به نقل از «ایرنا»

برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۱ تا ساعاتی دیگر اعلام می‌شود

تاریخ انتشار: ۱۳ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۹۸۱۵۷

به گزارش پایگاه خبری بنیاد نوبل، از سال ۱۹۰۱ تاکنون، جایزه نوبل فیزیک ۱۱۴ بار اهدا شده است و به ۲۱۵ دانشمند تعلق گرفته است و جان باردین آمریکایی موفق شده است دو بار این جایزه را دریافت کند. در سال‌های ۱۹۱۶،‌۱۹۳۱، ۱۹۳۴، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ میلادی هیچ جایزه‌ای اهدا نشده است.

فیزیک اولین جایزه‌ای است که در وصیت‌نامه نوبل ذکر شده و این موضوع نشان می‌دهد که فیزیک محبوب‌ترین حوزه آلفرد نوبل بوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اواخر قرن نوزدهم، اغلب افراد فیزیک را به عنوان علم پیشرو قبول داشتند و وصیت‌نامه نوبل نشان می‌دهد که باور خود او نیز چنین بوده است.

زمینه تحقیقاتی نوبل هم به فیزیک گره خورده است. فیزیک اساسی‌ترین علم طبیعی محسوب می‌شود.

این علم با اجزای بنیادی ماده و اثر متقابل آنان  سرو کار دارد و قادر به توصیف ریزترین ساختار مواد است. اگرچه فیزیک و شیمی دو رشته کاملا مستقل هستند؛ ولی در برخی از زمینه‌ها، تفکیک این دو علم با سختی انجام می‌شود. گاهی اوقات تفکیک حوزه‌های فیزیک و شیمی برای بنیاد نوبل دشوار است و به سختی می‌توانند جوایز را به یکی از این دو رشته اختصاص دهند. جایزه نوبل فیزیک توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم سوئد اهدا می‌شود.

برندگان جایزه نوبل سال ۲۰۲۰ میلادی
جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۰ میلادی به "راجر پنروز" از انگلیس به دلیل "کشف این که تشکیل سیاهچاله، یک پیش‌بینی قوی برای نظریه نسبیت عام است" و "رینهارد گنزل" از آلمان و "آندریا گز" از آمریکا برای کشف "یک جرم بسیار سنگین و فشرده در مرکز کهکشان ما" اهدا شد.

نیمی از این جایزه به پنروز و نیم دیگر به صورت مشترک به گنزل و آندریا گز اعطا شده است.

دانستنی های جایزه نوبل فیزیک
- از سال ۱۹۰۱ میلادی تا کنون، ۱۱۴ جایزه نوبل فیزیک به ۲۱۵ نفر اهدا شده است.

- ۴۷ جایزه نوبل فیزیک فقط به یک برنده تعلق گرفته است (مشترک نبوده است). ۳۲ جایزه به دو نفر تعلق گرفته است و ۳۵ جایزه بین سه نفر مشترک بوده است.

- تاکنون چهار محقق خانم موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شده‌اند.

- یک دانشمند آمریکایی به نام جان باردین، دوبار موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شده است.

- جوان‌ترین برنده جایزه نوبل لورنس براگ نام دارد. این دانشمند استرالیایی هنگام دریافت جایزه فقط ۲۵ سال سن داشت و در سال ۱۹۱۵ به همراه پدر خود موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شد.

- سالخورده‌ترین برنده جایزه نوبل فیزیک آرتور اشکین نام دارد که در زمان دریافت جایزه در سال ۲۰۱۹ میلادی ۹۶ سال سن داشت.

دستاوردهای دانشمندان برنده جایزه نوبل تا اندازه‌ای تاثیر گذار است که می‌تواند علم فیزیک را در جهت دیگری سوق دهد.

جایزه نوبل فیزیک به جایزه خانوادگی معروف است؛ ماری کوری و پیر کوری، زوج موفقی بودند که در سال ۱۹۰۳ میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند.

ماری کوری در سال ۱۹۱۱ میلادی برای دومین بار موفق به دریافت جایزه نوبل، ولی این بار در حوزه شیمی شد.

یکی از دختران خانواده کوری، به نام Irène Joliot-Curie، در سال ۱۹۳۵ به همراه همسر خود موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شد.

لورنس براگ به همراه پدر خود ویلیام براگ در سال ۱۹۱۵ موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیک شدند. نیلز بور در سال ۱۹۲۲ موفق به دریافت نوبل فیزیک شد و پسرش ای جی بور در سال ۱۹۷۵ جایزه نوبل فیزیک را از آن خود کرد.

مان سیگبن در سال ۱۹۲۴ و پسرش کای سیگبن در سال ۱۹۸۱ موفق به دریافت نوبل فیزیک شدند. جی جی تامسون در سال ۱۹۰۶ و پسرش جورج تامسون در سال ۱۹۳۷ جایزه نوبل فیزیک را دریافت کردند.

آلفرد نوبل در تاریخ ۲۱ اکتبر سال ۱۸۳۳ در شهر استکهلم کشور سوئد به دنیا آمد. خانواده او از نوادگان اولاف رودبک، یک‏ نابغه مشهور سوئدی بودند که در قرن هفدهم، دوران پرشکوه قدرت نمایی سوئد در اروپای شمالی، می زیستند.

نوبل در ۱۷ سالگی به پنج زبان زنده دنیا کاملا مسلط بود و اشعار و داستان هایی از وی به جای مانده است. وی همچنین به موضوعات اجتماعی و صلح علاقمند بود.

بنیاد نوبل نهادی است که در سال ۱۹۰۰ در پی تنظیم وصیت نامه آلفرد نوبل، شکل گرفت.

نوبل بخش عمده ثروتش را برای جایزه ای درنظر گرفت که با نام خود او به برجسته‌ترین تلاش ها در پنج زمینه  فیزیک‏، شیمی، علوم‏ پزشکی‏ یا فیزیولوژی، ادبیات و برقراری صلح اهدا می شود.

معرفی برندگان جایزه نوبل بنابر اعلام رسمی پایگاه خبری بنیاد نوبل به قرار زیر است:
- علوم پزشکی دوشنبه ۴ اکتبر ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST) که روز گذشته  اعلام شد.
- فیزیک سه‌شنبه ۵ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- شیمی چهارشنبه ۶ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- ادبیات پنج‌شنبه ۷ اکتبر ساعت ۱۳ بعد از ظهر به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- صلح جمعه ۸ اکتبر ساعت ۱۱ صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)
- علوم اقتصادی دوشنبه ۱۱ اکتبر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه صبح به وقت ساعت تابستانی اروپای مرکزی (CEST)

برچسب‌ها سیاه چاله جایزه نوبل فناوری برگزیدگان علم

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سیاه چاله جایزه نوبل فناوری سیاه چاله جایزه نوبل فناوری برگزیدگان علم برنده جایزه نوبل بنیاد نوبل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۹۸۱۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دانشمندان درباره «جهان‌های موازی» چه می‌گویند؟

نظریه جهان‌های فراوان که برخی از آن به جهان‌های موازی، بس‌گیتی یا چندجهانی یاد می‌کنند، شاید همه ویژگی‌های یک نظریه علمی معتبر را نداشته باشد، اما ویژگی‌ها و پیامدهای آن حتی توجه مردم عادی را جلب می‌کند. فیزیک‌دانان در تازه‌ترین پژوهش‌ها گفته‌اند که ابعاد جهان‌های موازی بی‌نهایت نیست، بی‌اندازه بی‌نهایت است!

به گزارش خبرآنلاین، «آلبرت اینشتین» با تمام نبوغ و دانش خود، تفسیر آماری مکانیک کوانتومی را قبول نداشت و این مفهوم را در جمله معروف «خدا تاس نمی‌اندازد» عنوان کرد. «نیلز بوهر» هم که از پایه‌گذاران مکانیک کوانتومی بود، در پاسخ اینشتین گفت: «به خدا نگو چه‌کار کند!».

تحقیقات فیزیک‌دانان طی نیمه دوم قرن بیستم نشان داد که نه‌تنها تعبیر اینشتین در تاس‌بازی اشتباه بود که کازینوی عظیم فیزیک کوانتومی به‌احتمال زیاد دارای اتاق‌هایی بسیار بیشتر از هر آن چیزی است که تاکنون تصور می‌کردیم. حال «ارسلان عادل» و همکارانش در دانشگاه کالیفرنیا در دیویس (UCD)، آزمایشگاه ملی لس‌آلاموس در ایالات متحده و انستیتو فدرال فناوری سوئیس در لوزان می‌گویند که به نظر می‌رسد تعداد این اتاق‌های اضافی، نهایتی ندارد!

این پژوهشگران در مقاله‌ای در آرکایو، نقشه واقعیت بنیادین را دوباره ترسیم کرده‌اند تا نشان دهند که نحوه ارتباط ما با اشیاء در فیزیک، ممکن است مانع از مشاهده چشم‌انداز عظیم عالم شود.

تفسیر آماری عالم

نزدیک به یک قرن است که درک ما از واقعیت، تحت تأثیر نظریه‌ها و مشاهداتی که زیر پرچم مکانیک کوانتومی مطرح شده‌اند، پیچیده شده است. روزگاری که می‌شد اندازه‌گیری‌های دقیقی از اجسام انجام داد و سرنوشت محتوم آن‌ها را با معادلات مکانیک، ترمودینامیک، الکترومغناطیس و نسبیت تعیین کرد، گذشته است.

برای درک تاروپود بنیادینی که عالم را تشکیل داده است، به ریاضیاتی نیاز داریم که بازی احتمالات را به اندازه‌گیری‌های حدودی و غیرقطعی مرتبط کند؛ و این، به دور از دیدگاه شهودی عالم است.

بر اساس تعبیر کپنهاگی مکانیک کوانتومی، به نظر می‌رسد که امواج هر احتمالی همیشه وجود دارند، تا زمانی که آن اتفاق قطعی می‌شود و دیگر احتمالات به ناگاه ناپدید می‌شوند. حتی در حال حاضر هم کاملاً مشخص نیست که درنهایت، چه چیزی سرنوشت گربه شرودینگر را تعیین می‌کند.

نظریه جهان‌های موازی

اما این‌همه ابهام، مانع از آن نشده است که دانشمندان از دیدگاه‌ها و ایده‌های مختلف دست بکشند. «هیو اِوِرِت» (Hugh Everett)، فیزیک‌دان آمریکایی در دهه 1950 (۱۳۳۰) نظریه جهان‌های موازی را پیشنهاد کرد که بر اساس آن، همه اندازه‌گیری‌های محتمل، واقعیت خود را پایه‌گذاری می‌کنند. به بیان ساده‌تر می‌توان این نظریه را چنین توضیح داد که انبوهی از جهان‌های موازی داریم که هر اتفاق امکان‌پذیری در یکی از آن‌ها به شکل تصادفی رخ می‌دهد. آنچه جهان ما را در مقایسه با دیگر جهان‌ها پراهمیت می‌کند، صرفاً آن است که ما در حال مشاهده آن پدیده هستیم.

مدل «جهان‌های متعدد» اِوِرِت را از نظر علمی نمی‌توان «نظریه» دانست (مانند نسبیت یا مکانیک کوانتومی) و نمی‌توان آن را با مکانیک کوانتومی مقایسه کرد که شگفتی‌های مطلق را در پدیده‌ای محسوس به نمایش می‌گذارد؛ بااین‌حال محاسبات فیزیک‌دانان نظریه ریسمان، تعداد حدود ۱۰ به توان ۱۰۰ جهان موازی را محتمل می‌داند؛ یعنی چند ده میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد عالم!

در مدل چندجهانی (برخی آن را «بس‌گیتی» ترجمه کرده‌اند)، با برداشتی از بی‌نهایت عالم از احتمال‌ها شروع می‌کنیم که به زبان فیزیک‌دانان، همان مجموع همه انرژی‌ها و موقعیت‌های شناخته‌شده تحت عنوان «هملیتونین سراسری» است و سپس، روی هر چیزی که توجه‌مان را جلب کند، تمرکز می‌کنیم. بدین ترتیب احتمال‌های نامتناهی را درون زیرسیستم‌های همیلتونی مشخص‌تر و به‌مراتب مدیریت‌پذیرتر، محدود می‌کنیم.

ذره‌بین فریبنده

حال این سؤال مطرح می‌شود که این تمرکز یا بزرگ‌نمایی، درعین‌حالی که می‌تواند ادراکی از نامتناهی در اختیارمان قرار دهد، آیا می‌تواند مانع مشاهده چشم‌انداز کلی شود؟ آیا این کار، رویکرد کوته‌فکرانه‌ای نیست که از آشنایی ما با برخی از اشیاء ریزمقیاس (میکروسکوپی) برآمده باشد؟

به‌بیان‌دیگر، می‌توان این‌طور توضیح داد که در آزمایش گربه شرودینگر، ما به‌راحتی می‌پرسیم که آیا گربه در داخل جعبه، زنده است یا مرده؛ اما هرگز در نظر نمی‌گیریم که آیا بوی نامطبوعی از جعبه منتشر می‌شود یا اینکه میز زیر جعبه، گرم است یا سرد.

پژوهشگران در تلاش برای تعیین اینکه آیا تمایل ما به حفظ تمرکز بر آنچه در داخل جعبه است، اهمیتی دارد یا نه؛ الگوریتمی را توسعه دادند تا بررسی کنند که آیا ممکن است برخی از احتمالات کوانتومی موسوم به «حالت‌های اشاره‌گر»، کمی سرسختانه‌تر از دیگر احتمال‌ها تنظیم شوند و درنتیجه سبب شوند که برخی از ویژگی‌های حیاتی با احتمال پایین‌تری درهم تنیده شوند.

اگر چنین باشد، جعبه توصیف‌کننده گربه شرودینگر تا حدی ناقص است مگر آنکه ما فهرست طولانی عواملی را در نظر بگیریم که بالقوه در سراسر کیهان پراکنده‌اند.

ارسلان عادل، فیزیکدان UCD در توضیح این ایده می‌گوید: «برای مثال شما می‌توانید بخشی از زمین و کهکشان آندرومدا را در یک زیرسیستم داشته باشید و این زیرسیستم، کاملاً درست است». در تئوری، هیچ محدودیتی برای تعریف زیرسیستم‌ها وجود ندارد و فهرست طولانی از حالت‌های دور و نزدیک را می‌توان در نظر گرفت که هرکدام، واقعیت را با اندکی تغییر پدید می‌آورند.

پژوهشگران با اتخاذ رویکرد جدید در نظریه چندجهانی (جهان‌های متعدد) اِوِرِت، به پاسخی رسیده‌اند که آن را تفسیر «جهان‌های بسیار فراوان‌تر» نامیده‌اند. تفسیر جدید، مجموعه‌ای بی‌شمار از احتمال‌ها را در نظر می‌گیرد و آن را در بازه بی‌نهایتی از واقعیت‌ها ضرب می‌کند که در شرایط معمولی آن‌ها را در نظر نمی‌گیریم.

روش نوین هم با شباهت زیادی به تفسیر اصلی، بیش از آن‌که درباره رفتار عالم توضیحی ارائه دهد، به تلاش ما برای مطالعه گام‌به‌گام آن در هر لحظه اشاره دارد.

پژوهشگران امیدوارند که این الگوریتم بتواند در توسعه راه‌های بهتر برای کاوش سیستم‌های کوانتومی مانند الگوریتم‌های داخل کامپیوتر، کاربرد داشته باشد.