به نقل از «مهر»

«آستان عشق» منتشر شد/ معرفی «طرح ترصیع» برای اولین بار

تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۹۵۸۰۸

به گزارش خبرنگار مهر، «آستان عشق» عنوان یکی از تازه‌ترین آثار موسیقایی به آهنگسازی توحید وحید و خوانندگی شیرزاد غفاری است که به تازگی با هدف معرفی «طرح ترصیع» در دسترس شنوندگان قرار گرفته است.

میثاق مهرپور نوازنده عود، نبیل یوسف شریداوی نوازنده، همایون جهانشاهی نوازنده تمبک، توحید وحید نوازنده کمانچه، سه تار و کمانچه آلتو گروه نوازندگان این آلبوم را تشکیل می‌دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«اشتیاق- پیش درآمد افشاری»، «خمار مستی – آواز افشاری و عود» با شعر سعدی، «انتظار- چهار مضراب افشاری و آواز عراق» با شعر سعدی، «ماجرای فراق – آواز، فرود و سه تار» با شعر سعدی، «شراب عشق- ترصیع افشاری» با اشعار مولانا، حافظ و صغیر اصفهانی، «زمزمه وصل – پیش درآمد دشتی، کمانچه و تمبک»، «آستان نو – آواز دشتی و کمانچه» با شعر حافظ، «خیال تو- ترصیع دشتی» با اشعار مولانا، سعدی، اوحدی و محتشم آثار هستند که در این پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند.

توحید وحید در توضیح این مجموعه آورده است:

در این مجموعه تصانیف از نظر ادبی با شیوه‌ای متفاوت ساخته و پرداخته شده که برای معرفی نحوه طراحی و بررسی این شیوه که آهنگساز آن را «ترصیع» نامیده، باید اشاره‌ای به فرم‌های قطعات با کلام ضربی (متریک) در موسیقی امروز داشت.

ابداع و پیدایش این طرح ترصیع برآمده از چند نیاز و خلاء است: اول اینکه با تصنیف ساختن، به شیوه معمول، همواره باید تصنیف سرا برای آهنگ، شعری بسراید که با وجود ارزش‌های آن، آهنگساز در این شیوه از اشعار کلاسیک و فاخر ادبیات کهن محروم می‌شود. مگر در صورت استفاده از آرایه های ادبی چون تضمین که خود می‌تواند ناهماهنگی‌هایی از جمله ناهماهنگی‌های زبانی در پی داشته باشد و اگر آهنگساز بخواهد از اشعار کهن استفاده کند، امکان تغییر وزن در آهنگ را از دست می‌دهد و عنان آهنگ کاملاً در دست شعر قرار می‌گیرد و در نتیجه، کار عمل و با تصنیف نوع دوم حاصل می‌شود.

از نکات دیگر در ساخت تصنیف با استفاده از اشعار کلاسیک این است که اگر آهنگساز یک یا دو بیت از غزل را بپسندد ناچار است دیگر ابیات غزل را هم استفاده کند که ممکن است ابیات دیگر، سست و یا دارای واژه‌های نامانوس باشد و یا آهنگساز مجبور به تکرار بیش از حد یک یا دو بیت می‌شود که در نتیجه هر دوی این موارد منجر به محصور شدن قوه خلاقه آهنگساز می‌شود.

موضوع نامانوس (غیر موسیقایی) بودن واژه‌ها، به این منجر می‌شود که آثار بسیاری از شعرای نامدار فارسی زبان محروم شویم و در عمل حجم عمده‌ای از اشعار به کار رفته در موسیقی ایران زمین، تنها از میان آثار بزرگانی چون حافظ، سعدی و مولانا برگزیده شود.

لازم به ذکر است که آثار این سه شاعر نامدار خصوصیات برجسته بسیاری دارند که از این مقال خارج اشت. قصد نگارنده تنها اشاره به موسیقایی بودن عموم واژه‌ها در این اشعار بزرگان است.

طرح مذکور (ترصیع) به آهنگساز امکان می‌دهد که هم از اشعار کلاسیک و کهن بهره ببرد و هم بتواند با تغییر وزن در طول قطعه، به کارش تنوع ببخشد. به این گونه که تصنیفی با یک، دو یا چند وزن انتخاب می‌شود. ممکن است اشعار از یک شاعر یا چند شاعر باشد. در واقع آهنگساز تصنیفی ساخته است که شعر آن را چند شاعر سروده‌اند. این کار نیاز به گزینشی دقیق و تخصصی دارد تا اشعار هماهنگی مفهومی، زبانی و ادبی کافی داشته باشند.

به طور خلاصه می‌توان گفت هدف از ابداع و ارائه این طرح تولید آثاری با امکان بهره‌مندی از اشعار عموم بزرگان ادب فارسی، امکان تغییر وزن در طول قطعه و تنوع بخشیدن به کلام است که شاید بتوان آن را نوعی از تصنیف سازی به شمار آورد.

از ویژگی‌های مجموعه «آستان عشق» که تصنیف‌هایش برای نخستین بار به شیوه ترصیع ساخته شده، می‌توان به حال و هوای معنوی اشاره کرد. نگاه آهنگساز، برای انتخاب اشعار از دریچه عرفان بوده و ابیات دو تصنیف این مجموعه با عناوین «شراب عشق» در مایه افشاری و «خیال تو» در مایه دشتی از میان اشعار مولانا، حافظ، سعدی، اوحدی مراغه‌ای محتشم کاشانی و اصغر اصفهانی برگزیده شده است.

کد خبر 5336095 علیرضا سعیدی

منبع: مهر

کلیدواژه: موسیقی ایرانی آلبوم موسیقی چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران فیلم کوتاه موسیقی نواحی جشنواره فیلم کوتاه تهران جشنواره موسیقی نواحی ایران تئاتر ایران سریال ایرانی برنامه تلویزیونی شبکه پنج سیما اسکار خارجی زبان پروین بهمنی سازمان سینمایی محمد خزاعی اسکار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۹۵۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افتتاحیه نمایشگاه «در ستایش سعدی» در موزه خوشنویسی ایران

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، عصر روز جمعه ۷ اردیبهشت‌ ماه نمایشگاه آثار هنر‌های تجسمی، نگارگری، خوشنویسی گرافیک و هنر‌های ایرانی اسلامی به مناسبت بزرگداشت شیخ اجل سعدی شیرازی، شاعر نامدار ایرانی افتتاح شد.

در این نمایشگاه که با حضور هنرمندان و هنردوستان افتتاح شد، بیش از ۱۸۰ اثر ارائه شده است.

محمدخراسانی‌زاده مدیرکل هنر‌های تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی مذهبی مدیر عامل سازمان زیباسازی، محمد زرویی نصرآباد سرپرست مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری و تنی چند از مدیران شهری و اساتید به نام هنری و خوشنویسی در افتتاحیه شرکت کرده و نظاره‌گر آثار بی‌بدیل هنری در ستایش استاد سخن سعدی قرار گرفتند.

انتهای پیام/