پاییز خشکی در راه است
تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۳۵۵۴۷
با توجه به کاهش بارشها در پاییز پیش رو میتوان گفت پیامدهای خشکسالی مانند افزایش حاشیهنشینی و نرخ بیکاری بیشتر به چشم خواهد آمد.
به گزارش برنا، روزنامه جام جم نوشت: «پاییز خشک دیگری در راه است. این گزاره میتواند در آوار اخبار تلخ این روزها اتفاقی معمولی باشد که حالا از زبان رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام شده، اما این ظاهر ماجراست و آن چه پشت این خبر به ظاهر معمولی نهفته حکایت از اتفاقات سیاهتری دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چرا کمبارشی پاییز مهم است؟
سال گذشته یکی از سالهای خشک و کمبارش طی یک دهه گذشته بوده است. حالا بنا بر دادههای سازمان هواشناسی میتوان گفت پاییز پیش رو هم فصل کمبارشی خواهد بود. احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، به جام جم میگوید: «تا پایان مرداد، ۶۰ درصد آب کشور تامین شده که این امر بیانگر کاهش ۴۰ درصدی آب ناشی از کمبود بارش در فصل زمستان و بهار است.» دلایل همانی است که همه این سالها بوده است؛ افزایش دما، تغییرات اقلیمی و البته مداخلات انسانی. آن طور که وظیفه میگوید افزایش دمای بالاتر از نرمال منجر به ذوب برفها، آن هم زودتر از موعد و کاهش دبی رودخانهها میشود، همچنین خیلی از رودخانهها که در اغلب سالها دائمی بودند، فصلی شده یا دیگر آبی ندارند.
اما چرا کمبارشی در پاییز اتفاق بدتری است؟ رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی میگوید: «بارشهای تابستانه درصد کمی از بارشهای سالانه را تشکیل میدهد اما با توجه به بارشهای محدود تابستان و تداوم کمبارشی در فصول پاییز، در فصل زمستان و بهار خسارت قابل توجهی به جامعه کشاورزی وارد خواهد شد.»
در حالی در انتظار پاییزی خشک نشستهایم که باید بدانیم بارانهای پاییزی کمآبیها را جبران نمیکند. احد وظیفه ادامه میدهد: «در ۱۰ سال آبی گذشته حتی یک بار هم ترسالی نداشتیم و منابع آبهای زیرزمینی و آبهای پشت سدها به شدت افت کرده است و وضعیت کمبارشیهای پاییزی این وضعیت را تشدید خواهد کرد.»
فروپاشی اقتصاد و فقر بیشتر
تاثیر مستقیم این کمبارشیها بر کشاورزی است. کاهش سطح زیر کشت و به تبع آن کاهش محصولات باعث کاهش درآمدها و البته تولید میشود. این چرخه اما ادامه پیدا میکند و خیلی زود به شهرنشینان هم میرسد. از عباسعلی ولی، استاد مدیریت و کنترل بیابان دانشگاه کاشان، میپرسیم تداوم کمبارشیهای پاییزی چه پیامدهای اجتماعی به دنبال خواهد داشت و مهمتر آن که از چه زمانی باید منتظر این پیامدها در زندگیمان باشیم؟ او معتقد است این تاثیرات مدتهاست به شیوه زیست ما راه پیدا کرده و آن چه در پیش است تبعاتی سهمگینتر از گذشته است.
او میگوید: «فروپاشی اقتصاد محلی و فقر بیشتر روستاییان و شهرهای کوچک، یکی از آن پیامدهایی است که بر مسائل اجتماعی جامعه نیز تاثیر خواهد گذاشت؛ چرا که معیشت غالب روستاییان و شهرهای کوچک عمدتا به فعالیتهای کشاورزی و دامداری گره خورده است.»
به باور او مسئولان ردهبالای کشور تا مدتها به تاثیرات مهم اقلیمی بر جریانهای اجتماعی و اقتصادی مردم باور نداشتند و حالا به تکاپو افتادهاند که کمبودهای برنامهریزی دو دهه پیش را با اقدامات زودبازده چند ساله جبران کنند. ولی میگوید:« تداوم کمبارشیهای پاییزی یکی از نشانههای بروز خشکسالی در کشور است که در درجه اول مهمترین منبع معیشت جامعه روستایی و سپس شهرهای کوچک را دچار تهدید و بیثباتی میکند. بیآبی و از بین رفتن زمینهای کشاورزی و مراتع دامداری موجب کاهش شدید درآمد سرپرستان میشود و موج بیکاری را ایجاد میکند.»
آغاز خشکسالیهای اجتماعی
جستوجو برای فهرستکردن پیامدهای اجتماعی و اقتصادی کمبارشیهای پاییزی ما را به یک ترکیب جالب توجه میرساند. عباسعلی ولی میگوید پیرو خشکسالیهای هواشناسی و آبشناسی باید در انتظار خشکسالی اقتصادی و اجتماعی باشیم. آن طور که او میگوید هر چه شدت و گستره خشکسالیهای آبشناسی و هواشناسی بیشتر باشد، تاثیرات اجتماعی و اقتصادی آن هم عمیقتر خواهد بود.
مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی گزارش داده که در گذشته برخی خشکسالیها به طور محدود و بعضا گسترده ایران را دربرگرفته و باعث بروز خسارتهای فراوان به محصولات کشاورزی و دامی مناطق روستایی شده و مهاجرت دستهجمعی روستاییان به شهرها را به دنبال داشته است.
عباسعلی ولی، استاد مدیریت و کنترل بیابان، هم معتقد است اینها از معمولترین پیامدهای چنین اتفاقی است. البته چه کسی است نداند با افزایش مهاجرت سیل مشکلات دیگر به راه افتاده است. حاشیهنشینی در شهرهای بزرگ یکی از عوارض این مهاجرتهاست که هزینههای بسیار سنگینی را بر جامعه و کشور تحمیل میکند. نتایج سرشماریها نشان میدهد که برخی روستاهای کشور بر اثر این گونه خشکسالیها خالی از سکنه شدهاند.
وقوع خشکسالیهای شدید و بلندمدت بهویژه در مناطق حساس و شکننده موجب واردآمدن ضررهای شدید اقتصادی و اجتماعی میشود. ولی ادامه میدهد: «خشکسالی سبب افزایش مهاجرت به سوی شهرها میشود و فقدان شغل در محل جدید موجب افزایش نرخ بیکاری در این شهرها و رواج مشاغل غیر رسمی و زیرزمینی میشود که خود تاثیرات منفی اقتصادی و اجتماعی به همراه دارد.»
خداحافظی با کشاورزی در ایران
پیامدهای اقتصادی توالی کمبارشیها شاید بدیهی به نظر برسد؛ چرا که اثر اولیه و مهم این پیامدها کمبود منابع آبی به واسطه همین تداوم کمبارشیهاست. همین چند روز پیش ایسنا اعلام کرد بحران آب نزدیک به ۷۰ درصد مناطق ایران را غیر قابل کشت کرده است؛ خبری که در صورت درستی با توجه به تداوم کمبارشیها میتواند به بحرانهای اقتصادی ناشی از این اتفاق دامن بزند. البته این آمار هم تازگی ندارد و چند سال پیش هم موسسه تحقیقات آب و خاک ایران اعلام کرده بود از مجموع ۸ میلیون هکتار اراضی کشاورزی تنها یک میلیون هکتار آن قابل کشت است.
از عباسعلی ولی کارشناس کنترل بیابان میپرسیم چرخه آسیبهای اقتصادی به واسطه این کمبارشیها از کجا آغاز میشود. او معتقد است ابعاد اقتصادی با بالاترین رتبه، بیشترین تاثیرپذیری را از وقوع خشکسالی داشته که کاهش درآمد در اولویت اول آن قرار گرفته است. او عنوان میکند: «در اثر بروز خشکسالی کاهش سطح زیر کشت موجب کاهش تولید و خرید و فروش محصولات کشاورزی میشود که این امر کاهش ارزش اقتصادی اراضی کشاورزی را به دنبال دارد.»
به عبارت دیگر میتوان گفت در انتهای این چرخه زمینهای کشاورزی در بهترین حالت ممکن با تغییر کاربری همراه خواهد شد. همین موضوع دومینوی اتفاقات بعدی را به حرکت درمیآورد؛ به این مفهوم که تغییر کاربری اراضی باعث تغییر شغل میشود و این موضوع کاهش تولید و درآمد و البته افزایش هزینهها را به همراه میآورد که در پی آن افزایش بدهیها و کاهش سرمایهگذاری اتفاق میافتد.
عباسعلی ولی میگوید: «پژوهشهای بسیاری در این حوزه صورت گرفته که نشان میدهد بیشترین تاثیر خشکسالی ابتدا بر بخش کشاورزی، سپس صنعت و نهایتا این بخش خدماتی است که آسیب میبیند.»
منبع: خبرگزاری برنا
کلیدواژه: پاییز مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اجتماعی و اقتصادی تداوم کم بارشی ها عباسعلی ولی خشکسالی ها بارش ها سال ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۳۵۵۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تشکیل زنجیره سبز برای تصمیمگیری در بخش کشاورزی
مدیر اقتصادی بنیاد برکت با اشاره به تمرکز روی زنجیره سبز و آبی (کشاورزی و آبزیپروری) گفت:بنیاد برکت هیچ نوع تصدیگری ندارد و فقط تامین مالی را بر عهده دارد. - اخبار اقتصادی -
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، رضا پسنده در حاشیه برگزاری نمایشگاه توانمندیهای صادراتی ایران در جمع خبرنگاران اظهار کرد: بنیاد برکت از سال گذشته تمرکز ویژهای را روی زنجیره بررسی، تحقق و تفحص را شروع کرده است.
وی با بیان اینکه 2 زنجیره سبز و آبی مورد بررسی و تحقق قرار گرفته است، ادامه داد: در زنجیره سبز یعنی کشاورزی ارکانهای اصلی از جمله جهاد کشاورزی، نظام مهندسی، شهرکهای کشاورزی و ... حضور دارند که تصمیمسازی و تصمیمگیریها را بر عهده دارند.
وی یادآور شد: در زنجیره آبی (آبزپروری) نیز شیلات، اتحادیه آبزیان، شهرکهای کشاورزی، سازمان تحقیقات شیلات و ... حضور دارند. بنیاد برکت هیچ نوع تصدیگری ندارد و فقط تامین مالی را بر عهده دارد. در بخش زنجیره آبی 800 و در بخش زنجیره سبز 2200 طرح در حال اجراست.
انتهای پیام/