به نقل از «همشهری آنلاین»

افسردگی پاییزی و راهکار درمان آن چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۱۸۱۹۹

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، افسردگی فصلی که از آن تحت عنوان اختلال تاثیرپذیری فصلی نیز یاد می‌شود همه ساله در یک زمان مشخص از فصل‌های سرد سال انسان را درگیر می‌کند. اختلالی که بعضا با برقراری ارتباط اجتماعی و همچنین تحرک بیشتر به‌ویژه ورزش نرم کاهش می‌یابد، اما به دلیل قرار گرفتن در شرایط کرونایی و محدودیت در برقراری روابط اجتماعی، درمان این اختلالات فصلی که با علائمی نظیر نداشتن اعتماد به نفس، بی‌علاقگی به انجام فعالیت لذت‌بخش، بی‌حالی و احساس درد بدون دلیل ظاهر می‌شود، دشوار شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این تست روانشناسی میزان افسردگی خود را بسنجید

به گفته کارشناسان، اختلال افسردگی می‌تواند تاثیر منفی بر شخصیت فرد، کار یا زندگی تحصیلی و نیز وضعیت خواب، عادت‌های غذایی و سلامت عمومی داشته باشد، موضوعی که یک پزشک در گفت‌وگو با ایسنا بدان تاکید دارد.

دکتر مریم دلشاد طهرانی از افسردگی فصلی به عنوان پدیده‌ای یاد کرد که از فصل پاییز آغاز می شود و بعضا تا اوایل بهار ادامه می‌یابد و فرد را دچار افسردگی و بی‌انگیزگی می‌کند. احساس افسردگی روزانه، علاقه نداشتن به معاشرت با دیگران و پرهیز از کارهایی که در گذشته او را خوشحال می کرد، اختلال در خواب و اشتها به ویژه پرخوابی و پراشتهایی که در بانوان بیشتر دیده می‌شود، بروز اختلالات مود که منجر به بی‌انگیزگی، بی‌حوصلگی و کلافه بودن فرد می‌شود از جمله علائم افسردگی فصلی است و در موارد شدیدتر حتی منجر به خودکشی فرد شده و در نتیجه تشدید این علائم سلامت فرد به مخاطره می‌افتد.

وی بیان کرد: نباید با یک روز بی‌حوصله بودن یا در مقطع کوتاهی بی‌انگیزه بودن احساس کنیم که دچار افسردگی فصلی شدیم بلکه هر وقت عملکرد روزانه فرد مختل شد می‌توان گفت که دچار افسردگی فصلی شده است.

او در ادامه تغییر در ساعت بیولوژیک بدن را یکی از دلایل بروز افسردگی فصلی دانست و افزود: در فصل پاییز به دلیل کوتاه شدن روزها خورشید تایم کمتری را در آسمان است و همین امر موجب می‌شود که اختلالی در ساعت بیولوژیک بدن ایجاد شود و مود بدن کاهش یابد.

وی کاهش سراتونین (انتقال دهنده عصبی که به اصطلاح به آن هورمون شادی نیز می‌گویند) در بدن فرد را از دیگر دلایل بروز افسردگی فصلی دانست و افزود: به خاطر کمبود نور خورشید در فصل پاییز سراتونین افت محسوسی پیدا می‌کند که جبران آن منوط به نوع تغذیه در این فصل است. همچنین ترشح ملاتونین که منجر به تنظیم شبانه بدن می‌شود و به خواب نرمال کمک می‌کند در فصل پاییز مختل شده و منجر به اختلالات مود و مختل شدن خواب انسان می‌شود.

دکتر دلشاد طهرانی با تاکید بر اینکه افسردگی فصلی بیشتر در بین زنان، جوانان و افراد دارای سابقه با این بیماری شایع است، گفت: کشورهایی که از خط استوا دور هستند و در فصولی از سال از نور خورشید به میزان کمتری برخوردارند، بیشترین سهم را در درگیری با افسردگی فصلی دارند.

وی به درمان افسردگی فصلی و چرایی درمان آن اشاره کرد و گفت: اگر افسردگی فصلی درمان نشود می تواند منجر به بروز انزوای اجتماعی، اختلالات شغلی و تحصیلی، روی آوردن فرد به مصرف مواد مخدر و الکل شود و افسردگی او در نتیجه این اتفاقات رقم بزند، در واقع فرد اگر درمان نشود از چاله به چاه بیفتد. بروز پرخاشگری و دست به خودکشی زدن از نتایج تشدید افسردگی در انسان است که جان او را تهدید خواهد کرد.

او بیان کرد: به مسافرت رفتن فرد و طبیعت‌گردی در تغییر فصل کمک شایانی به درمان افسردگی فصلی خواهد کرد که ترجیحا سفر به مناطق گرمسیری و جنوب کشور که پاییز در این اماکن دیرتر آغاز شده و یا اصلا پاییز ندارند، بهتر است.

به گفته این پزشک برای درمان افسردگی فصلی مجموعه درمان‌هایی در نظر گرفته می‌شود که معمولا در دنیا از روش نوردرمانی (لایت‌تراپی) استفاده می‌شود. در این درمان فرد اول صبح حدود ۲۰ دقیقه در مقابل لامپ‌هایی که حاوی نور شبیه سازی نور طبیعی است می‌نشیند و با تاثیر این نور می‌تواند خود را درمان کند. گرچه در ایران به دلیل اقلیم آب و هوایی نور طبیعی به مقدار کافی در روز وجود دارد و فرد می‌تواند در حیاط منزل و یا فضای باز از نور طبیعی استفاده کند.

وی دارو درمانی و مشاوره درمانی را از دیگر روش‌های درمان بیان کرد و افزود: فرد مبتلا به افسردگی فصلی با مشاوره درمانی می‌تواند رفتار خود را کنترل کند. همچنین روش‌هایی نظیر یوگا و موزیک درمانی به کنترل استرس کمک می‌کند. فرد نباید تلقین کند که مبتلا به افسردگی فصلی شده است بلکه باید ذهن خود را تغییر داده و با درمان منتظر وقوع اتفاقات خوبی باشد.

او در ادامه انجام حرکات ورزشی و تغذیه صحیح را راهکار موثری برای درمان دانست و گفت: در فصل پاییز سراتونین در انسان کاهش می‌یابد و انجام ورزش و تغذیه صحیح منجر به تقویت سراتونین شده و فرد را درمان می کند. میوه‌هایی نظیر آلو، کیوی، موز، آناناس، برگ‌های سبز نظیر اسفناج، کلم، کاهو، شیر لبنیات، تخم مرغ، غلات و... در بدن انسان سراتونین تولید می‌کنند. مصرف مواد غذایی حاوی فولیک اسید، امگا ۳، منیزیم، و همچنین مصرف مواد غذایی گروه‌های B و D می‌تواند فرد را از ابتلا به افسردگی فصلی پیشگیری کند.

دکتر دلشاد طهرانی با تاکید بر اینکه ورزش روزانه حداقل نیم ساعت علاوه بر جلوگیری از افسردگی فصلی نقش موثری در درمان آن دارد، افزود: مقالات علمی منتشر شده در خصوص درمان افسردگی فصلی بر انجام ورزش‌های گروهی تاکید دارند که در شرایط کرونایی می‌توان با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی ورزش کرد که به مراتب تاثیر بیشتری دارد.

وی با اشاره به اینکه مصرف شکلات، شیرینی و کربوهیدرات در فصل پاییز بالاست، اظهار کرد: برای کاهش میل افراد به مصرف این مواد غذایی به‌ویژه بانوان توصیه می‌شود که روزانه مصرف مایعات را افزایش داده که راهکاری برای کاهش ولع به مصرف شیرینی و شکلات است. طبیعی است که مصرف شکلات و شیرینی بعد از ورزش کردن موجب خواهد شد که این مواد در بدن به چربی تبدیل نشوند. همچنین کاهش مدت زمان گرسنگی در انسان موجب کاهش مصرف شیرینی و شکلات می‌شود.

کد خبر 632473 برچسب‌ها بیماری افسردگی روانشناسی

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: بیماری افسردگی روانشناسی درمان افسردگی فصلی فصل پاییز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۱۸۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پنج راه برای تکمیل «چرخه استرس» و جلوگیری از فرسودگی یا افسردگی

فرارو- آیا می‌توانید زمانی را به خاطر بیاورید که پیش از یک رویداد بزرگ زندگی استرس داشتید و پس از آن احساس کردید وزنه‌ای از روی دوش تان برداشته شده است؟ این فرآیند افزایش پاسخ به استرس و سپس احساس آرامش تکمیل "چرخه استرس" را نشان می‌دهد. برخی از استرس‌ها در زندگی روزمره اجتناب ناپذیر هستند. با این وجود، در استرس باقی ماندن ناسالم است. استرس مزمن باعث افزایش بیماری‌های مزمن از جمله بیماری قلبی و سکته مغزی و دیابت می‌شود هم چنین می‌تواند منجر به فرسودگی شغلی یا افسردگی شود.

به گزارش فرارو به نقل از کانورسیشن، ورزش، فعالیت‌های شناختی، خلاق، اجتماعی و خود آرامش بخش به ما کمک می‌کند استرس را به روش‌های سالم تری پردازش کنیم و چرخه استرس را تکمیل نماییم.

چرخه استرس چگونه به نظر می‌رسد؟

دانشمندان و محققان به "واکنش استرس" اشاره می‌کنند که اغلب بر واکنش‌های جنگ یا گریز تمرکز می‌کنند. عبارت "چرخه استرس" توسط متخصصان حوزه خودیاری متداول شده، اما از مبنای علمی نیز برخوردار است.

چرخه استرس پاسخ بدن ما به یک رویداد استرس زا است چه واقعی باشد چه درک شده چه فیزیکی و یا روانی ممکن است به دلیل تحت تعقیب قرار گرفتن توسط یک سگ شرور ایجاد شود یا به دلیل دغدغه شرکت در امتحانی در آینده یا به دنبال یک مکالمه دشوار.

 چرخه استرس سه مرحله دارد:

مرحله نخست درک تهدید است مرحله دوم پاسخ جنگ یا گریز است که توسط هورمون‌های استرس مان از جمله آدرنالین و کورتیزول هدایت می‌شود. مرحله سوم تسکین است از جمله تسکین فیزیولوژیکی و روانی این چرخه استرس را تکمیل می‌کند.

افراد مختلف بر اساس تجربیات زندگی و ژنتیک خود به استرس واکنش متفاوتی نشان می‌دهند. متاسفانه بسیاری از افراد استرس‌های متعدد و مداوم را خارج از کنترل خود تجربه می‌کنند از جمله بحران هزینه زندگی، رویداد‌های شدید آب و هوایی و خشونت خانگی. باقی ماندن در مرحله دوم (جنگ یا گریز) می‌تواند منجر به بروز استرس مزمن شود. استرس مزمن و کورتیزول بالا می‌تواند التهاب را افزایش دهد که به مغز و سایر اندام‌ها آسیب می‌رساند. زمانی که در وضعیت مزمن جنگ یا گریز گرفتار شده اید نمی‌توانید به شکلی واضح بیاندیشید و راحت‌تر از قبل حواس تان پرت می‌شود.

فعالیت‌هایی که باعث لذت موقت می‌شوند مانند خوردن غذا‌های ناسالم استراتژی‌های غیر مفیدی هستند که اثرات استرس را بر مغز و بدن مان کاهش نمی‌دهند. پیمایش در رسانه‌های اجتماعی نیز راه موثری برای تکمیل چرخه استرس نیست در واقع تاثیری عکس دارد و با افزایش پاسخ استرس همراه خواهد بود.

استرس و مغز

در مغز کورتیزول بالا مزمن می‌تواند هیپوکامپ را کوچک کند. این موضوع می‌تواند حافظه و ظرفیت فکر کردن و تمرکز فرد را مختل نماید. کورتیزول بالای مزمن هم چنین فعالیت در قشر جلوی مغز را کاهش می‌دهد، اما فعالیت در آمیگدال را افزایش خواهد داد. قشر جلوی مغز مسئول کنترل مرتبه بالاتر افکار، رفتار‌ها و احساسات ما می‌باشد و هدفمند و منطقی است. آمیگدال در واکنش‌های انعکاسی و احساسی نقش دارد. فعالیت بیش‌تر آمیگدال و فعالیت پایین‌تر قشر جلوی مغز توضیح می‌دهد که چرا زمانی که دچار استرس هستیم کم‌تر منطقی و بیش‌تر احساسی و واکنش پذیر هستیم. پنج نوع فعالیت وجود دارد که می‌تواند به مغز ما کمک کند چرخه استرس را تکمیل کند:

۱-ورزش

هنگامی که ما ورزش می‌کنیم کورتیزول در کوتاه مدت افزایش پیدا می‌کند و به دنبال آن کاهش سالم کورتیزول و آدرنالین رخ می‌دهد. ورزش هم چنین باعث افزایش اندورفین و سروتونین می‌شود که باعث بهبود خلق و خو خواهد شد. اندورفین‌ها باعث ایجاد احساس شادی می‌شود و دارای اثرات ضد التهابی است. هنگامی که ورزش می‌کنید جریان خون بیش‌تر به مغز و فعالیت بیش‌تر در قشر جلوی مغز وجود دارد. به همین دلیل است که اغلب پس از پیاده روی یا دویدن می‌توانید واضح‌تر فکر کنید. ورزش می‌تواند راهی مفید برای تسکین احساس استرس باشد. ورزش همچنین می‌تواند حجم هیپوکامپ را افزایش دهد. این امر با پردازش بهتر حافظه کوتاه مدت و بلند مدت و هم چنین کاهش استرس، افسردگی و اضطراب مرتبط است.

