به نقل از «فارس»

وسیع ترین معماری دستکند ایران ثبت ملی می‌شود

تاریخ انتشار: ۱۵ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۲۹۵۱۷

مصطفی مرزبان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در اراک با بیان اینکه دستکند زیرزمینی ترخوران تفرش به عنوان وسیع ترین معماری دستکند ایران ثبت ملی می‌شود اظهار کرد: ارزش و ویژگی خاص این مجموعه در بکر و دست نخورده بودن آن است که با توجه به عظمت و معماری خاص آن قابلیت معرفی برای ثبت جهانی شدن را نیز دارد که در همین راستا پرونده آن در حال تکمیل و ارسال به وزارتخانه و در مرحله اول برای ثبت ملی و پس از آن اقدام برای ثبت جهانی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با اشاره به اینکه  تصاویر، پلان، نقشه، عکس، نقشه برداری محوطه، سه بعدی این دستکند زیر زمینی تکمیل شده است گفت: در محوطه باستانی ترخوران دو مرحله کاوش و باستان شناسی انجام شد و در هفته گذشته برای بازدید عموم گشوده شد.

این مقام مسئول با بیان اینکه محوطه باستانی زیر زمینی در زیر بافت امروزی شهر تفرش باحدود  ٢٠٠ هکتار وسعت یکی از وسیع‌ترین محوطه‌های زیرزمینی در ایران محسوب می‌شود تصریح کرد: این دستکند زیرزمینی با استناد به داده‌های باستان‌شناسی در دوره سلجوقی ساخته شده و تا دوره صفوی مورد استفاده قرار گرفته است.

مرزبان با بیان این که این اثر به زودی در فهرست آثار تاریخی ملی ثبت خواهد شد، افزود: مطالعه این مجموعه بشری به دلیل دارا بودن ظرفیت‌های استثنایی همچون معماری پیچیده، ارتباط آن با قنات و داشتن فضاهای در قالب پایاب و تنوع و چند طبقه بودن فضاها بسیار با اهمیت است.

وی با اشاره به این که مجموعه دستکند زیرزمینی ترخوران تفرش سه تا هشت متر در زیر زمین عمق دارد، افزود: این مجموعه در سال 96  به ‌طور اتفاقی کشف و در همان زمان برنامه‌ پاک‌سازی و شناسایی آن انجام شد و تا کنون دو فصل کاوش در آن صورت گرفته است.

به گفته وی باستان‌شناسان و کارشناسان میراث فرهنگی مرتبط با این یافته، معتقدند که معماری این مجموعه عظیم  تنها بخشی کوچکی از این شهر زیرزمینی بوده که بسیار عظیم است و این مساله فوریت و ضرورت ادامه کاوش‌ در نقاط باقیمانده برای نمایان شدن بخش‌های دیگر این مجموعه را می رساند.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: معماری میراث فرهنگی گردشگری استان مرکزی دستکند زیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۲۹۵۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«دریای پارس» یادگاری برای ایران به بهانه روز خلیج فارس

محمد زکی‌زاده، مستند «دریای پارس» به کارگردانی منوچهر طیاب که در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تولید شده است؛ موقعیت جغرافیایی، تاریخ تمدن و فرهنگ‌های گوناگون منطقه خلیج فارس و دریای عمان را به تصویر می‌کشد.

در «دریای پارس» موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک خلیج فارس و دریای عمان بر اساس تاریخ تمدن عیلام، اکد، سومر، کلده، آشور، بابل، ایران و فرهنگ‌های گوناگون منطقه، مراکز تمدن‌های کهن ایرانی در کرانه خلیج فارس بررسی می‌شود.

این مستند با نام «خلیج فارس» آغاز می‌شود و با نمایش پی در پی نقشه‌های کهنی که از دیرباز از جغرافی‌دانان غربی و مسلمان مانده‌اند بر اصالت این نام صحه می‌گذارد. سپس سفر خود را از جلگه خوزستان آغاز می‌کند و به گشت و گذاری گسترده در جزیره‌های ایران می‌پردازد.

مراسم عاشورای بوشهر، لنج سازی، معابد پالمیری خارک، فجایعی که اروپاییان، دزدان دریایی انگلیس و ... در این مناطق به بار آورده‌اند، چگونگی باز پس گیری هرمز از پرتغالی‌ها از جمله مواردی است که در این فیلم نمایش داده می‌شود.

سابقه تاریخی جزیره خارک، داستان سفر واسکودوگاما پرتغالی و آمدن آلبر کرک به خلیج فارس و آغاز دوران استعمار تا دوران جنگ جهانی اول، مبارزات مردم جنوب علیه استعمار، موقعیت جزایر قشم، کیش، تنب بزرگ، تنب کوچک دیگر سرفصل‌های این فیلم را تشکیل داده است.

منوچهر طیاب مستندساز، نویسنده و منتقد که یکی از چهره‌های تاثیرگذار دنیای مستند به شمار می‌رود، در سال ۱۳۱۶ در تهران به دنیا آمد. او دانش‌آموخته رشته معماری از دانشگاه فنی وین و تحصیل‌کرده رشته کارگردانی سینما و تلویزیون و طراحی صحنه از دانشکده سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنر‌های نمایشی وین بود.

او از سال ۱۳۴۲ با ساخت فیلمی درباره سفال‌های قدیمی ایران به مستندسازی روی آورد و نزدیک به ۱۰۰ فیلم ارزشمند میراث فرهنگی و تاریخی را کارگردانی کرده است. طیاب استاد رشته سینما در دانشکده هنر‌های دراماتیک و تلویزیون، سرپرست رشته سینماتوگرافی و عکاسی دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی تهران و عضو هیئت داوران یونسکو در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه لهستان بود و از جمله آثار مستند او می‌توان به «البرز»، «زاگرس گهواره تمدنی کهن»، «نقاشی ایران»، «دروازه ملکوت»، «وانگه روان جهان گله کرد» و ... اشاره کرد.

همچنین همزمان با برگزاری سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت، ضمن نکوداشت منوچهر طیاب و نمایش آثار منتخب وی، از این پیشکسوت سینمای مستند با اهدای نشان فیروزه حقیقت تقدیر شد. طیاب غیر از مستندسازی و عکاسی به عنوان شاخه‌های اصلی فعالیت خود، در حوزه ایرانشناسی نیز نامی آشناست و در زندگی خود به طور پیوسته برای معرفی ایران با ابزار فیلم و مستند تلاش کرد.

بسیاری از مستندسازان طیاب را به عنوان یک ایرانشناس عاشق می‌شناسند که مسیر صادقانه‌ای را در زندگی پیش گرفته و او به همراه ایرج افشار، خسرو سینایی و منوچهر ستوده را از کسانی عنوان می‌کنند که گویی جهان هستی آنها را به عنوان پیامبران فرهنگ برگزیده است.

از جمله آثار منوچهر طیاب که در جشنواره‌های مختلف مورد تقدیر واقع شده‌اند، می‌توان به فیلم‌های «سفال/ سرامیک» (۱۳۴۲) - برنده دلفان نقره، «ریتم» (۱۳۴۳) - فیلم منتخب یونسکو برای تدریس در مدارس سینمایی- دیپلم افتخار از جشنواره وین، «خوزستان» (۱۳۴۳)، «دزفول/ شوشتر» (۱۳۴۴)، «کران تا کران» (۱۳۴۴)، «قالی» (۱۳۴۵)، «جزیره قشم» (۱۳۴۶)، «سپاهی دانش» (۱۳۴۷)، «مسجد جامع اصفهان» (۱۳۴۸) - دیپلم افتخار جشنواره فیلم برلین، «دریای پارس» (۱۳۴۸)، «ایران سرزمین ادیان» (۱۳۴۹) - دیپلم افتخار جشنواره وین، «سیر خط در ایران» (۱۳۴۹)، «سوی شهر خاموش- دزفول» (۱۳۴۹)، «آبادان» (۱۳۵۰)، «سوزنبان» (۱۳۵۰)، «کاریکاتوریست» (۱۳۵۰)، «جنگ خروس» (۱۳۵۰)، «شب‌های تهران- ۷ قسمت» (۱۳۵۰)، «زن‌ها و حرفه‌ها» (۱۳۵۰)، «خیمه شب‌بازی» (۱۳۵۱)، «تیاتر رو حوضی» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه نقاش امپرسیونیست‌ها» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه جواهرات» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه شیشه و سفال» (۱۳۵۱)، «نمایشگاه نقاشی کودکان» (۱۳۵۲)، «کاخ چهل‌ستون» (۱۳۵۲)، «کاخ هشت‌بهشت» (۱۳۵۲)، «کاخ عالی‌قاپو» (۱۳۵۲)، «مسجد شیخ لطف‌الله» (۱۳۵۳)، «معماری دوران صفوی» (۱۳۵۴) - برنده دلفان طلایی، «معماری دوران سلجوقی» (۱۳۵۴)، «معماری دوران ایلخانی» (۱۳۵۴)، «معماری دوران تیموری» (۱۳۵۴)، «معماری آستان قدس رضوی» (۱۳۵۵)، «اصفهان هندسه‌ای بر مقیاس انسانی» (۱۳۵۵) - دیپلم افتخار جشنواره سینمایی مسکو، «ساخت کاشی معرق» (۱۳۵۵) و «تعمیر نقاشی‌های دیواری» (۱۳۵۵) اشاره کرد.

منوچهر طیاب کارگردان نام‌آشنای سینمای مستند ایران بامداد روز سه‌شنبه ۴ شهریور سال ۱۳۹۹ در سن هشتاد و سه سالگی در بیمارستانی در وین از دنیا رفت.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر