نحوه شکل‌گیری اولین دانشگاه مدرن کشور/ دارالفنون؛ دانشگاه سلبریتی‌های ایران
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۳۷۱۳۲۹
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، از زمان ولیعهدی «عباس میرزا» ایرانی‌ها دانسته بودند که بهره‌مندی از دانش نوین رمز پیروزی است و از همان دوره گروه‌هایی از جوانان بااستعداد را به اروپا می‌فرستادند برای یادگیری فنون و علوم و بیش‌از همه فنون ساخت تجهیزات نظامی.
آن‌موقع ساخت دانشگاهی برای آموزش عمومی علوم و فنون اصلا به ذهن کسی نمی‌رسید حتی شاهان قاجار.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امیرکبیر خودش رفت محل دارالفنون را تعیین کرد و طراحی و نقشه ساختمان را سپرد به «میرزا رضا مهندس باشی تبریزی» و ساخت بنا را سپرد به «محمد تقی معمار باشی». حدود یک سال بعد و در سال ۱۲۳۰ شمسی بخشی از دارالفنون آماده شد و افتتاح شد و کلاس‌های درس برپا شد و البته ساخت‌و‌ساز تا یک سال بعد هم ادامه داشت.
این هم گزارش روزنامه «وقایع اتفاقیه» از آغاز به کار دارالفنون: «مدرسه مبارکه دارالفنون، واقعه در ارک محروسه تهران... بر حسب امر فرمان مطاع افتتاح شد و از آن تاریخ علوم مستظرف و فنون مستحدث و صنایع مستغرب که حکمای اروپا اساس آنها را در ظرف چندین قرن برپا ساخته بودند در این تأسیس... انتشار همی‌گرفت و اشتهار همی‌پذیرفت».
امیرکبیر کجا بود؟!
نخستین دانشجویان دارالفنون در مجموع حدود ۳۰ نفر بودند و در ۷ رشته مهندسی، پزشکی، داروسازی، کانی‌شناسی (مواد معدنی)، پیاده‌نظام، سواره‌نظام و توپخانه تحصیل می‌کردند. علوم طبیعی، ریاضی، جغرافیا، تاریخ و زبان فرانسوی هم به‌قول امروزی‌ها دروس عمومی همه رشته‌های دارالفنون بودند.
اولین معلم‌های دارالفنون اتریشی بودند، چون امیرکبیر نمی‌خواست انگلیسی یا روس یا حتی فرانسوی باشند. وقتی هم که به تهران رسیدند کسی نرفت استقبال‌شان، چون امیرکبیر که آنان را دعوت کرده بود خودش دستگیر شده بود و چند روز بعد هم به قتل رسید.
«یاکوب ادوارد پولاک» که معلم پزشکی بود این واقعه را چنین ثبت کرده است: «ما در ۲۴ نوامبر ۱۸۵۱ به تهران وارد شدیم. پذیرایی سردی از ما کردند. کسی به پیشواز ما نیامد و اندکی پس از آن آگاه شدیم که در این میانه اوضاع دگرگون شده‌است و چند روز پیش‌از ورود ما، در پی کارشکنی‌های درباریان و به‌ویژه دسیسه‌های مادر شاه که از دشمنان سر سخت امیر نظام بود میرزا تقی‌خان از کار برکنار شده بود.
اما همین‌که امیر از ورود ما آگاه شد به میرزا داوودخان گفته بود این نَمساوی‌های بیچاره [اتریشی‌های بیچاره]را من به ایران آورده‌ام. اگر سر کار بودم، اسباب آرامش آنها را فراهم می‌کردم، اما اکنون نگرانم به آنان خوش نگذرد. سعی کن کارشان رو به راه شود».
به هدفش رسید
دارالفنون را ابتدا مدرسه نظامیه و مکتبخانه پادشاهی هم می‌خواندند و بودجه‌اش که سالی حدود ۸ هزار تومان بود از طریق دربار و خزانه سلطنتی تأمین می‌شد. شاگردانش هم فرزندان اعیان و اشراف دوره قاجار بودند و تا سال‌ها از میان مردم عادی فقط افرادی که استعداد‌های ویژه داشتند ممکن بود بتوانند به دارالفنون راه‌یابند. نخستین دوره علم‌آموزی در این دانشگاه نوین نیز ۷ سال طول کشید و وقتی محصلان امتحان نهایی دادند در مجموع ۸۵ نفر فارغ‌التحصیل شدند. تا ۴۰ سال بعد نیز حدود ۱۱۰۰ نفر فارغ‌التحصیل شده بودند و بخشی از هدف دارالفنون محقق شد و دیگر مملکت ایران برای خودش مهندس و پزشک و دانشمند و صنعتگر داشت.
چهره‌های مشهور دارالفنون
جالب اینکه دارالفنون منشأ بسیاری از تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران شد و «بسیاری از فارغ‌التحصیلان دارالفنون وارد فعالیت‌های سیاسی شده و در جنبش مشروطه مشارکت تاثیرگذاری داشتند. صنیع‌الدوله و احتشام‌السلطنه اولین و دومین روسای مجلس شورای ملی و میرزا جهانگیرخان روزنامه‌نگار و مدیر روزنامه تاثیرگذار صور اسرافیل از دانش‌آموختگان دارالفنون بودند. بسیاری از معلمین و فارغ‌التحصیلان دارالفنون پس از تأسیس دانشگاه تهران به استادی این دانشگاه رسیدند و تعدادی در مقام‌های مهم دولتی نظیر وزارت یا حتی نخست‌وزیری در نظام‌های سیاسی بعدی قرار گرفتند».
بسیاری از شاگردان دارالفنون نیز بعد‌ها بنیان‌گذاران آموزش علوم مختلف در ایران شدند و «پدر» یک شاخه علمی شدند و این شاگردان پرشمارند؛ از جمله پروفسور «محمد قلی شمس» پدر علم چشم‌پزشکی ایران، «ذبیح‌الله صفا» پدر تاریخ ادبیات ایران، «محمد قریب» پدر طب اطفال ایران و «عبدالعظیم قریب» پدر دستور زبان فارسی.
نگاهی اجمالی به فهرست برخی شاگردان دارالفنون نیز تأثیر نخستین دانشگاه ایران را در حوزه ادب و فرهنگ آشکار می‌کند؛ چهره‌هایی نظیر مجتبی مینوی، عباس اقبال آشتیانی، کمال‌الملک، محمد معین، صادق هدایت، قاسم غنی، محمد علی فروغی و...
امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست
امروز ۲۱ مهر مصادف با ۱۳ اکتبر میلادی و ۶ ربیع‌الاول هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.
ـ ولادت «مولانا» شاعر بزرگ ایرانی در سال ۶۰۴ قمری
ـ مرگ «ارغون‌خان» ایلخان مغول در سال ۶۹۰ قمری
ـ درگذشت «والتر هاوسر براتین» فیزیک‌دان مشهور آمریکایی در سال ۱۹۸۷ میلادی
ـ درگذشت «حسین بهزاد» مینیاتوریست معاصر ایرانی در سال ۱۳۴۷ شمسی
ـ درگذشت «غلامحسین مصاحب» ریاضیدان و دانشنامه نویس معاصر در سال ۱۳۵۸ شمسی
منبع: فارس
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۳۷۱۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سکوت هالیوودی سلبریتی‌ها در اعتراضات آمریکا
در حالی که اغلب دانشگاه‌های آمریکا درگیر اعتراضات در حمایت از فلسطین و محکوم کردن جنایات رژیم صهیونیستی هستند و پلیس این کشور خشونت بی‌سابقه‌ای علیه دانشجویان به کار می‌برد، چهره‌های سینمایی جهانی به شکل عجیبی نسبت به این موضوع سکوت پیشه کرده‌اند؛ دقیقا برعکس رویه‌ای که درباره کشورهای دیگر در پیش می‌گیرند!
به گزارش ایسنا، حملات وحشیانه و گسترده نظامیان ارتش اسرائیل علیه مردم بی‌دفاع غزه، منجر به شهادت و مجروح شدن هزاران فلسطینی بی‌گناه شده و این جنایات کم سابقه زمینه را برای اعتراضات گسترده در بسیاری از دانشگاه‌های آمریکا و حتی اروپا فراهم کرده است، اعتراضاتی که با خشونت و سرکوب شدید تاکنون به بازداشت ۱۰۰۰ دانشجو انجامیده است.
اما موضوعی که بیش از هر چیز به چشم می‌آید، سکوت سلبریتی‌های سینمای جهان و رسانه‌های فارسی‌زبان ضدایرانی در قبال این برخورد خشونت آمیز با دانشجویان معترض است؛ آن هم در شرایطی که آنها در نابسامانی‌های مرتبط با کشورهای دیگر از جمله اعتراضات ۱۴۰۱ ایران، اظهارنظر را وظیفه و رسالت خود می‌دانستند؛ آن زمان علاوه بر رسانه‌های فارسی‌زبان، چهره‌هایی سینمایی مانند انجلینا جولی، ماریون کوتیار، فلورنس پیو، اورلاندو بلوم، شارلیز ترون، جنیفر انیستون، جنیفر گارنر و... درباره اعتراضات ایران واکنش نشان داده بودند.
به عنوان مثال، جی. کی. رولینگ، نویسنده مطرح بریتانیایی و خالق مجموعه «هری پاتر» که مخاطبان فراوانی دارد، با بازنشر ویدیویی از مسیح علی‌نژاد که در آن زنان ایرانی در حال کوتاه کردن موهای خود بودند، نوشته بود: «شجاعت واقعی این شکلی است». یا انجلینا جولی، بازیگر مشهور آمریکایی در یک پست اینستاگرامی به «زنان شجاع، سرکش و نترس ایران زمین» ادای احترام کرد و خطاب به زنان ایرانی گفت: «شما را می‌بینیم». ژولیت بینوش با انتشار ویدئویی از قیچی کردن موی خود و بازیگرانی مانند ماریون کوتیار ویدیوهایی در حمایت از اعتراضات ایران منتشر کردند و «در همبستگی، برای حق آزادی برای زنان و مردان ایرانی» مطالبی را منتشر کرد.
اغلب سلبریتی‌های سینمایی که بی‌واهمه در مورد مسائل داخلی سایر کشورها در صفحات اجتماعی خود در فضای مجازی اظهارنظر می‌کنند، در شرایطی موضع سکوت اتخاذ کرده‌اند که صدای مخالف دانشجویان آمریکایی توجهات را بیش از پیش به وضعیت جنگ در غزه جلب کرده و بحث‌های گسترده‌ای را در سیاست خارجی ایالات متحده در قبال اسرائیل ایجاد کرده است. با این‌حال، انتشار ویدیوهایی از برخوردها و دستگیری‌های خشن در محیط‌های دانشگاهی امریکا توسط پلیس این کشور که تعدادی از آنها، اساتید و دانشجویان زن هستند، بازتاب‌های جهانی داشته اما تاکنون با واکنش خاصی از سوی این چهره‌ها مواجه نشده است.
همچنین رسانه‌های فارسی زبان نیز ترجیح داده‌اند چشم خود را روی این اتفاق ببندند.
توضیح ویدئو: دستگیری یک استاد دانشگاه معترض در واشنگتن
اما این اعتراض‌ها و خشونت‌های زیاد پلیس آمریکا در محیط دانشگاهی علیه معترضان به اسرائیل، باعث شده است صدای کسانی که پیش از این با حمایت‌های بی‌قید و شرط آمریکا از رژیم صهیونیستی مخالف بودند، بیش از پیش به گوش جامعه آمریکا برسد. معترضان در دانشگاه‌های آمریکا خواستار آتش بس در جنگ با فلسطین، خارج کردن سرمایه‌های دانشگاهی از شرکت‌هایی که با ارتش اسرائیل همکاری دارند و پایان کمک‌های نظامی آمریکا به این رژیم هستند. در این میان، گرچه چهره‌هایی مانند «سوزان سراندون»، «جان کیوزاک» و «مارک روفالو» در واکنش به سرکوب اعتراضات دانشجویی توسط پلیس آمریکا پست‌هایی در صفحه اجتماعی ایکس (توئیتر) خود منتشر کردند، شمار زیادی از چهره‌های معروف فعال در عرصه هنر و سرگرمی واکنش خاصی به این موضوع نداشته‌اند که البته این موضوع را می‌توان به وحشت آنها نسبت به عواقب احتمالی حمایت از فلسطین نسبت داد.
لازم به توضیح است که در مواردی، حمایت چهره‌های سینمایی مطرح و به ویژه هالیوودی از فلسطین تبعاتی برای آنها داشته و حتی به کنار گذاشته شدن آنها از پروژه‌ها انجامیده است؛ چرا که بخش قابل توجهی از سرمایه‌های هالیوود در اختیار کمپانی‌هایی با مالکان یهودی است و به نوعی ترس از وورد چهره‌ها به لیست سیاه هالیوود در مواردی مانع از اظهارنظر صریح سیاسی در حمایت از فلسطین شده است. به عنوان مثال «ملیسا باررا» بازیگر سری فیلم‌های «جیغ» به دلیل محکوم کردن حمله اسرائیل به غزه و درخواست آتش‌بس از سری فیلم‌های ترسناک «جیغ» کنار گذاشته شد و آژانس بازیگری که نماینده «سوزاندن سراندون» بازیگر برنده اسکار است هم پس از صحبت‌های او در محکومیت حمله به غزه، به همکاری با این بازیگر پایان داد.
به بیانی دیگر، بر خلاف جنبش‌های اخیر چون «Black Lives Matter» (زندگی سیاه‌پوسان اهمیت دارد) که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ با اتحاد هالیوودی علیه سیاست حاکم ایالت متحده همراه بود اما درباره جنگ اسرائیل در غزه هالیوود دچار دودستگی شده است. در عین حال، در موضوع حمله اسرائیل به غزه که باز هم پای امریکا به شکل آشکار در درگیری مستقیم نبود، بسیاری از هنرمندان مانند «بردلی کوپر»، «آلفونسو کوارون»، «سلنا گومز»، «لوپیتا نیونگو»، «جنا اورتگا»، «واکین فینیکس»، «مارک روفالو» و «مارک رایلنس» از جمله بیش از ۲۶۰ نفری بودند که نامه‌ای را امضا کردند که در آن از جو بایدن و کنگره خواستار آتش‌بس فوری در غزه شدند، اما برخی دیگر از سلبریتی‌های هالیوودی همچنان به دلیل بی‌تفاوتی یا ترس از دست دادن جایگاه خود اظهارنظر خاصی در این باره نداشته‌اند.
باید منتظر ماند و دید و رویکرد یک بام و دو هوای سلبریتی‌های هالیوود در قبال اظهارنظر پیرامون مسائل جهانی تا چه زمانی ادامه دارد و آیا آنها قادر خواهند بود در مورد مسائل داخلی آمریکا نیز به همان صراحتی صحبت کنند که در مورد مسائل سایر کشورها اظهار نظر می کنند یا خیر؟
انتهای پیام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند