سرفصل زنگ ورزش مدارس؛ بازیهای سنتی و محلی
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۳۴۵۰۴۵
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری ایسکانیوز، بیش از هزار بازی سنتی در کشور ما وجود داشته که به مرور زمان و تغییر شیوه‌های زندگی، نسل امروز با بسیاری از آنها بیگانه است. این بازی‌ها در دو گروه فضای باز و بسته تقسیم‌بندی شده و این امکان را برای افراد مهیا می‌کردند که در هر مکان و شرایطی بتوانند از اوقات خود بهترین بهره را ببرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
برخی از بازی‌ها به لحاظ اجتماعی، فرهنگی و مذهبی در بیشتر نقاط کشور مشترک بوده‌اند و علاوه بر آثار و مزیت‌های ورزشی از نظر علایق فرهنگی، هنری و گرایش‌های مردم مناطق مختلف کشور بهترین عامل تفریحات و سرگرمی‌های مفرح و سالم و سازنده هستند. بازی‌ها و ورزشهای سنتی و محلی بخشی از میراث فرهنگی غیرمادی بشریت هستند از این رو شایسته است که به عنوان فرهنگ مردم حفظ و احیاء شوند.
گسترش روابط فرهنگ و ورزش
اگر در جامعه‌ای زمینه برای ایجاد و توسعه روابط فرهنگ و ورزش به وجود نیاید، رابطه فرهنگ با ورزش در سطح ثابتی باقی خواهد ماند و هیچ‌یک از آن دو قادر نخواهند بود برای رشد معنوی دیگری چیزی عرضه کنند و در نتیجه به جای روابط اجتماعی منظم بین ورزش و فرهنگ، نوعی بی‌نظمی و دگرگونی جایگزین آن خواهد شد.
طبق تحقیقات انجام شده به‌طور میانگین ۲ درصد ورزشکاران کشور به ورزشهای محلی و باستانی می‌پردازند که این رقم در میان انواع ورزشهای رایج امروزی کمترین میزان است البته بیشترین آن نیز مربوط به ورزش زورخانه‌ای و باستانی است اما در مورد ورزشهای دیگر نظیر چوگان جای تأمل دارد.
چوگان؛ ورزش ملی فراموش شده
از این شرایط ورزشهای ملی، می‌توان دریافت که در دهه‌های اخیر با شرایط موجود، دلیل ناکامی‌ها در این رشته ورزشی عواملی همچون بی‌نظمی فرهنگی، مدیریت متزلزل، فقدان طرح و سازمان، کمبود طرح‌های آموزشی و نبود مربی متخصص بوده که باعث ناشناخته ماندن این رشته‌های ورزشی شده است. آن هم در حالی که ورزشی چون چوگان در بیش از ۷۵ کشور جهان دارای فدراسیون ملی است و در انگلیس، آرژانتین، فرانسه، پاکستان، هندوستان، ترکمنستان و آمریکا از رواج همگانی برخوردار است.
اما امروزه شاهدیم ورزش چوگان در سرزمین آبا و اجدادی خود کم و بیش به دست فراموشی سپرده شده و تنها با خاطره‌ها و تاریخ گذشتگان زنده است. هرچند روزگار نه چندان دوری میادین چوگان ایران زبانزد عام و خاص بوده است.
برای حفظ دستاوردهای فرهنگی این رشته‌ها چه کردیم؟
از دیگر بازیهای محلی که ما را به یاد دوران کودکی چند دهه پیش می‌اندازد؛ قائم باشک، اتک متک، اهم ابر، توپ دو، خرسوز، چوچو، کمربند بازی، لپر بازی، شاه دزد بازی، پرتا پیک، هفت سنگ، کلاغ پر، طناب کشی، قوقو، وسط بازی، لی لی بازی، تیله بازی، سکه بازی، بالا بلندی، مچ انداختن، کشتی محلی، پرتاپ سنگ، پرش ارتفاع و پرش طولی و ... است که رایج بوده و بعضی از آنها هنوز اجرا می‌شود.
در این میان پرسشی که مطرح می‌شود اینکه کشتی چوخه، لوچو، بندبازی، گانیه و حتی کشتی باستانی امروزه چه می‌کنند؟ فدراسیون ورزشهای بومی و محلی ما کجاست؟ برای حفظ دستاوردهای فرهنگی این رشته‌ها چه کردیم؟
تفاوت بین ورزشهای بومی و محلی با ورزشهای مدرن و نوین
از دورترین نقطه جنوب کشور تا شمالی‌ترین آن دیگر هیچ‌کس به تماشای دوره‌گردهای ورزشهای بومی و محلی نمی‌رود. انگاره‌های مردم تغییر کرده و حالا فوتبال، اسکی، شنا، راگبی، بیس‌بال، گلف و تنیس آمده‌اند.
به‌راستی چه تفاوت‌هایی بین ورزشهای سنتی و بومی، محلی با ورزشهای مدرن و نوین وجود دارد؟ این نگاه نه تنها در کشور ما بلکه در بیشتر کشورهای جهان امروز جاری بوده و مشکل در همین است.
بازیهای محلی امروزه با وارد شدن به عصر دیجیتال تا حدودی به‌ویژه در بخش شهری کم رنگ شده و جای خود را به بازیهای رایانه‌ای داده و جوانان را در صفحه مربعی گوشی مشغول کنند.
بازیهای رایانه‌ای برخلاف بازیهای بومی که با تحرک بسیاری همراه است سبب تخلیه ناقص انرژی، لجبازی، افسردگی و سرکوب جنب‌وجوش کودکان شده است اما با این حال بازیهای بومی طرفداران خود را در میان مردم دارد.
نگاه یونسکو به بازیهای بومی - محلی
دکتر پوریا سهرابی پژوهشگر بازیهای بومی، محلی و مسئول کمیته آموزش فدراسیون ورزش روستایی و بازیهای بومی، محلی با تاکید بر اینکه بسیاری از ورزشهای کلاسیک ریشه در بازیهای سنتی اقوام مختلف کشورها دارد به ایرناپلاس گفت: «ورزشهای سنتی و بازیهای بومی، محلی جزئی از میراث ناملموس فرهنگی بشریت است.
به‌دلیل غنای فرهنگی بالای این ورزش‌ها و بازی‌ها و نیز پیگیری و شناساندن تجزیه و تحلیل آنها می‌توان به بسیاری از آداب و سنن و رسوم و قواعدی بین فرهنگ‌های مختلف پی برد با انجام این بازی‌ها، موسیقی‌هایی که در کنارشان وجود دارد، رسوم و آیین‌هایی که در کنار این‌ها اجرا می‌شود می‌توان به مولفه‌های زیادی از بخش هویت فرهنگی اقوام پی برد.
وی ادامه داد: به‌همین دلیل برخلاف بسیاری از فدراسیون‌ها و تشکل‌های ورزشی که فدراسیون جهانی دارند بازیهای بومی و محلی در دنیا زیر نظر یونسکو اداره می‌شود که نهاد بین‌المللی حفظ میراث فرهنگی است.
در یونسکو بخشی به نام انجمن ورزش‌ها و بازیهای سنتی داریم که در آن اشاره شده همانند بناهای تاریخی، لباس‌ها، کتب‌ها، اشعار و اسطوره‌ها، این ورزش‌ها و بازی‌ها هم میراث فرهنگی هستند و باید احیا کنید، توسعه و ترویج داده و مانند میراث فرهنگی از آنها نگهداری شود. این موضوع موجب شد تا در ایران تفکر شکل‌گیری فدراسیون ورزشهای بازیهای بومی، محلی و سنتی ایجاد شود.»
سرفصل زنگ ورزش مدارس آموزش‌وپرورش
وی یادآور شد: «پیش از این فقط ورزشهای روستایی و عشایری بود. فراموش نکنیم، بازی بومی، محلی الزاماً فقط ربطی به روستا ندارد، متاسفانه این باور ایجاد شده وقتی می‌گوییم مثلاً بازی محلی یعنی روستا. این ورزش‌ها و بازی‌ها برای همه جا است شهر و روستا ندارد در مدرسه، پارک و ... همه جا می‌توان آن را انجام داد. همچنانکه در سرفصل زنگ ورزش مدارس آموزش‌وپرورش این بازیهای سنتی هم قرار گرفته است.
اصلاً این‌گونه نیست که این بازی ها مختص روستا باشد و ما در فدراسیون در دستور کار داریم که برای ۸۵ میلیون ایرانی در همه جا چه در شهر و چه در روستا در محل کار حتی در دانشگاه‌ها بحث توسعه و ترویج احیای ورزشهای سنتی و بازیهای بومی، محلی پیش‌بینی شده است.»
۱۲۰۰ بازی رصد شده
سهرابی افزود: طبق تحقیقاتی که چینی‌ها انجام داده‌اند تعداد کل ورزشهای سنتی و بازیهای محلی با آن پهنه گستره جغرافیایی در چین، با آن تنوع قومیت و فراوانی جمعیتی کمتر از ۹۰۰ بازی بوده است حال آنکه ما در ایران به جرأت می‌گویم حداقل ۱۲۰۰ بازی رصد شده که احتمالدارد بیشتر نیز باشد.
وی افزود: به همراه تیمی از محققین در سال ۱۳۹۱ پروژه‌ای را آغاز کردیم که اطلس بازیهای بومی و محلی ایران که در سال ۱۳۹۸ جلد اول این اطلس با حمایت وزارت ورزش و جوانان با حدود ۴۰۰ بازی چاپ شده و کارهای مربوط به جلد دوم و سوم که هرکدام ۳۰۰ تا ۴۰۰ بازی ایرانی در آن هست داریم کامل می‌کنیم و بزودی منتشر خواهد شد. در مراسم رونمایی از این کتاب وزیر ورزش، رییس کمیته المپیک و کل روسای هیأت‌ها حضور داشتند و نسخه‌ای از این کتاب در موزه المپیک ایران قرار گرفته است. این کتاب در اختیار هیأت‌های ورزشی خود، دانشگاه‌ها، کتابخانه ملی ایران قرار داده‌ایم.»
۳۰ نوع کشتی سنتی وجود دارد
مسوول کمیته آموزش فدراسیون ورزش روستایی و بازیهای بومی گفت: «این ورزشهای بومی، محلی و سنتی ریشه بسیاری از بازیهای کلاسیک است. ما ورزش کلاسیکی را نداریم که مثلاً الان وجود داشته باشد ریشه در ورزشهای بومی، محلی نداشته باشد. فوتبال، والیبال، کشتی و ... همه این‌ها ریشه‌اش از ورزشهای بومی، محلی و سنتی است.
در کشور ما حدود ۳۰ نوع کشتی سنتی وجود دارد که همه این کشتی‌های سنتی اتفاقاً از کشتی آزاد و فرنگی که وجود دارد قدیمی‌تر است. کشتی چوخه که سبقه‌اش در اسفراین و منطقه خراسان است، قدمت ۴، ۵ هزار ساله دارد. یا لوچوی مازندران، گورش ترکمن، زوران کرمانشاه، کچ گردان سیستان‌وبلوچستان و ... این‌ها خیلی قدیمی‌تر از کشتی آزاد و فرنگی هستند و یک جورهایی این کشتی امروزی ریشه از این‌ها دارد.»
الگوبرداری ژاپنی‌ها از کشتی چوخه برای جودو
وی با بیان اینکه «زو» از بازیهای قدیمی ماست شکل مدرنش ورزش کبدی شده ادامه داد: «چوگو که در به نام‌های گوناگون در اغلب نقاط ایران برگزار می‌شود ریشه همان ورزش بیس‌بال است. داستان‌هایی وجود دارد زمانی که ژاپنی‌ها از شرق برای تجارت ابریشم، زعفران و ... به کشور ما آمدند در قوچان و اسفراین کشتی چوخه را دیدند و یاد گرفتند و همین باعث شکل‌گیری جودو در ژاپن شد. چه از نظر پوشش و چه از نظر فنون جودو و چوخه به هم خیلی نزدیکند. حتی مقالاتی در این زمینه نوشته شده با توجه به مستندات تاریخی چوخه بسیار قوی است و بسیاری از فنون جودو بسیار شبیه این کشتی است احتمالاً یک الگوبرداری در اثر تجارت‌ها یا هر چیز دیگری وجود داشته است.
بدون تردید ورزش‌هایی که در المپیک شاهدیم یک روز بازیهای بومی، محلی یک کشوری بودند با تغییراتی که در قوانین و مقررات آنها بوجود آمده به شکل مدرن درآمده است.
یکی از نگاه‌ها و رویکرد فدراسیون این است که در این هزار و اندی بازی که ظرفیت در آن وجود دارد می‌شود آنها را سازماندهی کرد، ساختار برای‌شان و قواعد مشخص کرد این ورزش‌ها به سمت حرفه‌ای شدن ببریم. یعنی اینکه ورزشهای بومی و سنتی‌های خودمان را مثل کشتی که می‌گویم ورزش ملی ماست به دنیا معرفی و در این مسیر حرکت کنیم. اتفاقی که بارها، بارها افتاده و خیلی از ورزشهای رزمی از شرق آسیا به‌عنوان ورزشهای سنتی‌شان رفتند و الان در جهانی و المپیک هستند.»
انتهای پیام/
منبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ورزش ها و بازی ها بازی های بومی ورزش های سنتی بومی و محلی ورزش های بومی فدراسیون ورزش بازی های سنتی میراث فرهنگی بازی ها ورزش ها کشتی چوخه کشور ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۳۴۵۰۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمود خسروی وفا: می توانیم در المپیک ناگویا ژاپن شانس پنجمی داشته باشیم؛ کشتی امید اول ماست
رییس کمیته المپیک از برنامه های برای المپیک پاریس و همینطور ناگویا گفت
طرفداری | محمود خسروی وفا به انتقادات درخصوص کوچک بودن کاروان اعزامی المپیک پاسخ داد.
نشست هفتگی اعضای کارگروه ورزش صبح روز یکشنبه 9 اردیبهشت ماه در سالن جلسات کمیته ملی المپیک با حضور محمود خسروی وفا رییس و سیدمناف هاشمی دبیر کل کمیته ملی المپیک و مدعوین برگزار شد.
در ابتدای این نشست محمدرضا تهرانی، رییس کارگروه ورزش حزب موتلفه ضمن بر شمردن پاره ای مشکلات ورزش، اقدامات مسئولین کمیته ملی المپیک در جهت افزایش حقوق دریافتی ورزشکاران اعزامی و مدال آوران، فعالیت های مستمر و موثر کمیسیون های مختلف و دیگر تحولات صورت گرفته در این مجموعه را چشمگیر و قابل توجه ارزیابی کرد.
در ادامه محمود خسروی وفا رئیس کمیته ملی المپیک در خصوص تبیین سیاست های کلی کمیته ملی المپیک، اظهار داشت:
از بدو قبول مسئولیت در کمیته ملی المپیک با چالش هایی مواجه بودیم اما باید به این موضوع واقف بود که برای رفع مشکلات و کمبودهای موجود جدای از تامین بودجه و سرمایه بیش از هر چیزی نیاز به همدلی و وحدت داریم و همه باید دوشادوش همدیگر و هماهنگ با سیاست های کلان ورزش کشورحرکت کرد.اینکه بسیاری از فدراسیون ها در گذشته با سرپرست اداره می شد و یا برگزاری مجامع با تاخیر همراه بود این دیگر به بودجه ربط ندارد بلکه باید برنامه داشت و همدل بود و در راستای منافع ملی کشورمان حرکت کرد.
وی خاطر نشان کرد:
در همین راستا در کمیته تلاش کردیم تا با کار کارشناسی،پرداختی بودجه فدراسیون را مشخص و در موعد مقرر آنرا پرداخت کنیم تا در اجرای برنامه های خود با مشکل مواجه نشوند چرا که کار آنها آماده سازی و اعزام به رقابت های قاره ای و جهانی برای کسب سهمیه و مدال است لذا باید مورد حمایت واقع شوند این امر خود باعث افزایش همدلی و همگرایی مجموعه ورزش کشور خواهد شد و کمیته در همین زمینه تعامل خوبی با وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون ها دارد تا بیش از پیش جهت داشتن وررزش قوی برای ایران قوی حرکت نماییم.
رئیس کمیته ملی المپیک تصریح کرد:
در کمیته هم باید جدای از تخصص گرایی با توجه به نوع خدمات ارائه شده ضمن افزایش توانمندی و امکانات،با ارائه خدمات لازم در کنار و حامی و فدراسیون ها باشیم.
خسروی وفا افزود:
باید قبول کنیم در برهه ای از زمان ایراداتی در بخش فدراسیون ها داشته ایم به عنوان مثال بسیاری از فدراسیون ها با سرپرست اداره می شدند که همین موضوع کار را سخت می کرد هر چند در حال حاضر شرایط بهتر از گذشته شده در مورد بودجه فدراسیون ها به این موضوع اشاره کنم که پرداختی کمیته هدفمند شده، پول را به موقع می پردازیم و بالطبع انتظار داریم فعالیت هدفمند داشته باشند. خوشبختانه امروزه، تنش در فدراسیون ها به حداقل رسیده اما برخی تنش ها به خاطر اطلاعات نادرستی است که از داخل به خارج ارسال می شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد:
ضمن تعامل خوبی که با وزارت ورزش و جوانان داریم با کمیته بین المللی المپیک و شورای المپیک آسیا هم تعامل خوبی داشته و تا کنون هم برای المپیک پاریس سهمیه های خوبی کسب شد البته عده ای به تعداد اندک کاروان اعزامی پاریس اشاره می کنند حال آنکه اگر تیم های والیبال و بسکتبال را که در این دوره امکان کسب سهمیه را پیدا نکردند کنار بگذاریم، کاروان اعزامی خوبی در اختیار داریم. کسب سهمیه وظیفه فدراسیون های ورزشی است و ما در این زمینه نقش حامی و پشتیبان آنها را ایفا می کنیم هر چند اعتقاد دارم توان ورزش ما بسیار فراتر از اینهاست.
رئیس کمیته ملی المپیک گفت:
امیدوارم در آینده با برنامه ریزی بهتر و هدفگذاری دقیق شاهد نتایج بهتری باشیم و با همین تفکر یعنی داشتن کاروان کیفی پیش بینی می کنم در بازیهای آینده آسیایی (ناگویا -ژاپن)نتایج بهتری کسب و حتی شانس پنجم شدن هم داریم.البته اگر مثل امسال، یعنی در سال المپیک، نیمی از بودجه کمیته المپیک را کم نکنند به همین دلیل در حال رایزنی هستیم تا مشکل برطرف شود که امیدوارم بزودی این مسئله را حل کنیم .
از دست ندهید ????????????????????????
محمد مورایس؛ نام جدید سرمربی سپاهان؟ هالند، خیلی پیشرفت کردی و در سطح چمپیونشیپ شدی! واکنش هوادار تاتنهام بعد از کری‌خوانی نافرجام برای رایس (فیلم) بنر توهین‌آمیز بازیکن اینتر علیه ستاره میلان
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند