Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش اتاق خبر، به نقل از اتاق ایران، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران گفت: دیدگاه‌هایی که در باب خودکفایی و حمایت از تولید بر زبان و کلام بعضی مسئولان جاری می‌شود، با واقعیت موجود هم‌خوانی نداشته و شرایط، الزامات و اقتضائات را مدنظر قرار نمی‌دهند و همین امر نیز باعث شده تا سهم ما از اقتصاد جهانی در قیاس با ۴۰ سال قبل به نصف تقلیل یابد و جایگاه ایران، به انتهای زنجیره ارزش آسیا تنزل پیدا کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

غلامحسین شافعی در نشست مشترک با اعضای کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در اتاق مشهد، با اشاره به فعالیت دولت‌ها در ادوار مختلف پس از انقلاب اسلامی، اظهار کرد: اگر نگاهی تاریخی به عملکرد دولت‌ها، با هر گرایش و رویکرد فکری نسبت به مسئله اقتصادی بیندازیم، درمی‌یابیم که برآورد اقدامات انجام شده از جانب آنها، نه‌تنها به حل مشکلات و مسائل اقتصادی کشور کمکی نکرده بلکه چالش‌هایش را افزون کرده است.

او ادامه داد: در این میان، دولت سیزدهم، میراث‌دار بزرگ‌ترین بحران‌ها بوده و باید از تحریم و چالش‌های ارزی تا شیوع بیماری کرونا و مشکلات مهم در بخش منابع آبی و انرژی را چاره‌جویی کند.

رئیس پارلمان بخش خصوصی ایران تأکید کرد: در وضعیت کنونی و در تنگنای مشکلات، هرگونه خطای راهبردی موجب افزایش حجم نقدینگی می‌شود و تورمی سرسام‌آور را برای آینده در پی خواهد داشت.

او متذکر شد: در گذشته برای عبور از هر پیچ سخت، به اقدامات اورژانسی متوسل شدیم، درحالی‌که اقتصاد کشور، تصمیمات سخت و اصلاحات ریشه‌ای نیاز داشت. امروز اقتصاد کشور نه از منظر سیاست داخلی و نه در بحث سیاست خارجی، حرف اول را در کشور نمی‌زند و اولویت نخست هم نیست. همه این مسائل باعث می‌شود تا کشور به سراشیبی بحران فروافتد و رتبه آن در شاخص‌های جهانی، مکرر تنزل یابد.

سؤالاتی دشوار برای تصمیماتی که به بهانه حمایت از تولید، اخذ می‌شوند

شافعی با انتقاد از نبود نگاه همه‌جانبه به ظرفیت‌های موجود در بخش اقتصاد ملی، تصریح کرد: قدرت و جایگاه تصمیم‌گیری مدیران عالی کشور به ستادهای مختلف واگذار و منتقل شده که ماحصل آن طولانی شدن فرآیند تصمیم‌گیری است و در غایت کار نیز کسی پاسخگوی مشکلات ناشی از این بروکراسی و تصمیمات اخذ شده در این ساختارها نیست.

رئیس اتاق ایران بار دیگر به موضوع «تولید» و نیازهای این بخش اشاره کرد و گفت: در حال حاضر سه قوه بر این مبحث مهم متمرکز هستند اما آیا آنچه تحت همین عنوان پیگیری می‌شود، کارآمدی و اثرگذاری کافی دارد؟ در کشوری که با محدودیت منابع مواجه است، باید مشخص شود که آیا حمایت مادام‌العمر از بعضی بخش‌های تولیدی اثرگذاری لازم را ایجاد می‌کند یا نه و اینکه اساساً کدام بخش‌ها باید در اولویت حمایت‌ها قرار بگیرند؟

او ادامه داد: امروز همه به دنبال شناسایی واحدهای تولیدی هستند که به هر دلیل تعطیل شده‌اند؛ اما آیا فعال شدن آن کارخانه‌ای که محصولش به‌زودی حتی در بازار داخلی هم مصرف‌کننده ندارد، با منابعی که ارزشمند و توأمان محدود هستند، منطقی خواهد بود؟ آیا می‌شود بدون شناسایی عوامل توقف فعالیت یک واحد تولیدی، برای راه‌اندازی مجدد آن اقدام کرد؟ تقاضای ما این است که کمیسیون ویژه جهش تولید مجلس به این موضوعات توجه ویژه داشته باشد.

شافعی در بخش دیگری از سخنانش به سیاست‌های ارزی پرداخت و گفت: ۳۵ درصد کل صادرات توسط بخش خصوصی واقعی صورت می‌گیرد و ۶۵ درصد دیگر که واحدهای دولتی، نیمه‌دولتی و خصولتی هستند؛ در ۹۰ درصد موارد، مواد خام و یا نیمه‌خام را صادر می‌کنند. مشکل اینجاست که دولت‌ها به‌جای آنکه منابع ارزی را در اقتصاد ملی مورد استفاده قرار دهند و عرضه ارز را به نفع بخش‌های مولد افزایش دهند؛ فقط سیاست کنترل قیمت را در این بخش دنبال کرده‌اند.

شافعی درباره نظام قیمت‌گذاری به‌عنوان یکی دیگر از موضوعات مهم و پر چالش در این ایام، عنوان کرد: بسیاری از اقدامات و تصمیمات در قالب شعار کنترل تورم مطرح می‌شود اما غایت آن رشد بهای تمام‌شده تولید بوده است. آیا منطقی است درحالی‌که قیمت نهاده‌های تولیدی افزایش می‌یابد، در ادامه زنجیره تولید، به صنعتگر و تولیدکننده دستور داده شود تا قیمت را ثابت نگاه دارد؟ اصلاً در چنین شرایطی، تولید ممکن و مقرون‌به‌صرفه خواهد بود؟

ساماندهی نظام تأمین مالی کشور در دستور کار مجلس

در ادامه این نشست، رئیس کمیسیون جهش و رونق تولید مجلس گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد اگر ایران از میان ۱۹۰ کشور در شاخص سهولت انجام کسب‌وکار (بانک جهانی)، رتبه ۱۲۷ را کسب کرده، پاره‌ای از عوامل در آن دخیل بوده‌اند که ازجمله آن دشواری شروع کسب‌وکار و مسئله تأمین مالی برای این بخش است. به همین استناد، تلاش دارد تا موضوع ساماندهی و بازآفرینی نظام تأمین مالی کشور را به ثمر برساند و در این رابطه پیش‌نویس طرحی را تهیه نموده و برخی احکام آن‌هم سال گذشته در قانون بودجه آورده شده که باید آن‌ها را دائمی نماییم.

شمس‌الدین حسینی اظهار کرد: از بدو امر که کمیسیون ویژه جهش تولید شکل گرفت، بنا بود که در کنار وظایف تقنینی و نظارتی که در زمره وظایف ذاتی آن است، موضوع تسهیل تولید را نیز دنبال کنیم. به همین استناد تاکنون تلاش ما این بود که به موضوعات عام و فراگیر این حوزه بیشتر توجه شود. در همین راستا سال گذشته قانون اصلاح مواد ۱ و ۷ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ (مرتبط با بحث مجوزهای کسب‌وکار) تصویب شد و دیروز نیز طرح تسهیل صدور برخی از مجوزهای کسب‌وکار به تأیید مجلس رسید.

او از اتاق درخواست کرد تا در امر اطلاع‌رسانی ظرفیت‌های قانونی که بر امر حمایت از تولید تمرکز دارند، همت بگمارد و تا از بروز خسارت برای فعالان اقتصادی که بعضاً نسبت به حقوق خود اطلاعی ندارند، جلوگیری شود.

حسینی در بخش دیگری از اظهارات خود بر تعامل مجلس و دولت به‌منظور گره‌گشایی از مشکلات اقتصادی کشور تأکید کرد و گفت: ما نه بنای تقابل با دولت داریم و نه قصدی بر تداخل کاری، بلکه به دنبال آن هستیم که در کنار تعامل با دولت، استقلال و جایگاه خانه ملت را حفظ نماییم. کاری به رویکردهای سیاسی دولت اصولگرای فعلی یا اصلاح‌طلب قبلی نداشته و نداریم و معتقدیم بخش خصوصی هم باید به دنبال طرح مسائل اقتصادی باشد و از ورود به مباحث سیاسی پرهیز نماید.

او تصریح کرد: آرزوی ما این است که در اقتصاد ایران خبری از تحریم نباشد؛ اما باید نسبت به این بحث واقع‌بین باشیم و مفروض ما بر این است که در شرایط موجود کشور و با مدنظر قرار دادن همه تنگناها، رویه‌ها بهبود پیدا کنند.

حسینی اذعان کرد: ما ۷ قانون مرتبط با بخش تولید نظیر قانون رفع موانع تولید، بهبود مستمر محیط کسب‌وکار، قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و... را در دستور کار بررسی نظارتی قرار داده‌ایم و گزارش‌های اتاق در باب میزان و روند اجرای این قوانین می‌تواند بسیار روشنگرانه باشد. البته که نوع گزارش نظارتی اتاق در این بخش با مواردی که مجلس بررسی و ارائه می‌کند، متفاوت است. آنچه اتاق ارائه می‌کند باید از متن و بطن مشکلات موجود نشأت گرفته و نقایص مواد قانونی یا ضعف‌های اجرا را مشخص و اعلام نماید.

او ادامه داد: نماینده اتاق باید به ما بگوید که در اجرای قانون، کدام دستگاه، کدام ماده را اجرا نکرده است؟ بهترین بازخورد از نحوه اجرای قوانین، توسط بخش خصوصی قابل‌ارائه است.

مخالفت‌ها با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی

رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در پاسخ به موضوعات مربوط به نرخ ارز و واردات کالا نیز اذعان کرد: مقرر بود ۸ میلیارد دلار در قالب ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تأمین کالاهای اساسی کشور تخصیص پیدا کند و با این رقم، کل کالاهای اساسی و نهاده‌های دامی موردنیاز کشور برای سال ۱۴۰۰ تأمین شود؛ اما رقم مذکور صرفاً در ۶ ماهه اول امسال مصرف شد. اعلام کردیم که نهاده‌های دامی و دارو در اولویت تخصیص این ارز باشد. جالب اینجاست که این موارد با همان ارز وارد شده ولی بازهم گرانی مضاعف را در بازار این محصولات شاهدیم.

او تأکید کرد: از گذشته مخالف بحث چند نرخی شدن ارز و تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی بودیم؛ اما تصمیم سازی در این زمینه به‌سادگی امکان‌پذیر نیست، وگرنه در کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تصویب شد اما درنهایت طی نامه‌نگاری‌ها و فشارهای مختلف با آن مخالفت به عمل آمد. حداقل ۷۰ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی در این چند سال توزیع شده که نه به بخش تولید کمک کرده و نه به کنترل تورم انجامیده است.

 قوانین اقتصادی کشور ضدتولید عمل می‌کنند

در ادامه این نشست، مدیر دفتر پژوهش‌های اقتصاد و توسعه اتاق مشهد، با انتقاد از یک تاریخ بلند و بالا در بحث تصویب و انباشت قوانین، متذکر شد: از دوره مشروطه تاکنون بسیاری از قوانین نه‌تنها به نفع تولید نبوده، بلکه ضد آن عمل کرده‌اند. مجلس اخیراً طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار را مصوب نمود اما آیا وکلای مردم پیش از اخذ هر نوع تصمیمی در این حوزه، بعضی آمارهای نگران‌کننده را بررسی نموده‌اند؟

سید محمد بحرینیان ادامه داد: به استناد آمارهای اعلامی از سوی وزارت صنعت، در حال حاضر ۱۸۳ واحد تولید انواع میلگرد در کشور دارای پروانه بهره‌برداری هستند. شمار پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای تولید پروفیل، ۳۴۲ مورد اعلام شده و ۳۵۳ واحد نیز به تولید مقاطع، تیرآهن و... مشغول‌اند. به موارد مذکور ۱۶۰ واحد تولید لوله‌های فولادی و ۳۷ واحد تولید انواع ورق را بیفزایید. علاوه بر هزینه‌های سنگینی که صرف تأمین مواد اولیه این واحدها می‌شود، بررسی‌ها حکایت از آن دارد که مجموع تولید همه این واحدها (حتی با فرض فعالیت کاملشان) به‌اندازه یک‌سوم تولید یک واحد صنعتی در کره جنوبی نیست.

او با تأکید با ضرورت نقش دهی به نخبگان در مدیریت‌های اقتصادی، متذکر شد: وقتی در اقتصاد کشور ۱۰۰ اولویت تعریف می‌شود، مشخص است که مفهوم «اولویت‌دهی» را متوجه نشده‌ایم و طبیعتاً، حصول نتیجه از مسیر پیگیری اولویت‌ها، غیرممکن می‌شود. جالب اینجاست که همان اولویت‌هایی که دولت‌های پیشرفته دارند، در زمره تأکیدات و توجهات و اولویت‌گذاری‌های ما نیست.

بحرینیان با انتقاد از بی‌توجهی مدیران اجرایی در بخش‌ها و ارکان مختلف، به تأکیدات رهبر معظم انقلاب در جهت حمایت از تولید ملی و خلق ثروت، توجه ویژه به این مطالب را ضروری خواند و افزود: برای حمایت از تولید، در گام نخست باید یک تعریف درست و جامع از «تولید» ارائه شود تا منابع به بهانه این عنوان صرف بخش‌هایی نشود که از این بحث مهم دور هستند. باور داریم که اقتصاد را باید فراتر از سوگیری و جریان‌سازی‌های سیاسی بشناسیم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم.

مدیر دفتر پژوهش‌های اقتصاد و توسعه اتاق مشهد، در بیان مصداق دیگری از رویکردهای ضدتولید در کشورمان، بیان کرد: جداول داده- ستانده مالیاتی که سال ۱۳۹۰ توسط مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد، نشان می‌دهد که ارزش‌افزوده ناخالص بخش صنعت ۹۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان بوده است؛ اما مالیاتی که از این بخش صنعت ستانده شده، ۶۱,۸۲ درصد از کل مالیات همه بخش‌ها بوده است. نکته جالب اینجاست که ارزش‌افزوده ناخالص بخش خدمات در همان سال، ۲۹۸ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان اعلام شد ولی ۲۲ درصد مالیات کشور از این بخش پرداخت گردید. ضد تولید بودن، مشخصاً در همین شکل از عملکردها، معنا می‌شود.

او ادامه داد: ارزنده‌ترین بخش قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، ماده ۲۱ آن است. در ماده مذکور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف شده تا به‌منظور تأمین سرمایه در گردش پایدار برای واحدهای اقتصادی فعال در بخش‌های مختلف، حساب ویژه تأمین سرمایه در گردش را به انجام برساند. صدالبته که این بخش از قانون رنگ اجرا به خود نگرفت. جالب اینجاست درحالی‌که نص اصلی قانون هنوز به‌طور کامل اجرا نمی‌شود، مجلس کمر به تصویب قوانین جدید می‌بندد و قانون الحاق دو ماده به قانون مذکور را مصوب می‌سازد که اثرات مثبت قانون اول را تضعیف می‌کند.

 چالش انحصارها و نگرش‌های تبعیض‌آمیز برای بخش خصوصی

در بخش دیگری از این نشست محمد امیرزاده، نایب‌رئیس اتاق ایران گفت: در کشور ما حجم نقدینگی بالاست اما بااین‌وجود ثروتمند نیستیم چون زیرساخت‌هایمان فقیر است، مثلاً هواپیماهای کهنه سوار می‌شویم، جاده‌هایمان فرسوده و ناامن است و سیستم بهداشت و درمان ما با کمبودهای متعدد دست‌وپنجه نرم می‌کند و... . اگر به دنبال خلق ثروت هستیم، باید به این باور دست پیدا کنیم که ظرفیت مذکور از مسیر اقتصاد و به مدد رشد تولید و صنعت ممکن می‌شود.

امیرزاده با انتقاد از انحصارهای موجود در ظرفیت‌های مختلف کشور، متذکر شد: فعالان اقتصادی در ورود به بسیاری از عرصه‌ها با محدودیت‌ها و انحصارهای متعدد مواجه می‌شوند. با این نگرش تبعیض‌آمیز در عرصه‌های مختلف اقتصادی کشور و محیط کسب‌وکاری که به نفع بخش‌های خاص تعریف شده، نمی‌توانیم به سمت تعالی و رفاه برای آحاد جامعه، گام برداریم. کشورهای پیشرفته جهان نیز اگر توفیقی در اقتصاد خود کسب کردند، مرهون سپردن امور به بخش خصوصی هستند.

او تصریح کرد: مسیر اقتصاد چین باوجود رویکردهای کمونیستی‌اش همانی است که مالزی با نگاه و باور به اقتصاد آزاد، طی نمود. در کشورهایی نظیر امارات که زمام سیاست در دست حاکمان است، باز همین رویکردهای اقتصادی دنبال می‌شود و حمایت از بخش خصوصی واقعی و سرمایه‌گذاری آن، در اولویت است.

نایب‌رئیس اتاق ایران گفت: در حال حاضر انتصاباتی در کشور در حال انجام است که همه ما را نگران کرده و مجلس به‌عنوان نهاد ناظر باید به این موضوع توجه کند. اخذ بعضی تصمیمات می‌تواند اثرات نامطلوبی را برای اقتصاد رقم بزند و افزایش مهاجرت و فرار سرمایه را موجب شود.

او تأکید کرد: ما با تکیه‌بر توان داخلی می‌توانیم به‌مراتب موفق‌تر از امروزمان عمل کنیم. باور داریم که جهش تولید در گروی جهش در نگرش‌هاست. محیط کسب‌وکار فعلی کشور با یک رویکرد تبعیض‌آمیز به نفع بخش‌های خاص مواجه است و حتی اگر بخش خصوصی بخواهد تلاشی صورت دهد، متوقف می‌شود و به در بسته می‌خورد. پس درواقع تسهیل، رونق و جهش در عرصه تولید معنایی ندارد، اگر که همین مسائل اصلاح نشوند.

 لزوم شکل‌گیری تیم تحقیقاتی مشترک بین اتاق و کمیسیون جهش و رونق تولید

الیاس نادران، عضو کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس در پاسخ به مباحث مطروحه از سوی فعالان بخش خصوصی خراسان رضوی گفت: توقع من این بود که بعد از استقرار دولت سیزدهم، اولین جلسه آقای رئیسی با اعضای اتاق باشد؛ زیرا راه توسعه اقتصادی کشور جز از مسیر توانمندسازی بخش خصوصی فعال در این حوزه، ممکن نمی‌شود.

او افزود: نکته مهم در توسعه اقتصادی، میزان اهمیت دادن روسای جمهور و مجلس و دیگر مسئولان ما به این موضوع و به فعالان این بخش است.

نادران خاطرنشان کرد: در هنگام تدوین اصل ۴۴ قانون اساسی، رهبری بر این موضوع تأکید داشتند که مسئله خلق ثروت و نهادینه کردن این موضوع باید در اقتصاد ملی جدی گرفته شود؛ اما پاره‌ای مسائل که به رشد رانت در اقتصاد کشور منجر شده، مانع از تحقق این امر شدند.

او با بیان اینکه ما به‌طور حتم نیازمند اقتصادهای بزرگ‌مقیاس هستیم، گفت: اکتفا کردن به صنایعی که رویکرد مونتاژ دارند و غفلت از ضرورت شکل‌دهی به زنجیره تولید، ما را از ظرفیت‌ها دور می‌سازد.

نادران تأکید کرد: درخواست داریم که یک تیم تحقیقاتی مشترک میان اتاق و کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید ایجاد گردد و به طرح‌های مشترک و راه گشا برای بهبود وضعیت تولید کشور دست پیدا کنیم.

   

منبع: اتاق خبر

کلیدواژه: تورم سرسام آور رشد نقدینگی کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید جهش و رونق تولید مجلس ارز ۴۲۰۰ تومانی حمایت از تولید جالب اینجاست اقتصادی کشور او ادامه اقتصاد کشور واحد تولید اتاق ایران رئیس اتاق بخش خصوصی متذکر شد کسب وکار ظرفیت ها دولت ها بخش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۰۴۴۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حداقل چند درصد اقتصاد جهان وابسته به ذخایر ژنتیکی است؟

محمدرضا اشرف زاده مدیر کل دفتر ذخایر ژنتیکی حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور در گفتگو با خبرنگار محیط زیست باشگاه خبرنگاران جوان درباره ذخایر ژنتیکی در کشور این گونه بیان کرد: تنوع زیستی به تمامی شکل‌های تنوع در سیستم های حیاتی با ساختار سلسله مراتبی شامل ژن، گونه و اکوسیستم اشاره دارد. مکانیسم های بروز تنوع در اطلاعات ژنها، ماده خام لازم برای عملکرد انتخاب طبیعی، واگرایی جمعیتها و ظهور گونه‌های متنوع جدید را پایه گذاری می کند و در سطحی بالاتر، از ترکیب گونه های مختلف جوامع و اکوسیستمهای متنوعی خلق می گردد.    تنوع ذخایر ژنتیکی و زیستی چه کمکی می‌تواند به زیست یک کشور کند؟   او گفت:از خدمات ارائه شده توسط تنوع زیستی به نوع بشر می‌توان به تامین آب آشامیدنی، اکسیژن، غذا، دارو، تجزیه زباله و به بطور کلی کمک به سیاره زمین برای مواجه با بلایای طبیعی اشاره کرد. بخش عمده‌ای از منابع غذایی ما به واسطه خدمات زیست محیطی قابل توجه گونه‌های گرده افشان تهیه میشود. انواع گونهها و نژاد‌های دام، طیور و آبزیان که در طول هزاران سال از خویشاوندان وحشی خود توسط انسان اهلی سازی شده اند در جهت تولید و تامین مواد غذایی انسان استفاده می‌شوند.    اشرف زاده ادامه داد :کشت و اهلی سازی انواع متعدد گونه و واریته های گیاهی از اجداد وحشی آنها در طول تاریخ بشر به تغییر سبک زندگی جوامع انسانی از جامعه شکارگر-گرداور به جوامع یکجانشین و توسعه کیفی تمدن نوع بشر منتج شده است. بسیاری از دارو‌ها از ترکیبات موجود در طبیعت مشتق یا مدل شده اند. از ۲۵۲ دارویی که توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) به عنوان دارو‌های اساسی و ضروری در نظر گرفته شده است، ۱۱ درصد منحصراً منشاء گیاهی دارند و تعداد قابل توجهی نیز دارو‌های مصنوعی به دست آمده از پیش ساز‌های طبیعی هستند. برای مثال، آسپرین ریشه در گیاهان دارویی دارد و ترکیب اصلی این دارو برای اولین بار از یک ترکیب شیمیایی طبیعی به نام سالیسین، که در گیاهانی مانند بید و مورد سبز وجود دارد، ساختند. پنی سیلین و تتراسایکلین و همچنین سایر آنتی بیوتیک‌ها به صورت کلی فراورده‌ها یا موادی هستند که از میکروارگانیسم‌ها تولید یا مشتق می‌شوند.   او گفت:تنوع زیستی در حفظ چرخه آب نقش کلیدی دارد. تعرق (حرکت آب از طریق پوشش گیاهی و خاک)، ۶۲ درصد از آب شیرین قابل تجدید سالانه سیاره ما را تأمین می‌کند. تنوع زیستی همچنین آب را پاکسازی و تصفیه می‌کند. به عنوان مثال، گیاهان تالابی به حذف فلزات سنگین کمک می‌کنند. پوشش گیاهی بر الگو‌های بارندگی محلی تأثیرگذار است. حذف گیاهان در مقیاس بزرگ این الگو‌ها را به طور جدی تغییر می‌دهد. از طریق فتوسنتز، گیاهان از دی اکسید کربن، نور خورشید و آب برای تولید انرژی و آزادسازی اکسیژن استفاده می‌کنند.    اشرف زاده تصریح کرد: یکی از بزرگترین منابع اکسیژن مورد نیاز ما برای تنفس فیتوپلانکتون هایی هستند که در نزدیکی سطح اقیانوس زندگی می‌کنند. جوامع گیاهی، ازن موجود در سطح زمین، مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد و سایر گاز‌های گلخانه‌ای را جذب می‌کنند.    او گفت: باکتری ها، قارچ ها، کرم ها، حشرات، پرندگان، سوسک‌ها و سایر موجودات زنده تجزیه کننده هستند و با تجزیه و بازچرخانی عناصر کربن، نیتروژن و فسفر، مواد ضروری را برای رشد جوامع گیاهی جدید فراهم می‌سازند. بدون این عمل زمین قادر به پشتیبانی از حیات نیست.   اشرف زاده بیان کرد: به تنوع DNA در افراد تشکیل دهنده یک گونه تنوع ژنتیکی گفته می شود. تنوع در سطح ژن منجر به تنوع در توالی و ساختار و عملکرد پروتئین ها و خلق عملکردهای جدید می شود.    او گفت:این فرایند منجر به ایجاد تنوع در ویژگی‌های افراد درون یک گونه یا به عبارت دیگر تنوع درون گونه ای می شود. این تنوع درون گونه ای، ماده لازم برای سازش جمعیت ها با شرایط محیطی ناهمگون را فراهم کرده و بدنبال این سازش واگرایی جمعیتی اتفاق می افتد. این تمایزات بین جمعیتی در بعد زمان عمق پیدا کرده و منجر به جدا شدن خزانه ژنتیکی جمعیت¬های یک گونه و گونه زایی می شود.    اشرف زاده تصریح کرد:بر همین اساس، دومین سطح از تنوع زیستی یعنی تنوع در سطح گونه شکل می گیرد. در یک سطح بالاتر، از تلفیق گونه های مختلف با اجزای غیرزیستی متفاوت اکوسیستم¬های متنوعی ایجاد شده که تشکیل دهنده سومین سطح از تنوع زیستی تحت عنوان تنوع اکوسیستمی است.    او گفت:تنوع ژنتیکی، ماده خام مورد نیاز برای اصلاح و توسعه نژاد‌های حیوانی جدید و همچنین ارقام زراعی را بسته به نیاز‌های بشر در حوزه کشاورزی فراهم می‌آورد. خزانه ژنتیکی موجودات زنده بزرگترین منبع برای توسعه محصولات در حوزه زیست فناوری است. تنوع ژنتیکی موجود در جمعیت های حیات وحش سنگ بنای زیستایی و برازش زیستی آنها است. همچنین، تنوع ژنتیکی در جمعیت های حیات وحش امکان سازگاری و تاب اوری آنها را در مواجهه با تغییرات زیست محیطی فراهم می کند.    اشرف زاده تصریح کرد: حیات بسیار متنوع است. بر اساس برخی برآورد ها، در حال حاضر بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون گونه یوکاریوتی روی زمین زیست می کنند. این برآورد در مورد باکتری ها و آرکی ها به تریلیون ها گونه می رسد.    او گفت:این تنوع زیستی خارق العاده و وصف ناپذیر به شکلی بحرانی در خطر انقراض قرار دارد. بر اساس داده های موجود از سال ۱۹۷۰ تاکنون، یعنی حدود نیم قرن، به طور متوسط هر گونه در حدود ۷۰ درصد از جمعیت خود را از دست داده است. اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، پیش بینی می کند در صورت ادامه شرایط کنونی تا سال ۲۰۵۰ نیمی از تنوع زیستی حال حاضر در سطح گونه منقرض خواهد شد.   اشرف زاده تصریح کرد: بطور کلی، عوامل تهدید کننده تنوع زیستی را در پنج دسته شامل تخریب زیستگاه، گونه های مهاجم، تغییرات اقلیم، بهره برداری بیش از حد و آلودگی محیط زیست طبقه بندی می کنند. اگر چه بطور کلی از بین رفتن و تخریب زیستگاه را مهمترین عامل تهدید کننده تنوع زیستی می دانیم، اما وزن دهی به هر کدام از این عوامل از منظر مقدار آسیب به تنوع زیستی با در نظر گرفتن عواملی نظیر رده موجود زنده، ویژگی های گونه، شرایط محیطی و زمان رتبه این عوامل را تغییر می دهد. به عنوان مثال، در پستاندارن خشکی زی مهمترین عامل تهدید از بین رفتن و تخریب زیستگاه، اما در پستاندران دریایی مهمترین عامل بهره¬برداری بیش از حد است.    برنامه‌های حفاظت از ذخایر ژنتیکی   او گفت: با توجه به اندازه جمعیت انسان که عملا امکان حفظ تمامی جمعیت های حیات وحش را ناممکن ساخته، مهمترین راهکار ما برای حفظ تنوع زیستی انتخاب مناطقی با بیشترین غنای زیستی و متوقف ساختن یا به حداقل رساندن فشار توسعه ای انسان در آنجا یا حفاظت درون زیستگاهی است. بر همین اساس، سازمان حفاظت محیط زیست کشور مناطقی را در قالب ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره، مناطق چهارگانه (پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت‌شده) و مناطق شکار ممنوع تحت حفاظت دارد. در حال حاضر، ۳۲۰ منطقه به عنوان مناطق حفاظت شده با مساحت حدود ۱۹ میلیون هکتار تحت حفاظت سازمان حفاطت محیط زیست قرار دارد. اما در مورد برخی گونه¬ها این راهکار بنا به دلایلی کافی نبوده و نیاز به حفظ جمعیت¬هایی از آنها خارج از زیستگاه طبیعی در اسارت وجود دارد. در چنین مواردی ایجاد مراکزی همچون باغ وحش ها، اکواریوم ها، مراکز تکثیر در اسارت و باغ¬های گیاه شناسی تحت عنوان حفاظت برون زیستگاهی درون تنی برای تکثیر و پرورش جمعیت های وحشی پیشنهاد می¬شود که مکمل حفاظت درون زیستگاهی است.    او گفت:شیوه دیگری از حفاظت برون زیستگاهی حفاظت از منابع ژنتیکی در قالب بانک های ژن حیات وحش است که حاوی DNA و یا بافت های مختلف گونه های حیات وحش هستند.    اشرف زاده تصریح کرد: از جمله کاربرد‌های حفاظتی بانک‌های ژن می‌توان به انجام تحقیقات تخصصی در زمینه تنوع ژنتیکی و ژنتیک جمعیت به منظور اتخاذ و توسعه راهبرد‌ها و اقدامات حفاظتی همچون نقل و انتقال حیوانات، معرفی مجدد گونه‌ها به زیستگاه‌های طبیعی و به حداقل رساندن درون آمیزی در برنامه‌های تکثیر در اسارت اشاره داشت. شاخه ژنتیک حفاظت به استفاده از داده های ژنتیکی در جهت حفاظت از تنوع زیستی در سطح ژن می پردازد. در این شاخه، به منظور ارزیابی برازش ژنتیکی یک جمعیت اقدام به برآورد پارامتر‌های ژنتیکی مهم مانند ارزیابی تنوع، فرسایش و آسیب پذیری ژنتیکی می شود. رانش ژنتیکی، مهاجرت، انتخاب و جهش فرایند‌های تکاملی اولیه شکل دهنده تنوع ژنتیکی هستند.   او گفت:  این فرایند‌ها ویژگی های جمعیتی شامل تنوع ژنتیکی، تمایز ژنتیکی، اندازه جمعیت موثر و جریان ژنی را مشخص می کنند. بانک های ژن حاوی بافت و DNA حیات وحش بواسطه دسترسی به منابع مورد نیاز برای انجام این گونه مطالعات حائز اهمیت هستند.   اشرف زاده بیان کرد: همچنین، از اطلاعات ژنتیکی کسب شده از این منابع ژنتیکی می توان برای شناسایی بیماری های ژنتیکی و شناسایی نمونه های مشکوک کسب شده از متخلفین حیات وحش اقدام کرد. بانک بافت سازمان حفاظت محیط زیست ایران حاوی بیش از ۴۰۰۰ کرایوویال از انواع بافت های حیات وحش کشور اعم از پستانداران، پرندگان، خزندگان، ماهیان و دوزیستان است.   او گفت، یکی دیگر از گام‌های اساسی در زمینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی کشور، تدوین و تصویب قوانین و مقررات مناسب است که در این خصوص قانون حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی کشور در سال ۱۳۹۷ ابلاغ شده است. در همین راستا و به منظور انجام تکالیف قانونی سازمان به نحو مطلوب، اقدامات ذیل در دستور کار قرار دارد:تجدیدنظر و به روز رسانی در برنامه‌ریزی‌های بانک ژن ستاد و شش بانک ژن استانی به عنوان بانک‌های ژن موازی و ارتقای کمی و کیفی آنها تدوین، به روز رسانی و ابلاغ دستورالعمل‌های مرتبط با قوانین و اسناد بالادستی، تهیه نقشه ژنتیکی گونه‌های در تهدید حیات وحش کشور،غنی سازی بانک‌های ژن از نظر تعداد و پراکنش جغرافیایی نمونه‌های زیستی و غنای گونه‌ای، فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم جهت ایجاد و تکمیل سامانه‌های اطلاعاتی، به منظور ساماندهی داده‌ها و اطلاعات منابع ژنتیکی در حوزه حیات وحش، برنامه‌ریزی و اقدام در خصوص استفاده از فناوری‌ها و رویکرد‌های نوین در حفاظت و مدیریت ذخایر ژنتیکی نظیر کاربرد هوش مصنوعی،ارزیابی و اقدام در زمینه فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم به منظور ایجاد بانک سلولی گونه‌های در معرض خطر در سازمان حفاظت محیط زیست،تنویر افکار عمومی و تقویت دانش تخصصی در زمینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی حیات وحش،تقویت ارتباط با سازمان‌های مسئول، دانشگاه‌ها، انجمن‌ها و مراکز علمی پژوهشی در زمینه حفاظت و مدیریت ذخایر ژنتیکی حیات وحش.   حداقل چند درصد اقتصاد جهان و چند درصد نیاز‌های بشر وابسته به ذخایر ژنتیکی و مشتقات زیستی است؟   اشرف ‌زاده تصریح کرد؛ تجزیه و تحلیل ۱۶۳ بخش صنعت و زنجیره تامین آنها نشان داده است که بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان نسبتا یا شدیدا به طبیعت و خدمات آن وابسته است. گرده افشانی، کیفیت آب و کنترل بیماری، سه نمونه از خدماتی هستند که یک اکوسیستم می‌تواند ارائه دهد.   او گفت: ۴۴ تریلیون دلار از تولید ارزش اقتصادی بیش از نیمی از کل تولید ناخالص داخلی جهان  به طور نسبی یا به شدت به طبیعت و خدمات آن وابسته است و در نتیجه در معرض خطرات ناشی از دست دادن طبیعت قرار دارد. ساخت و ساز (۴ تریلیون دلار)، کشاورزی (۲.۵ تریلیون دلار) و غذا و نوشیدنی (۱.۴ تریلیون دلار) سه صنعت بزرگ هستند که بیشترین وابستگی را به طبیعت دارند. در مجموع، ارزش آنها تقریباً دو برابر اندازه اقتصاد آلمان است. چنین صنایعی به استخراج مستقیم منابع از جنگل‌ها و اقیانوس‌ها یا ارائه خدمات اکوسیستمی مانند خاک‌های سالم، آب تمیز، گرده افشانی و آب و هوای پایدار متکی هستند.   او گفت: از آنجایی که طبیعت ظرفیت خود را برای ارائه چنین خدماتی از دست می‌دهد، این صنایع می‌توانند به طور قابل توجهی مختل شوند. صنایع بسیار وابسته به طبیعت ۱۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی (۱۳ تریلیون دلار) را تولید می‌کنند، در حالی که صنایع با وابستگی نسبی ۳۷ درصد (۳۱ تریلیون دلار) تولید می‌کنند. بسیاری از صنایع در زنجیره تامین خود «وابستگی‌های پنهان» قابل توجهی به طبیعت دارند و ممکن است بیش از حد انتظار در معرض خطر اختلال باشند.   اشرف زاده تصریح کرد: از منظر جهانی، اقتصاد‌های بزرگتر دارای بالاترین مقادیر مطلق تولید ناخالص داخلی در بخش‌های وابسته به طبیعت هستند: ۲.۷ تریلیون دلار در چین، ۲.۴ تریلیون دلار در اتحادیه اروپا و ۲.۱ تریلیون دلار در ایالات متحده.   او گفت: اگر چه بطور کلی از بین رفتن و تخریب زیستگاه را مهمترین عامل تهدید کننده تنوع زیستی میدانیم، اما وزن دهی به هر کدام از این عوامل از منظر مقدار آسیب به تنوع زیستی با در نظر گرفتن عواملی نظیر رده موجود زنده، ویژگی های گونه، شرایط محیطی و زمان رتبه این عوامل را تغییر میدهد. به عنوان مثال، در پستاندارن خشکی زی مهمترین عامل تهدید از بین رفتن و تخریب زیستگاه، اما در پستانداران دریایی مهمترین عامل بهره برداری بیش از حد است.     برنامه‌های حفاظت از ذخایر ژنتیکی   اشرف زاده تصریح کرد: با توجه به اندازه جمعیت انسان که عملا امکان حفظ تمامی جمعیت های حیات وحش را ناممکن ساخته، مهمترین راهکار ما برای حفظ تنوع زیستی انتخاب مناطقی با بیشترین غنای زیستی و متوقف ساختن یا به حداقل رساندن فشار توسعهای انسان در آنجا یا حفاظت درون زیستگاهی است. بر همین اساس، سازمان حفاظت محیط زیست کشور مناطقی را در قالب ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره، مناطق چهارگانه (پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت‌شده) و مناطق شکار ممنوع تحت حفاظت دارد.    او گفت:در حال حاضر، ۳۲۰ منطقه به عنوان مناطق حفاظت شده با مساحت حدود ۱۹ میلیون هکتار تحت حفاظت سازمان حفاطت محیط زیست قرار دارد. اما در مورد برخی گونه ها این راهکار بنا به دلایلی کافی نبوده و نیاز به حفظ جمعیت هایی از آنها خارج از زیستگاه طبیعی در اسارت وجود دارد. در چنین مواردی ایجاد مراکزی همچون باغ وحشها، اکواریومها، مراکز تکثیر در اسارت و باغ های گیاه شناسی تحت عنوان حفاظت برون زیستگاهی درون تنی برای تکثیر و پرورش جمعیت های وحشی پیشنهاد می شود که مکمل حفاظت درون زیستگاهی است.    اشرف زاده تصریح کرد:شیوه دیگری از حفاظت برون زیستگاهی حفاظت از منابع ژنتیکی در قالب بانکهای ژن حیات وحش است که حاوی DNA و یا بافت¬های مختلف گونه¬های حیات وحش هستند. از جمله کاربرد‌های حفاظتی بانک‌های ژن می توان به انجام تحقیقات تخصصی در زمینه تنوع ژنتیکی و ژنتیک جمعیت به منظور اتخاذ و توسعه راهبرد‌ها و اقدامات حفاظتی همچون نقل و انتقال حیوانات، معرفی مجدد گونه‌ها به زیستگاه‌های طبیعی و به حداقل رساندن درون آمیزی در برنامه‌های تکثیر در اسارت اشاره داشت. شاخه ژنتیک حفاظت به استفاده از داده¬های ژنتیکی در جهت حفاظت از تنوع زیستی در سطح ژن می پردازد.    او گفت: در این شاخه، به منظور ارزیابی برازش ژنتیکی یک جمعیت اقدام به برآورد پارامتر‌های ژنتیکی مهم مانند ارزیابی تنوع، فرسایش و آسیب پذیری ژنتیکی می شود. رانش ژنتیکی، مهاجرت، انتخاب و جهش فرایند‌های تکاملی اولیه شکل دهنده تنوع ژنتیکی هستند. این فرایند‌ها ویژگی های جمعیتی شامل تنوع ژنتیکی، تمایز ژنتیکی، اندازه جمعیت موثر و جریان ژنی را مشخص میکنند. بانکهای ژن حاوی بافت و DNA حیات وحش بواسطه دسترسی به منابع مورد نیاز برای انجام این گونه مطالعات حائز اهمیت هستند.   اشرف زاده تصریح کرد:همچنین، از اطلاعات ژنتیکی کسب شده از این منابع ژنتیکی میتوان برای شناسایی بیماریهای ژنتیکی و شناسایی نمونه های مشکوک کسب شده از متخلفین حیات وحش اقدام کرد. بانک بافت سازمان حفاظت محیط زیست ایران حاوی بیش از ۴۰۰۰ کرایوویال از انواع بافتهای حیات وحش کشور اعم از پستانداران، پرندگان، خزندگان، ماهیان و دوزیستان است.یکی دیگر از گام‌های اساسی در زمینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی کشور، تدوین و تصویب قوانین و مقررات مناسب است که در این خصوص قانون حفاظت و بهره برداری از منابع ژنتیکی کشور در سال ۱۳۹۷ ابلاغ شده است.   او گفت:در همین راستا و به منظور انجام تکالیف قانونی سازمان به نحو مطلوب، اقدامات ذیل در دستور کار قرار دارد:تجدیدنظر و به روز رسانی در برنامه‌ریزی‌های بانک ژن ستاد و شش بانک ژن استانی به عنوان بانک‌های ژن موازی و ارتقای کمی و کیفی آنها، تدوین، به روز رسانی و ابلاغ دستورالعمل‌های مرتبط با قوانین و اسناد بالادستی،تهیه نقشه ژنتیکی گونه‌های در تهدید حیات وحش کشور، غنی سازی بانک‌های ژن از نظر تعداد و پراکنش جغرافیایی نمونه‌های زیستی و غنای گونه‌ای،فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم جهت ایجاد و تکمیل سامانه‌های اطلاعاتی، به منظور ساماندهی داده‌ها و اطلاعات منابع ژنتیکی در حوزه حیات وحش،برنامه‌ریزی و اقدام در خصوص استفاده از فناوری‌ها و رویکرد‌های نوین در حفاظت و مدیریت ذخایر ژنتیکی نظیر کاربرد هوش مصنوعی، ارزیابی و اقدام در زمینه فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم به منظور ایجاد بانک سلولی گونه‌های در معرض خطر در سازمان حفاظت محیط زیست،تنویر افکار عمومی و تقویت دانش تخصصی در زمینه حفاظت از ذخایر ژنتیکی حیات وحش، تقویت ارتباط با سازمان‌های مسئول، دانشگاه‌ها، انجمن‌ها و مراکز علمی پژوهشی در زمینه حفاظت و مدیریت ذخایر ژنتیکی حیات وحش.   باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی محیط زیست

دیگر خبرها

  • استمرار روند کاهشی تورم، رشد نقدینگی و قیمت ارز نیازمند کنترل و مراقبت جدی است
  • مشکل تورم با افزایش تولید از بن بست خارج می‌شود
  • همکاری اتاق‌های بازرگانی و پارک علم و فناوری بین‌المللی
  • اصلاحات اساسی در اقتصاد برق، راهکار برون رفت از مشکلات بخش توزیع
  • کاهش رشد نقدینگی به تنهایی موجب مهار تورم نخواهد شد
  • نقش کلیدی صندوق‌های سرمایه گذاری بازار سرمایه در جمع‌آوری نقدینگی‌های بلاتکلیف
  • چرا شرکت‌ها مشکل تامین مالی دارند؟
  • حداقل چند درصد اقتصاد جهان وابسته به ذخایر ژنتیکی است؟
  • موتور ایرانی برای خودروی ایرانی
  • آمادگی نیروهای مسلح کشور برای پاسخگویی خطای دشمن