به نقل از «انرژی امروز»

تحلیل اکونومیست از بحران گازی: اختلال در عرضه و سرما مقصرند

تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۰۵۶۵۴

نگرانی درباره تامین سوخت زمستانی تنها مختص ایران نیست، بلکه جهان از همین حالا گرفتار کمبود و گرانی این سوخت شده است. تحلیل اکونومیست در این باره حاکی از احتمال تداوم این شرایط در زمستان است. این نشریه آب‌و‌هوای غیرعادی به‌همراه اختلال در عرضه را عوامل اصلی ایجاد بحران گازی می‌داند. این امر موجب شد بهای شاخص گاز اروپا بیش از سه‌برابر شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش «انرژی امروز» از دنیای اقتصاد، هر روز که می‌گذرد، اقدامات کشورها برای دست و پنجه نرم کردن با کمبود و گرانی گاز که برای برق هم وضعیت مشابهی به‌وجود آورده، بیشتر می‌شود. اکونومیست در گزارشی در این مورد، چرایی به‌وجود آمدن این بحران را از دیدگاه خود توضیح داده است و در نهایت امید چندانی هم به‌بهبود وضعیت در زمستان متصور نیست. بر اساس این گزارش، آب‌و‌هوای غیرعادی که شامل زمستان سردتر از معمول پارسال و تابستان گرم امسال می‌شود، موجب افزایش تقاضا و کمبود ذخیره‌سازی گاز شده است. در عین حال، لیست بلندبالایی از اختلالات عرضه کوچک در کشورهای مختلف به‌کمبود عرضه انجامیده است. در همین حال، مواردی مانند خشکسالی و کمبود باد باعث کاهش تولید برق از طریق انرژی آبی و بادی شده که بار را بر دوش نیروگاه‌های گازی بیشتر کرده است. علاوه بر این، تغییر سوخت نیروگاه‌ها از گاز به‌سوخت‌های دیگر هم به‌دلیل گرانی آنها، کمبود سرمایه‌‌گذاری در انرژی‌های فسیلی که به‌کاهش تولید انجامیده و محدودیت‌های زیست‌محیطی، عملا کار را دشوار کرده است.

   جهش قیمت گاز و برق

در سراسر دنیا کمبود گاز طبیعی شروع به ‌بغرنج‌کردن وضعیت انرژی کرده است. قیمت برق در آلمان و فرانسه در دو هفته گذشته حدود ۴۰‌درصد افزایش یافته است. در بسیاری از کشورها، از جمله بریتانیا و اسپانیا، دولت‌ها اقدامات اورژانسی را برای محافظت از مصرف‌کنندگان در دستور کار قرار داده‌اند. کارخانه‌ها از ذوب آلومینیوم در مکزیک گرفته تا تولیدکننده کود در بریتانیا، به‌طور موقت از مدار خارج شده‌اند. یکی از معامله‌گران در این مورد می‌گوید که اوضاع شبیه بحران مالی جهانی برای کامودیتی‌ها است. حتی در آمریکا که بزرگ‌ترین تولیدکننده گاز طبیعی جهان است، گروه‌های لابی‌گر از دولت می‌خواهند صادرات گاز طبیعی مایع شده (LNG) را محدود کند. بهای LNG به ‌۲۵ دلار در هر یک میلیون واحد حرارت بریتانیایی (mBTU) رسیده است که نشان‌دهنده رشد دو‌سومی در یک‌ماه گذشته است. به یک معنا، این بحران دلایل بسیار پیچیده‌ای دارد، عواملی که از مباحث ژئوپلیتیک گرفته تا ذخیره احتیاطی گاز در آسیا قیمت‌ها را بالاتر برده است. با این حال، از منظری متفاوت‌ دلایل آن ساده است: یک بازار انرژی که فقط دارای ضامن ‌ایمنی ضعیفی است، به‌شدت در برابر اختلالات عرضه حساس شده است. سرمایه‌‌گذاری کم هم در سوخت‌های فسیلی ممکن است به‌این معنا باشد که نوسانات بیشتر فعلا باقی خواهند ماند.

این کمبود تقریبا همه را با شگفتی رو‌به‌رو کرده است. در سال ۲۰۱۹، به‌دلیل وارد مدار شدن واحد‌های تولید LNG در آمریکا، گاز فراوانی در بازار بین‌المللی وجود داشت. وقتی پاندمی آغاز شد و قرنطینه موجب محدودیت تقاضا شد، بیشتر گاز اضافی وارد انبارهای اروپایی شد. این ذخیره‌سازی در زمستان گذشته که مخصوصا در شمال آسیا و اروپا سرد بود، به‌کار آمد. یخبندان تقاضا را برای گرمایش بالا برد. در آسیا قیمت گاز در سه‌ماه چهار برابر شد. خریداران، مانند شرکت‌های ملی گاز، برای تامین عرضه در پی LNG بودند. بسیاری از محموله‌ها با مقصد اروپا، به‌سمت آسیا تغییرمسیر دادند. اروپا اما ذخیره گازی خود را کاهش داد. قیمت‌ها آنجا فقط کمی افزایش یافت.

   اثر آب‌و‌هوا بر تقاضای گاز

امسال هوای عجیب و غریب مجددا به‌صحنه آمد. تابستان داغ به‌رونق تقاضای گاز در آسیا افزود. طبق گزارش یک شرکت مالی به‌نام آلیانس‌برنشتاین، این منطقه سهمی سه‌چهارمی در واردات ال‌ان‌جی دنیا دارد. چین با ریکاوری سریع اقتصادی خود در صدر آنها قرار گرفت. در نیمه اول ۲۰۲۱ تولید برق این کشور ۱۶‌درصد جهش را نسبت به‌همین دوره در سال گذشته تجربه کرد. سه‌پنجم برق چین از طریق زغال‌سنگ تولید می‌شود، در حالی که یک‌پنجم آن با انرژی برق‌آبی تولید می‌شود.

اما تولید برق‌آبی به‌دلیل خشکسالی پایین بود. تقاضای زغال‌سنگ هم تا حدودی به‌خاطر سیاست‌های دوستدار محیط‌زیست، مانند جایگزین کردن بویلرهای زغال‌‌سنگ‌سوز با بویلرهای گازی، کاهش یافت. سرمایه‌‌‌گذاری در استخراج زغال‌سنگ هم پایین بوده است. این موضوع به‌معنای اتکای بیشتر به‌گاز طبیعی است. در نیمه اول سال، تولید برق از گاز سریع‌تر از زغال‌سنگ و انرژی برق‌آبی رشد کرد. واردات ال‌ان‌جی چین در سال گذشته ۲۶‌درصد بالا رفته بود. دیگر کشورها هم شاهد تقاضای بالاتر بوده‌اند که بخشی از آن به‌علت تابستان گرم در آسیا بوده است. به‌علاوه، ژاپن، کره‌جنوبی و تایوان ذخیره‌سازی خود را بالا برده‌اند. در همین حال، خشکسالی در آمریکای‌لاتین که نیمی از برق خود را از انرژی آبی می‌گیرد، نیاز به‌گاز در آنجا را هم افزایش داده است. در سال گذشته، تقاضای ال‌ان‌جی این منطقه تقریبا دو برابر شد.

   عرضه پایین

تقاضای بالا با عرضه پایین‌تر ال‌ان‌جی همزمان شد. لیست بلندبالایی از اختلال‌های عرضه کوچک باعث افت تولید جهانی شد. برخی از اختلالات به‌دلیل تعمیر و نگهداری با تاخیر ناشی از پاندمی کووید اتفاق افتاد. غیر از این، رخدادهای برنامه‌ریزی نشده مانند وقوع آتش‌سوزی در یک واحد تولید ال‌ان‌جی نروژی هم باعث کمبود گاز شد. ارزیابی مایک فولوود از موسسه مطالعات انرژی آکسفورد نشان می‌دهد مجموع اختلالات در عرضه باعث کاهش ۵‌درصدی عرضه ال‌ان‌جی شده است.

اروپا هم به‌وسیله آب‌و‌هوای غیرعادی به‌شکلی دیگر آسیب دید. در سراسر شمال‌غرب اروپا هوا ساکن بود که تولید برق از طریق انرژی بادی را کاهش داد. در آلمان، برای مثال‌ در طول دو هفته اول سپتامبر تولید برق بادی ۵۰‌درصد کمتر از متوسط پنج‌ساله بود. علاوه بر این، آب و برق اروپا معمولا با افزایش قیمت گاز به‌صورت استفاده بیشتر از زغال‌سنگ واکنش نشان می‌دهند‌ اما قیمت زغال‌سنگ هم به‌خاطر تقاضای برق و تنگنای تولید در نزدیکی اوج تاریخی خود قرار دارد. هزینه مجوزها کربن اروپا هم به‌رکورد تاریخی خود رسیده است. این مجوزها به‌دارندگان آنها حق انتشار حجمی از گازهای گلخانه‌ای را می‌دهد. از آنجاکه سوزاندن زغال‌سنگ بیشتر از سوزاندن گاز طبیعی آلودگی ایجاد می‌کند، مجوزهای گران کربن به‌قیمت زغال‌سنگ اضافه می‌کند.

بازار گاز آمریکا به‌تقاضای بین‌المللی واکنش نشان داده است. بر اساس داده‌های اداره اطلاعات انرژی این کشور، آمریکا در نیمه اول سال‌جاری حدود یک‌دهم گاز تولیدی خود را صادر کرده که رشدی ۴۲‌درصدی نسبت به‌سال گذشته را نشان می‌دهد. اما اگر آمریکا تولید داخلی بیشتری هم داشت، به‌متعادل کردن بازار بین‌المللی ال‌ان‌جی کمکی نمی‌کرد. واحدهای ال‌ان‌جی در آمریکا تقریبا با تمام ظرفیت کار می‌کنند. واحدهای مایع‌سازی گاز در دیگر تولیدکننده‌های بزرگ مانند استرالیا و قطر هم همینطور. توسعه واحدهای ال‌ان‌جی‌ امکان‌پذیر است (قطر می‌خواهد ظرفیت تولید خود را ۵۰‌درصد افزایش دهد) اما سال‌ها طول خواهد کشید.

در کوتاه‌مدت چه چیزی بازار را سرد خواهد کرد؟ یک امکان، جایگزینی سوخت است. این امر در برخی مکان‌ها شروع شده است. اروپا زغال‌سنگ بیشتری نسبت به‌پارسال همین موقع می‌سوزاند. برخی نیروگاه‌ها در پاکستان و بنگلادش از ال‌ان‌جی به‌نفت تغییر سوخت داده‌اند. امکان دیگر افزایش عرضه روسیه است‌ اما مشخص نیست این کشور بتواند چقدر بیشتر تولید کند. امکان آخر اینکه آب‌و‌هوا در زمستان گرم‌تر از نرمال باشد. با این حال، هواشناسان پیش از این پیش‌بینی کرده‌اند امسال زمستان سرد خواهد بود و قیمت‌های گاز بعید است به‌زودی کاهش پیدا کنند.

برچسب هااتحادیه اروپا (EU) ال ان جی (LNG) بحران گاز هفته‌نامه خبری اکونومیست (The Economist)

منبع: انرژی امروز

کلیدواژه: اتحادیه اروپا EU ال ان جی LNG بحران گاز آسیا اروپا اقتصاد انرژی امروز ایران بین الملل تحریم خبرگزاری بین المللی خبرگزاری داخلی خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا ریاست جمهوری سازمان های بین المللی سایتهای اینترنتی شرکت ملی نفت ایران NIOC شرکت های بین المللی مجلس شورای اسلامی وزارت نفت وزارت نیرو تولید برق گاز طبیعی سال گذشته زغال سنگ ال ان جی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۰۵۶۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شرکت ملی نفت برای توسعه میدان‌های گازی تفاهم‌نامه‌های همکاری امضا می‌کند

شرکت ملی نفت ایران با هدف مطالعه توسعه میدان‌های گازی و تولید روزانه ۱۲۷ میلیون مترمکعب گاز هفت تفاهم‌نامه همکاری به ارزش ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلون دلار با هلدینگ‌ها، شرکت‌های پتروشیمی و شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی امضا می‌کند.

به گزارش شانا به نقل از شرکت ملی نفت ایران، آیین امضای تفاهم‌نامه طرح‌های توسعه میدان‌های گازی کشور با هلدینگ‌ها، شرکت‌های پتروشیمی و اکتشاف و تولید سه‌شنبه صبح (۱۱ اردیبهشت) با حضور جواد اوجی، وزیر نفت و محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران برگزار می‌شود.

شرکت ملی نفت ایران در دولت سیزدهم با هدف تأمین پایدار و رفع ناترازی گاز کشور و تأمین خوراک صنایع پتروشیمی، اقدام‌هایی گسترده‌ را طرح‌ریزی و اجرا کرده است. در این زمینه می‌توان به امضای قرارداد و اجرای طرح‌های توسعه فاز ۱۱ میدان مشترک پارس جنوبی، توسعه گام نخست میدان گازی کیش، پروژه‌های جمع‌آوری گازهای مشعل، طرح‌ ضربتی توسعه میدان‌های گازی شرکت نفت مناطق مرکزی و .... اشاره کرد.

شرکت ملی نفت ایران برای تحقق این اهداف و توسعه میدان‌های گازی کشور با استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت‌های ایرانی، مذاکراتی پرشمار را با هلدینگ‌ها، شرکت‌های پتروشیمی و اکتشاف و تولید ایرانی انجام داده است. در نتیجه این اقدام‌ها، تفاهم‌نامه‌های مطالعه توسعه ۱۶ میدان گازی در جنوب، جنوب غرب کشور و خلیج همیشه فارس با تخمین حجم سرمایه‌گذاری ۶ میلیارد دلار و ۴۰۰ میلیون دلار و با هدف تولید حدود روزانه ۱۲۸ میلیون مترمکعب گاز با هلدینگ‌ها و شرکت‌های پتروشیمی و شرکت‌های اکتشاف و تولید ایرانی امضا می‌شود.

پیش‌بینی می‌شود با تکمیل مطالعات تفاهم‌نامه‌های یادشده و امضا و اجرای کامل قراردادهای طرح‌های یادشده، ضمن افزایش تولید گاز کشور و رفع ناترازی، ۲۵ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم به‌ویژه در استان‌ها و شهرهای محل اجرای طرح‌ها ایجاد شود.

براساس برنامه‌ریزی‌ها یک درصد از حجم سرمایه‌گذاری یادشده برای انجام مسئولیت‌ اجتماعی شرکت ملی نفت ایران به‌ویژه در مناطق نفت‌خیز صرف خواهد شد.

در این طرح‌ها، برای نخستین بار هلدینگ‌ها و شرکت‌های پتروشیمی به‌منظور تأمین پایدار خوراک مورد نیاز مجموعه‌های به مطالعه و توسعه بالادستی میدان‌های گازی کشور می‌پردازند که گامی مؤثر برای تأمین مطمئن و پایدار خوراک این صنایع، استفاده از سرمایه‌های انباشته‌شده در این مجموعه‌ها، استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در صنایع پتروشیمی و ثروت‌آفرینی برای کشور است.

بر اساس این گزارش، تفاهم‌نامه‌های توسعه میدان‌های گازی «زیره و خارتنگ» و ساختار اکتشافی «دارنگ»، توسعه میدان‌های گازی «سفید زاخور، سفید باغون و هالگان»، توسعه مخازن «خامی زیلایی و کارون» و جمع‌آوری گازهای همراه مسجدسلیمان، توسعه میدان گازی «عسلویه غربی» و ایستگاه تقویت فشار کنگان، توسعه مخازن «خامی شهیدان، زیلایی و کارون»، توسعه میدان‌های گازی «میلاتون و رودک، بینک و رگ سفید» و توسعه میدان‌های گازی «اهواز و مارون خامی» با حضور وزیر نفت، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و مدیران ارشد صنعت نفت امضا می‌شوند.