افغان‌ها می‌توانند طالبان را نرم کنند یا این هنر، نزد ایرانیان است و بس؟!
تاریخ انتشار: ۲۹ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۶۳۶۰۸
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- «افغانستان یک راه دارد: طالبان بر این کشور حاکم باشد و سکولارها تدریجا اخلاق طالبان را اصلاح کنند. یعنی آنها را از تندروی بیرون بیاورند.»
این سخن را آقای دکتر احمد بخشایش اردستانی استاد روابط بین‌الملل در گفت و گو با عصر ایران به عنوان راهکار میان مدت و بلندمدت بحران جاری در افغانستان بیان کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نکتۀ قابل تأملی است و به احتمال زیاد ناظر و معطوف به رفتار ایرانیان در طول تاریخ و اینکه اگر چه حسب ظاهر تسلیم می‌شدند اما فرهنگ خود را رسوخ می‌دادند و حتی به مرور حاکمان را به شکل خود درمی‌آوردند.
در واقع آنان گمان می‌کردند مردم ایران را مطیع و تحت انقیاد خود ساخته‌اند حال آن که به مرور روشن می‌شد که این فرهنگ ایرانی است که چیره شده و حاکمان را به شکل خود درآورده است!
اگر افغانستان را با همین ریشه بشناسیم، بله، افغان‌ها هم می‌توانند آرام آرام طالبان را از این خوی غارنشینی، زشت پسندی، زن ستیزی و زیبایی نشناسی به درآورند. هر چند که سخن خواجه شیراز را می‌توان یادآور شد:
گویند سنگ، لعل شود در مقام صبر
آری شود و لیک به خون جگر شود
اما اگر افغانستان را جدا شده بدانیم و خصوصا پشتون‌ها را که از ابتدا آب آنان با ایرانیان مناطق دیگر به یک جو نمی‌رفت و سرانجام پس از عصر نادر جدا شدند، این رسوخ دادن و رام و آرام کردن، هنری نیست که از افغان‌ها برآید و شاید مصداق «هنر، نزد ایرانیان است و بس» همین باشد: «هنرِ تغییر ماهیت دادن حاکمان و به شکل خود درآوردن و تلفیق فرهنگی» و گرنه اگر مراد، هفت هنر مشهور باشد که نمی شود ادعا کرد موسیقی و مجسمه سازی و نقاشی و رقص و معمای و هنرهای دیگر خاص ایران است و بین خودمان باشد جز شعر در کدام هنر دیگری می توانیم لاف قله‌نشینی بزنیم؟!
مهم‌ترین پیشینۀ تاریخی دربارۀ تأثیر ایرانیان بر فرهنگ قوم مهاجم در عهد «ایلخانان مغول» رخ داد به گونه‌ای که عملا به ارتقای فرهنگ ایران و بر انداختن دو قدرت مذهبی مسلط بر ایران از بیرون (خلفای فاطمی در مصر و خلفای عباسی در بغداد) پایان دادند.
در کتاب «ايران در عهد ايلخانان مغول، رنسانس ايرانی» - نوشته جورج لين با برگردان فارسی ابوالفضل رضوی - آمده است:
موج اول حمله مغولان به سلطنت خوارزم‌شاهيان بر ايران پايان داد و ايران را به ويرانی کشاند اما در موج دوم- هجوم هولاکوخان - حاکمان مغول کوشيدند تا به جای ويرانی و قتل عام مردم بر آنان حکومت کنند وبه عمر دو قدرت پیش گفته پايان داد.
ايلخانان مغول اداره مناطق تصرف شده خود را به ديوان‌سالاران ايرانی سپردند و از مشورت نخبگان و برجستگانی در اندازه و آوازۀ خواجه نصیرالدين طوسی، شمس‌الدين جوينی، عطاالملک جوينی و خواجه رشيدالدين همدانی بهره گرفتند وآنان را به مديريت ديوان‌سالاری خود برگماردند.
جورج لين در کتاب «ايران در عهد ايلخانان» به همین اشاره بسنده نمی‌کند و پا را از این فراتر می‌گذارد و بر این باور است که مغولان از هلاکوخان به بعد به مروجان و مشوقان توسعه و ارتقای معماری، نقاشی، نجوم، طب،رياضيات و تاريخ نويسی بدل شدند؛ نظام مالياتی و اداری را اصلاح کردند و دوران نوينی را در رشد و توسعه تمدن و فرهنگ ايرانی پديد آورند به گونه‌ای که حتی می‌توان از آن دوره به عنوان نوعی نوزایی يا رنسانس ایرانی هم تعبیر کرد.
البته در همین دوران بود که ماليات‌ها و خراج های کمرشکن و سنگينی عليه مردم وضع شد و حاکمان مغول جنبش‌های بزرگ مردمی از جمله جنبش سربداران، قيام سمرقند و نهضت عامه را با خشونت سرکوب کردند. بنا‌بر این قصد تطهیر ایلخانان در میان نیست. غرض این است که نتوانستند مردم ایران را به شکلی که می‌خواستند درآورند و حتی برخی معتقدند از این فرصت برای رواج تشیع هم استفاده شد.
تازه این دربارۀ هجوم مغول است که هیچ پایگاهی در ایران نداشت و تنها با زور و به خاطر بی تدبیری خوارزم‌شاهیان در موج نخست ایران را به آتش کشیدند. حال آن که در قبال هجوم اعراب در دوران خلیفۀ دوم و ورود اسلام زمینۀ فرهنگی و میل به عدالت موجود بود و آمادگی شورش حاشیه بر متن همواره وجود دارد. خاصه این که از نظام طبقاتی خسته شده بودند.
ایرانیان، مسلمان شدند اما نه به سبک اعراب. زبان فارسی را حفظ کردند و آیین های ملی را فرو نگذاشتند و به مرور به آن بخش از اسلام گرایش بیشتر یافتند که در مقابل خلفا می‌ایستاد و پیوند عاطفی ایرانیان با امام حسین‌ع چنان است که او را داماد یزگرد سوم خواندند در حالی که مرحوم مطهری داستان بی‌بی‌شهربانو را ساخته و پرداخته ذهن کسانی می‌داند که به دنبال تقویت این پیوند بودند هر چند دکتر مهدوی دامغانی درست می داند.
در تاریخ معاصر و در روزگار خودمان، هر چند انقلاب ضد سلطنتی مردم ایران در سال 1357 یکی از مردمی‌ترین انقلابات کلاسیک جهان است و تعداد کم کشته های آن ( 2500 نفر در طول 15 سال) و سرعت اوج گیری و پیروزی آن ( 7 ماه) و حضور طبقات مختلف تا جایی که کارمندان ساواک هم به دنبال دریافت حقوق و مزایای خود بودند، هیچ شباهتی با تغییر حکومت در هیچ دورۀ دیگر ندارد و برای اولین بار رهبر حکومت با ابراز تمایل میلیون ها نفر در خیابان ها به قدرت رسید، اما گرایش هایی بعد انقلاب درصدد تحمیل قرائت های خود بودند و باز هنر ایرانی به کار آمد.
نمونۀ واضح و پیش چشم همه نوع پوشش زنان و دختران ایرانی است. مطلوب حاکمان جمهوری اسلامی البته چادر مشکی بود. چنان که پوشش دختران و همسران تمام آنان چنین است ولی در جامعه اکثریت با زنان و دختران چادری نیست و مانتو پوش اند.
کافی است به سریال های تلویزیونی که از شبکۀ آی فیلم پخش می شود نگاه کنید تا ببینید سلیقۀ روز به صدا وسیمای حکومتی هم تحمیل شد.
وضع فعلی نه چادر مطلوب و ایده‌آل حکومت است نه بی حجابی سابق و حاصل این چالش یا تلفیق وضعیتی است که برای مردم عین «عرف» است ولی نزد آقای احمد راستینۀ هفشجانی نمایندۀ شهرکرد و بن با پشتوانۀ 36 هزار و 800 رأی لباس دختران شاداب عضو تیم ملی فوتبال زنان ایران نامتعارف است.
