به نقل از «مهر»

حزب بعث عراق دست به کشتار زائران پیاده اربعین می‌زد

تاریخ انتشار: ۴ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۱۶۶۸۳

به گزارش خبرگزاری مهر - دین و آئین - عصمت علی‌آبادی؛ پیاده‌روی و زیارت حرم مطهر امام حسین (ع) در روز اربعین ریشه تاریخی دارد چرا که جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی در سال ۱۲۸۱ قمری با پای پیاده از مدینه حرکت کردند و در صبح اولین اربعینی که از شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) می‌گذشت، به کربلا رسیدند و طبق آنچه که در منابع شیعه معتبر مشهود است، در روز اربعین حضرت زینب کبری (س) و امام سجاد (ع) همراه با هشتاد و چهار نفر وارد کربلا شدند و پس از گفتگو با جابر عبدالله انصاری، قبر مطهر امام (ع) را زیارت کردند و از آنجا زیارت اربعین آغاز شد، در همین خصوص با سعید طاووسی مسرور عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:

*تاریخچه پیاده روی اربعین چه تاریخچه‌ای دارد؟

در منابع قدیم زیارت اربعین شناخته شده بود، به عنوان مثال در روایتی از امام صادق (ع) در مفاتیح‌الجنان آمده است که روز اربعین زیارت‌نامه اربعین را بخوانید؛ اما اصل پیاده‌روی اربعین به عنوان یک آئین امر نسبتاً جدیدی محسوب می‌شود و در دوره‌های متقدم به این شکل نبوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اواسط قرن سیزدهم در زمان قاجار، شیخ مرتضی انصاری از مبدعان و مروجان این حرکت بودند، در روایت پیاده‌روی در زیارت امیرمومنان امام علی (ع) و امام حسین (ع) توصیه شده و مستحب است؛ اما این استحباب به محرم یا روز اربعین در ماه صفر اختصاص ندارد هر زمانی می‌شود آن را انجام داد.

در طول تاریخ افرادی به قصد اینکه روز اربعین کربلا باشند پیاده‌روی هم می‌کردند اما برای آنها آئین نبوده، عمومیت نداشته و بیشتر سلیقه فردی بوده است. افراد در ماه‌های مختلف از رجب، شعبان یا ایام اربعین در ماه صفر پیاده‌روی می‌کردند اما شخصی که پیاده‌روی اربعین را که در طول سال گاه و بیگاه برگزار می‌شد به صورت جمعی در اربعین ماه صفر به آئین تبدیل می‌کند شیخ انصاری است.

*آیا در منابع شیعه در خصوص پیاده‌روی اربعین روایت وجود دارد؟

در منابع شیعه در خصوص پیاده روی ایام اربعین روایت نداریم. آنچه در روایت درباره جابر آمده این است که ایشان در پیاده‌روی خود به سوی کربلا روز اربعین به کربلا رسیده است در واقع ایشان پس از شهادت امام حسین (ع) تصمیم می‌گیرند به زیارت امام حسین (ع) بروند که اتفاقی روز ۲۰ صفر به کربلا می‌رسند، یعنی به نیت اینکه الان من کربلا بروم ثواب دارد نرفته است یا امام معصوم (ع) به ایشان نفرمودند که شما در این ایام حتماً به کربلا برو یا معصومین بعدی نیز نفرمودند که در ایام اربعین ماه صفر پیاده‌روی برای زیارت امام حسین (ع) فضیلت ویژه‌ای دارد.

ما یک پیاده‌روی برای زیارت ائمه (ع) و امام حسین (ع) داریم که توصیه شده و در هر زمانی می‌تواند انجام بگیرد، و یک زیارت اربعین برای امام حسین (ع) داریم که دو نوع است، یکی از آنها این است که به کربلا رفته وارد حرم شده و زیارت‌نامه بخوانید حالت دوم این است که اگر نتوانستید به کربلا بروید زیارت‌نامه اربعین را هر جا که هستید بخوانید که آن هم زیارت اربعین محسوب می‌شود.

زیارت اربعین بر اساس احادیث و روایات از امام صادق (ع) روایت شده به اصطلاح زیارت‌نامه ماثور می‌گویند که از معصوم (ع) به ما رسیده است. اگر گفته شده زیارت اربعین به جا بیاورید منظور این نبوده است که حتماً به کربلا بروید.

*پیاده‌روی اربعین از چه زمانی ایجاد شده است؟

سه مساله پیاده‌روی، زیارت کربلا و زیارت اربعین در ایام اربعین توصیه شده است اما زیارت‌نامه اربعین خواندن همیشه به معنای کربلا رفتن نیست. علمای شیعه سه امر توصیه شده در روایات در خصوص پیاده‌روی، زیارت کربلا و زیارت اربعین را تجمیع کردند که هر سه با هم انجام شود بنابراین یک بدعت یا امر عجیب و غریبی نیست.

اربعین برای یادآوری عزاداری امام حسین (ع) است، هیچ امام معصوم دیگری اربعین ندارد. روایت از معصومین به ما رسیده است که اربعین امام حسین (ع) را گرامی بدارید. شیخ انصاری به عنوان زعیم شیعه و شیخ اعظم در روزگار خود تشخیص دادند که برای زنده نگه داشتن یاد امام حسین (ع) با تجمیع این سه امر آئینی ایجاد کنند که ذهن و فکر شیعیان عراق یا مناطق اطراف بیشتر متوجه سیدالشهدا (ع) شود.

مرحوم آیت الله سیدمحمدصادق صدر پیاده‌روی اربعین سال ۶۰ شمسی را واجب می‌کنند که این سنت از بین نرود. در آن سال با وجود این فتوا و ممنوعیت؛ راهپیمایی اربعین شبانه و مخفیانه به صورت محدود انجام می‌شد

اگر علمای پس از شیخ انصاری آنچه را که او ایجاد کرده بود پیگیری نمی‌کردند پیاده روی اربعین از بین می‌رفت. به عنوان مثال میرزای شیرازی اعتقاد داشت که نباید سامراء از شیعیان خالی باشد به همین دلیل ایشان و شاگردانشان حوزه علمیه خود را به سامرا بردند و آنجا زندگی کردند پس از رحلت ایشان کسی این طرح را ادامه نداد. اما آنچه را که شیخ مرتضی انصاری تأسیس کرد علمای دیگر پیگیری کردند که تا امروز باقی مانده است. پس از شیخ انصاری، محدث‌نوری و سپس مرحوم آیت الله سید محمود حسینی شاهرودی از مراجع بزرگ نجف بر این امر اهتمام داشتند. آیت‌الله حسینی شاهرودی در پیری حتی با قامت خم شده هم برای زیارت اربعین پیاده می‌رفتند که بقیه هم به ایشان اقتدا کنند.

*در تاریخ، پیاده‌روی اربعین با چه فراز و فرودی مواجه شده است؟

با تلاش‌های محدث‌نوری و مرحوم حسینی شاهرودی آئین پیاده‌روی اربعین تثبیت شد تا زمانی که حزب بعث در عراق روی کار آمد که با دین گرایی مردم به خصوص با شیعه و بالطبع با پیاده روی اربعین هم مشکل داشت لذا محدودیت و ممنوعیت ایجاد کردند. از طرف دیگر مردم با اصراری که علما بر این قضیه داشتند به پیاده روی اربعین عادت کرده بودند و آن را تعطیل نمی‌کردند در نهایت حزب بعث به خشونت متوسل می‌شود. به عنوان مثال در سال‌های ۵۳، ۵۶، ۵۸ و ۵۹ شمسی دست به کشتار زائران پیاده اربعین می‌زنند و آنها را به گلوله می‌بندد که اوج وحشیگری آنها در سال ۶۰ شمسی بود. و پس از آن به طور کل پیاده‌روی را ممنوع می‌کنند. به همین دلیل پس از آن مردم نجف و شهرهای اطراف نظیر حله، بغداد و سایر مناطق به صورت مخفیانه و شبانه به کربلا می‌آمدند و اجازه نمی‌دادند این آئین از بین برود.

*علمای عراق چه اقدامی انجام دادند؟

برای اینکه درگیری‌ها خنثی شود و مردم تهدیدها را جدی نگیرند مرحوم آیت الله سیدمحمدصادق صدر پیاده‌روی اربعین سال ۶۰ شمسی را واجب می‌کنند که این سنت از بین نرود. در آن سال با وجود این فتوا و ممنوعیت؛ راهپیمایی اربعین شبانه و مخفیانه به صورت محدود انجام می‌شد؛ تا اینکه ۲۱ سال پس از آن سال ۸۱ شمسی حزب بعث توسط آمریکا ساقط و موانع از پیش روی زائران برداشته می‌شود در این سال عراقی‌ها با پیاده‌روی پرشور در اربعین همچون سیل خروشان به سمت کربلا حرکت می‌کنند وقتی این اتفاق رخ داده و جلوه می‌کند، رهبر معظم انقلاب خطاب به مردم کشورمان می‌فرمایند این آئین متعلق به ملت عراق است آن را از دست عراقی‌ها نگیرید و به آنها کمک کنید اما حیف است که این ظرفیت بین‌المللی نشود. آن چیزی که پیاده روی اربعین را بین‌المللی کرد نگاه و تلاش رهبر معظم انقلاب بود که سبب شد ایرانی‌ها، لبنانی‌ها و مردمانی از کشورهای دیگر در قاره اروپا و آمریکا هم در آن شرکت می‌کردند.

در همین راستا علما و مراجع نجف اشرف هم به انواع مختلف از شکل جدید پیاده‌روی اربعین حمایت کردند. به عنوان مثال آیت الله سیستانی در عرصه ترویج و توسعه اربعین بسیار تلاش کردند از توصیه‌های ایشان است که مردم عراق به نحوی زیارت کنند که کربلا برای غیرعراقی‌ها شلوغ نشود و با روی باز دیگران را بپذیرند یا یکی دیگر از تلاش‌های ایشان فتوای جهاد کفایی است که علیه داعش دادند و سبب حفظ آئین اربعین شد چراکه داعش تا نزدیکی دروازه‌های بغداد و سامرا رسیده بود. علمای دیگر نظیر مرحوم سید محمد سعید حکیم یا آقای بشیر نجفی نسبت به پیاده‌روی اربعین اهتمام داشتند.

آئین پیاده روی اربعین بر اساس ظرفیت‌های مکتب اهل‌بیت (ع) که برگرفته از مبانی و روایت‌های این مکتب است توسط علما تأسیس، توسعه و استمرار پیدا کرد و در برابر خطرات حفظ شد که به ما رسید.

کد خبر 5312127

منبع: مهر

کلیدواژه: زائران اربعین اربعین حسینی اربعین 1400 بشیر نجفی نجف اشرف مفاتیح الجنان آیت الله سید محمود حسینی شاهرودی شیخ مرتضی انصاری دانشگاه علامه طباطبایی آیت الله سیستانی داعش قاجار شیخ انصاری بغداد حزب بعث میرزای شیرازی شیعه کربلا عراق اربعین 1400 اربعین حسینی فعالیت های قرآنی کربلا ایران عراق قرآن علامه حسن زاده آملی نجف اشرف حسینیه مهر عاشورا شیعه تهران قرآن کریم پیاده روی اربعین عنوان مثال زیارت اربعین ایام اربعین شیخ انصاری روز اربعین زیارت نامه توصیه شده امام حسین آیت الله ماه صفر حزب بعث

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۱۶۶۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ارز حج ۱۴۰۳ تأمین شد

رئیس سازمان حج و زیارت از واریز ارز مورد نیاز حج تمتع۱۴۰۳ از سوی بانک مرکزی به حساب این سازمان خبر داد و درباره اعتراض‌هایی که به قیمت حج امسال شده است، گفت: هزینه ارزی حج نسبت به سال گذشته ۳۱۹ دلار کمتر است، تغییرات نرخ ارز و بلیت هواپیما موجب همپوشانی در هزینه‌ها شده است.

به گزارش ایسنا، همایش سراسری «روحانیون، معین و معینه‌های کاروان‌های حج ۱۴۰۳» پنجشنبه ششم اردیبهشت‌ماه با حضور نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت در قم برگزار شد. در این همایش جمعی از روحانیان، معین و معینه‌های کاروان‌های حج دیگر استان‌ها حضور داشتند. امسال حدود ۸۷ هزار نفر از ایران به حج اعزام می‌شوند و اعزام کاروان‌های آنها از ۲۴ اردیبهشت‌ماه آغاز می‌شود.

۹۰۰ هزار نفر در نوبت حج واجب

حجت‌الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره به اینکه نزدیک به ۹۰۰ هزار نفر در نوبت تشرف به حج تمتع قرار دارند، اظهار کرد: در سال‌های اخیر تلاش شده است با کاهش تعداد خادمان و عوامل، زائران بیشتری به سرزمین وحی اعزام شوند.

او با بیان اینکه با گذشت نزدیک به دو دهه از نام‌نویسی حج، شماری از افرادی که ثبت‌نام کرده بودند بدون آنکه چشمشان به خانه خدا بیافتد از دنیا رفتند، افزود: درحج پیش‌رو کمترین نرخ اعزام خادمان و عوامل را  نسبت به تمام دوره‌های گذشته حج خواهیم داشت و با کاستن از تعداد خادمان، تعداد هفت کاروان به زائران خانه خدا افزوده شده است.

نواب همچنین تجدید نظر در برنامه‌های گذشته را با توجه به تحولات و شرایط روز را ضروری خواند و تاکید کرد: هدف ارائه خدمات بیشتر از سوی  خادمان است.

او خطاب به حاضران گفت: زائرانی که سال‌ها در نوبت بوده‌اند اکنون مطالبه‌گر هستند، لازم است به مهمانان خانه خدا بیشتر سر بزنیم و به آنها محبت کنیم؛ چرا که ائمه هم اینگونه بودند.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره با ارتقاء سطح دانش و معلومات زائران نسبت به گذشته توصیه کرد: روحانیون کاروان‌ها شایسته است آگاه و به‌روز باشند و در انجام مسئولیتی که همگی به‌عهده داریم اخلاص را در اولویت قرار داده تا در دل زائران خانه خدا نفوذ کند.

نواب ادامه داد: با تلاش دست‌اندرکاران حج و زیارت مبلغی با صرفه‌جویی و یا به دلیل ارائه نشدن خدمات در کشور میزبان در حج گذشته بازگردانده شده است که به‌زودی به حساب حجاج واریز خواهد شد.

او بیان کرد: در کشور تصور بر این است که هزینه حج گران است در حالیکه هزینه‌ها در خارج از  کشور بر مبنای نرخ ارز خارجی محاسبه می‌شود.

هزینه حج ۱۴۰۳ از ۱۶۲ تا ۱۸۸ میلیون تومان اعلام شده است.  ارز حج نیز به مبلغ ۳۹ هزار تومان تعیین شده است.

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با خوانش انگاره‌های چند نظرسنجی در حج گفت: ارزیابی روحانیون در حج در دو مدل انجام می‌شود، یکی توسط رابطین و دیگری هم از طریق نظرسنجی اینترنتی که از حجاج انجام می‌شود و در اعزام‌ها تاثیرگذار است.

در منا و عرفات کمبود فضا داریم 

سید عباس حسینی، رئیس سازمان حج و زیارت نیز با اشاره به شعارحج امسال «حج؛ قرآن محوری، همدلی و اقتدار امت اسلامی، دفاع از فلسطین مظلوم» اظهار کرد: یکی از راهبردهای امام خمینی(ره) برای حمایت از ملت فلسطین، حج ابراهیمی و مراسم برائت از مشرکین بود و این راهبرد  با توجه به شرایطی که درجهان اسلام حاکم است تا به امروز دنبال شده است.

او ادامه داد: درباره فعالیت‌ها و برنامه‌های اجرایی و فرهنگی تمام تلاش خود را به کار بسته‌ایم تا در این عملیات بزرگ که دربرگیرنده بیش از ۸۵ هزار نفر است عملکرد موفقی داشته باشیم. هرچند در این مسیر چالش‌های متعددی هم وجود دارد که از آن آگاه هستیم.

رئیس سازمان حج و زیارت گفت: با تلاش بانک مرکزی و همکارانمان، ارز مورد نیاز حج  وارد حساب این سازمان شده است و صدور ویزای زائران درحال پیگیری است.

او افزود: در حالیکه با تلاش صورت گرفته هزینه ارزی حج نسبت به سال گذشته ۳۱۹ دلار کمتر است، تغییرات نرخ ارز و بلیت هواپیما موجب همپوشانی در هزینه‌ها شده است، اما در خدمات‌دهی در بخش‌های مختلف هیچ تغییری نسبت به سال‌های گذشته وجود ندارد و این موارد برای زائران باید تبیین شود.

حسینی خطاب به روحانیان کاروان‌ها گفت: ما با چالش‌های متعددی روبرو هستیم به عنوان مثال در منا و عرفات کمبود فضا داریم و لازم است  پیش از سفر، این موارد برای زائران تبیین شود.

رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به وضعیت جسمی زائران و حضور افراد کهنسال در کاروان‌ها، توجه به این دسته از زائران را خواستار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سید حسین رکن‌الدینی، معاون فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری هم توصیه‌هایی به حاضران داشت و گفت:  انتظار این است که سیاست‌های بعثه مقام معظم رهبری در این سفر معنوی رعایت شود.

او درباره نحوه پرکردن اوقات فراغت زائران بعد از انجام اعمال و مناسک حج توضیحاتی داد و با اشاره به اجرای طرح کتابخانه فرهنگی سیار، گفت: زائران در مکه در بیش از ۶۰ هتل اسکان دارند و می‌توان مسابقات کتابخوانی هم برگزار کرد.

رکن‌الدینی با اشاره به شُبهاتی که ممکن است درحج مطرح ‌شود، یادآورشد: روحانیون و زائران زبان‌دان با رعایت مسائل به این شبهات پاسخ دهند و به «طرح مودت» اهتمام بورزند.

آیت‌الله شیخ جواد مروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و از اساتید درس خارج دیگر سخنران این همایش بود که در باب ارشاد سخن گفت و ارشاد را نیازمند توجه به ضرورت‌هایی دانست و گفت: شما به عنوان مبلغ باید رفتاری توأم با محبت داشته باشید و با آگاهی در میان مردم حاضر شوید.

او ادامه داد: دنیا تشنه شنیدن معارف حق اهل بیت است و حج امسال یک فرصت ویژه برای ما و انقلاب اسلامی ایران ایجاد کرده است که در تاریخ بی‌بدیل است و در این راستا باید به وظیفه خود در راستای حفظ وحدت و انتقال درست معارف اهل بیت(ع) عمل کنیم.

این همایش با تشریح اقدامات فرهنگی توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی اخویان، مدیر امورآموزشی و فرهنگی معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری و بیان توصیه‌ها و ملاحظات حراستی توسط حجت‌الاسلام والمسلمین سید یاسین موسوی‌زاده ادامه یافت و سپس حجت‌الاسلام والمسلمین غلام‌عباس عشرتی مدیر جذب و سازماندهی معاونت فرهنگی بعثه با ارائه آماری گفت: برای حج امسال  بیش از ۷۱۰  نفر روحانی، معین و معینه اعزام خواهند شد و انتظار می‌رود با حضور و فعالیت بانوان معینه، خدمات مطلوبی به بانوان حج‌گزار ارائه شود.

انتهای پیام