ایران و عربستان در مسیر بازسازی روابط

به گزارش حوزه سایر رسانه ها خبرگزاری تقریب، ایرنا نوشت: وزیر امور خارجه سعودی در تازه‌ترین اظهارنظر درباره بازگشایی مناسبات با جمهوری اسلامی ایران و در نشست خبری مشترک با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بیان داشت که مذاکرات تهران و ریاض در مرحله مقدماتی پیش می‌رود.

به گزارش منابع مختلف خبری، دور تازه مذاکرات تهران و ریاض برای بازسازی روابط مخدوش شده، در بغداد از سر گرفته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنا به اعلام دو مقام عراقی به خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در روز دوشنبه ۵ مهر، دور جدید مذاکرات بین نمایندگان ایران و عربستان سعودی در بغداد برگزار شده است؛ مذاکراتی که از سوی این مقام‌ها مثبت ارزیابی شده است.

به گفته این مقام‌های عراقی، در ملاقاتی که هفته گذشته برگزار شد، مذاکرات در مورد طرحی که دو کشور قبلا در مورد آن توافق کرده بودند از جمله گشایش نمایندگی‌های دیپلماتیک دو طرف ادامه یافت.

دور چهارم مذاکرات تهران- ریاض

پیش از این، سفیر ایران در عراق هم از آغاز مذاکرات میان دو طرف خبر داده بود.  «ایرج مسجدی» روز جمعه دوم مهر با بیان اینکه دور چهارم گفت‌وگوهای ایران و عربستان در بغداد برگزار خواهد شد گفته بود که این مذاکرات با شتاب پیش می‌رود.

مسجدی در گفت وگو با خبرگزاری عراق (واع)، بدون اشاره به زمان دقیق و جزییات بیشتر این مذاکرات اعلام کرده بود که دور چهارم گفت‌وگوها با عربستان در بغداد برگزار خواهد شد که امیدواریم رو به پیشرفت و سازنده باشد.

سفیر ایران در بغداد ضمن ابراز امیدواری در مورد اینکه این مذاکرات به نتایج مشخصی دست پیدا کند، از تمایل دو طرف برای گفت وگو و دست یابی به نتیجه خبر داده بود.

پیش از مسجدی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان هم روز پنجشنبه اول مهرماه، از تماس‌های منظم‌تر با عربستان سعودی در چند ماه اخیر خبر داده و گفته بود که درباره موضوع‌های دوجانبه «پیشرفت‌های خوبی» صورت گرفته است.

به گفته «سعید خطیب‌زاده» از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم، پیام‌ها در سطح مناسبی ردوبدل شده است.

عراق در نقش میانجی

از ۶ سال پیش تاکنون که روابط ایران و عربستان به خاطر اعدام شیخ نمر و تعرض برخی نیروهای خودسر به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد و متعاقب آن جنگ یمن به سردی گرایید، تاکنون نام کشورهای مختلفی چون چین و عمان برای ایفای نقش واسطه میان تهران و ریاض مطرح شده است.

با گسترش و تعمیق دامنه اختلاف‌نظرها میان تهران و ریاض در حوزه‌هایی چون یمن و مذاکرات هسته‌ای، برخی کشورهای عربی چون بحرین، امارات و  مصر هم به تاسی از عربستان رویکرد غیرمسالمت‌آمیزی در ارتباط با ایران در پیش گرفتند و  توصیه‌های مبتنی بر الزامات ترمیم روابط دو همسایه قدرتمند برای حفظ ثبات و امنیت منطقه و تلاش‌های احتمالی میانجی‌گرانه مورد بی‌توجهی قرار گرفت. تا اینکه عراق به عنوان همسایه مشترک دو کشور این نقش را بر عهده گرفت و این نقش مقبول دو طرف افتاد،چنانکه مسجدی در فروردین ۱۴۰۰ گفت : جمهوری اسلامی از میانجی‌گری بغداد برای نزدیک کردن تهران به کشورهایی که با آنان دچار چالش شده‌ایم یا روابط با آنها به سردی گراییده است حمایت می‌کند و این موضوع به اطلاع مقامات عراقی هم رسیده است .

مسجدی با اشاره به نقش مهم نخست وزیر عراق در برگزاری سه دور قبلی مذاکرات ایران و عربستان گفته بود بعد از مستقر شدن دولت جدید ایران به ریاست سیدابراهیم رئیسی ، دور چهارم گفت‌وگوهای تهران و ریاض برگزار خواهد شد.

مسجدی تاکید کرده بود که «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق نقش مهمی در برگزاری سه دور قبلی مذاکرات میان ایران و عربستان داشت و تهران احساس خوبی نسبت به دور بعدی برای رسیدن به نتایج خوب دارد.

اراده دو کشور برای ترمیم مناسبات

نشانه‌های روشنی از اراده جدی تهران و ریاض برای ترمیم روابط از دست رفته وجود دارد. هر دو کشور ایران و عربستان سعودی  نسبت به ادامه گفتگوهای دوجانبه و چشم‌انداز احتمالی بهبود روابط ابراز امیدواری کرده‌اند.

جمهوری اسلامی ایران همواره تمایل خود به توسعه روابط با همسایگان و گسترش مناسبات منطقه‌ای را به صورت شفاف بیان کرده است. ایران با طرح ابتکار عمل‌هایی چون مجمع گفت وگوهای منطقه‌ای و طرح صلح هرمز که بر مشارکت وهمکاری جمعی کشورهای منطقه مبتنی است، رویکرد منطقه‌ای تعامل‌جویانه خود را عملا به همسایگانش اثبات کرده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز نخست مهرماه با اشاره به اینکه  طی چند ماه گذشته چند دور گفتگو با دولت عربستان در بغداد داشتیم، گفت: در خصوص موضوعات دو جانبه گفتگوهای خوبی شده است. در خصوص امنیت خلیج فارس نیز  پیشرفت در گفتگوها خیلی جدی بوده است.

خطیب زاده تاکید کرد: این گفتگوها هیچ وقت متوقف نشده است و پس از روی کارآمدن دولت دکتر رئیسی نیز در سطح مناسبی پیامها رد و بدل شده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه در عین حال اظهار داشت: فکر می کنیم اگر دولت پادشاهی عربستان سعودی به این پیام جمهوری اسلامی ایران توجه جدی کند که راه حل مشکلات در منطقه ، درون خود منطقه است و باید به یک ساز و کار فراگیر منطقه ای برسیم، ما می توانیم رابطه پایدار و خوبی میان دو کشور مهم منطقه یعنی ایران و عربستان داشته باشیم

این موضع در جریان «نشست بغداد» که ماه گذشته برگزار شد و و رهبران کشورهای همسایه عراق در آن شرکت داشتند هم برجسته شد. «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در این نشست یک بار دیگر اعلام کرد که ایران برای توسعه همکاری‌های دو جانبه و منطقه‌ای آماده است.

از دید بسیاری ناظران، در شرایط حاضر گویا عربستان هم نسبت به ترمیم روابط با ایران به جمع‌بندی نهایی رسیده است. الزامات بین‌المللی بعد از روی کار آمدن «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا و پایان دریافت حمایت‌های بی چون و چرای «دونالد ترامپ» در ازای خریدهای تسلیحاتی هنگفت، فرسودگی۶ ساله در جنگ یمن، افزایش آسیب‌پذیری مواضع عربستان در برابر نیروهای مردمی یمن، شکاف میان اعضای «شورای همکاری خلیج فارس» و اختلاف با متحدان قبلی از جمله امارات، گسترش ناامنی در منطقه، و ... ریاض را به فکر بهبود ارتباطات با ایران انداخته است.

«سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی در سخنرانی خود برای هفتاد و ششمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به صراحت ابراز امیدواری کرد که مذاکرات کشورش با ایران منجر به اعتمادسازی شود.

ملک سلمان افزود: عربستان سعودی به صلح به عنوان یک گزینه راهبردی برای حل بحران در خاورمیانه ایمان دارد. جامعه جهانی امروز با چالش‌هایی مواجه است که تقویت همکاری بین المللی چند جانبه را می‌طلبد. سیاست خارجی عربستان سعودی بر اهمیت تحکیم امنیت، ثبات و حمایت از راه حل‌های صلح آمیز تأکید دارد.

آنچه مسلم است اینکه امروز اراده‌ای جدی میان مقام‌های تهران و ریاض برای احیای روابط و بهبود مناسبات دوجانبه ایجاد شده است؛ اراده‌ای که با ایفای نقشی میانجی از سوی کشوری چون عراق بسترهای لازم را برای تحقق فراهم می‌یابد. به حتم ثبات و امنیت منطقه از بازسازی روابط تهران و ریاض تاثیر مطلوبی خواهد پذیرفت و روزنه‌هایی تازه به روی تحقق ابتکارهای پیشنهادی ایران برای نظام امنیت جمعی منطقه گشوده خواهد شد.

انتهای پیام/

منبع: تقریب

کلیدواژه: ایران و عربستان جمهوری اسلامی عربستان سعودی تهران و ریاض امور خارجه دور چهارم خواهد شد منطقه ای دو کشور دو طرف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۹۷۲۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مهار ایران توسط چین؛ چالش‌هایی برای اهرم فشار آمریکا

واشنگتن خواهان مهار پکن در تهران است، اما کارشناسان می گویند این موضوع به این سادگی ها هم نیست.

به گزارش خبرآنلاین نشریه فارن پالیسی در مقاله ای با عنوان "چین واقعاً چقدر بر ایران اهرم دارد؟" نوشت: حتی قبل از اینکه ایران صدها هواپیما بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کند، مقامات آمریکایی از چین خواسته بودند تا از نفوذ خود برای متقاعد کردن تهران برای مهار اقدامات تحریک‌آمیز خود و گروه‌های مقاومت در سراسر خاورمیانه استفاده کند.

