افسانهای به عمق آب‌های ژرف در ایران
تاریخ انتشار: ۲۰ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۷۷۱۴۸
حدودا به آب‌هایی که در عمق ۱۲۰۰ تا ۲۱۰۰ متر زمین وجود دارند آب ژرف می‌گویند و روی منابع آبی که در عمق بیشتری از زمین وجود دارد هم اسم «آب فراژرف» گذاشته شده است و جایگزینی منابع آب ژرف مصرف شده صد‌ها تا هزاران سال زمان می‌برد.
خبرگزاری میزان - خبرآنلاین نوشت: عمق فاجعه بی‌آبی در ایران، در سال‌های گذشته مسئولین را به سمت اجرای سیاست‌های عجیب‌وغریبی حرکت داده است؛ از انتقال آب و امید به بارورسازی ابر‌ها در سال‌های گذشته تا حالا که برخی وجود منابع آب رویایی و قابل استفاده در عمق هزاران متری زمین امید دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هفته پیش وزیر جدید نیرو با این توضیح که منابع تامین آب باید متنوع شوند گفت که " علاوه بر تأمین آب از دریا که باید در دستور کار قرار داشته باشد، می‌توانیم از منابع «آب ژرف» استفاده کنیم که در شرق ایران در عمق دو تا سه هزار متری زمین می‌توان از آن استفاده کرد. "
علی اکبر محرابیان در این رابطه گفته است: «تاکنون دو چاه ژرف در کشور به آب رسیده است، ای‌سی آب حدود ۱۲ هزار بوده که با تصفیه ساده می‌توان از آب استفاده کرد و نرخ تمام شده آب نسبت به خطوط انتقال در برخی موارد، بسیار کمتر است.»
کارشناسان در کشور‌های مختف برای آب ژرف نامیده تعریف‌های مختلفی ارائه دادند که تفاوت‌های جزئی بین آنها وجود دارد؛ حدودا به آب‌هایی که در عمق ۱۲۰۰ تا ۲۱۰۰ متر زمین وجود دارند آب ژرف می‌گویند و روی منابع آبی که در عمق بیشتری از زمین وجود دارد هم اسم «آب فراژرف» گذاشته شده است.
شاید خبری از آب ژرف نباشد
اما متاسفانه بسیاری از کارشناسان هشدار می‌دهند که شاید رویای وجود منابع آب ژرف گسترده‌ای در کشور برای حل بحران آب در کشور، واقعیت نداشته باشد.
مهدی معتق، محقق مرکز علوم تحقیقات زمین آلمان (GFZ) می‌گوید: «به شکل کلی، آب ژرف جزو طبقه‌بندی آب‌های زیرزمینی حساب می‌شوند، اما من به این نوع حرف‌ها با شک و تردید نگاه می‌کنم. در مقایسه با آب‌های زیرزمینی در اعماق کم و متوسط (بین صفر تا ۳۰۰ متر)، درباره آب‌های زیرزمینی ژرف در أعماق یک کیلومتر وبالاتر، نه تنها در ایران بلکه در در کل دنیا مطالعات کمتری صورت گرفته است و دانش زیادی از این مسئله وجود ندارد.»
ماجرای حفر چاه برای رسیدن به آب‌های ژرف به سال ۱۳۹۶ برمی‌گردد؛ زمانی که هیئت دولت در مردادماه اعتبار ۲۵میلیارد تومانی برای حفر نخستین چاه آب ژرف به صورت مطالعاتی را مصوب کرد.
به نظر مسئولین وزارت نیرو گذشته نتایج این مطالعه چندان رضایت‌بخش نبود و یک سال پیش قاسم تقی‌زاده خامسی، معاون آب و آبفای وزارت نیرو در گفتگو با روزنامه خراسان گفت که " داده‌های دریافتی نشان می‌دهد در این عمق شوری آب بسیار بالا و کیفیت و حجم آن بسیار کم است، تشخیص قدمت این آب نیازمند قضاوت بین‌المللی است. "
همان زمان، استاندار سیستان‌وبلوچستان خبر داد که کار حفاری چاه تمام شده و دستگاه‌ها جمع‌آوری شدند، این موضوع با انتقادات زیادی از طرفداران وجود منابع زیاد آب ژرف همراه شد.
معتق می‌گوید: «مطالعات انجام شده بسیار محدود هستند و در ایران هم جز یک چاه و یک فیلم مدرک مستندی منتشر نشده است. برای مشخص شدن وضعیت آب ژرف نیاز به یک شبکه مشاهداتی وسیع از چاه‌های عمیق داریم، که به کمک آنها بتوانیم ابتدا وسعت و سپس کیفیت آب‌های ژرف را برآورد کنیم. چنین شبکه‌ای اصلا در ایران وجود ندارد و من هم اصلا ندیدم چنین مطالعاتی صورت گرفته باشد. به همین دلیل هم اجرای پروژه تامین آب از منبع ژرف در این مقطع هیچ توجیه علمی ندارد.»
محقق مرکز علوم تحقیقات زمین آلمان توضیح می‌دهد: «ما نباید روی منابع آبی که در کشورمان هنوز تحقیقات جامعی درباره کیفیت و کمیت آنها انجام نشده برنامه‌ریزی کنیم و به این خیال باشیم که با آنها می‌توانیم مشکلات آبی کشور را حل کنیم.»
همچنین مطالعات محدود انجام شده در دنیا درباره آب‌های ژرف با واکنش‌های خوبی همراه نبوده است. در در سال ۱۳۹۵ مطالعه‌ای توسط محققان دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا صورت گرفت که خبر از وجود منابع آب در عمق ۳۰۰ تا ۳هزار متری زمین می‌داد. این تحقیق با انتقاداتی زیادی همراه شد و بسیاری با اشاره به شوری این آب‌ها، هزینه زیاد انتقالش از آن انتقاد کردند.
محقق مرکز علوم تحقیقات زمین آلمان می‌گوید: «مطالعات محدود هم نتایج خوبی درباره آب‌های ژرف نداشتند و به این نتیجه رسیده‌اند که حجم قابل توجه آب زیرزمینی که بصورت مستقیم قابل استفاده هست بین عمق صفر تا یک کیلومتر قرار دارد. آب‌هایی که در اعماق بین یک تا سه کیلومتر یافت می‌شوند نیاز به نمک زدایی و پالایش‌های فراوان دارند و لزوما بصورت مستقیم قابل استفاده نیستند.»
شرایط امروز اسفناک است و تنها یک راهکار موجود است
آن طور که بار‌ها و بار‌ها کارشناسان و متخصصین منابع آبی در ماه‌ها و سال‌های گذشته هشدار داده‌اند، اجرای این نوع پروژه‌های سازه‌ای مثل دسترسی به آب‌های ژرف، راهکار مناسبی برای حل بحران بی‌آبی کشور نیستند.
محقق مرکز GFZ درباره اجرایی شدن این نوع راهکار‌ها می‌گوید: «قبلا وزارت نیرو یک کتابچه‌ای منتشر کرده بود که در آن نحوه تعادل بخشی آب زیرزمینی اعلام شده بود، امیدوار بودند با اینکاردر پنج سال مشکل آب زیرزمینی خیلی دشت‌ها حل شود. اما متاسفانه در این کتابچه بدیهی‌ترین مسائل درباره آب‌های زیرزمینی و مدیریت آنها دیده نمی‌شود. داستان آب زیرزمینی صرفا یک داستان ریاضی نیست که شما بتوانید مقداری آب از جایی کم کنید و بجای دیگر اضافه کنید و به این ترتیب مشکل مثلا دشت مشهد و فارس و تهران را پنج ساله حل کنید. صرفه‌جویی و برنامه ریزی برای یک متر مکعب آب زیرزمینی خودش ده‌ها مسئله اقتصادی، اجتماعی و امنیتی ایجاد می‌کند که اصلا در این نوع برنامه‌ها دیده نمی‌شوند.»
رها شدن و از بین رفتن یک زمین کشاورزی در استان فارس به علت خشک شدن چاه‌های استخراج آب.شکاف‌های مشاهده شده در شکل ناشی از فرونشست زمین بخاطر استخراج آب‌های زیرزمینی هستند. / منبع عکس: مهدی معتق
آنطور که آمار و ارقام نشان می‌دهند مشکل بحران آب کشور بیشتر کمبود منابع آب به میزان مصرف آن بستگی دارد؛ براساس آمار‌های اعلام شده توسط سازمان محیط زیست در ایران ۱۱۰درصد منابع آب تجدیدپذیر مصرف می‌شوند در حالی که با معیار‌های اعلام شده توسط سازمان ملل این عدد باید به ۴۰درصد برسد.
معتق توضیح می‌دهد: «علت وضعیت کنونی مدیریت نامناسب منابع آب است. ما با نگاه بیرحمانه مصرفی و سازه‌ای، منابع آب کشورمان را دچار تنش وحشتناک کرده‌ایم که نتیجه آن شرایط اسفناک امروز است. بعید می‌دانم تا زمانی که نگاه مصرفی و مدیریتی ما به این شکل باشد، وضعیت منابع آب یهتر شوند.»
بیشتر بخوانید: اکتشاف و مطالعات چاه ژرف تاکنون نتایج مثبتی نداشته استانتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: ژرف نشست زمین آب های زیرزمینی درباره آب آب زیرزمینی وجود منابع آب های ژرف محقق مرکز منابع آبی زمین وجود منابع آب آب ژرف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۷۷۱۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشنهاد بی‌سابقه و عجیب در فضای مجازی برای مهاجران افغان در ایران! | تصویر
یک پیج افغان نوشت: وسعت ایران 187 میلیون هکتار است. یک میلیون هکتار شهرها و روستاها، جاده ها و اماکن. 14 میلیون میلیون هکتار زمین های کشاورزی و بیش از 150 میلیون هکتار منابع طبیعی است. اگر فقط 300هزار هکتار از این منابع آزاد شده و در اختیار 15 میلیون مهاجر قرار گیرد بسیاری از مشکلات زندگی افاغنه حل خواهد شد./ایران تایمز
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور