعه به سازمان جهاد کشاورزی هنوز موفق به دریافت بیمه و هزینه خسارت نشده است.
در ادامه برخی کشاورزان دیگر که ماشینهای جهاد کشاورزی را شناختند، نسبت به دیرکرد پرداخت سم و کود و نیز نهادههای کشاورزی گلایه مند بودند که فعالیت شأن را تحت شعاع قرار داده است.
عدم جاده مناسب برای سر زدن به مزارع در دل مناطق کوهستانی از دیگر شکایتهای کشاورزان این منطقه بود.
پرورش آبزیان گرمابی
بنا به گفته مدیر سازمان امور اراضی استان لرستان، در سطح ۱۶۳۹ مورد واگذاری با بیش از ۸ هزار هکتار زمین، حدود ۴۴۰۰ هکتار زمین به طرح درختکاری اختصاص یافته است. حدود ۱۲۰۰ هکتار مربوط به طرحهای وابسته کشاورزی و ۳۶۰۰ هکتار نیز به طرحهای غیر کشاورزی مانند پرورش آبزیان اختصاص پیدا کرده است.
در ادامه واگذاری اراضی، پروژه پرورش آبزیان گرمابی در شهرستان دورود از طرحهای انجام شده بود که محصولاتش وارد بازار هم شده است.
در این راستا حدود ۴۰۰ هکتار اراضی بدون استفاده در قالب ۲۱ مزرعه و ایجاد اشتغال ۱۰۰ نفر برای پرورش ماهیان کپور اختصاص یافته بود که در قالب ۷۰ تعاونی فعالیت دارد. در هر هکتار ۲.۵ تا ۳ تن عملکرد حوضچهها است. سالانه ۱۲۵۰ تن محصول تولید شده که بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ تن صادر میشود.
جالب است بدانید این شهرستان هیچ منطقه بیابانی نداشته و ۴۵ هزار هکتار زیر کشت محصولات کشاورزی آن است. درود دارای ۲۵ نوع محصول باغی با ۵ هزار هکتار و ۱۷ نوع محصول دامی و شیلات بوده و بخشی از تأمین بازار را بر عهده دارد. همچنین ۱۵۳ مزرعه دارد که ۲۱ مزرعه مربوط به پرورش ماهیان گرمابی و ۱۳۲ مزرعه در حوزه پرورش ماهیان سردآبی احداث شده است.
سالانه بالغ بر ۸ هزار تن انواع محصولات شیلاتی در این منطقه تولید شده که بازار هدف آن کشورهای حاشیه خلیج فارس و به ویژه عراق است.
باغات مثمر دو خواهران در اراضی ملی
بازدید از باغات منطقه دو خواهران پروژه دیگری بود که خبرنگاران بازدید داشتند. میر دریکوند، مدیر امور اراضی استان لرستان درباره باغات این منطقه گفت: تعداد ۵۵۹ مورد واگذاری در قالب کشت گونه باغی در سطح استان با مساحت ۴۴۰۰ هکتار انجام شده که ۱۷۰ هکتار آن مربوط به کاشت زردآلو در منطقه دو خواهران است.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی شهرستان درود، زردآلو این منطقه برند بوده و میزان برداشت محصول در هر هکتار بین ۲۰ تا ۳۵ تن بوده که یکی از ظرفیتهای ایجاد شده در منطقه به شمار میرود.
درددل باغداران
در ادامه بازدید از این پروژه، صاحب باغ زردآلو به گلایه گفت: امسال دو هزار هکتار باغ دچار سرمازدگی شده و بیشتر درختان بدون بار بوده و محصولات باقی درختان نیز به اندازهای نیست که هزینهها را تأمین کند.
وی افزود: درختان نمیتوانند بار خود را نگه دارند و این امر خسارت زیادی به من باغدار زده است.
در این منطقه بارش زیاد بوده و عموماً تگرگ محصولات باغی را تهدید میکند. حال پرسش این است؛ این حجم مطالعه و سرمایه گذاری زمانی و مالی چه ثمری در بخش کشاورزی و تأمین امنیت غذایی داشته است؟ در حالی که هدف گذاری درست انجام شده مسیر به اشتباه طی شده و تولیدات با شرایط جوی منطقه تهدید جدی میشود.
به نظر میرسد؛ نخست اینکه باید درختانی در منطقه کاشته شوند که هنگام بارشهای سیل آسا، زمان گل دهی آنها نباشد یا از رقمهایی استفاده شود که در این منطقه با توجه به ویژگیهای اقلیمی آن بتوانند هنگام بارش، بار خود را حفظ کنند.
باغداران منطقه دو خواهران گلایه داشتند برای کمک به امر کشاورزی در چنین مناطقی باید هواشناسی نقطهای اتفاق افتد تا باغدار با پیش بینی وضعیت هوای منطقه، بتواند پیش از سرما و بارشهای سیل آسا با تدابیر اندیشیده شده با آن مقابله کند.
عملکرد جزیرهای سبب شده تا سازمان امور اراضی طرح یکپارچه سازی اراضی و واگذاری اراضی دولتی به کشاورزان را پیش ببرد اما عدم مدیریت سازمانهایی مانند سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی این میشود که ارقام نامناسب در مناطق کشت شده در نهایت منجر به شکست طرحها شده و انتظارات را برآورده نکند.
تهدید جدی تغییر کاربری
تا کنون ۱۰.۹۲۷ هکتار اراضی در استان لرستان یکپارچه سازی شده تا منجر به بهبود عملکرد در واحد سطح شود. اما تغییر کاربری اراضی کشاورزی در تمام استانها امنیت غذا را تهدید میکند.
مدیر امور اراضی کشاورزی استان لرستان به ۱۸۹۷ مورد تغییر کاربری اراضی کشاورزی اشاره کرد و گفت: سال گذشته برای ۳۰۶ مورد حکم قلع و قمع صادر شد.
میردریکوند با تاکید به حفظ اراضی کشاورزی تاکید کرد: در راستای تأمین امنیت غذایی باید از تغییر کاربری اراضی کشاورزی جلوگیری شود.
وی یادآور شد: بیشتر اراضی کشاورزی در استان لرستان در سطح ۱ و ۲ بوده و کشت دیم هستند.
مشکلات بخش مکانیزاسیون
در ادامه سید عماد شاهرخی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان در نشست خبری با خبرنگاران گفت: هر هکتار زمین امنیت غذایی ۲۲ نفر را تأمین و تضمین میکند بنابراین حفظ کاربری اراضی کشاورزی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
وی با اشاره به میزان تولید محصولات زراعی در این استان افزود: تولید گندم از سالانه ۱۲۳ هزار تن در ابتدا دولت سیزدهم با افزایش ۴ برابری به ۵۳۰ هزار تن رسیده است. همچنین سطح گلخانههای استان از ۷۸ هکتار به ۱۳۰ هکتار افزایش یافته است. در حوزه تولید دانههای روغنی زمینهای زیر کشت از ۲۲۰۰ هکتار امروز به بیش از ۶ هزار هکتار رسیده است؛ به طوری که در کشت کاملینا این استان رتبه نخست را در کشور دارد.
شاهرخی با اشاره به مشکلات مکانیزاسیون بخش کشاورزی اظهار کرد: اگر ادوات و تجهیزات کشاورزی مورد نیاز در دسترس باشد از ۳۰ درصد ضایعات جلوگیری شده و ارتقا بهرهوری در واحد سطح محقق میشود؛ به طوری که ۷۰ درصد در مصرف آب جلوگیری شده و ۳۰ درصد تولید محصولات افزایش مییابد.
وی گفت: به کشاورزان توصیه میشود از کمباینهایی استفاده کنند که معاینه فنی داشته و هد آن به طور دائم مورد بررسی قرار گیرد تا از هرز رفتن محصولات کشاورزی جلوگیری شود.
جلوگیری از قاچاق آرد
در ادامه نشست رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان با اشاره به کاهش مصرف آرد در استان عنوان کرد: سال گذشته ۲۶ هزار تن به ارزش ۵۰۰ میلیارد دلار مصرف آرد در استان لرستان کاهش یافت.
وی در در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که این حجم آرد از استان قاچاق میشد، گفت: مصرف سالانه استان ۳۰۰ هزار تن آرد بوده که بخشی از آن از چرخه مصرف به بیرون نشأت پیدا میکرد.
گفتنی است؛ پیش از هوشمند سازی فروش نان بخش زیادی از آرد از چرخه تولید خارج و به کشورهای همسایه قاچاق میشد که در دو سال اخیر از آمار آن کاسته شده است.
از تولید مرغ تا گسترش زنجیره ارزش آبزیان
شاهرخی با اشاره به میزان تولید مرغ در استان لرستان هم گفت: ۱۶ واحد مرغ گوشتی در استان فعالیت دارد که سالانه ۴۵ میلیون قطعه جوجهریزی انجام میشود. از این تعداد ۳۰ درصد مازاد نیاز بازار استان بوده و به سایر استانها ارسال میشود.
وی با بیان اینکه ۱۸ درصد اشتغال استان در حوزه کشاورزی است، عنوان کرد: ۲۳ درصد افراد در حوزه کشاورزی فعالیت دارند؛ اما در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی همچنان نوپا هستیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان در پایان با اشاره به طرحهای آینده این استان اظهار کرد: در زنجیره دو محصول گل محمدی و آبزی پروری قرار است فعالیتها گسترش پیدا کند؛ به طوری که از صفر تا ۱۰۰ محصولات در استان تولید و به بهره برداری برسد.
کد خبر 6095890 فاطمه امیر احمدی