سفر ۴ روزه وزیر جنگ اسرائیل به مقصد نامعلوم/ شکست وزارت خارجه ترکیه برای متقاعد کردن اردوغان در رابطه با اخراج سفرا/ انجام اولین پرواز مستقیم از خاک عربستان سعودی به اسرائیل/ اعتراض گروه های عراقی به بیانیه شورای امنیت سازمان ملل
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۸۴۱۵۱
بین الملل تابناک/ تحولات خاورمیانه: سفر ۴ روزه وزیر جنگ اسرائیل به مقصد نامعلوم، شکست وزارت خارجه ترکیه برای متقاعد کردن اردوغان در رابطه با اخراج سفرا، انجام اولین پرواز مستقیم از خاک عربستان سعودی به اسرائیل، اعتراض گروه های عراقی به بیانیه شورای امنیت سازمان ملل و انفجار مهیب در انبار مهمات نیروهای کرد سوریه از مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سفر ۴ روزه وزیر جنگ اسرائیل به مقصد نامعلوم
وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به مدت چهار روز به کشوری نامشخص سفر کرده است.
به گزارش خبرگزاری فلسطینی «سما»، روزنامه عبری زبان «تایمز اسرائیل» به نقل از دفتر بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی اعلام کرد، بنی گانتس در سفری رسمی به یک کشور خارجی سفر کرده است.
وزارت جنگ رژیم صهیونیستی اعلام کرد، انتشار نام این کشور تا زمان بازگشت وی ممنوع است و دفتر وی اعلام کرده که این سفر بر موضوعات امنیتی متمرکز خواهد بود.
پیشبینی میشود بنی گانتس بعد از ظهر روز پنجشنبه (ششم آبان ماه) به اراضی اشغالی بازگردد.
شکست وزارت خارجه ترکیه برای متقاعد کردن اردوغان در رابطه با اخراج سفرا
رسانههای ترکیه روز یکشنبه خبر دادند که وزارت خارجه این کشور تلاش کرده تا «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه را درباره عدم اخراج سفرای 10 کشور خارجی متقاعد کند.
خبرگزاری ترکیهای ANKA با اشاره به این موضوع گفت که اردوغان روز 21 اکتبر دستوری صادر کرد که سفرای تعدادی از کشورها «عنصر نامطلوب» شناخته شوند. مسئولان وزارت خارجه ترکیه پس از آن، تلاش کردند تا اردوغان را از اتخاذ این موضع منصرف کنند اما تلاشهای آنها با شکست همراه شد.
این خبرگزاری اضافه کرد که سفرای آمریکا، آلمان، دانمارک، فنلاند، فرانسه، هلند، سوئد، کانادا، نروژ و نیوزیلند هنوز هیچگونه اخطاری از وزارت خارجه ترکیه مبنی بر ترک این کشور دریافت نکردهاند.
رئیسجمهور ترکیه شنبه اعلام کرد که سفرای ۱۰ کشور از جمله آلمان و ایالات متحده که خواستار آزادی «عثمان کاوالا» شده بودند، عنصر نامطلوب اعلام خواهند شد.
وی با اشاره به اصطلاحی که در دیپلماسی به کار میرود و به معنای اولین قدم قبل از اخراج است، گفت: من به وزیر خارجه کشورمان دستور دادهام که این ۱۰ سفیر را در اسرع وقت به عنوان عنصر نامطلوب اعلام کند.
وزارت امور خارجه ترکیه شامگاه دوشنبه گذشته سفیران ۱۰ کشور را به دلیل بیانیه مشترک آنها که خواستار آزادی عثمان کاوالا تاجر ترکیهای زندانی در این کشور شده بود احضار کرد.
سهشنبه هفته پیش بود که سفارتخانههای آمریکا، کانادا، فرانسه، فنلاند، دانمارک، آلمان، هلند، نیوزلند، نروژ و سوئد خواستار آزادی کاوالا شدند که به دلیل نقش ادعایی در اعتراضات سال ۲۰۱۳ و تظاهراتهای بعدی آن، چهار سال است در زندان به سر میبرد.
اردوغان روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران گفت: «من به وزیران خارجه [این کشورها] گفتم که نمیتوانم میزبانیشان را بپذیرم.»
وی در سخنانی که از شبکه تلویزیونی «انتیوی» پخش شد گفت: «آیا در حیطه کار شما است که ترکیه را موعظه کنید؟ شما که هستید؟»
«دیوید ساسولی» رئیس پارلمان اروپا نیز به تهدید اردوغان درباره اخراج سفرای 10 کشور از آنکارا واکنش نشان داد و در پیامی توییتری نوشت: «اخراج 10 سفیر نشانه حرکت مستبدانه دولت ترکیه است. ما مرعوب نخواهیم شد».
انجام اولین پرواز مستقیم از خاک عربستان سعودی به اسرائیل
رسانه های صهیونستی گزارش دادند که اولین پرواز مستقیم از خاک عربستان به فلسطین اشغالی روز دوشنبه عصر در فرودگاه بن گوریون به زمین خواهد نشست.
براساس گزارش پایگاه خبری کان نیوز، این پرواز توسط شرکت هواپیمایی جت ایرلاین امارات انجام خواهد شد و مبدا پرواز ریاض پایتخت سعودی خواهد بود.
رسانه های اسرائیلی جزئیات بیشتری ارائه نکردهاند و هنوز مشخص نیست مسافران این پرواز چه افرادی را شامل میشود.
عربستان سعودی سال گذشته در ادامه تلاشهای خود به منظور هموار کردن مسیر برای عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی، با عبور هواپیماهای این رژیم از حریم هوایی خود به مقصد امارات و بحرین موافقت کرده بود اما از مبدا این کشور تا کنون پروازی به سرزمینهای اشغالی انجام نشده بود.
اقدام سعودی در صدور مجوز به هواپیماهای صهیونیستی برای عبور از آسمان
این کشور با انتقاد شدید گروههای مقاومت و مردم فلسطین مواجه شد. ملت فلسطین آن را خیانت بزرگ حکام سعودی به آرمان فلسطین خوانده اند.
با این حال «فیصل بن فرحان»، وزیر خارجه سعودی در ماه آوریل 2021 گفته بود که عادی سازی روابط با اسرائیل برای منطقه سودمند است. وی در عین حال تاکید کرد که این عادی سازی به روند صلح اسرائیلی-فلسطینی بستگی دارد.
در سال 2020 و بر اساس توافق سازش برخی کشورهای عربی مانند بحرین و امارات عربی متحده با رژیم صهیونیستی روابط دیپلماتیک برقرار کردند. صهیونیستها همچنین امیدوارند که با حکام سعودی نیز روابط سیاسی برقرار کنند.
اعتراض گروه های عراقی به بیانیه شورای امنیت سازمان ملل
بیانیه شورای امنیت سازمان ملل در جمعه شب گذشته ۲۲ اکتبر (۳۰ مهرماه ۱۴۰۰) در تایید انتخابات اخیر عراق، قبل از اینکه نهادهای ذیربط عراقی آن را نهایی کنند، با مواضع انتقادی جریان های سیاسی عراق مواجه شد.
به گزارش ایرنا، ائتلاف «الفتح» (هادی العامری) طرفدار الحشد الشعبی و گروه های مقاومت در عراق و شیخ «قیس الخزعلی» دبیرکل گروه سیاسی – جهادی «عصائب اهل الحق» به علاوه گروه مقاومت کتائب حزب الله عراق در بیانیه هایی جداگانه از موضع شتابزده شورای امنیت سازمان ملل در قبال انتخابات عراق به شدت انتقاد کردند.
ائتلاف الفتح در بیانیه ای با ابراز تعجب از بیانیه شتابزده شورای امنیت سازمان ملل گفته است: «شورای امنیت درحالی این بیانیه تعجب برانگیز را صادر کرده و انتخابات را موفقیت آمیز خوانده که هنوز نتیجه شکایت های قانونی به نتایج انتخابات مشخص نشده و اکثر جریان های سیاسی و نامزدها در عراق اعتراضات زیادی به نتایج انتخابات دارند.»
این ائتلاف سیاسی – پارلمانی عراق تاکید کرده است که این بیانیه، بی طرفی سازمان ملل و نمایندگی سازمان ملل در عراق و نقشی را که در اتفاقات جاری در کشور بازمی کنند، زیر سوال برده است.
ائتلاف الفتح، بیانیه شورای امنیت را در قبال انتخابات اخیر عراق در تعارض با گزارش های ناظران بین المللی و بومی و اتحادیه اروپا دانسته و خاطر نشان ساخته است که ناظران بین المللی و بومی عراق از جمله اتحادیه اروپا، موارد متعددی از تخلفات را در روز انتخابات و اعلام نتایج ثبت کرده اند.
الفتح با تاکید بر ضرورت بازشماری آراء به صورت دستی گفته است که از خواست مردم و گروه های سیاسی عراق مبنی بر بازشماری دستی آراء – حسب قانون- برای همه حوزه های انتخابیه، هرگز کوتاه نمی آید.
این ائتلاف سیاسی – پارلمانی تلویحا بیانیه شورای امنیت را مصادق دخالت در روند انتخابات عراق دانسته و گفته است که با هرگونه دخالت خارجی در خصوص انتخابات عراق مخالف است.
دبیر کل عصائب اهل الحق نیز در توئیتی گفته است: از بیانیه شتابزده شورای امنیت در تبریک و تهنیت به مناسبت نتایج انتخابات اخیر که در عراق برگزار شد، با وجود اینکه هنوز مشروعیت نتایج تایید نهایی نشده، تعجب می کند.
«شیخ قیس الخزعلی» افزوده است که مرجع تایید نتایج انتخابات، دادگاه قانون اساسی است.
به گفته وی، انتخابات اخیر عراق به دلیل وجود اعتراضات و مدارک مستند، ناموفق بوده و نتایج آن را اغلب بافت های جمعیتی عراق، اکثر جریان های سیاسی و قاطبه جمعیت آماری عراق رد کرده و همین امر سبب شکل گیری اعتترضات و تظاهرات مردمی در اغلب شهرهای عراق شده است.
وی افزوده است که از همه نهادهای بین المللی می خواهد که بی طرفی و حرفه ای بودن خود را در تعامل با پرونده عراق حفظ کرده و حاکمیت و قوانین عراق را محترم بشمارند.
بیانیه شورای امنیت که به گفته ناظران بسیار شتابزده صادر شده و پیش از اینکه دستگاه های ذیربط در عراق، نتایج نهایی را تایید کنند، پیشدستی کرده و آن را تایید کرد، جامعه ملتهب پساانتخابات این کشور را بیش از پیش دچار شکاف سیاسی کرده است.
تحصن های اعتراضی که در طول پنج روز گذشته در ضلع جنوبی منطقه امنیتی سبز در مرکز بغداد در برابر هیات دولت و سفارتخانه های آمریکا و انگلیس برپا شده، شب گذشته تا پشت درهای این منطقه امنیتی، پیشروی کرده است.
معترضین به نتایج انتخابات خواهان استقلال کمیسیون عالی مستقل انتخابات در اعلام نتایج به دور از تاثیرات داخلی و خارجی شده اند و بر ضرورت بازشماری دستی به جای الکترونیکی تاکید دارند.
معترضین معتقدند که نتایج الکترونیکی انتخابات دهم اکتبر گذشته (۱۸ مهرماه ۱۴۰۰) در معرض دستکاری اینترنتی قرار گرفته و کشورهای امارات، آمریکا، رژیم صهیونیستی به علاوه «جنین پلاسخارت» نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق متهم به دست داشتن در این دستکاری شده اند.
انفجار مهیب در انبار مهمات نیروهای کرد سوریه
به گزارش رسانه های محلی، انفجار مهیبی انبار مهمات «نیروهای دمکراتیک کردستان سوریه» که مورد حمایت نظامیان اشغالگر آمریکا قرار دارند، در غرب «الرقه» نابود کرد.
به گزارش رسانه های محلی، «دیدبان حقوق بشر سوریه» متعلق به معارضان سوری که مقر آن در لندن قرار دارد، از وقوع انفجارهای بزرگی در انبار مهمات متعلق به نیروهای دمکراتیک کردستان سوریه (SDF) در شهر «الطبقه» در حومه غربی الرقه خبر داد.
این دیدبان گزارش داد، انفجار دیشب (یکشنبه شب) در انبار مهمات کردهای سوری مورد حمایت آمریکا آنچنان مهیب بود که صدای آن منطقه را به لرزه درآورد.
دیدبان معارضان سوری افزود: صدای شدیدی که دیشب شهر الطبقه را به لرزه درآورد، ناشی از انفجار انبار مهماتی بود که در مدرسهای نزدیک سد فرات در این شهر قرار داشت.
این دیدبان اضافه کرد که علت انفجار هنوز مشخص نشده و از تلفات احتمالی آن نیز تاکنون خبری منتشر نشده است.
نیروهای کرد مورد حمایت آمریکا در سوریه، شهر الطبقه که بزرگترین سدهای سوریه مانند «سد فرات»، «سد بعث» و «سد تیشرین» در آن قرار گرفته، در اشغال خود دارند.
پس از شکست گروه تروریستی «داعش» در الرقه، کنترل حومه غربی این شهر میان نیروهای کرد سوری که مورد حمایت نظامی و لجستیکی آمریکا قرار دارند و نیروهای ارتش سوریه تقسیم شده است. نیروهای کرد سوری بیشتر مناطق غرب الرقه را اشغال کرده اند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: ربیع الاول طرح صیانت از حقوق کاربران هفته وحدت طرح جهش تولید مسکن عابدین خرم تحولات خاورمیانه تحولات سوریه تحولات عراق تحولات یمن تحولات افغانستان ایران و آمریکا اسرائیل عربستان ربیع الاول طرح صیانت از حقوق کاربران هفته وحدت طرح جهش تولید مسکن عابدین خرم بیانیه شورای امنیت سازمان ملل وزارت خارجه ترکیه نیروهای کرد سوری نتایج انتخابات رژیم صهیونیستی انبار مهمات عربستان سعودی انتخابات اخیر سازمان ملل مورد حمایت وزیر جنگ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۸۴۱۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازخوانی سفر اردوغان به عراق/ اهداف ژئوپلیتیکی ترکیه به بهانه مناسبات ژئواکونومیک
به گزارش جماران؛ پس از یک دهه، روز دوشنبه مورخ 3 اردیبهشت ماه، رجب طیب اردوغان؛ رییس جمهوری ترکیه به همراه هیئت بزرگی از جمله هاکان فیدان؛ وزیر امور خارجه، علی یرلیکایا؛ وزیر کشور، یاشار گولر؛ وزیر دفاع، اومر بولات؛ وزیر تجارت، آلپاسلان بایراکتار؛ وزیر انرژی، عبدالقادر اورال اوغلو؛ وزیر ترابری و زیرساخت، ابراهیم یوماکلی؛ وزیر کشاورزی و جنگلداری و فاتح کاچر؛ وزیر صنعت و فناوری، به عراق سفر کرد. اردوغان که آخرین بار در سال 2011 زمانی که نخست وزیر ترکیه بود به عراق سفر کرد، موضوعات زیادی از جمله مبارزه با تروریسم، تجارت، آب و انرژی در دستور کار اردوغان و محمد شیاع السودانی؛ نخست وزیر عراق قرار داشت.
اردوغان در این سفر با عبداللطیف راشد؛ رییس جمهوری عراق نیز دیدار کرد. اردوغان در یک کنفرانس خبری مشترک گفت: «من معتقدم که سفر من و توافقات امضا شده نقطه عطف جدیدی در روابط ترکیه و عراق خواهد بود. این سفر گامی رو به جلو در جهت تنظیم مجدد روابط دوجانبه بین آنکارا و بغداد است که با یک توافق چارچوب راهبردی که مجموعهای از موضوعات مورد علاقه دوجانبه را پوشش میدهد، ضمیمه شده است.»
در این سفر، اردوغان تاکید کرد که آنکارا با کل جمعیت عراق صرف نظر از پیشینه قومی و مذهبی آنها از جمله عربهای شیعه و سنی، کردها، ترکمنها و غیرمسلمانان روابط و همکاری دارد. بنابراین، ترکیه دیدگاه همه جانبه خود را در قبال عراق تایید کرد.
اهداف سفر چه بود؟
در مجموع، بیش از 24 یادداشت تفاهم جداگانه از جمله همکاری در زمینه تجارت، خطوط حمل و نقل و ایجاد یک محور ترانزیتی بینالمللی تحت «عنوان جاده توسعه»، نفت و انرژی، آب، کشاورزی، بهداشت و آموزش در طول این بازدید به امضا رسید. در این راستا، باسم العوادی؛ سخنگوی دولت عراق، با ارزیابی سفر اردوغان اظهار داشت که سفر اردوغان به عراق «نقطه شروع اصلی در روابط عراق و ترکیه است.»
همکاری برای مهار پپک و شبه نظامیان کرد
در راس فهرست اولویتها، همکاری ضد تروریسم، یعنی رسیدگی به مسئله حزب کارگران کردستان (پکک)، که یک گروه جداییطلب کردی با ایدئولوژی مارکسیستی-لنینیستی است و به دنبال ایجاد یک دولت خودمختار کردی در بخشهایی از این کشور که مقر و پناه گاه اصلی آن در منطقه نیمه خودمختار کردستان شمال عراق است، قرار دارد.
اگرچه ایالات متحده با گروههای کرد در مبارزه با داعش همکاری کرد اما از سال 1997 این گروه را به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی اعلام کرد.
در این سفر وزیر امور خارجه ترکیه به همتای عراقی خود گفت: «ترکیه نمیخواهد عراق با درگیریهای داخلی همراه شود ترکیه مصمم است برای ثبات عراق تلاش کند؛ چراکه توسعه ظرفیت و توانایی دولت مرکزی عراق پیش شرط اصلی برای بهبود روابط دوجانبه بین کشورهاست.»
به نظر میرسد ترکیه قرار است زمینه و بستر لازم برای یک حمله همه جانبه به شبه نطامیان کرد مستقر در عراق به ویژه پپک به عنوان مهمترین تهدید برای ترکیه فراهم و رضایت عراق را برای این اقدام به دست آورد.
آنچه از گزارشهای رسانههای بینالمللی پیداست بر این موضوع دلالت دارد که ترکیه قرار است در تابستان امسال برای یک حمله بزرگ علیه پکک آماده شود. این عملیات بی شک برای پاکسازی پایگاههای کردی در امتداد مرزهای مربوطه به دوکشور برای توسعه پروژه جاده توسعه خواهد بود.
ماه گذشته میلادی، در نشست بین وزرای خارجه عراق و ترکیه، شورای امنیت ملی عراق حضور پ پ ک در خاک عراق را غیر قانونی و نامشروع اعلام کرد.
ترکیه سابقه اخیر حملات زمینی و هوایی به مناطق مشکوک پ ک ک در کردستان عراق را دارد. با این حال بغداد از نقض حاکمیت خود شکایت دارد، بنابراین مذاکرات این هفته با هدف حل این موضوع در آینده انجام میشود.
اردوغان در بغداد و اربیل با مقامات دولت مرکزی و اقلیم کردستان دیدار کرد. ترکیه در تلاش است تا مواضع متعادلی بین بغداد و اربیل حفظ کند زیرا مهمترین عامل در توسعه روابط ترکیه و عراق روابط بغداد و اربیل است. هر چه روابط بین دولت مرکزی و حکومت اقلیم کردستان تضاد برانگیزتر باشد، همکاری بین ترکیه و عراق کمتر خواهد شد. بنابراین، ترکیه میخواهد در حل مشکلات بین دو دولت نقش آفرینی کند.
جاده توسعه
جاده توسعه یک پروژه کریدور ترانزیتی بلندپروازانه که برای رقابت با کانال سوئز در نظر گرفته شده است و بخشی از قرارداد 17 میلیارد دلاری است که توسط عراق، ترکیه، قطر و امارات متحده عربی امضا شده است. جاده توسعه به طول 1200 کیلومتر، بندر بزرگ فاو در بصره را از طریق زیرساختهای حمل و نقل و لجستیک به ترکیه و اروپا متصل میکند. اما نگرانیهای فزایندهای وجود دارد که پ.ک.ک میتواند چشم انداز جاده توسعه عراق-ترکیه را تهدید کند.
با این حال، این پروژه رقبای قابل توجهی دارد. ابتکار کمربند و جاده چ (BRI)، ابتکار عمل امضای سیاست خارجی پکن و همچنین کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) که اولین بار در جریان نشست G-20 اعلام شد، همگی پروژههای ترانزیتی بینالمللی است که در دستور کار کشورها قرار دارد.
گفتنی است؛ در نشست سپتامبر گذشته در دهلی نو، یک یادداشت تفاهم برای IMEC توسط ایالات متحده، هند، اتحادیه اروپا، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، فرانسه، آلمان و ایتالیا امضا شد.
قرارداد این پروژه در زمانی انجام میشود که اهمیت وجود مسیرهای تجارت و حمل و نقل جایگزین برای زنجیرههای تامین جهانی و جابجایی کالا در کانون توجه جامعه بینالمللی قرار گرفته است.
همهگیری COVID-19، حمله روسیه به اوکراین و تنشهای اخیر در خاورمیانه که مسیر دریای سرخ را مختل کرد، جایگزینهایی برای پایداری و اجتناب از اختلالات را ضروری کرده است.
تجارت انرژی در سایه بحران آب
علاوه بر این، ترکیه و عراق مایل به فعال شدن مجدد خط لوله نفت عراق-ترکیه که در دهه گذشته غیرفعال بوده و جریان نفت منطقه شمالی عراق به ترکیه و بازار بینالمللی را همراه میکند، هستند.
خط لوله نفت عراق-ترکیه زمانی حدود 0.5 درصد از عرضه جهانی نفت را تامین میکرد و بیش از یک سال است که به دلیل ادعاها و اقدامات متقابل، از جمله ارسال پرونده به اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) از سوی عراق، فعال نیست و حکمی از سوی دیوان بینالمللی کیفری صادر شده است که بر اساس آن ترکیه باید 1.5 میلیارد دلار غرامت به عراق بپردازد.
همچنین انتظار میرود امکان بحثهای فنی و همکاری در مورد مسائل مربوط به آب بین دو همسایه در مورد منابع آب فرامرزی هر دو رود فرات و دجله فراهم شود. عراق آنکارا را به محدود کردن جریان آب متهم کرده و از ترکیه میخواهد حجم آب پایین دستی را در امتداد این دو رود افزایش دهد.
با این حال، آنکارا میگوید اجازه جریان آب را میدهد اما مشکل به منابع آب و مدیریت فنی آب در عراق مربوط میشود. اردوغان در این سفر گفت: «ما باید طرحهای جدید، برنامههای سازگار با شرایط آب و هوایی در حال تغییر و استفاده پایدار از آب را تهیه کنیم. به خاطر داشته باشید که ترکیه به اندازه عراق به آب نیاز دارد. ما کشور پرآبی نیستیم و در واقع جزو کشورهایی هستیم که تنش آبی دارد. مگر اینکه به زودی طرحهای جدیدی ایجاد کنیم، میتوانیم از نظر تامین آب با چالش مواجه شویم. ما به اقدامات دقیق نیاز داریم.»
ترکیه انتظار دارد که مسئله آب از نظر فنی حل شود و موضوع به اختلاف سیاسی تبدیل نشود. اردوغان تاکید کرد: : «آب موضوع درگیری نیست، موضوعی است که از طریق همکاری به منافع مشترک ما کمک میکند.»
بازی ترکیه با کارت عراق
آیا این واقعا یک نقطه عطف است؟ در این سفر ترکیه چه به دست آورد و عراق چه به دست میآورد؟ ترکیه، امارت و قطر در ساخت یک کریدور در خاک عراق همکاری میکنند که قرار است تا سال 2050 تکمیل شود. اردوغان به صراحت گفت ترکیه خود به آب نیاز دارد، یعنی انتظار بالایی برای رهاسازی منابع آبی از ترکیه نداشته باشید.
خطوط نفت شمال عراق باز گشایی میشود و بدون شک برای احیای این جریان انرژی عراق باید از غرامت 1.5 میلیارد دلاری خود چشم پوشی کند تا ترکیه نیز برای احیای این خطوط همکاری کند.
ترکیه به بهانه محور ترانزیتی جاده توسعه، قرار است شبه نظامیان مستقر در خاک عراق را سرکوب کند و این مسئله بی شک با ورود و عملیات گستردهتری در خاک عراق همراه خواهد بود. این یعنی ورود ترکیه به خاک عراق که نشان دهنده ناتوانی دولت عراق در ایجاد ثبات در خاک خود است.
اردوغان به خوبی یک بازی ژئوپلیتیکی در منطقه را به بهانه توسعه ژئواکونومی آغاز کرده و این میان عراق از وزن ژئوپلیتیکی پایینتری نسبت به ترکیه برخوردار است. دولت عراق همه امتیازهای خود را در سبد ترکیه گذاشت و دست آوردهای بسیار کمتری نسبت به ترکیه کسب کرد.
برخی قرارداها در زمینه کشاورزی و فناوری آب دست آورد دولت عراق است. در حالی که منطقه اقلیم کردستان به عنوان یک حائل میان دولت عراق و ترکیه عمل میکند در صورت محقق شدن برنامههای اردوغان در عراق، بی شک عراق کارت بازی دیگری ندارد که در برابر ترکیه ارائه دهد.
از بعد جغرافیای سیاسی عراق یک کشور چند دسته است که زمینههای ایجاد اختلاف در آن بسیار بالا است و حتی در صورت محقق شدن برنامههای ترکیه در عراق بر سر مناطق کرد نشین هیچ ضمانتی وجود ندارد که ثبات در کشور عراق همچنان برقرار باشد.
ریشه اختلافات قومی و ظهور چندین گروه تروریستی در دهههای اخیر نشان دهنده آن است که در این کشور زمینه و بستر وجود بی ثباتی بسیار بالا است.
در حالی که ایران در چند دهه اخیر تلاش بالایی در جهت مبارزه با تروریسم در این کشور کرده و بی شک وجود ثبات در عراق نتیجه کمکهای ایران است، اما دولتمردان این کشور بجای همکاری با همسایه شرقی همه امتیازهای خود را در سفر اردوغان به ترکیه واگذار کردند. باید دید که در آینده آیا ترکیه به برنامههای خود در قبال عراق عمل میکند یا خیر؟ اما هر چه باشد پیشینه روابط دوجانه کشورهای ترکیه و عراق نشان داده است که ترکیه الزام و اجباری برای تعهد به وعدههای خود در قبال عراق ندارد.