بررسی نظر قرآن درباره رسیدگی به نیازمندان/ آیا کمک به متکدیان، صدقه محسوب می‌شود؟
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۸۰۸۵۷
اسلام برای مؤمن ارج و مقام بالایی قائل است. به اندازه‌ای که با هر نوع اظهار نیاز او در برابر خلق خدا مخالفت می‌کند و تنها مسیر پاسخگویی به نیازهایش را توکل به خدا و توسل به اولیای خدا می‌داند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سؤالی در سبک زندگی اسلامی و اجتماعی مطرح است مبنی بر اینکه در برابر آدم‌هایی که اظهار نیاز می‌کنند، چه بایدکرد؟ مسئول کمک به این افراد کیست؟
زهره فردمنش، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم به مسئله اظهار نیاز و میزان ضرورت کمک به افراد نیازمند پرداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
چرا در اسلام تأکید شده که مؤمن، در مقابل دیگران اظهار نیاز نکند؟
به این دلیل که اسلام برای مؤمن ارج و مقام بالایی قائل است. به اندازه‌ای که با هر نوع اظهار نیاز او در برابر خلق خدا مخالفت می‌کند و تنها مسیر پاسخگویی به نیازهایش را توکل به خدا و توسل به اولیای خدا می‌داند. در چنین شرایطی مشخص است که اسلام، دراز کردن دست نیاز به سوی مردم و گدایی کردن را به کلی طرد کرده است. همان طور که در کتاب وسائل الشیعه از امام جعفر صادق علیه السلام نقل شده که فرمودند: «مؤمن در برابر مردم اظهار فقر و تنگدستی نمی‌کند.»
شاید این روایت را این‌طور بتوان تفسیر کرد که مؤمن نیست کسی که توانایی بدنی و فکری دارد و می‌تواند با زور بازو و قدرت حافظه‌اش نانی به دست بیاورد، اما به گدایی روی می‌آورد و جلوی خلق خدا اظهار نیاز می‌کند.
بازخوانی جریان‌سازی فرهنگی در آموزه‌های امام حسین (ع) / حرام‌خواری مانع از شکل گیری سبک زندگی دینی استسبک زندگی مسن‌ترین شهید کربلا/ نقش همسر و فرزند حبیب بن مظاهر در حق‌طلبی او چه بود؟خصوصیات اخلاقی و عملی مهم در سبک زندگی حضرت ابراهیم(ع)
این صفت مؤمنان خداست که: «چو سختی پیشش آید، سهل گیرد». این سهل گرفتن هم از آن خصلت‌هایی است که با صبر و رجوع به خود خدا هم‌تراز است. مؤمن خدا گرسنه و تشنه هم که بماند، با قناعت و آبروداری زندگی‌اش را سر می‌کند. دار و ندارش را دستش می‌گیرد و چشمش به رزقی است که از طرف خدا به زندگی‌اش جاری می‌شود. نه دستش را سمت مخلوق دراز می‌کند و نه برای چندرغازی که شکمش را سیر کند پیش بنده خدا کمر خم می‌کند؛ نه دردی و نه اعصاب خوردی. ایمان سست و حرص دنیاست که بعضی‌ها را به گدایی و تکدی گری می‌کشاند.
آثار اظهار نیاز در برابر مردم
بر اساس روایت‌های بسیاری، می‌توان نتیجه گرفت که تکدی گری، نتیجه‌ای جز فقر و تنگدستی ندارد. دلیل و حکمت این مسئله چیست؟
وقتی کسی به بنده خدا اظهار نیاز می‌کند، نه‌تنها نیازش مرتفع نمی‌شود بلکه درهای برکت زیادی به رویش بسته می‌شود و درنتیجه هرروز گرفتارتر و تنگدست‌تر از قبل می‌شود. در همین مورد در کتاب آثار الصادقین از پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله نقل شده که فرمودند: «هرکسی که دری از خواهش و اظهار نیاز به خلق خدا به روی خود باز کند، خداوند متعال هفتاد در از فقر و تنگدستی به روی او باز می‌کند که هیچ‌چیزی نمی‌تواند آن را ببندد.»
هرچند که دردسرهای تکدی گری به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ یعنی این طور نیست که تنگدستی و مشکلات فقط در امور مادی و مالی باشد. درهای برکت که به روی انسان بسته شود، رحمت‌ها و نعمت‌های معنوی زیادی هم از او روی‌گردان می‌شوند.
این نکته هم سند روایی دارد؟
بله. این نکته هم در کتاب وسائل الشیعه نوشته شده که امام صادق علیه السلام فرمودند: «اگر نیازمندی که دست نیاز به سمت مردم دراز می‌کند بداند که در اظهار نیازش چه اندازه وزر و وبال است، (نه‌فقط او) بلکه هیچ انسانی از دیگری چیزی نخواهد خواست.» و در روایت دیگری درباره عذاب گدایی کردن از مردم تأکید فرمودند: «هرکسی که بدون نیاز داشتن، چیزی را از شخص دیگری بخواهد مانند آن است که پاره‌های آتش را می‌خورد.»
به این ترتیب آدم مؤمن و خداشناس برای اینکه آبروی خودش را هم حفظ کرده باشد تا جایی که امکان دارد دست نیازمندی سمت خلق خدا دراز نمی‌کند.
پرسشی که در این مورد در ذهن شکل می‌گیرد این است که به چه کسی کمک کنیم؟
پاسخ این نوع از پرسش‌ها را می‌توان در روایت‌های اسلامی جستجو کرد. کمک رساندن به همنوع و صدقه دادن یکی از نکات مورد تأکید اسلام است تا از این طریق نیاز مالی مسلمانان بدون اظهار نیاز آن‌ها بسته شود. این موضوع تا اندازه‌ای اهمیت دارد که اطعام نکردن مسکین و نیازمند هم‌ردیف گناه ترک نماز قرار گرفته و مسلمانان از آن نهی شده‌اند.
همان طور که خداوند در آیه 42 تا 44 سوره مبارکه مدثر می‌فرماید: «مَا سَلَکَکمُ فىِ سَقَرَ؛ قَالُواْ لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلینَ؛ وَ لَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِین» بر اساس این آیات، بهشتیان دلیل ورود جهنمیان به سقر (محلی در جهنم) را می‌پرسند و آن‌ها در جواب می‌گویند: چون ما اهل نماز خواندن نبودیم و افراد مسکین و مستمند را هم اطعام نمی‌کردیم، جهنمی شدیم.
کمک کردن به سائل و مسکین
پس کمک به سائل و مسکین یکی از واجبات دینی است؟
همین طور است. آن هم واجبی که هر مسلمان مؤمنی موظف به انجام آن است تا از این طریق حقی که نیازمند در اموال و دارایی سایر مردم دارد، ادا شود. همان طور که خداوند در آیه 19 سوره مبارکه ذاریات فرماید: «وَ فی أَمْوالِهِمْ حَق لِلسائِلِ وَ الْمَحْرُوم؛ و در اموالشان حقی برای مردم سائل و نیازمند است.»
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که چنین حقی باید با مراعات آبرو و شخصیت سائل و نیازمند پرداخت شود و از هر نوع بدرفتاری و خشونت با او دوری شود تا دستور آیه 10 سوره مبارکه ضحی به اجرا درآید، آنجا که می‌فرماید: «وَ أَما السائِلَ فَلا تَنْهَرْ؛ و سائل و نیازمند را از خود دور نکن.»
راهکار پیامبر صلوات الله علیه برای رفع نیاز نیازمندان
به حکومت اسلامی اشاره کردیم. می‌دانیم اولین پایه‌های حکومت اسلامی را پیامبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در مدینه بنیان گذاشتند. راهکار آن حضرت برای جبران فقر مردم چه بود؟
اولین شهر اسلامی که با نام مدینه النبی پا گرفت، مسلمان‌های زیادی به فقر و تنگدستی گرفتار بودند. آن زمان گروهی به نام مهاجرین، برای حفظ دین خود، خانه و دارایی‌شان را رها کرده بودند و درنتیجه بدون ابتدایی‌ترین امکانات وارد مدینه شده بودند. در چنین شرایطی بود که پیغمبر اسلام صلی‌الله علیه و آله در یکی از اولین اقدامات خود درصدد ریشه کردن فقر و جلوگیری از تکدی گری در بین مسلمانان اقدام فرمودند.
آن حضرت از یک‌سو در میان مسلمانان، چه انصار بودند و چه مهاجرین، پیوند برادری برقرار کردند تا انس و الفت میان آن‌ها، باعث شود تا ثروتمندان از اعطای دارایی خود به برادران فقیرشان ابایی نداشته باشند. از طرف دیگر به مسلمانان ثروتمند دستور دادند که به یاری فقرا بروند و آن‌ها را در خانه و محل کسب خود وارد کنند تا فقرا ضمن داشتن سرپناه، مشغول کسب و کار شوند و با درآمد حلال، از فقر دور شوند.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: پیامبر ص سبک زندگی ایرانی اسلامی قرآن کریم تفسیر قرآن پیامبر ص سبک زندگی ایرانی اسلامی قرآن کریم تفسیر قرآن اسلام صلی الله علیه و آله فقر و تنگدستی اظهار نیاز تکدی گری خلق خدا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۸۰۸۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بیش از ۴۰ درصد متکدیان مشهدی معتاد هستند
معاون اجتماعی و مشارکت‌های شهرداری مشهد گفت: براساس آمارهای سال گذشته، تست اعتیاد بیش از ۴۰ درصد متکدیان جمع‌آوری شده، مثبت بوده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از خراسان‌رضوی و به نقل از روابط عمومی شهرداری مشهد، مهدی ابراهیمی با بیان اینکه تکدی‌گری به عنوان یک آسیب اجتماعی شناخته می‌شود، اظهار کرد: برهمین اساس، طبق قانون، شناسایی و جمع‌آوری متکدیان در معابر شهری، با همکاری نیروی انتظامی را در دستورکار خود داریم.
وی با بیان اینکه در سال گذشته بیش از ۴۷۰۰ نفر متکدی در سطح شهر شناسایی و به مرکز رسیدگی به آسیب‌دیدگان اجتماعی منتقل شده‌اند، گفت: ۷۵ درصد این افراد «آقا»، ۱۹ درصد «بانوان» و شش درصد هم کودکان زیر ۱۸ سال هستند.
معاون اجتماعی و مشارکت‌های شهرداری مشهد افزود: متاسفانه تست اعتیاد بیش از ۱۸۹۰ نفر از متکدیان، مثبت بوده است که با هماهنگی مقام قضایی و همکاری بهزیستی به کمپ‌های درمان اعتیاد رایگان و دولتی تحویل شده‌اند.
ابراهیمی تصریح کرد: علاوه بر این، ساماندهی متکدیان اطراف حرم مطهر رضوی نیز با همکاری مسئولین مربوطه صورت گرفته است و در همین قالب، بیش از ۷۹۰ نفر به مرکز رسیدگی به آسیب‌دیدگان اجتماعی منتقل شدند.
ابراهیمی اظهارکرد: متاسفانه شایع‌ترین موضوع در پدیده تکدی‌گری، سوءاستفاده از احساسات زائرین و مجاوران است که متکدیان حرفه‌ای با شیوه‌های متنوع و مختلفی همچون استفاده از عروسک به‌جای نوزاد و تغییر ظاهر از مرد به زن، به تکدی‌گری می‌پردازند.
وی گفت: سالمندان و زنان، بیش از سایر گروه‌های سنی در معابر و چهارراه‌ها حضور دارند و دلیل آن هم، کمک بیشتر مردم به این گروه‌های سنی است.
کد خبر 749308
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور