رزاقی: واردات کالاهای مشابه داخل، زمینهساز نابودی صنایع است / سنگاندازی غرب در مسیر صنعتی شدنِ ایران
تاریخ انتشار: ۲۳ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۰۳۹۸۶
هر چه ایران در مسیر صنعتیشدن پیشرفت میکند، اقدامات و کارشکنیهای غرب و آمریکا علیه کشورمان افزایش مییابد.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، در مقاطع مختلف زمانی با طرح شدن موضوع واردات کالاهایی که در داخل کشور تولید میشوند، دوگانه رقابت و حمایت توسط تصمیمسازان و کارشناسان اقتصادی مطرح میشود. در همین سالهای اخیر در زمینه صنایع نساجی، خودروسازی و لوازم خانگی این دوگانه مطرح شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گروهی از اقتصاددانان بر این باورند که ممنوعیت واردات باعث ایجاد انحصار میشود، در عین حال کیفیت کالای تولید داخلی را هم کاهش میدهد شاهد آنها هم صنعت خودروسازی در کشورمان است، اما از سوی دیگر برخی از اقتصاددانان بر این باورند که پیش از رقابتی سازی صنایع باید یک دوره حمایت کوتاه مدت با بهرهگیری از تعرفه گمرکی یا ممنوعیت واردات اجرا شود و پس از توانمندسازی صنایع داخلی به فکر رقابتی سازی بازار بود.
به ویژه اینکه در اغلب صنایع به دلیل حضور چندین تولید کننده اصلی در داخل کشور، رقابت در بازار ایجاد میشود و دیگر نیازی به حضور کشورهای خارجی نیست. برای مثال در صنعت نساجی و لوازم خانگی با وجود فعالیت بیش از ۵۰۰ واحد صنعتی متوسط و بزرگ بهانه نبود رقابت بیمورد است. به ویژه اینکه ایران در شرایط خاص تحریمی و مستعد بحران ارزی است.
شاهد این گروه از اقتصاددانان، مسیر توسعه خودروسازان کرهای است که با یک برنامه منسجم و حمایتی برای بازه زمانی کوتاهی واردات را ممنوع کردند و پس از اینکه توانستند به کیفیت بالا دست یابند و کالای خود را صادر کنند درهای واردات را به روی دیگر کشور باز کردند. فارغ از اینکه هر دو این سیاستهای تجاری ریشه در تفکرهای مختلف اقتصادی دارد برای بررسی هر چه بشتر این موضوع به سراغ ابراهیم رزاقی؛ اقتصاددان و استاد با سابقه و صاحبنظر دانشگاه تهران رفتیم که در ادامه خلاصهی این گفتگو تقدیم میشود.
رزاقی برای تشریح این موضوع به تاریخچه توسعه در کشورهای دیگر پرداخت و گفت: اگر چه وقوع انقلاب صنعتی در جهان که در اواخر قرن ۱۸ رخ داد، منجر به گسترش ثروت، رفاه مالی، افزایش کالا و خدمات و تخصصی شدن فعالیتها شد و کشورهایی مانند انگلیس، فرانسه و آلمان در اروپا به سرعت مسیر صنعتیشدن را طی کردند، اما در همین زمان کشورهایی نیز وجود داشتند که به رغم برخورداری از منابع فراوان و امکانات عدیده، نتوانستند خود را به قافله کشورهای صنعتی برسانند.
وی افزود: چرا که عموما منافع کشورهای صنعتی با تضعیف صنعت و اقتصاد کشورهای ضعیف محقق میشود. هدفی که در رأس سیاستهای آمریکا و غرب علیه ایران قرار گرفته و در موقعیتهای متفاوت به اشکال مختلف ظهور پیدا میکند.
این استاد بازنشسته اقتصاد اظهار داشت: به واقع در شرایطی که ایران در مسیر صنعتیشدن و توسعه گام برمیدارد و بخش تولید با اتکا به توانمندی متخصصان ایرانی در حال رشد و پیشرفت است تا به مرز خودکفایی و خوداتکایی نزدیک شود، ورود برخی محصولات و کالاهایی که مشابه آن در داخل کشور و با کیفیت مطلوب تولید میشود، بیتردید زمینه را برای تضعیف صنایع داخلی فراهم و موجبات تحقق اهداف دشمنان را فراهم میکند.
رزاقی افزود: در حال حاضر قریب به ۲۰۰ سال از صنعتی شدن کشورهایی مانند انگلستان، فرانسه، آلمان و آمریکا میگذرد. تا پیش از صنعتی شدن این کشورها به ویژه انگلستان، صنایع اصطلاحا دستی بودند. به میزان محدودی تولید میشدند و بازار چندانی هم نداشتند.
این اقتصاددان ادامه داد: در دورهای از تاریخ که هندوستان مستعمره انگلستان بود، انگلیسیها محصولات و کالاهای دستساز هندی را به کشورهای دیگر میفروختند و با این روش کسب سود میکردند.
وی تصریح کرد: با صنعتیشدن انگلستان و تولید ماشینی محصولات، میزان تولیدات افزایش یافت نکته حائز اهمیت همین جا بود، زمانیکه تولید یک محصول افزایش پیدا میکند، سه چالش اصلی پیشروی تولیدکننده قرار میگیرد؛ مواد اولیه، انرژی و بازار مصرف.
سلطه اقتصادی با تضعیف صنعت
رزاقی گفت: با صنعتیشدن انگلستان، کمبود مواد اولیه اولین چالش صنعت بود در نتیجه انگلیسها مواد اولیه را با نازلترین قیمت از مستعمره خود یعنی هندوستان خریداری کردند، به انگلستان آوردند و با تولید محصول نهایی و ارزش افزوده بالا، کالا را با قیمتهای هنگفت به کشورهای دیگر صادر کردند. به عبارت دیگر، انگلستان علاوه بر سلطه سیاسی و حاکمیتی بر هندوستان بر اقتصاد این کشور و کشورهایی که کالا به آن صادر میکرد نیز سلطه پیدا کرد.
وی ادامه داد: علاوه بر این چالش تأمین سوخت برای صنعت نیز انگلیسیها را بر آن داشت تا سوخت مورد نیاز را از کشورهایی که اقتصاد آنها به نفت وابسته است تامین کند. این رویه در کنار صادرات محصولات تولید شده و یافتن بازارهای جهانی موجب شد تا انگلستان با ویران کردن اقتصادهای کشورهای ضعیف، مسیر صنعتیشدن را طی کند.
مسیر پرچالش صنعتیشدن
رزاقی گفت: حال با این مقدمه، هدف غرب و آمریکا برای ضربهزدن به صنعت و اقتصاد ایران مشخصتر میشود. در واقع که هر چه ایران در مسیر صنعتیشدن پیشرفت میکند، اقدامات و کارشکنیهای غرب و آمریکا علیه ایران نیز افزایش مییابد.
به گفته وی یکی از کارشکنیهای غرب و آمریکا علیه ایران این است که با تحریم کشورهایی که با ایران روابط اقتصادی و تجاری دارند، مسیر واردات کالاهایی که در داخل کشور تولید میشود، را باز کند. نمونه بارز این سیاست، بازگشت دوباره دو برند الجی و سامسونگ و برندهای دیگر تولید کننده لوازم خانگی به کشورمان است.
وی گفت: خوشبختانه صنعتگران ایرانی در حال حاضر موفق به تولید کالاها و لوازم خانگی با بالاترین کیفیت شدهاند و قادر هستند نیاز داخل را تأمین کنند. حتی خبرهایی از صادرات این کالاها به گوش میرسد. حال در این شرایط که صنعت لوازم خانگی به خودکفایی نزدیک میشود، موضوع بدهی چند میلیون دلاری دو برند الجی و سامسونگ نیز موجب شده تا آمریکا با هدف اضمحلال صنعت ایران، این دو برند را در صورت بازپسدهی بدهی خود به ایران تحریم کند. مگر آنکه الجی و سامسونگ بدهی خود را از طریق صادرات کالا به ایران تسویه کنند.
بازی کودکانه آمریکا با الجی و سامسونگ
رزاقی معتقد است که بازی کودکانه آمریکا با کشورهایی که از قدرت آمریکا ترس و واهمه دارند یعنی هدف قرار دادن استقلال و خودکفایی و انهدام تمام زحماتی که طی ۴۰ سال گذشته ملت و صنعتگران ایرانی برای اعتلای صنعت کشور کشیدهاند.
به گفته او متاسفانه در سالهای گذشته بخش تولید در کشور به دلیل توهمات پوچ مدیران و مسئولان دولتی رو به زوال رفت و هر کجا که تولید و صنعت پا گرفت، واردات کالاهای مشابه بستر نابودی صنایع داخلی را فراهم کرد.
وی با اشاره به سیاست اقتصاد مقاومتی که بسیاری از کشورهای توسعه یافته نیز در مسیر توسعه اقتصادی خود اجرا کردهاند افزود: تصور اینکه سیاست اقتصاد مقاومتی تنها مختص به ایران است تصوری نابجاست. آمریکا در دورهای از تاریخ اقتصادی و در مسیر صنعتیشدن، واردات کالاهایی که تولید مشابه داخلی داشت را به آمریکا ممنوع کرد. حتی در برههای، محموله کالاهای وارداتی را به دریا ریخته و منهدم کرد تنها با این هدف که صنعتگران داخلی قادر به تأمین نیازهای داخلی کشور بودند.
هدف غرب؛ براندازی اقتصاد ایران
رزاقی بر این باور است که تنها هدف دولت یازدهم و دوازدهم برقراری ارتباط با غرب بود در حالی که هدف غرب از برقراری ارتباط با ایران، براندازی و نابودی صنعت و اقتصاد ایران بود. شکی نیست در شرایطی که مذاکره با غرب نتیجهای در بر نداشت، اکنون آمریکا از مسیر دیگری، صنعت و اقتصاد ایران را هدف قرار داده است و برای مثال با تهدید به تحریم دو برند الجی و سامسونگ، بستر ورود تولید این دو برند را در ایران فراهم میکند.
به گفته او آنچه طی سالها تحریم آمریکا و غرب علیه ایران حاصل شده چیزی جز شکوفایی توانمندی جوانان و رشد و خودکفایی در برخی صنایع نبوده است. ما در حال حاضر در صنایع بسیاری از جمله صنایع دفاعی، انرژی هستهای، صنایع غذایی، دارویی و. بسیار موفق عمل کردهایم. طبیعتا این موفقیتها برای غرب و آمریکا قابل هضم نیست و در نتیجه از هیچ کارشکنی و اقدامی برای تضعیف صنعت و تولید در ایران دریغ نمیکنند.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: ابراهیم رزاقی صنعتی شدن توسعه اقتصادی استعمار غربی لوازم خانگی واردات بی رویه مسیر صنعتی شدن واردات کالا ال جی و سامسونگ صنعت و اقتصاد اقتصاد ایران غرب و آمریکا داخل کشور کشور هایی کالا هایی لوازم خانگی علیه ایران دو برند کشور ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۰۳۹۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شوآف «خودروهای برقی» در ایران
فرارو- علیرضا نادعلی سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران پیرامون برخی حواشی قرارداد برقیسازی ناوگان عمومی پایتخت، گفت: «پس از آنکه دلالها و مافیای خودرو نتوانستند نقشهها و منافع کلان و نجومی خود را در موضوع خرید خودروهای برقی تأمین کنند، اکنون بازوی رسانهای این باند با پولپاشی میان برخی افراد و رسانهها تلاش میکند تا مانع از اجرایی شدن ورود تکنولوژی خودروهای برقی توسط دولت سیزدهم شود.»
به گزارش فرارو، این سخنان نادعلی در شرایطی مطرح شده که مهدی ضیغمی، رئیس سازمان توسعه تجارت اخیرا خبر از ورود خودروهای پرتعداد برقی به کشور داده است. خودروهایی که به گفته ضیغمی ۵۵۰۰ عدد هستند و باید دید چه زمانی وارد بازار مصرف خواهند شد.
حسن کریمی سنجری، مدیر طرح خودروهای برقی وزارت صمت از آخرین وضعیت پیشرفت این طرح گفت و توضیح داد: «برای خودروهایی که کمتر از ۲۰ هزار یورو قیمت دارد و برای حمل و نقل عمومی و تبدیل شدن به تاکسی مناسب است، یک درصد تعرفه واردات تعریف شده، اما برای خودروهایی که بین ۲۰ هزار یورو تا ۳۰ هزار یورو قیمت قرار دارند ۱۱ درصد و برای خودروهایی که بین ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار یورو قیمت دارند ۲۶ درصد تعرفه واردات تعریف شده است.»
وی همچنین گفته است: «مدیر طرح خودروهای برقی وزارت صمت در ادامه از استقرار ۱۵ ایستگاه شارژ خودروهای برقی در تهران گفت و افزود: در تلاش هستیم در ماه آینده از ایستگاههای شارژ در اصفهان رونمایی شود و البته راهاندازی این ایستگاهها تنها به کلانشهرهای تهران و اصفهان محدود نمیشود.»
با وجود این سخنان کریمی سنجری، کارشناسان حوزه خودرو، تردیدهایی را درباره کافی بودن تعداد ایستگاههای شارژ در نظر گرفته شده مطرح میکنند. ضمن این که در خصوص قدرت خرید خودروهای برقی و زیرساختهای برقی نیز اطلاعات کافی در دسترس نیست. این همان موضوعیست که وزارت صمت نیز به آن اذعان دارد و اعلام کرده است: «تا زمانی که وزارت نیرو برق ایستگاهها را تامین نکند نمیتوان ایستگاهها را توسعه داد.»
این روزها اهمیت استفاده از خودروهای برقی در سراسر جهان رو به افزایش گذاشته است و آژانس بینالمللی انرژی با اعلام رشد ۳۵ درصدی فروش خودروهای برقی در جهان طی سال گذشته میلادی، پیشبینی کرد امسال یکی از هر پنج خودروی فروخته شده در جهان، برقی باشد. بر اساس گزارش این نهاد بینالمللی که روز سهشنبه ۴ اردیبهشت در سایت آن منتشر شده، سال گذشته ۱۴ میلیون خودرو برقی در جهان فروخته شد و امسال این رقم به ۱۷ میلیون دستگاه خواهد رسید. فارغ از مسائل اقتصادی، خودروهای برقی طی سال گذشته باعث عدم انتشار ۱۳۰ میلیون تن گازهای گلخانهای در جهان شد.
با توجه به این شرایط پرسشهایی مطرح است از جمله این که موانع توسعه واردات خودروهای برقی به کشور چیست و آیا زیرساختهای واردات گسترده خودروهای برقی در کشور وجود دارد؟ بابک صدرایی، کارشناس و فعال حوزه خودرو در گفتگو با فرارو به این پرسشها پاسخ داده است:
زیرساختهای واردات گسترده خودرو برقی آماده نیستبابک صدرایی به فرارو گفت: «طرح موضوع خودروهای برقی در کشور ما بیشتر حالت تبلیغاتی و شوآف دارد. متاسفانه برخی، پشت درهای بسته نشسته و محاسباتی را انجام میدهند، بدون آن که زیرساختهای کشور را مدنظر قرار دهند. طبیعتا این داستان زیبایی است که خودرو برقی وارد کنیم و اگر خودرو برقی وارد کنیم در مصرف بنزین صرفه جویی میشود. اما پرسش من از این افراد این است که در کشوری که بنزین به قیمت لیتری ۱۵۰۰ الی ۳ هزارتومان یا حتی ۸ هزارتومان فروخته میشود، چه مشوقهایی برای استفاده از خودرو برقی داریم و اصلا چه زیرساختهایی برای استفاده از خودروهای برقی در کشور اندیشیده شده است. حتی برخی از همین ایستگاههای شارژ فعلی که داریم به علت عدم هماهنگی با وزارت نیرو، برق ندارند. واردات و توسعه استفاده از خودروهای برقی، پروژهای است که باید به کمک چندین سازمان و نهاد اجرایی شود. متاسفانه در کشور ما این سطح از هماهنگی به ندرت انجام میشود.»
وی افزود: «فارغ از مسائلی که اشاره کردم بحث انگیزه خریداران نیز مطرح است. خریدار با چه انگیزهای تصمیم میگیرد خودرو برقی بخرد؟ خودرویی که نه از زیرساختهای کافی برخوردار است و نه تست بلندمدت شده است. آیا خودرو برقی که قصد داریم وارد کنیم، در شهرها و مناطق مختلف ایران تست شده و از کویر تا مناطق جنگلی را به راحتی طی میکند؟ این بسیار مهم است که کشوری مثل ایران که به لحاظ گستردگی و تنوع اقلیمی، شرایط ویژهای دارد، آزمونهای خودروهای برقی را به شکل دقیق تری انجام دهد. در کشورهای اروپایی، استفاده از خودروهای برقی به دلیل یکسانتر بودن شرایط اقلیمی شهرهای مختلف و کمتر بودن گستردگی جغرافیایی، خرید خودرو برقی، ریسک کمتری دارد. این را نیز فراموش نکنیم که وضعیت جادههای کشور و فرهنگ رانندگی ما نیز با سایر نقاط جهان و به ویژه اروپا، بسیار متفاوت است. همه این موارد، اما و اگرهایی است که یک سیاستگذار باید هنگام تصمیم گیری مد نظر داشته باشد. حدود ۱۵ سال است که چین برای دستیابی به ایده توسعه خودروهای برقی در حال تغییر زیرساختهای برقی خود است. اگر هم اکنون خودرو برقی را وارد ساختمانهای کشور کنیم، چند ساختمان توانایی شارژ خودروهای برقی را در پارکینگهای خود دارند، آن هم بدون اختلال در سیستم توزیع برق؟»
خرید خودرو برقی در ایران هنوز توجیه اقتصادی ندارداین کارشناس حوزه خودرو در ادامه گفت: «خودرو برقی نیاز به فرهنگ سازی مصرف کننده دارد. دولت باید مشوقهایی برای ایجاد فرهنگ استفاده از خودروهای برقی ایجاد کند. افزون بر اینها بحث قیمت خودرو برقی با توجه به تورم و کاهش ارزش ریال در برابر دلار را هم داریم، هم اکنون خودروهای برقی حداقل ۳۰ الی ۴۰ درصد گرانتر از خودروهای دیزلی هستند. خودرو در ایران، یک کالای سرمایهای است، بنابراین بسیاری از افرادی که مایل به خرید خودرو برقی باشند، از خود میپرسند که آیا در صورت تمایل به فروش خودرو برقی به عنوان یک سرمایه، این محصول به اندازه خودرو دیزلی، ظرفیت سرمایهای خواهد داشت؟ حتی سیستم تاکسیرانی ما نیز از ظرفیتها و زیرساختهای توسعهای کافی برخوردار نیست. با حرف درمانی نمیتوانیم رشد کنیم. وزیر صنایع سال گذشته در تلویزیون گفت که تا پایان سال ۱۴۰۲ ما حداقل ۷۰ هزار تاکسی برقی در کلانشهرها خواهیم داشت. اکنون در سال ۱۴۰۳ ما چند تاکسی برقی در کلانشهرها و تهران میبینیم؟ وعدههای طولانی و غیرقابل اجرا دادن به شهروندان، دیوار بی اعتمادی بین مردم و مسئولان ایجاد میکند.»
وی افزود: «برای پروژه خودروهای برقی باید یک برنامه بلندمدت تدوین شود و با شعار و وعدههای ناگهانی نمیتوان همه چیز را تغییر داد. ما نیاز به تغییرات اساسی در دو زاویه داریم، نخست فرهنگ سازی و دوم توزیع زیرساختهای مهم و اساسی از جمله برق. همچنین باید مشخص شود چند خودرو در سال و بر اساس کدام توان ارزی وارد کشور خواهیم کرد. اصلا تصور کنیم مافیای خودرو هم حقیقت دارد و اجازه واردات خودرو برقی را نمیدهد، حال فرض کنیم که همین امروز این مافیا نابود شده است، در چنین شرایطی، با کدام توان و زیرساخت و ارز قرار است خودروهای پرتعداد برقی وارد کنیم؟ حتی اگر ۲۰۰ هزار خودروی ۲۵ هزار دلاری وارد کشور کنیم، میشود ۵ میلیارد دلار. با این وضعیت تحریمها و ارز، قرار است چگونه این کار را انجام دهیم؟ با ۵ هزار و ۱۰ هزار خودرو که تغییری در کشور ایجاد نمیشود. ما سالی ۱ میلیون و سیصدالی چهارصدهزار خودرو به بازار میریزیم. در کنار این خودروها با ۵ هزار و ده هزار خودرو برقی چگونه میخواهیم تحول ایجاد کنیم؟»
نمیتوانیم سیکل معیوب تولید خودرو بنزینی را ادامه دهیماین کارشناس بازار خودرو در ادامه گفت: «این حقیقت را باید بپذیریم که حتی کشورهای اروپایی و آمریکایی هم نمیتوانند مدعی باشند که به سرعت برق و باد به سمت خودروهای برقی حرکت خواهند کرد. اخیرا مدیرعامل تویوتا در گفتگویی جملههای بسیار جالبی را مطرح کرده و گفته است: «رفتن به سمت دنیای خودروهای برقی، یک کار بسیار هیجان انگیز، اما بدون مطالعه است.» به همین دلیل معتقدم ما باید در کشور، سبد متنوعی از خودروها را داشته باشیم یعنی خودروهای هیبریدی، برقی و بنزینی. سپس قدم به قدم با فراهم شدن زیرساخت ها، سهم بازار این خودروها را تغییر دهیم. درواقع زمانی که زیرساختهای خودروهای برقی قدرتمندتر شد، سهم بازار این نوع خودرو را افزایش دهیم؛ بنابراین نمیتوانیم تصمیم لحظهای بگیریم و ادعای واردات گسترده خودرو برقی را داشته باشیم. فقط کافیست به این نکته فکر کنیم که چقدر زمان لازم است تا به همان اندازه که پمپ بنزین داریم، ایستگاههای شارژ خودرو برقی داشته باشیم.»
وی افزود: «هر چه که تولید بشود مفهوم کالا ندارد. آن چیزی مفهوم کالا را دارد که تابع تعدادی، استانداردهای بین المللی باشد و بر مبنای خرد طراحی شده است. فرض کنید ما به خودروسازمان بگوییم خودرو برقی تولید کند. خودرو برقی با چه پلتفرمی، با چه کیفیتی و با چه قیمتی قرار است تولید شود؟ آیا دوباره میخواهیم همین سیکل معیوبی را که اکنون در خودروهای دیزلی با قیمت بالا، بهره وری پایین و بی کیفیت داریم در خودروهای برقی نیز تکرار کنیم؟ اگر پاسخ منفی است، باید نگاهمان را به بازار، رقابت و تولید تغییر دهیم. اگر قرار باشد به شکل انحصاری، باز هم فقط به دو خودروساز بگوییم ۸۰ درصد بازار مال تو است به جایی نمیرسیم. ما باید درسهایی را که حوزه تولید خودرو بنزینی گرفتیم در خودروهایی برقی به کار ببندیم. زمانی در حوزه تولید خودرو برقی موفق خواهیم بود که از انحصار خارج شده و خودروهایی با طراحی و کیفیت بهتر بسازیم.»