گره صادرات به روسیه کجاست؟

در حال حاضر که مهم‌ترین راه صادراتی ایران به روسیه، مرز زمینی و جاده‌ای آستارا است به دلیل موانع مختلف داخلی و خارجی، پاسخگوی این حجم صادرات و تقاضای زیاد شکل گرفته طی سال‌های اخیر نیست و متاسفانه منجر به ایجاد صف و معطلی کامیون‌ها و افزایش بی رویه کرایه حمل و مشکلات متعدد دیگر، در زمان اوج صادرات شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از اساسی‌ترین راهکارها برای حل این معضل، انتخاب راه‌ها و مسیرهای جایگزین در روش حمل و نقل است. علاوه بر حمل و نقل دریایی که از پتانسیل خوبی برای صادرات به کشور روسیه داراست، حمل و نقل ریلی نیز از ظرفیت بسیار بالایی در این زمینه برخودار است و با ایجاد الزامات و پیش نیازهای آن می تواند مکمل و یا حتی جایگزین ایده‌‌آلی برای حمل و نقل زمینی باشد. چرا که حمل و نقل ریلی پس از حمل و نقل دریایی ارزان‌ترین روش حمل در دنیا به شمار می آید.

از طرفی شبکه راه آهن فدراسیون روسیه، کلیه مناطق و مراکز جمعیتی این کشور را به هم متصل کرده است. طول کل راه آهن روسیه حدود 128 هزار کیلومتر است که بیش از 10 هزار کیلومتر آن در اختیار قطارهای با سرعت بالا است. با توجه به وسعت کشور روسیه و شرایط سرد و سخت آب و هوایی در زمستان، در بین شکل‌های گوناگون حمل و نقل در این کشور، حمل و نقل ریلی جایگاه نخست را به خود اختصاص داده است و بیشترین حجم جابجایی مسافر و بار در روسیه توسط این بخش انجام می شود. تصویر زیر نقشه راه آهن روسیه و گستردگی آن را نشان می دهد که خطوط پیوسته قرمز رنگ نشان دهنده مسیر قطارهای سریع السیر می باشد.

در حال حاضر شبکه ریلی جمهوری اسلامی ایران در منطقه شمال غربی کشور برای اتصال به خطوط ریلی همسایه‌های شمالی معطل تکمیل راه آهن مسیر رشت – آستارا است. این طرح مهم ترین پروژه حمل و نقل ریلی ایران و روسیه محسوب می شود که چندین سال است موضوع بحث فعالین این حوزه بوده است. پروژه مذکور تکمیل کننده مسیر کریدور شمال – جنوب است و باعث خواهد شد محموله‌های ترانزیتی به صورت ترکیبی از کشورهای جنوب و جنوب شرقی آسیا بالاخص هند به بنادر جنوبی ایران منتقل شده و از آنجا توسط قطار باری تا روسیه و شهرهای مختلف آن مانند مسکو و سن پترزبورگ و سپس شمال اروپا حمل شود.

این پروژه قرار بود با سرمایه‌گذاری حدود 500 میلیون دلاری جمهوری آذربایجان تکمیل شود. اما این کشور با بد عهدی و به بهانه محدودیت‌های ناشی از اعمال از اجرای این طرح سرباز زد. بر اساس آخرین خبرها، طی توافقی که میان سازمان برنامه و بودجه با قرارگاه خاتم الانبیا انجام شده، قرار است قرارگاه خاتم‌الانبیا جهت مشارکت در اجرا و تکمیل خط آهن رشت – آستارا وارد عمل شود که امید می رود هر چه زودتر این مهم عملی شده و به جد دنبال شود.

اما ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که خطوط ریلی جمهوری آذربایجان تا داخل مرزهای کشور ما آمده است و امکان حمل و نقل ریلی از مرز آستارای گیلان وجود دارد. خطوط ریلی آذربایجان به اروپا و آسیای مرکزی متصل است و این امکان وجود دارد که محصولات صادراتی کشور ما تا آستارا حمل شده و سپس از طریق حمل و نقل ریلی به روسیه منتقل شود. اما طبق آن چه گفته شد اتصال خط آهن رشت – آستارا به خطوط ریلی آذربایجان برای توسعه تجاری ایران در بخش ریلی اهمیت بسیاری دارد.

همان طور که گفته شد در حال حاضر این امکان وجود دارد تا محصولات صادراتی ایران به روسیه، که اغلب مواد غذایی تازه و فسادپذیر هستند از طریق حمل و نقل ریلی از آستارای گیلان به سمت این کشور حمل شوند که این روش حمل و نقل از مزایای بسیار زیادی برخوردار است.

بر اساس پروتکل‌ها و موافقتنامه‌های حمل و نقل بین‌المللی بار از طریق ریل، کشور ثالث حق معطل کردن محموله‌های ترانزیتی را نداشته و باید بر اساس زمان استاندارد محموله‌های ریلی را از خاک خود عبور دهد که این مهم باعث می شود تا کشورهایی مانند جمهوری آذربایجان نتوانند بر سر ترانزیت کالا از ایران به روسیه سنگ اندازی کنند و باعث معطلی محموله‌ها و فاسد شدن آن‌ها شوند. از طرف دیگر همین امر موجب می شود بتوان زمان تقریبا دقیقی را برای رسیدن کالاها به مقصد در روسیه در نظر گرفت و بر اساس آن حرکت منظم قطار و محموله‌ها را برقرار کرد، چرا که مدت زمان حمل کالاهایی مانند سبزیجات، صیفی‌جات و میوه‌ها که فسادپذیری بالایی دارند بسیار حائز اهمیت است.

موضوع دیگر هزینه و کرایه حمل در این مسیر ترانزیتی است که در حال حاضر حمل و نقل زمینی و جاده‌ای، نوسانات بسیار بالایی دارد و موجب افزایش هزینه تمام شده کالاها و محصولات صادراتی ایران می شود. این در حالی است که با برنامه ریزی درست و ایجاد رونق در مسیر حمل و نقل ریلی، می توان هزینه ثابتی را در طول سال برای صادرات در نظر گرفت تا تولیدکنندگان و تجار نیز دچار ضرر و زیان ناشی از نواسانات هزینه‌های حمل و نقل نشوند.

اما برای فراگیر شدن استفاده از مسیر ریلی جهت صادرات به روسیه باید اقداماتی انجام داد. در این راستا نیاز است تعداد قابل توجهی کانتینر و واگن خریداری یا اجاره شود تا اختصاصا در این مسیر مورد استفاده قرار گیرد و در همه فصول سال پاسخگوی نیاز تجار و صادرکنندگان این مسیر باشد. در این مورد همچنین می توان از ظرفیت کشور روسیه استفاده کرد چرا که طرف‌های روس نیز اعلام آمادگی کرده‌اند که به مشارکت در طرح راه آهن و حمل و نقل ریلی کریدور شمال – جنوب در ایران علاقه دارند. در این راستا اخیرا ورونیکا نیکیشینا، رییس مرکز صادرات روسیه اعلام کرده است: «مرکز صادرات روسیه برای ارائه خدمات شرکت های روسی از نظر تامین تجهیزات ازجمله سوئیچ ها، خطوط ریلی و سایر تجهیزات لازم برای اجرای طرح کریدور راه آهن شمال – جنوب در ایران آماده است». تامین واگن و کانتینر در این مسیر می تواند گام نخست طرف های روس برای مشارکت در تکمیل کریدور ریلی شمال – جنوب باشد.

*گروه اقتصاد بین‌الملل، اندیشکده سیاست‌گذاری اقتصادی تهران

پربیننده ترین مدیرعامل فولاد مبارکه منصوب شد منفعت بی نظیر کره ای ها از ممنوعیت واردات با ورود کالا از طریق کولبران/ موافقان و مخالفان واردات ال جی و سامسونگ چه می گویند؟ کشمکش بر سر بازار ۸میلیارد دلاری لوازم خانگی / تولیدکنندگان یا واردکنندگان، کدامیک پیروز میدان خواهند شد؟ جومونگ یا دلار؛ مقصر واردات لوازم خانگی کیست؟ با ممنوعیت واردات لوازم خانگی، تنها تولیدکننده‌ نماها رشد می‎ کنند

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: ایران و روسیه حمل و نقل ریلی حال حاضر خطوط ریلی محموله ها بر اساس راه آهن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۴۷۳۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تخفیف نجومی ایران برای فروش نفت واقعی است؟

به گزارش خبرنگار مهر بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم تولید و به تبع آن صادرات نفت خام ایران افزایش یافت تا جایی که برخی از مسؤولان دولت قبل نیز به این موضوع تشکیک وارد کرده و اعلام کردند آماری که از فروش نفت ایران در دولت سیزدهم منتشر می‌شود واقعی نیست.

این مساله تاجایی مطرح شد که جواد اوجی وزیر نفت دولت سیزدهم به این صحبت‌ها واکنش نشان داد و اعلام کرد مساله افزایش فروش نفت ایران حتی مورد تأیید سناتورهای امریکایی است و هر روز تصمیمات جدید در این باره اتخاذ می‌شود تا بتوانند جلوی این افزایش صادرات نفت را بگیرند و در مسیر این افزایش صادرات سنگ اندازی کنند.

بعد از این صحبت‌ها و انتشار آمار و ارقام رسمی از میزان فروش نفت ایران در دولت سیزدهم توسط رسانه‌ها و مؤسسات بین المللی از جمله اوپک و مؤسسه بین المللی انرژی جریان رسانه‌های معاند فضای تخریب را به سمت تخفیف‌های نجومی برد و اعلام داشت ایران در ازای تخفیف‌های بالا موفق شده است تا صادرات نفت خود را افزایش دهد.

این مساله موجب شد تا گمانه زنی‌ها در مورد میزان تخفیف در فروش نفت ایران در ماه‌های گذشته بالا بگیرد و صحبت از ارقام نجومی چند ده دلاری در تخفیف نفت ایران به چین مطرح شود.

به عنوان مثال یکی از رسانه‌های داخلی به استناد یک توییت که معلوم نیست متعلق به کیست زمستان سال گذشته اعلام کرده است ایران به ازای هر بشکه نفت ۲۰ دلار تخفیف می‌دهد که این مساله موجب شد تا در رسانه‌ها یک جریان ایجاد کند.

بعد از آن رسانه‌ای دیگر بدون اشاره به رقم خاصی اعلام کرد مابه التفاوت در فروش نفت ایران و قیمت نفت ایران که در سبد اوپک اعلام شده است می‌توان متوجه شد که ایران تخفیف نجومی به مشتریان خود می‌دهد.

اخیراً نیز یکسری رسانه‌ها معاند نیز به استناد به میزان فروش نفت روسیه که از سوی اتحادیه اروپا اعلام شده است باید حد اکثر با قیمت ۶۰ دلار نفت اورال خود را بفروشد این برداشت را کرده اند که قطعاً میزان تخفیف نفت ایران نیز به اندازه روسیه و یا حتی بیشتر از روسیه است و قیمت فروش نفت ایران را چیزی حدود ۳۵ تا ۴۰ دلار معرفی کرده اند.

اما واقعاً ایران چه مقدار تخفیف بابت فروش نفت می‌دهد؟

در ابتدا باید یک مساله شفاف شود که آیا دادن تخفیف در فروش نفت امری طبیعی است یا غیر طبیعی؟ در همین رابطه محمود امراللهی یکی از کارشناسان انرژی در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: در مساله بازار یابی باید به این نکته توجه کرد که کشورهای تولیدکننده برای نگهداشت بازار باید اقداماتی را انجام دهند که یکی از این اقدامات تخفیف در فروش نفت است.

وی گفت: کشوری مانند عربستان نیز هر ازگاهی قیمت نفت خود را برای مشتریانش تغییر می‌دهد در برهه‌ای قیمت را بالا و در مقطعی قیمت‌ها را پایین می‌آورد. باید خاطرنشان کرد که نفت عربستان تحریم نیست و این کار را انجام می‌دهد.

این کارشناس انرژی ادامه داد: جالب است بدانید که دیگر کشورهای تولیدکننده نفت که عضو اوپک نیستند نیز چنین اقداماتی را انجام می‌دهند به عنوان مثال کانادا، آمریکا، روسیه قبل از تحریم، کشورهای تولیدکننده نفت حوزه آمریکای لاتین نیز به مشتریان خود تخفیف‌هایی می‌دهند بنابراین لوزم دادن تخفیف در فروش نفت امری کاملاً جا افتاده در بازار نفت است.

وی گفت: در شرایط تحریم این مساله جدی تر می‌شود زیرا وقتی تحریم اعمال می‌شود شما دو کار می‌توانید انجام دهید یا باید در چاه نفت خود را ببندید و تولید را کاهش دهید و یا اینکه با اعمال تخفیف‌های بیشتر مشتریان خود را حفظ کنید. لازم است بدانید اثر اول بر اقتصاد بسیار سنگین‌تر است زیرا اگر یک زمانی تحریم‌ها برداشته شود باید هزینه‌های گزافی کرد تا تولید را به حال قبل باز گرداند و در قدم بعدی باید مشتریان از دست رفته را حتی با نفت مجانی ترقیب کرد تا دوباره اقدام به خرید نفت از شما کنند. اما گام دیگر این است که نفت را بدون آنکه تولید کاهش یابد با تخفیف‌های معقولی به فروش رساند و این کار ضمن حفظ مشتریان موجب نمی‌شود تا تولید کاهش یابد.

این کارشناس انرژی ادامه داد: در دولت قبل بعد از اعمال تحریم‌های جدی در سال ۹۷ به یکباره توسط مسؤولان وقت وزارت نفت تصمیم گرفته شد تا تولید کاهش یابد و هر روز آمارهای متعددی از کاهش دکل‌های فعال در مناطق نفتخیز جنوب منتشر می‌شد. در چاه‌های نفت بسته شد حتی جالب است بدانید وقتی میزان تولید به زیر یک میلیون بشکه رسید مسؤولان وزارت نفت با تخفیف‌های بالا نتوانستند فروش نفت را افزایش دهند و اگر خاطرتان باشد صادرات نفت ایران حتی به زیر ۱۰۰ هزار بشکه رسید.

وی ادامه داد: با تغییر دولت در چاه‌های نفت باز شد و با هزینه‌هایی دوباره تولید در برخی از چاه‌ها از سر گرفته شد به همین دلیل شاهد افزایش تولید نفت هستیم. همچنین رایزنی‌های صورت گرفته توسط مسؤولان وزارت نفت و دیپلماسی انرژی موجب شده است تا صادرات نفت ایران رونده رو به جلویی داشته باشد. که افزایش صادرات نفت ایران غالباً به خاطر دیپلماسی انرژی است هرچند اعمال تخفیف‌ها را نیز نباید نادیده گرفت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مطلع اغست ایران چه مقدار تخفیف برای فروش نفت می‌دهد گفت: خبرگزاری رویترز به عنوان یک منبع و رفرنس در میزان فروش نفت ایران در ماه مارس سال جاری گزارشی با عنوان فقط کاهش قیمت نفت می‌تواند ولادیمیر پوتین را متوقف کند؛ نوشت که اکنون نفت اورال روسیه بشکه‌ای ۷۱ دلار صادر می‌شود که بالاتر سقف قیمت ۶۰ دلار است. حتماً می‌دانید نفت اورال روسیه بسیار شبیه به نفت ایران است. همچنین بررسی قیمت نفت صادراتی روسیه به هند نیز نشان می‌دهد که در همه ماه‌های بعد از دسامبر ۲۰۲۲ (به جز ژانویه ۲۰۲۳) این رقم بالاتر از سقف قیمتی ۶۰ دلار به ازای هر بشکه بوده و حتی در ماه اکتبر سال گذشته به بیش از ۸۴ دلار افزایش یافته است.

امر اللهی تصریح کرد: حالا که روسیه می‌تواند نفت خود را به مشتریان خود تا قیمت ۸۴ دلار نیز به فروش رساند آیا ایران نمی‌تواند نفت خود را تا ۸۱ دلار به فروش رساند؟

وی گفت: ایران هم اکنون عمده نفت خود را به پالایشگرهای شمال چین می‌فروشد که این پالایشگرها بخش خصوصی هستند و عملاً عمده خریداران نفت ایران همین پالایشگرها هستند آنها دنبال خرید نفت ارزان اند باید دید روسیه نفت خود را با چه قیمتی به مشتری دولتی خود در چین می‌فروشد که به استناد گمرک چین فروش نفت روسیه به این کشور با قیمت ۸۴ دلار است خب آیا طبیعی است که ایران بیاید و یکباره ۳۰ تا ۴۰ دلار تخفیف دهد و بازار روسیه را بهم زند؟ آیا آنوقت جنگ قیمتی بین ایران و روسیه صورت نخواهد گرفت؟

بنابراین نباید به عددسازی‌هایی که در رسانه‌های معاند صورت می گرد توجه کرد.

کد خبر 6094217 محمدحسین سیف اللهی مقدم