۲-فعالیت‌های شناختی؛ کاهش تفکر منفی

تفکر بیش از حد منفی می‌تواند پاسخ استرس را تحریک کرده یا گسترش دهد. تحقیقاتی صورت گرفته در سال ۲۰۱۹ میلادی نشان داد که رابطه بین استرس و کورتیزول در افرادی که تفکر منفی بیش تری دارند قوی‌تر است. فعالیت بیش‌تر آمیگدال و تفکر منطقی کم‌تر در هنگام استرس می‌تواند منجر به تفکر تحریف شده مانند تمرکز بر روی نکات منفی و تفکر سفت و سخت "سیاه و سفید" شود.

فعالیت‌هایی برای کاهش تفکر منفی و ترویج رویکرد واقع گرایانه‌تر می‌تواند پاسخ استرس را کاهش دهد. در محیط‌های بالینی معمولا به این موضوع درمان رفتاری – شناختی می‌گویند. در خانه این کار می‌تواند از طریق یادداشت برداری یا نوشتن نگرانی‌ها صورت گیرد. این کار بخش‌های منطقی مغزمان را درگیر می‌سازد و به ما کمک می‌کند واقع بینانه‌تر فکر کنیم. یافتن شواهدی برای به چالش کشیدن افکار منفی برای مثال با افکاری، چون "من برای امتحان به خوبی آماده شده ام بنابراین می‌توانم بهترین کار را انجام دهم" می‌تواند به تکمیل چرخه استرس کمک کند.

۳-خلاقیت؛ راهی برای خروج از مرحله جنگ یا گریز

فعالیت‌های خلاقانه می‌تواند هنر، صنایع دستی، باغبانی، آشپزی یا فعالیت‌های دیگر مانند انجام پازل، شعبده بازی، موسیقی، تئاتر، رقصیدن یا صرفا جذب کار لذتبخش را شامل شود. چنین فعالیت‌هایی باعث افزایش فعالیت قشر جلوی مغز و افزایش جریان و تمرکز می‌شوند. چنین فعالیتی‌هایی سطح استرس بالای نورآدرنالین - آدرنالین مغز را کاهش می‌دهد. وقتی اینگونه متمرکز هستید مغز فقط اطلاعات مربوط به کار را پردازش می‌کند و اطلاعات غیر مرتبط از جمله استرس را نادیده می‌گیرد.

۴- اجتماعی شدن و ترشح هورمون‌های احساس خوب

صحبت با شخص دیگر، محبت فیزیکی با یک فرد (انسان) یا حیوان خانگی و خندیدن همگی می‌توانند باعث افزایش ترشح هورمون اُکسی توسین شوند که یک پیام رسان شیمیایی در مغز است که پیوند اجتماعی را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود ما احساس ارتباط و امنیت کنیم.

خندیدن هم چنین یک فعالیت اجتماعی است که بخش‌هایی از سیستم لیمبیک را فعال می‌کند بخشی از مغز که در واکنش‌های احساسی و رفتاری نقش دارد و باعث افزایش اندورفین و سروتونین می‌شود و خلق و خوی ما را بهبود می‌بخشد.

۵-خود تسکین دهندگی

تمرینات تنفسی و مدیتیشن سیستم عصبی پاراسمپاتیک را از طریق اعصاب واگ تحریک می‌کند که پاسخ‌های استرس ما را آرام می‌کند تا بتوانیم "تنظیم مجدد" را انجام کنیم و کورتیزول را کاهش می‌دهد. یک گریه خوب نیز می‌تواند با رهاسازی انرژی استرس و افزایش اکسی توسین و اندورفین کمک کننده باشد. اشک‌های احساسی هم چنین کورتیزول و هورمون پرولاکتین را از بدن خارج می‌سازند. نتایج پژوهش‌های پیشین نشان داده اند که کورتیزول و پرولاکتین با افسردگی، اضطراب و خصومت مرتبط است. چه تماشای فیلمی کمدی یا غمگین باشد چه ورزش کردن، روزنامه نگاری یا باغبانی یا تلاش برای حل کردن یک پازل یافته‌های علمی نشان می‌دهند که چرا باید چرخه استرس را تکمیل کنید. انجام حداقل یک فعالیت مثبت در هر روز هم چنین می‌تواند سطح استرس اولیه ما را کاهش دهد و برای سلامت روان و تندرستی مفید خواهند بود. نکته مهم آن است که استرس مزمن و فرسودگی شغلی نیز می‌تواند نشان دهنده نیاز به تغییر از جمله تغیر محل کار باشد. با این وجود، همه شرایط استرس زا را نمی‌توان به راحتی تغییر داد.