حمله انتقام جویانه ایران که اولین حمله مستقیم این کشور به خاک اسرائیل بود، ایالات متحده را به استفاده بیشتر از اهرم بالقوه پکن در خاورمیانه ترغیب کرده است. چین مدت‌هاست که بزرگترین شریک تجاری ایران است و مقامات ارشد ایالات متحده از جمله رئیس جمهور جو بایدن، به طور علنی از پکن خواسته‌اند تا به کنترل تهران کمک کند، به ویژه در حالی که ماه‌ها حملات گروه انصارالله در دریای سرخ که توسط ایران تشویق می‌شوند، حمل و نقل جهانی را مختل کرده است. جان آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: « حدود یک سوم از کل تجارت ایران با چین شکل می‌گیرد و این کشور به یک محافظ مهم برای منافع ایران در شورای امنیت تبدیل شده است. به نظر من چین تنها کشوری است که بیشترین توانایی را برای نفوذ بر ایران دارد، اگر بخواهد.»

با افزایش تنش بین اسرائیل و ایران، قانونگذاران آمریکا فشار را بیشتر می‌کنند. در تازه‌ترین اقدام، مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قریب به اتفاق قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین را تصویب کرد. این قانون برای هدف قرار دادن شرکت‌های چینی که نفت خام ایران را خریداری می‌کنند و در نتیجه پول را به اقتصاد ایران پمپاژ می‌کنند، طراحی شده است. این لایحه برای تصویب نهایی به سنا منتقل شده است.

جاش گوتهایمر، نماینده دموکرات کنگره گفت: «در حالی که ما اینجا هستیم، ایران از تجارت نفتی خود با چین برای آوردن درآمد ۱۵۰ میلیون دلاری در روز استفاده می‌کند. چین با واردات میلیون‌ها بشکه نفت در روز، ایران را در تجارت نگه می‌دارد و بودجه‌های مهمی را برای برنامه هایی چون توسعه موشکی و تسلیحات هسته‌ای فراهم می‌کند.

اگرچه ایالات متحده به طور فزاینده ای به دنبال چین برای تحت تأثیر قرار دادن ایران است، برخی کارشناسان هشدار می دهند که این موضوع به این سادگی ها نیست.

کمتر کشوری به اندازه چین با ایران روابط اقتصادی قابل توجهی دارد. چین برای بیش از یک دهه بزرگترین شریک تجاری ایران بوده است، یک رابطه طولانی مدت که عمدتا حول محور تجارت نفت بوده است. بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، شرکت‌های چینی واردات نفت ایران را بیش از سه برابر کردند و فروش را به بالاترین حد در ۱۰ سال اخیر رساندند.

اما روابط اقتصادی آنها به لحاظ نفوذ نابرابر است. به عنوان مثال، سال گذشته بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام ایران به چین بوده است. با این حال، چین تامین‌کنندگان بسیار دیگری فراتر از ایران دارد و عرضه تهران تنها ۱۰ درصد از کل واردات چین را تشکیل می‌دهد.

پاتریشیا کیم، یکی از همکاران موسسه بروکینگز، به فارین پالیسی گفت: پکن به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری و حامی قدرت بزرگ ایران، از کانال‌های ارتباطی ممتاز با تهران برخوردار است و بدون شک نفوذ بیشتری بر این کشور نسبت به ایالات متحده یا متحدانش دارد.

او افزود: «اگر رهبران چین تصمیم بگیرند رویکرد مداخله جویانه تری اتخاذ کنند، سخت است بگوییم که پکن چقدر می تواند تهران را مهار کند.»

ویلیام فیگوروآ، کارشناس روابط چین و ایران در دانشگاه گرونینگن هلند، گفت: در حالی که چین از نظر فروش و تجارت نفت دارای اهرمی است، استفاده از این اهرم هم از نظر سیاسی و هم از نظر لجستیکی چالش برانگیز است.

به عنوان مثال، پالایشگاه های خصوصی چین که در بازار سیاه فعالیت می کنند، به طور غیرقانونی بیشتر نفت ایران را خریداری می کنند، نه پالایشگاه های دولتی. او گفت که این پالایشگاه‌های خصوصی «به‌شدت دشوار است که کنترل شوند» و کنترل مستقیم واردات نفت ایران از چین را برای پکن چالش‌برانگیز می‌کند.

مقیاس سرمایه گذاری چینی ها در ایران که عمدتاً توسط شرکت های خصوصی هدایت می شود، همچنان یک موضوع آزاردهنده در روابط بین دو کشور است. فیگوئروا گفت که چین به طور مزمن در ایران سرمایه گذاری ناکافی کرده است، که شکایت هایی را از سوی تهران برانگیخته و بر تمایل آنها برای تن دادن به فشار چین تأثیر می گذارد.

*ترجمه: ابوالفضل خدائی

کانال عصر ایران در تلگرام