در اولین فیلم سینمایی مهم بعد از انقلاب (سفیر با بازی فرامرز قریبیان) اصلا بازیگر زن نداریم چون نمی‌دانستند زنان را چگونه جلوی دوربین ببرند اما حضور خانم مهین شهابی در یک سریال تلویزیونی نشان داد چگونه می شود.
به بیان دیگر ایرانیان منتظر نماندند و تلفیق کردند. در همین تلویزیون سیزده به در را به سخره می‌گرفتند و به جای عید نوروز می گفتند بهار! مردم اما عید را نگاه داشتند. خدا رحمت کند مرحوم رجایی را که در مقام کفیل وزارت آموزش و پرورش می‌خواست تعطیلات نوروزی محصلین را از 13 روز به 4 روز تقلیل دهد و در این فقره به دوره رضاشاه استناد می کرد اما نه تنها تعطیلات دانش آموزان 4 روز نشد که تعطیلات دیگران هم 13 روز شد و در بعضی سال ها به 18 روز هم رسید!
بنا بر این اصل سخن استاد روابط بین‌الملل درست است و افغان‌ها می‌توانند طالبان را تغییر دهند چرا که اگر نزد برخی چون قوم بیگانه باشند از مغول‌ها بدتر نیستند و نزد پشتون های معقول‌تر اگر هم مثل خودشان ولی تندتر باز تجربه‌های پیش گفته هست اما آیا این هنر را دارند یا این هنر خاص نزد ایرانیان است و بس؟!
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: افغان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۶۳۶۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گروه طالبان در پنجشیر به جان مردم و موبایلهای هوشمند افتادند!
یک منبع می‌گوید که اعضای طالبان موبایل های برخی از باشندگان پنجشیر را نیز ضبط کرده‌اند.
منابع محلی در ولایت پنجشیر می‌گویند که طالبان از صبح امروز (چهارشنبه، ۱۲ ثور) جمع‌آوری موبایلهای هوشمند از نزد اعضای این گروه و کارمندان ادارات دولتی را از سر گرفته‌اند.
به گزارش اطلاعات روز؛ طالبان در ولسوالی‌های رخه، حصه اول و شتل برای جمع‌آوری موبایل ایست‌های بازرسی ایجاد کرده‌اند.
این منابع می‌گویند که قطعات نظامی لوای طالبان در پنجشیر موبایلهای هوشمند که قابلیت ضبط ویدیو و تصویر را دارند، از نزد شماری از اعضای این گروه، کارمندان ملکی ادارات دولتی و حتی برخی از افرادی که شغل آزاد دارند، جمع‌آوری کرده‌اند.
یک منبع می‌گوید که اعضای طالبان موبایلهای برخی از باشندگان پنجشیر را نیز ضبط کرده‌اند.
به‌گفته‌ی منابع، طالبان فایل‌های داخل موبایل‌ها را بررسی می‌کنند.
طالبان دو سال قبل استفاده از موبایلهای هوشمند در پنجشیر را منع کرده بودند.
در آن زمان والی این گروه گفته بود که مطابق حکم رهبر طالبان استفاده از موبایل هوشمند در دره پنجشیر منع است. والی طالبان در پنجشیر گفته بود کسانی که موبایل دارند یا بفروشند یا هم در خانه بگذارند.
طالبان در آن زمان درباره‌ی دلیل وضع این محدودیت چیزی نگفته بودند؛ اما گفته می‌شد که این گروه به‌دلیل نشر ویدیو از آزار و اذیت غیرنظامیان و تیرباران اسیران جنگی اقدام به جمع‌آوری موبایلهای هوشمند کرده است.
ویدیوهای گسترده از تیرباران اسیران جنگی و شکنجه‌ی غیرنظامیان در پنجشیر منتشر شده بود. گفته می‌شود که این ویدیوها توسط خود طالبان ثبت شده‌اند.
ورود دادستان کلاله به موضوع مفقودی «یسنا»