به نقل از «ایرنا»

بهینه سازی مصرف آب کشاورزی قزوین نیازمند توجه به مثلث طلایی

تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۸۲۴۱۸

به گزارش ایرنا، خشکسالی و کاهش شدید بارندگی ها در قزوین و به دنبال آن کم شدن قطعی سهمیه آب این استان از سد طالقان برای سال زراعی پیش رو ضرورت بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی قزوین را بیش از هر زمان دیگر در کانون توجه ها قرار داده و ضروری تر از پیش کرده است.

از سوی دیگر، با وجود گسترش فناوری ها در کشاورزی هنوز حیات این بخش کاملا به آب وابسته است به گونه ای که نمی توانیم کشاورزی را بدون آب متصور باشیم، هرچند فناوری ها موجب شده تا با مصرف کم تر بتوان محصول بیشتری را تولید کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

باید اذعان کرد در شرایطی که اغلب نقاط کشور از جمله قزوین با چالش کم آبی و خشکسالی روبروست استفاده از فناوری ها و روش های جدید در حوزه آبیاری در کنار مدیریت منابع آب از جمله روش های کنترلی برای جلوگیری از اضافه برداشت ها مانند هوشمندسازی کنتور چاه های کشاورزی و اجرای الگوی کشت از جمله راهکارهای مهم و اساسی هستند که می توانند هم مصرف آب در بخش کشاورزی را کاهش داده و هم موجب شوند تا فعالیت های این بخش و در واقع تولید محصولات غذایی با کاهش و وقفه روبرو نشود.

راهکارهای یاد شده که وزارتخانه های جهاد کشاورزی و نیرو مسوولیت پیشبرد آنها را برعهده دارند در صورت پیاده سازی صحیح و مناسب می تواند تا حد زیادی چالش های پیش روی کشاورزی کشور از جمله استان قزوین را در ارتباط با آب کاهش دهد.

۱۰۰ درصد چاه های کشاورزی قزوین تا سال آینده هوشمند می شوند

در کنار سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه ای نیز نقش مهمی در مدیریت منابع آبی بخش کشاورزی دارد که در ادامه این گزارش به آن اشاره شده است.

مدیریت در این حوزه ظرافت های خاص خود را دارد که مدیرعامل آب منطقه ای قزوین به آن اشاره کرده است مثلا با کاهش سهمیه آب های جاری در بخش کشاورزی باید منتظر فشار بر منابع زیرزمینی بود بنابراین باید از آب های سطحی به بهترین شکل بهره برداری شود تا شاهد فشار به منابع زیرزمینی نبود.

یدالله ملکی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در همین ارتباط اظهار داشت: هنوز سهمیه آب استان قزوین از محل سد طالقان تعیین نشده بنابراین نمی توانیم رقم دقیق منابع آبی اختصاص یافته برای بخش کشاورزی استان را اعلام کنیم اما با توجه به کاهش بارندگی ها بدون شک این رقم نسبت به پارسال با کاهش قابل ملاحظه همراه خواهد بود.

این مسوول ادامه داد: در سال آبی گذشته (مهر تا مهر) ۲۳۰ میلیون متر مکعب آب از محل سد طالقان به شبکه دشت قزوین اختصاص یافت اما امسال بدون شک این رقم زیر ۲۰۰ میلیون متر مکعب خواهد بود.

ملکی با بیان اینکه در صورت کاهش زیاد سهم قزوین از محل سد طالقان شاهد فشار بیش از اندازه به منابع آبی زیرزمینی خواهیم بود،افزود: وقتی کشاورزان نتوانند آب مورد نیاز خود را از منابع سطحی و آبهای جاری تامین کنند رو به استفاده از منابع سفره های زیرزمینی می آورند، بنابراین باید امور را به گونه ای مدیریت کرد که این اتفاق رخ ندهد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای قزوین گفت: در صورت نیاز امسال برای تامین آب کشاورزی  از منابع چاه های تلفیقی استفاده خواهیم کرد و آنها را وارد مدار می کنیم که از این طریق امکان تزریق چهار متر مکعب آب بر ثانیه وجود دارد.

وی ادامه داد: نزدیک به ۱۰۰ حلقه چاه تلفیقی در استان قزوین وجود دارد که مدیریت آن در اختیار ماست و در صورت لزوم می توانیم آنها را به سهمیه بخش کشاورزی اضافه کنیم.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان قزوین همچنین اظهار داشت: در کنار تامین آب کشاورزی، صرفه جویی در مصرف نیز نکته حایز اهمیتی است که آنرا با هوشمندسازی چاه های عمیق در دستور کار قرار داده ایم.

ملکی افزود: ۶ هزار حلقه چاه آب مورد استفاده در بخش کشاورزی در استان قزوین وجود دارد که تاکنون ۶۰ درصد آنها دارای کنتور هوشمند شده اند و مصرف آنها مدیریت می شود.

وی ادامه داد: برنامه داریم تا با تامین اعتبارات لازم ظرف امسال و سال آینده ۱۰۰ درصد چاه های بخش کشاورزی استان قزوین را به کنتورهای هوشمند مجهز کنیم که این مهم نقش زیادی در صرفه جویی در مصرف آب در بخش کشاورزی به همراه خواهد داشت و با پیشگیری از اضافه برداشت ها و مصرف ها، از اتلاف منابع آبی جلوگیری می کند.

به گفته ملکی، اگر سازمان جهاد کشاورزی قزوین به ما اعلام کند که بهره برداری بیش از مقدار تعیین شده آب مصرف می کند امکان قطع آب مشترک پرمصرف بخش کشاورزی برای ما وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای قزوین همچنین مدعی شد به دلیل توسعه کشت، تجهیز اراضی کشاورزی به آبیاری های نوین در اراضی کشاورزی آنطور که باید در کاهش مصرف آب موثر واقع نشده است، اگرچه اجرای سیستم های نوین آبیاری بدون افزایش سطح زیر کشت می تواند نقش مهم و قابل توجهی در صرفه جویی آب در بخش زراعت به همراه داشته باشد.

وی با بیان اینکه ۹۲ درصد مصرف آب در استان قزوین به بخش کشاورزی اختصاص دارد که رقم بسیار بالایی است، افزود: البته مسوولان حوزه کشاورزی معتقدند این رقم واقعی نیست و کمتر است که حتی در این صورت باید گفت این عدد حتی اگر ۸۵ درصد باشد نیز بسیار بالاست.

ملکی در پایان تصریح کرد: از کشاورزان می خواهیم با توجه به کاهش نزولات جوی و تداوم خشکسالی خودشان نسبت به رعایت صرفه جویی توجه داشته باشند و کشت خود را مانند سال های پرآب انجام ندهند بلکه به میزان پروانه و سهمیه آب خود اقدام به کشت کنند.

تجهیز سالانه حدود پنج هزار هکتار اراضی کشاورزی قزوین به آبیاری نوین

در کنار اقدامات کنترلی دستگاه حاکمیتی حوزه آب، یعنی شرکت آب منطقه ای باید از روش های آبیاری نوین نیز به عنوان یکی از راهکارهای مهم صرفه جویی در مصارف آب کشاورزی و یا بهینه سازی مصرف آب در این بخش نام برد.

به گفته کارشناسان و مسوولان این حوزه با اجرای روش های آبیاری نوین و جایگزینی آن ها با روش های سنتی مانند غرقابی می توان مصرف آب در مزارع را تا یک سوم کاهش داد.

احمد مستخدمی، مدیر امور فنی و مهندسی و آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این رابطه اظهار داشت: در آبیاری های سنتی یا غرقابی به طور متوسط سالانه بیش از ۱۵ هزار متر مکعب آب مصرف می شود که این رقم با تجهیز اراضی به آبیاری های نوین می تواند به زیر چهار هزار متر مکعب کاهش یابد که رقم بسیار قابل توجهی به شمار می رود.

این مسوول گفت: در حال حاضر بیش از ۱۵۰ طرح آبیاری نوین در اراضی کشاورزی استان قزوین در دست اجرا قرار دارد که با اجرای آنها سه هزار و ۶۰۰ هکتار از زمین های زراعی و باغی به آبیاری مدرن مجهز خواهند شد.

وی افزود: سالانه حدود پنج هزار هکتار از اراضی کشاورزی قزوین به روش های مدرن آبیاری مجهز می شوند که این مهم ضمن کاهش مصرف آب در بخش زراعت و باغی به ارتقای عملکرد و رشد تولید نیز کمک می کند.

مستخدمی یادآور شد: با تکمیل و بهره برداری از طرح های در دست اجرا، میزان اراضی کشاورزی قزوین که مجهز به آبیاری نوین هستند از مرز ۶۰ هزار هکتار عبور خواهد کرد.

برای بررسی ادعای کاهش مصرف آب از طریق استفاده از روش های آبیاری تیپ با یکی از کشاورزان استان قزوین که در این خصوص دارای تجربه است هم صحبت شدیم.

حسین اکبری یکی از کشاورزان قزوینی است که همه ساله در سطح چندصد هکتار اقدام به کاشت غلات و محصولات علوفه ای می کند.

این کشاورز اهل شهرستان بوئین زهرا که امسال در سطح ۴۰۰ هکتار اقدام به کشت ذرت علوفه ای کرده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از کاهش قابل توجه مصرف آب در مزارع خود به دلیل تغییر روش آبیاری از غرقابی به تیپ خبر داد و گفت: پیش از این میزان مصرف آب سالانه ما در هر هکتار بیش از ۱۰ هزار متر مکعب بود که با اجرای روش های مدرن آبیاری و تغییر از غرقابی به تیپ این رقم اکنون به زیر ۶ هزار متر مکعب کاهش یافته است.

اکبری اضافه کرد: با تغییر روش آبیاری از سنتی به مدرن ضمن صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب شاهد کاهش هزینه های کشت و ارتقای عملکرد و رشد تولید هستیم.

این کشاورز با تاکید بر اینکه باید بساط آبیاری سنتی و غرقابی در مزارع برچیده شود، اظهار داشت: آب سرمایه ای ارزشمند است و باید از آن به درستی استفاده کنیم و برای رسیدن به این هدف دولت باید کشاورزان را تشویق به اجرای روش های نوین آبیاری کند.

او تصریح کرد: باید به سمت کشاورزی مدرن حرکت کنیم و فعالیت در این بخش برای فعالان آن سودده و دارای توجیه باشد و این موضوع با روش های سنتی از جمله آبیاری غرقابی که هم آب زیادی مصرف می کند و هم بازدهی کمی دارد ممکن نیست.

تاثیر الگوی کشت بر کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی 

روش های آبیاری نوین یکی از راهکارهای استفاده بهینه از منابع آبی بخش کشاورزی است و در کنار آن اجرای الگوی کشت نیز راهکاری مهم و اساسی در این حوزه به شمار می رود.

البته به اعتقاد یکی از مدیران جهاد کشاورزی قزوین، اجرای الگوی کشت بدون توجه به مباحث اقتصادی و توجیهی برای کشاورزان نمی تواند آنطور که باید و شاید پیاده شده و به اهداف خود از جمله کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی کمک کند.

تورج بنیادی مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین در همین رابطه و در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، پیاده سازی الگوی کشت را دارای نقش مهمی در بهینه سازی مصرف آب در بخش زراعت و کشاورزی دانست و گفت: اجرای این الگو و ترغیب کشاورزان به رعایت آن در دستور کار جدی وزارت جهاد کشاورزی و همچنین دستگاه های تابعه استانی قرار دارد و در قزوین نیز با جدیت دنبال می شود.

این مسوول با بیان اینکه پیاده سازی الگوی کشت از طریق کاهش محصولات پرآب بر و جایگزینی آنها با محصولات کم آب بر به شرط تامین مباحث اقتصادی مورد نظر کشاورزان می تواند منجر به ارتقای بهره وری و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی شود، افزود: البته برخی ها دیدگاه نادرستی نسبت به الگوی کشت دارند و آنرا ممنوعیت کشت برخی محصولات می دانند که نگاه تک بعدی به این مقوله صحیح نیست.

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین افزود: در استان قزوین مانند بیشتر نقاط کشور پنج گروه محصولات زراعی بابیش از ۵۰ محصول داریم که شامل غلات از جمله گندم و جو، حبوبات از جمله عدس و لوبیا و نخود، محصولات صنعتی مانند پنبه، کلزا، چغندر و آفتاب گردان، سبزی و صیفی جات و جالیزی مانند گوجه فرنگی، کلم، کاهو و بادمجان وهندوانه، طالبی، خربزه و علوفه ای از جمله یونجه، خللر و ماشک است.

این مسوول ادامه داد: در الگوی کشت به کشاورز می گوییم که با توجه به اقلیم و وضعیت آب منطقه خود چه محصولی بکارد یا نکارد اما باید به این موضوع بسیار مهم توجه کنیم که اجرای الگوی کشت که صرفه جویی در مصرف آب را نیز به دنبال دارد بدون توجه به اقتصادی کردن کشاورزی قابل تحقق نیست.

بنیادی خاطر نشان کرد: به عنوان مثال وقتی به کشاورزی می گوییم که ذرت علوفه ای به دلیل پرآب بر بودن نکارد و جای آن کینوا بکارد باید سیاست های حمایتی برای این محصول در کنار اقبال جامعه برای مصرف آن وجود داشته باشد.

وی افزود: بیش از ۹۰ درصد روغن خوراکی مورد نیاز کشور از خارج وارد می شود و طی سال های اخیر سیاست های حمایتی زیادی نیز از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای کشت کلزا و سایر دانه های روغنی وضع شده اما دلیل اینکه کشاورزان از این موضوع استقبال نمی کنند اختلاف بالای قیمت محصولات با نرخ جهانی است، مثلا قیمتی که برای خرید از سوی دولت وضع می شود برای کشاورز آنقدر جذابیت ندارد.

 مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین همچنین گفت: اینکه گفته می شود بیش از ۹۰ درصد مصرف آب قزوین در بخش کشاورزی است قابل قبول نیست و این رقم بسیار پایین تر است و ملاک و ادعای ما در این خصوص تحقیقات و یافته های معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی است.

این مسوول ادامه داد: در دنیا مصرف آب در بخش کشاورزی بین ۷۰ تا ۷۵ درصد است که در کشور ما هم تقریبا همین عدد وجود دارد و باید اذعان کرد مصرف آب در بخش صنعت بسیار بیشتر از چیزی است که اعلام می شود اما معمولا انگشت اتهام در حوزه مصرف آب به سمت بخش کشاورزی بلند است.

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی قزوین یادآور شد: از دیگر اقداماتی که برای بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی در دستور کار قرار دارد ترغیب کشاورزان به توسعه کشت پاییزه و جایگزینی آن با کشت بهاره برای استفاده بهتر از نزولات جوی است و این موضوع را در خصوص حبوبات در استان قزوین پیاده سازی کرده ایم.

این مسوول همچنین خاطرنشان کرد: اینکه که گفته می شود تجهیز اراضی کشاورزی قزوین به آبیاری های نوین به دلیل توسعه کشت چندان در صرفه جویی آب موثر نبوده است حرف صحیحی نیست چرا که سهمیه آب افزایش نیافته و آب مازدای اختصاص نیافته بلکه کشاورز با همان مقدار آبی که در اختیار داشته و قبلا ۲ هکتار محصول می کاشته امروز به دلیل داشتن سیستم آبیاری نوین در ۴ هکتار محصول می کارد.

بنیادی اضافه کرد: یک نگرش غلط در بین کشاورزان وجود دارد که براساس مقدار زمین در اختیار تصمیم به کشت می گیرند در حالی که باید براساس میزان آبی که در اختیار دارند برای کشت خود تصمیم بگیرند و این موضوع را در سال های اخیر تلاش کرده ایم تا در قالب گفت و گو و آموزش بین آنان نهادینه کنیم.

نیم نگاه:

توجه جدی دولت به سه موضوع اساسی شامل اقدامات کنترلی و نظارتی در بخش مصرف آب در بخش کشاورزی به منظور پیشگیری از اضافه برداشت ها و مصرف ها، سرعت بخشیدن به تجهیز اراضی به سامانه های آبیاری نوین با اختصاص و تامین اعتبارات لازم و پیاده سازی الگوی کشت متناسب با واقعیت های بازار و اقتصاد کشور سه عامل مهمی است که می تواند مشکلات حوزه کشاورزی در ارتباط با آب را حداقل برساند و ضامن تداوم و پایداری کشاورزی در کشور از جمله استان قزوین باشد و امنیت غذایی جامعه را تامین کند.

برچسب‌ها وزارت جهاد کشاورزی کشاورزی آبیاری استان قزوین شرکت آب منطقه ای قزوین پروندهٔ خبری سامانه‌های آبیاری نوین و عبور از بحران خشکسالی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: وزارت جهاد کشاورزی کشاورزی آبیاری وزارت جهاد کشاورزی کشاورزی آبیاری استان قزوین شرکت آب منطقه ای قزوین گفت و گو با خبرنگار ایرنا مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مصرف آب در بخش کشاورزی بهینه سازی مصرف آب اراضی کشاورزی قزوین کاهش مصرف آب در بخش وزارت جهاد کشاورزی آب منطقه ای قزوین کشاورزی قزوین آبیاری نوین بخش کشاورزی اجرای الگوی کشت روش های آبیاری استان قزوین هزار متر مکعب صرفه جویی تجهیز اراضی پیاده سازی آب کشاورزی قابل توجه منابع آبی سد طالقان علوفه ای سهمیه آب منابع آب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۸۲۴۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بهسازی و رفع افت ولتاژ پست برق مالکریم در مسجدسلیمان

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، علی اسدی گفت: پست برق "مالکریم" که برق مناطق مهمی از مسجدسلیمان را تامین می‌کند از ۱۳۲ به ۳۳ و ۱۱ کیلوولت افزایش و رفع افت ولتاژ شد.

وی افزود: با ساخت فونداسیون جدید، یک ترانس قدیمی این پست با ظرفیت ۲۷ مگاولت آمپر تعویض و یک ترانس نو با قابلیت‌های جدید جایگزین شد.

اسدی با بیان اینکه ارزش سرمایه‌گذاری این طرح با بیش از ۳۸۷ میلیارد ریال است، ادامه داد: ترانس قدیمی موجود در پست به صورت "آفلود تپ‌چنجر" است که برای افزایش و کاهش ولتاژ باید ترانس خاموش می‌شد ولی با نسب ترانس جدید با قابلیت "آنلود تپ‌چنجر" تغیرات ولتاژ بدون خاموشی انجام می‌شود.

مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خوزستان با بیان اینکه پست برق فوق توزیع "مالکریم" در مجموع ۷۷ مگاولت آمپر ظرفیت دارد، اضافه کرد: با بهینه‌سازی و نوسازی صورت گرفته در این پست، حوادث ناخواسته کاهش و تامین برق شهر مسجدسلیمان برای گذر از پیک تابستان جاری بهبود پیدا کرده است.

وی می‌گوید: این طرح با هدف آماده‌سازی شبکه انجام شده که پیش از این چند پست برق فوق توزیع در شهرستان‌های شوشتر، ماهشهر و کرخه بهینه‌سازی و افزایش ظرفیت شده است.

شرکت برق منطقه‌ای خوزستان مسئولیت تامین و انتقال برق در ۲ استان خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد را بر عهده دارد.