فقر صفر انرژی در ایران

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، اما راز این موضوع را می‌توان در یارانه‌های پنهان انرژی پرداختی دولت به خانوار و تولیدکنندگان جست‌وجو کرد. در عین حال، مهم‌ترین مشکل درباره سنجش فقر انرژی و آب در ایران، نبود تصویری مشخص از وضعیت کیفیت و امنیت عرضه انرژی در نقاط مختلف کشور، همچنین عدم امکان محاسبه دقیق میزان بهره‌مندی هر خانوار از یارانه انرژی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

راز فقر صفر انرژی در ایران چیست؟ سومین گزارش رسمی از وضعیت فقر در ایران، پیرامون وضعیت انرژی در کشور تهیه شده و نشان می‌دهد طبقات مختلف جامعه و استان‌‌‌های کشور چگونه از انواع مختلف حامل‌‌‌های انرژی استفاده می‌کنند. این گزارش که از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه شده، به وضوح تایید می‌کند که قیمت ارزان انرژی در ایران باعث شده تا سهم انرژی در سبد مصرفی خانوار افزایش یابد و کشور در نقطه فقر صفر انرژی قرار گیرد.

در واقع این غنای فراگیر بدون اینکه هزینه زیادی به سبد مصرفی خانوار تحمیل کند، کشور را بالاتر از میانگین جهانی مصرف انرژی قرار داده است. پیش‌تر دفتر رفاه اجتماعی این وزارتخانه در دو گزارش پیرامون وضعیت «خط فقر» و دسترسی به «مسکن مقرون به صرفه»، شرایط کشور را پایین‌‌‌تر از میانگین جهانی و در وضعیتی نامناسب ارزیابی کرده بود که برای نمونه تعداد خانوارهای ایرانی محروم از مسکن مقرون به صرفه ۸/ ۱برابر متوسط جهانی است. گزارش «فقر انرژی» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تاکید می‌کند به جز کرمان (با حدود ۱۱درصد) که بالاترین نرخ خانوارهایی را دارد که سهم انرژی از کل هزینه آنها بالاتر از ۱۰درصد است، باقی استان‌های کشور در وضعیتی پایین‌‌‌تر قرار داشته بنابراین بخش اعظم ساکنان کشور در نقطه صفر فقر انرژی قرار دارد.

فقر انرژی یکی از سنجه(شاخص)‌‌‌های کاربردی برای اندازه‌‌‌گیری فقر در جهان است که به بررسی سهم آب، گاز و برق از سبد مصرفی خانوار می‌‌‌پردازد. گزارش دفتر رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نشان می‌دهد ایران در سال ۲۰۱۸ مطابق با آمار منتشر شده از سوی بانک جهانی در وضعیتی بالاتر از متوسط جهانی قرار دارد، به‌‌‌طوری که در دسترسی به برق شهری متوسط کشوری ۱۰۰ درصد بوده در حالی که در همان سال متوسط جهانی ۵/ ۸۹درصد بوده است. از آن سو، متوسط جهانی دسترسی به آب بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی برای مناطق شهری ۱۴/ ۸۵درصد و برای مناطق روستایی ۵۳درصد بود، حال ‌‌‌آنکه متوسط کشوری در ایران بر اساس آمار منتشرشده از سوی شرکت آب و فاضلاب کشور، برای مناطق شهری ۸۲/ ۹۹درصد و برای مناطق روستایی ۹۵/ ۷۵درصد است که بالاتر از متوسط جهانی است. در بین ۳۱ استان مختلف کشور هم این کرمان است که بدترین وضعیت را در شاخص فقر انرژی داشته حال آنکه استان قم بهترین وضعیت را از این منظر دارد.

این گزارش که قصد دارد رفاه اجتماعی کشور را از جنبه متفاوتی مورد بررسی قرار دهد، وضعیت خاصی را برای سه استان کرمان، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد روایت می‌کند. وضعیتی که در آن کرمان در ۴شاخص از ۵شاخص فقر انرژی (شامل «شاخص برق‌رسانی، آب‌رسانی و گازرسانی به مناطق شهر و روستایی»، «شاخص سهم هزینه انرژی از سبد هزینه خانوار»، «شاخص درصد بهره‌مندی خانوار از یارانه انرژی»، «شاخص‌های کیفیت و امنیت عرضه انرژی» و «شاخص نوع سوخت خوراک‌پزی») وضعیتی پایین‌‌‌تر از میانگین کشوری دارد. این گزارش نشان می‌دهد ۳ استان در وضعیت «بسیار بد»، ۷ استان کشور در وضعیت «بد»، ۹استان در وضعیت «متوسط» و ۱۲ استان در وضعیت «مناسب» به سر می‌‌‌برند. عامل دسترسی آسان و کم‌‌‌هزینه به انرژی و آب، یارانه‌‌‌های پرداختی است که موجب شده تا رتبه ایران به دلیل تزریق یارانه‌‌‌های بسیار، بهتر از چیزی به نظر برسد که در واقعیت وجود دارد.

اما در بخش دیگری از گزارش، برای سنجش مقرون‌‌‌به‌‌‌صرفه بودن انرژی، از دو شاخص «سهم هزینه انرژی از سبد هزینه خانوار» و «یارانه انرژی» استفاده شده است. اگر خانواری ۱۰ درصد از درآمد خود را صرف خرید انرژی‌برای پخت‌‌‌وپز، گرمایش و سرمایش خانه خود کند، این خانوار دچار فقر انرژی است. در ایران سهم انرژی از سبد مصرفی خانوار در سال ۱۳۹۸ در حدود ۴درصد بوده که این امر ناشی از قیمت پایین حامل‌‌‌های انرژی به علت یارانه پرداختی به آنهاست. همین‌طور در سال ۱۳۹۸ سهم انرژی در سبد خرید تنها ۵۷/ ۳درصد از خانوارهای ایرانی بیش از ۱۰ درصد بوده است. البته چنان که در یکی از بخش‌‌‌های گزارش اعلام شده، باید اطلاعات دقیق‌‌‌تری درباره وضعیت مصرف انرژی در کشور به دست آورد تا با دقت بیشتری درباره این بخش به قضاوت نشست. اما با توجه به همین اطلاعات، نتایج حاکی از آن است که استان کرمان با ۱۱ درصد، سیستان و بلوچستان با ۹ درصد بیشترین میزان و قم با ۳/ ۰درصد کمترین میزان خانوارهای فقیر انرژی به لحاظ سهم انرژی از کل هزینه خانوار را دارند. هرچه دهک درآمدی بالاتر باشد، درصد کمتری از خانوارها دچار فقر انرژی هستند، یعنی درصد کمتری از خانوارها هستند که سهم انرژی از هزینه‌‌‌شان بالاتر از ۱۰رصد است. در واقع خانواده‌‌‌های کرمانی ماهانه و سالانه سهم بیشتری از درآمد خود را صرف انرژی می‌کنند حال آنکه این سهم در قم بسیار کمتر است. البته گزارش با اشاره به کمبود شواهد کافی برای یک اسکن دقیق از نحوه مصرف انرژی در کشور به تفکیک افراد و خانوارها، شهرستان‌‌‌ها و استان‌‌‌ها و...، تاکید می‌کند که نتوانسته دقت خود را برای برآورد جامعی از نقشه مصرف انرژی در ایران بالاتر از این ببرد. موضوعی که باعث بروز بزرگ‌ترین مشکل در فهم وضعیت مصرف انرژی در جای جای کشور و سیاستگذاری بهینه برای آن شده است. نبود تصویری مشخص از وضعیت کیفیت و ایمنی انرژی در نقاط کشور و همچنین عدم‌امکان محاسبه دقیق میزان بهره‌‌‌مندی هر خانوار از یارانه انرژی چالشی است که برای برطرف کردن آن، کشور نیازمند تقویت روندهای تهیه و تحلیل آمار است. خوشبختانه از منظر ایمن بودن سوخت در دسترس مصرف‌کنندگان، شرایط کشور مناسب است. در این بررسی برای برآورد ایمنی و سازگاری مصرف سوخت با شاخص‌‌‌های محیط‌‌‌زیست، سنجه نوع سوخت خوراک‌‌‌پزی مدنظر قرار گرفته است. تاکید این شاخص این است که خانوارها نباید برای پخت‌‌‌وپز یا تامین گرمایش منزل از سوخت جامد مانند کود حیوانی، محصولات کشاورزی، بوته‌‌‌ها، چوب، زغال‌چوب و زغال‌‌‌سنگ استفاده کنند و استفاده از سوخت جامد، فقر انرژی محسوب می‌شود. بر این اساس در مجموع ۲درصد از جمعیت کشور از این نوع سوخت استفاده می‌کنند. استان‌‌‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و لرستان، بیشترین استفاده از سوخت زغال چوب و نفت سفید را دارند؛ همچنین در مناطقی از استان‌‌‌های سیستان و بلوچستان، مرکزی، خراسان شمالی و فارس از زغال‌چوب برای پخت‌‌‌وپز استفاده می‌کنند. اگر نگاهی به شاخص‌‌‌های برخورداری استان‌ها از آب و گاز بیندازیم، گزارش ابعاد جالب‌تری پیدا می‌کند. اردبیل و همدان در بخش استان‌‌‌های برخوردار از گاز طبیعی در دو فقره شهری و روستایی بهترین عملکرد را دارند. گزارش در عین حال تایید می‌کند در هر دو بخش شهری و روستایی وضعیت سیستان و بلوچستان مناسب نیست. در بخش آب هم دو استان ایلام و آذربایجان شرقی به ترتیب بهترین عملکرد را در شاخص روستایی و شهری دارند و در عین حال استان‌‌‌ سیستان و بلوچستان در این بخش وضعیت نامناسبی دارند. از مهم‌ترین بخش‌‌‌های گزارش، شاخص‌‌‌های مورد اشاره در متن هستند که تحت عنوان شاخص‌‌‌های «کیفیت» و «امنیت» عرضه انرژی دسته‌بندی شده‌‌‌اند.

  شاخص سهم هزینه انرژی از سبد هزینه خانوار

افزایش قیمت حامل‌‌‌های انرژی در سال ۱۳۸۹ باعث شد تا سهم انرژی از کل سبد خانوار در سال ۱۳۹۰ به حدود ۱۷ درصد برسد. با ثبات قیمت انرژی این سهم کاهش یافته و مجددا در سال ۱۳۹۳ با اصلاح قیمت برخی حامل‌‌‌های انرژی این سهم افزایش داشته است.

به طورکلی از آنجا که قیمت انرژی در ایران دستوری تعیین می‌شود، در شرایط تورمی اقتصاد ایران، قیمت نسبی انرژی معمولا روند کاهشی داشته و سهم آن از کل هزینه خانوار نیز کاهشی است. سپس با یک اصلاح قیمت، سهم انرژی افزایش یافته و مجددا با ثبات قیمت اسمی، سهم انرژی روند کاهشی پیدا می‌کند.

گزارش نشان می‌دهد از سال ۹۰ تا ۹۸ که نرخ‌ها در کشور تحت‌تاثیر تورم به شدت افزایش یافته‌‌‌اند ولی بهای انرژی تغییر چندانی نداشته، سهم هزینه انرژی در سبد خانوار نیز به شدت کاهش یافته و از حدود ۹۸/ ۱۶درصد در سال ۱۳۹۰ به حدود ۵/ ۳درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است.

  شاخص بهره‌‌‌مندی خانوار از یارانه انرژی

وجود یارانه قابل‌توجه بخش انرژی و در نتیجه قیمت پایین انرژی باعث شده تا سهم انرژی در سبد مصرفی خانوار، مقدار بسیار بالایی نباشد. در چنین شرایطی، در کنار بررسی میزان بهره‌مندی خانوار از انرژی لازم است تا «بهره‌مندی خانوار از یارانه انرژی» نیز مورد بررسی قرار گیرد. گزارش به خوبی میزان بهره‌‌‌مندی هر کدام از دهک‌‌‌ها را از یارانه انرژی نشان می‌دهد که دهک دهم بیش از ۱۵درصد و دهک‌‌‌های هفتم تا نهم هرکدام بیش از ۱۲درصد از از مصرف انرژی کشور را به خود اختصاص داده است. در عین حال، سهم دهک اول از این شاخص تنها حدود ۴ درصد بوده است.

  شاخص نوع سوخت خوراک‌‌‌‌‌‌پزی

مطابق با داده‌‌‌های بانک جهانی برای شاخص نوع سوخت خوراک‌پزی در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۶) متوسط جهانی این شاخص ۳۳/ ۵۹درصد در استفاده از سوخت گاز مایع (سوخت خوراک‌پزی غیر‌جامد) بوده و در همان سال متوسط کشوری ایران ۴۹/ ۹۸درصد بوده است. مطابق با داده‌‌‌های هزینه درآمد خانوار مرکز آمار ایران در مناطقی از استان‌‌‌های فارس، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و همدان از زغال و چوب برای پخت‌وپز استفاده می‌کنند. در برخی مطالعات نیز تکیه بر این مهم است که اگر خانوار برای سوخت خوراک‌پزی از سوختی به غیر از گاز طبیعی (شبکه عمومی) استفاده کند فقیر محسوب می‌شود. در بررسی داده‌‌‌های هزینه درآمد خانوار نتایج حاکی از آن است که در سال ۱۳۹۸ عدم‌دسترسی به گاز طبیعی برای سوخت خوراک‌پزی در مناطق روستایی کشور به طور معناداری بیشتر از مناطق شهری بوده است. بر اساس این اطلاعات در سال ۹۰ بیش از ۲۰درصد خانوارهای کشور فاقد گاز طبیعی برای خوراک‌پزی بوده‌‌‌اند، اما این روند در سالیان متوالی نزولی بوده و تقریبا نیمی از این خانوارها در سال ۹۸ دارای گاز طبیعی برای خوراک‌پزی بوده‌‌‌اند.

  جمع‌بندی

در جمع‌بندی این گزارش اشاره شده که کشور ایران فقیر انرژی نیست. دلیل آن نیز دسترسی آسان و کم‌هزینه به انرژی و آب است، اما مهم‌ترین دلیل این موضوع یارانه‌های پرداختی همیشگی در این حوزه است. در شاخص‌های دسترسی در حال حاضر بیش از ۹۹درصد از کشور برق‌رسانی شده‌اند و حدود ۱۱۹۰روستا فاقد برق هستند. از این تعداد روستا ۲۵۰ نقطه در دست برق‌رسانی تا پایان سال ۱۴۰۰ است. در ارتباط با آب شرب نیز حدود ۹۵/ ۷۵درصد از روستاهای بالای ۲۰خانوار و ۸/ ۹۹درصد از مناطق شهری کشور از امکانات آب شرب سالم برخوردارند. مطابق با سالنامه ۱۳۹۸ شرکت آبفا مناطق روستایی استان‌های یزد، کرمان، کردستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و هرمزگان به ترتیب کمترین استان‌هایی بوده‌اند که مناطق روستایی آنها از آب شرب سالم بهره‌مندند. در نهایت در یک تصویر کلی می‌توان گفت هیچ یک از استان‌های کشور به صورت ۱۰۰درصد مناطق روستایی بهره‌مند از آب آشامیدنی سالم ندارند. ۰۵/ ۲۴درصد از جمعیت روستایی ایران دسترسی به آب شرب سالم ندارند. مطابق با داده‌های نمونه‌گیری نوع سوخت خوراک‌پزی خانوار، در استان‌های فارس، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد و همدان از سوخت زغال چوب برای پخت و پز استفاده می‌کنند. بررسی شاخص سهم هزینه انرژی از سبد هزینه خانوار نشان می‌دهد که خانوار ایرانی تنها حدود ۴درصد از درآمد خود را صرف خرید انرژی می‌کند که عمدد دلایل این موضوع هم انرژی ارزان و در دسترس و یارانه انرژی پرداختی از سوی دولت است؛ بنابراین نیاز به اطلاعات دقیقی در خصوص میزان یارانه دریافتی انرژی هر خانوار وجود دارد.

شاخص‌های در ارتباط با کیفیت و امنیت عرضه انرژی در سنجش فقر از اهمیت زیادی برخوردارند، زیرا پس از دسترسی به انرژی و خدمات آن نیاز به ثبات عرضه و عرضه مداوم و بدون قطعی بیش از پیش احساس می‌شود؛ اما متاسفانه در هیچ یک از سه بخش آب، برق و گاز به صورت دقیق محاسبه و منتشر نشده‌اند. در نهایت با توجه به شاخص‌های مطرح شده در حوزه انرژی و آب، می‌توان وضعیت استان‌ها را رتبه‌بندی کرد. از شاخص‌های معرفی شده، شاخص‌های امنیت و کیفیت عرضه برای هیچ یک از سه بخش آب، برق و گاز داده‌ای ارائه نمی‌کنند. برای شاخص یارانه انرژی هم به همین صورت هیچ داده‌ای به تفکیک استان در دسترس نیست؛ بنابراین رتبه‌بندی استان‌ها به لحاظ فقر انرژی ‌برای سایر شاخص‌‌ها (آب‌رسانی، برق‌رسانی و گازرسانی به مناطق شهری و روستایی، سهم هزینه انرژی از سبد هزینه خانوار، سوخت خوراک‌پزی) انجام شده است. به این منظور شاخص دسترسی به سه بخش دسترسی به آب، برق و گاز تقسیم شده است. نتایج حاکی از آن است که استان کرمان با عدد ۴ (یعنی در ۴ مورد از ۵ شاخص) وضعیت بدتری از متوسط کشور داشته و پس از آن استان‌های سیستان و بلوچستان و کهگیلویه و بویراحمد با عدد ۳ قرار دارند. استان‌های زردرنگ در نقشه در تمام شاخص‌ها وضعیتی در سطح متوسط کشوری یا بهتر از آن داشته‌اند. در پایان این گزارش این نکته لحاظ شده که بررسی‌ها نشان می‌دهد که سنجش فقر انرژی و آب دارای ضعف‌ها و خلأهای کلیدی است که از جمله آنها می‌توان به نحوه انتشار و رصد داده‌های فقر انرژی و آب از یکسو و نحوه تولید داده‌های مرتبط با بخش انرژی و آب اشاره کرد.

پربیننده ترین سد گتوند یک اشتباه بزرگ تاریخی است / جلوگیری از ورود آب های شور به اراضی راه حل دارد راه حل نجات ایران از خشکسالی چیست؟ جزییاتی از افزایش قیمت قبوض برق مشترکین پرمصرف تحریم ها سبب شد ایران از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد نفتی محروم شود / امنیت انرژی جهان مستلزم رویکردی غیرسیاسی است رشد قیمت نفت در آستانه نشست اوپک پلاس / احتمال کاهش ذخایر نفت آمریکا از قیمت‌ ها حمایت کرد

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: یارانه انرژی خانوار از یارانه انرژی کهگیلویه و بویراحمد سیستان و بلوچستان سبد مصرفی خانوار استفاده می کنند انرژی در ایران مندی خانوار مناطق روستایی مصرف انرژی درصد بوده رفاه اجتماعی سهم انرژی انرژی در سبد متوسط کشوری متوسط جهانی سال ۱۳۹۸ نشان می دهد متوسط کشور میزان بهره عرضه انرژی برای مناطق مناطق شهری عین حال انرژی و آب برق رسانی گاز طبیعی فقر انرژی بهره مندی زغال چوب برای پخت استان ها شاخص ها آب شرب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۹۹۱۶۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازخوانی پرونده توسعه برق هسته‌ای در ایران؛ از برجام تا مشارکت مردم

آقای علی اکبر صالحی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، با اشاره به نقش راهبردی مسئله تأمین انرژی در جهان گفت: برای همه فعالیت‌ها نیاز به انرژی وجود دارد، اما آثار استفاده از انرژی گاهی مخرب است؛ مانند انرژی‌های فسیلی که گاز‌های گلخانه‌ای تولید می‌کند و بر شرایط اقلیمی اثر می‌گذارد.

وی با اشاره به مسئله افزایش یک و نیم درجه‌ای دمای کره زمین، افزود: این گرمایش کره زمین، خود را به صورت آثار مخرب زیست محیطی مانند بارش‌های سیل‌آسای اخیر در حوزه خلیج فارس نشان می‌دهد؛ بنابراین، بشر باید هر چه سریعتر برای تأمین انرژی بدون استفاده از سوخت‌های فسیلی و با انرژی پاک اقداماتی انجام دهد.

این استاد دانشگاه با بیان این که منظور از انرژی پاک، نوعی از انرژی است که کمترین میزان گاز‌های گلخانه‌ای را تولید کند و تا حد ممکن تجدیدپذیر باشد، ادامه داد: انرژی هسته‌ای نوعی از انرژی‌های پاک است، اما تجدیدپذیر نیست؛ پاسخ نهایی بشر به تأمین انرژی، به سمت انرژی هسته‌ای از نوع گداخت حرکت می‌کند.

ترامپ مانع از حضور ایران در طرح بین‌المللی گداخت هسته‌ای شد

وی تأکید کرد: اگر بشر بتواند نیروگاه‌های هسته‌ای از نوع گداخت را احداث کند، پاسخ نهایی را به تأمین انرژی پایدار، حداقل در بخش برق، داده و وقتی برق باشد، تقریبا همه کار‌ها قابل انجام است. رسیدن به این مرحله زمان می‌برد و ایران هم در حال کار کردن روی آن است.

آقای صالحی اظهار کرد: کشور‌های مختلف برای رسیدن به این هدف، طرح مشترکی را در فرانسه با عنوان ایتر (ITER) پیگیری می‌کنند که ایران هم قرار بود بعد از برجام عضوی از این طرح بین‌المللی باشد، اما ترامپ (رئیس جمهور سابق آمریکا) مانع از آن شد.

وی با تأکید بر این که یکی از موضوعات مهم برای کشور‌های مختلف امنیت انرژی (Energy Security) است، گفت: اگر کشور به دنبال توسعه پایدار است، باید از تأمین انرژی پایدار هم مطمئن باشد؛ قیمت انرژی باید به گونه‌ای تعیین شود که در دسترس باشد و فناوری‌های مربوطه هم باید در اختیار یک کشور قرار داشته باشد.

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی با اشاره به این که تصمیم گرفته شده بود که ۲۰ هزار مگاوات نیروگاه هسته‌ای در ایران احداث شود، گفت: اکنون به دلایلی مثل جنگ تحمیلی و مسائل بین‌المللی و شرایط تحریمی، هزار مگاوات نیروگاه هسته‌ای در کشور وجود دارد و دو هزار مگاوات نیروگاه جدید نیز در دست تأسیس است.

وی بیان کرد: کلنگ احداث این دو هزار مگاوات نیروگاه جدید در سال ۱۳۹۵ در بوشهر بر زمین خورد و اکنون در شرف تکمیل است؛ بسته به نوع مطالعه در مورد سبد انرژی کشور، بین ۸ تا ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای باید در ایران تولید شود.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

صرفه‌جویی حداقل ۱۰ میلیون بشکه‌ای در نفت‌ خام با تولید هر هزار مگاوات برق هسته‌ای

این استاد دانشگاه همچنین گفت: تولید هر هزار مگاوات برق هسته‌ای در مصرف ۱۰ تا ۱۲ میلیون بشکه نفت خام صرفه‌جویی می‌کند؛ یعنی اگر اکنون ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای در کشور تولید می‌شد، می‌توانستیم معادل ۲۴۰ میلیون بشکه نفت خام در مصرف سوخت فسیلی صرفه‌جویی کنیم.

وی تأکید کرد: این اعداد به معنای این است که می‌توانستیم هر روز حدود ۸۰۰ هزار بشکه نفت خام را صادر کنیم، اما اکنون این میزان را به اشکالی مثل گاز، گازوئیل و مازوت، برای تولید برق، مصرف می‌کنیم.

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی بیان کرد: تولید هر هزار مگاوات برق هسته‌ای از انتشار حدود ۷ میلیون تن گاز آلاینده در محیط زیست پیشگیری می‌کند؛ یعنی اگر با تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای می‌توانستیم ۱۴۰ میلیون تن تولید گاز‌های آلاینده را کاهش دهیم، اکنون وضعیت کیفیت هوا و شرایط آب و هوایی کشور تا این حد نامطلوب نمی‌شد.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

بیشتر بخوانید:

رکوردشکنی نیروگاه اتمی بوشهر در تولید برق هسته‌ای برنامه ریزی برای تولید ۳۰ هزار مگاوات برق

نیروگاه‌های کوچک مقیاس هسته‌ای مصرف آب کمتری دارند

وی با تأکید بر این که بخش عمده خشکسالی‌ها به علت انتشار گاز‌های گلخانه‌ای است، افزود: زمانی که در سازمان انرژی اتمی مسئولیت داشتم، اعلام کردم که بهتر است برای توسعه برق هسته‌ای، به سمت استفاده از نیروگاه‌های کوچک مقیاس برویم؛ زیرا ایران یک کشور خشک است و احداث نیروگاه‌های بزرگ هزار مگاواتی، به حجم زیادی از آب نیاز دارد که چنین امکانی را نداریم.

آقای صالحی با بیان این که تأمین چنین حجمی از آب نیازمند احداث نیروگاه در نزدیکی سواحل کشور است، گفت: در شمال ایران به علت فراوانی جمعیت، شرایط طبیعت و وجود کانون کشاورزی، نمی‌توان چنین کاری کرد؛ ضمن این که خزر یک دریاچه است، اما در حوزه خلیج فارس، تنها جایی است که امکان احداث نیروگاه‌های بزرگ مقیاس هسته‌ای وجود دارد.

وی تصریح کرد: اگر نیروگاه‌ها کوچک مقیاس باشند؛ یعنی در حد ۵۰ مگاوات به جای هزار مگاوات، میزان آب مورد نیاز برای خنک کردن آن‌ها، ناچیز است. اگر از برج‌های خشک در این نیروگاه‌های کوچک استفاده شود، باز هم مصرف آب کاهش می‌یابد.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

کاهش هدرفت در انتقال برق با توسعه نیروگاه‌های کوچک مقیاس

آقای صالحی با بیان این که­ با احداث نیروگاه‌های کوچک مقیاس، دیگر نیازی به احداث نیروگاه در جنوب کشور برای تأمین برق نقاط مرکزی و شمالی کشور وجود ندارد، تأکید کرد: تأمین برق از فواصل طولانی باعث می‌شود که در طول مسیر، افت ولتاژ و هدررفت در شبکه رخ دهد.

وی افزود: ساخت نیروگاه‌های کوچک مقیاس هسته‌ای، سرمایه‌گذاری اولیه کمتری هم نسبت به نیروگاه‌های بزرگ مقیاس نیاز دارد. ساخت یک نیروگاه هزار مگاواتی، هزینه شبانه پنج میلیارد دلاری نیاز دارد، اما ساخت چنین نیروگاهی یک شبه شدنی نیست و این رقم در طول مثلا ۷ سال ساخت نیروگاه به ۸ میلیارد دلار افزایش می‌یابد.

بخش خصوصی و صنایع داخلی توان ساخت نیروگاه‌های کوچک مقیاس هسته‌ای را دارند

رئیس سابق سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: اگر یک نیروگاه کوچک مقیاس که هزینه کمتری دارد، راه اندازی شود، می‌تواند تأمین مالی ساخت نیروگاه کوچک مقیاس بعدی را انجام دهد که بخش خصوصی می‌تواند این کار را انجام دهد.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی

وی همچنین اظهار کرد: صنایع داخلی توان ساخت­ تجهیزات و اجزای مورد نیاز برای نیروگاه‌های کوچک مقیاس را دارند، اما برای تأمین تجهیزات نیروگاه‌های بزرگ، باید صنایعی در همان حد به وجود بیاید که صرفه اقتصادی ندارد؛ به طور مثال، به علت صرفه اقتصادی نداشتن، ساخت مخزن تحت فشار نیروگاه را فقط چند کشور انجام می‌دهند­.

آقای صالحی بیان کرد: این نیروگاه‌های کوچک مقیاس می‌توانند در محل صنایع آماده و در محل مصرف، فقط نصب شوند که قیمت را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و از نظر ایمنی هم فوق العاده هستند.

وی در پاسخ به علت این که چرا تاکنون چنین اتفاقی در ایران رخ نداده، توضیح داد: دنیا هم تازه در حال حرکت به سمت ایجاد نیروگاه‌های کوچک مقیاس هسته‌ای است؛ البته اوایل در آمریکا و روسیه با نیروگاه‌های کوچک کار را آغاز کردند، همچنین تأمین انرژی بسیاری از زیردریایی‌های نظامی و ناو‌های هواپیمابر با این نیروگاه‌ها انجام می‌شود، اما به صورت تجاری، این مسئله تازه در حال اجرا است و ایران هم ان شاءالله در این زمینه، قدم‌های مؤثری را برخواهد داشت.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی