آنکارا؛ عدول از «تنش صفر به تنش صد» با همسایگان

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: دولت ترکیه که خود را وارث امپراطوری عثمانی می داند، از زمان آتاتورک رویا که نه بلکه سودای تجدید حیات آن امپراطوری را داشته است اما واقعیت آن است که این سودا بیش از آنکه موجب انگیزش جامعه ترکیه در مسیر اعتلا شود، این جامعه را هر روز به قهقهرا کشانده است.

ترکیه جدید بر مبنای اراده قدرت های بزرگ ایجاد شد و منادی پان ترکیسم بود که هدف استعمار یعنی فعال کردن گسل های قومی و نادیده گرفتن اولویت اسلام را تأمین می کرد

ترکیه جدید هنوز نتوانسته سر از ویرانه عثمانی برآورد؛ زیرا ترکیه جدید یک دولت مبتنی بر اراده مردم ترکیه نبود بلکه بر مبنای اراده قدرت های پیروز جنگ اول جهانی ایجاد شده و طبیعی است آن قدرت ها اجازه خروج از دایره اراده خود را به دست نشاندگان خویش نمی دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به همین دلیل دولت های ترکیه از همان آغاز با آنکه تنها منطقه استانبول در قاره اروپا قرار دارد، خود را از آسیا جدا کردند و امیدوار بودند با این اقدام، در اروپا مورد استقبال قرار گرفته و در چارچوب موازین اروپایی حقارت میراث داری شکست از اروپا را جبران کنند. غافل از این که در صفحه شطرنج اروپا همواره به عنوان یک پیاده نظام به شمار می آید که باید قربانی شود.

ترکیه جدید منادی پان ترکیسم شد و در چارچوب این تفکر سودای احیای عثمانی در سر پروراند، غافل از اینکه عثمانی نه با تاکید بر نژاد تُرک بلکه تاکید بر تفکر اسلامی (فارغ از قرائت متعصبانه از آن) اقوام مختلف را در خود جای داده بود و در آن کُرد، تُرک، عرب و غیره، جامعه عثمانی را تشکیل می دادند.

اساسا حربه فروپاشی عثمانی نیز فعال کردن گسل های قومی و خارج کردن اولویت اسلامی از سوی استعمارگران بود.

اقبال اولیه حزب اخوانی «عدالت و توسعه» ناشی از امید اقوام مختلف این کشور به کنار گذاشتن تفکر پان ترکیسم و برتری تفکر اسلامی بود که در عمل محقق نشد

اما ترکیه جدید با آنکه در جغرافیای آن اقوام مختلف زندگی می کنند، جریان پان ترکیسم را تشویق کرد و عملا جامعه ترکیه را به سمت قطب بندی سوق داد؛ مشکلی که تاکنون باقی است.

با روی کار آمدن اسلامگرایان در ترکیه انتظار می رفت که تفکر پان ترکیسم که در واقع تاکید بر برتری قومی تُرک دارد، کمرنگ شده و از سوی دولت ترکیه پیگیری نشود. به همین دلیل است که حزب اخوان المسلمینی «عدالت و توسعه» در انتخابات اولیه با اقبال گسترده از سوی اقوام ترکیه روبرو شد و این حزب آرایی که از غیر ترک ها به دست آورد، بسیار زیاد و چشمگیر بود.

اما به مرور این حزب اسلامگرا در مسیر اسلاف خود گام برداشت. موضوعی که به شدت اقوام دیگر را نسبت به آینده نگران کرد. هر چند دولت ترکیه مدعی است که بازگشت به تفکر پان ترکیسم را با هدف ایجاد یک ائتلاف از کشورهای ترک زبان در جغرافیای آسیای میانه دنبال می کند تا به زعم خود بتواند ترکیه آینده را در مقام رهبری این دولت های ترک زبان در عرصه نظام منطقه ای و بین المللی جایگاه بخشد اما واقعیت آن است که این سیاست، به دلیل تاریخی و جغرافیای سیاسی امکان حصول ندارد و تنها اقدامی است که هزینه های امنیتی سنگینی را بر دوش ملل منطقه و خصوصا مردم ترکیه تحمیل کرده است.

با شروع بحران در سوریه دستور العمل جدیدی برای ترکیه نوشته شد و آن عدول از تنش صفر به تنش صد با همسایگان بودبا همین افق بود که تئوری «تنش صفر با همسایگان» از سوی داوود اوغلو از رهبران و موسسین اولیه حزب عدالت و توسعه و وزیر امور خارجه وقت ترکیه مطرح شد اما با شروع بحران در سوریه دستور العمل جدیدی برای ترکیه نوشته شد و آن عدول از تنش صفر به تنش صد با همسایگان بود. با همکاری در پروژه غربی، عبری و عربی علیه سوریه و بعد عراق، ضمن اینکه مزد این همکاری را خصوصا از دولت های متمول خلیج فارس دریافت و از طریق سرقت منابع سوریه و عراق کمبود های مالی خود را جبران می کند، ترکیه امیدوار بود بخش هایی از این دو کشور را نیز ضمیمه خاک خود کند. تجاوز و اشغال بخش هایی از خاک سوریه و عراق در همین چارچوب انجام شده است.

با توجه به بیداری اسلامی در کشورهای عربی که عمدتا با روی کار آمدن جریان اخوان المسلمین در کشورهایی مانند مصر و تونس همراه بود، دولت اخوانی ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان مجددا سودای امپراطوری عثمانی را در سر پروراند و منادی آن شد اما این بار نه با تفکر نژادی پان ترکیسم بلکه امپراطوری مبتنی بر تفکر اخوان المسلمین. دولت فعلی ترکیه تنها دولت اخوان المسلمینی در جهان محسوب می شد و ترکیه امیدوار بود این تجربه هر چند کوتاه بتواند به آن جایگاه رهبری دولت های اخوانی در منطقه را بدهد.

اردوغان به دنبال احیای امپراطوری عثمانی مبتنی بر تفکر اخوان المسلمین بود اما شکست پروژه تروریسم تکفیری در عراق و سوریه، رئیس جمهور ترکیه را مجددا به پروژه پان ترکیسم و قفقاز و آسیای میانه سوق داداما شکست پروژه تروریسم تکفیری در سوریه و عراق و گسترش نفوذ محور مقاومت به رهبری ایران در منطقه، همچنین نگرانی رژیم های عربی خلیج فارس خصوصا عربستان و امارات از قدرت یابی اخوانی ها اجازه نداد تا این سودای اخوانی اردوغان ره بجایی ببرد.

لذا اردوغان مجددا به پروژه پان ترکیسم و قفاز و آسیای میانه بازگشت. جنگ اخیر قره باغ و همکاری ترکیه با آذربایجان موجب شد تا ترکیه این بار با صدای بلندتری منادی محور ترکی شود.

همه این اقدامات ترکیه در حالی انجام می گرفت که اردوغان در داخل با چالش های بسیار جدی روبرو بود. از یک سو برخی از موسسین اولیه حزب عدالت و توسعه از اردوغان و عدالت و توسعه فاصله گرفتند مانند عبدالله گل و بعدها داوود اوغلو، از سوی دیگر گسل های قومی در ترکیه به دلیل تبعیض نژادی و فشارهای شدید امنیتی فعال شد، همچنین میزبانی از تروریست های تکفیری موجب گسترش ناامنی در سطح جامعه شده است حال آنکه شاهد کاهش اقبال جامعه به حزب عدالت و توسعه و شخص اردوغان هم هستیم.

هزینه هایی که طرح های بلند پروازانه اردوغان بر جامعه ترکیه تحمیل کرده است، خارج از توان ترکیه است. اردوغان که نگران فرو افتادن از قله قدرت به دلیل مشکلات داخلی بود، ترکیه را در گستره ای از شمال آفریقا تا قفقاز، یمن، خلیج فارس، افغانستان و مدیترانه درگیر کرد و این موضوعی است که خارج از توان ترکیه بود و نه تنها اردوغان را از مشکلات داخلی نجات نداد بلکه نتیجه ای کاملا معکوس داشته و مشکلات اردوغان و دولت ترکیه را افزایش داده است. ترکیه یکی از بدهکارترین کشورهای جهان است و اقتصاد آن به دلیل انتخاب های اشتباه دولتمردانش فروپاشیده است. حجم گسترده ای از سرمایه ها به دلیل ناامنی اجتماعی و سیاسی از کشور خارج شده است و فعلا این کشور جذابیتی برای سرمایه گذاری های خارجی هم ندارد. سقوط آزاد ارزش لیر در برابر ارزهای خارجی، در سایه بحران کرونا و ناتوانی دولت در مهار آن عملا اقتصاد ترکیه را فروپاشیده است. در واقع رهبری سودا زده اردوغان، ترکیه را بر لبه پرتگاه قرار داده است.

کد خبر 5336440

منبع: مهر

کلیدواژه: رجب طیب اردوغان ترکیه قفقاز پان ترکیسم عراق سوریه اخوان المسلمین امپراطوری عثمانی ایالات متحده امریکا روسیه افغانستان عراق رژیم صهیونیستی سوریه فلسطین لبنان طالبان ترکیه ولادیمیر پوتین انتخابات عراق ایران رجب طیب اردوغان عدالت و توسعه پان ترکیسم دولت ترکیه ترکیه جدید تنش صفر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۰۰۵۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش رژیم صهیونیستی به تصمیم ترکیه برای تعلیق مبادلات تجاری

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، رژیم صهیونیستی به تصمیم ترکیه برای تعلیق مبادلات تجاری دو جانبه با هدف اعلام حمایت از ملت فلسطین و توقف تجاوز به نوار غزه واکنش نشان داد.

وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی اعلام کرد که در حال بررسی اعمال تحریم‌ها علیه ترکیه به دلیل نقض قراردادهای تجاری بین دو طرف است.

این وزارتخانه افزود که تل آویو در اقدامی تلافی‌جویانه تصمیم به کاهش سطح روابط اقتصادی میان ترکیه و تشکیلات خودگردان فلسطین و نوار غزه گرفته است.

این موضع‌گیری رژیم صهیونیستی در حالی است که «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه گفت که کشورش درها را به روی مبادلات تجاری با اسرائیل بسته و تجارت ۹.۵ میلیارد دلاری بین دو طرف دیگر وجود خارجی ندارد.

وی افزود: اسرائیل تاکنون ۴۰ تا ۴۵ هزار فلسطینی را با وحشیگری تمام به قتل رسانده است و منطقی نیست که ما به‌عنوان مسلمان در برابر اتفاقاتی که می‌افتد، دست بسته بمانیم.

اردوغان خاطرنشان کرد که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بی‌رحم است و این بی‌رحمی را علیه کودکان، زنان و سالمندان در غزه نشان داد.

رئیس جمهور ترکیه با بیان اینکه تمام غرب به رهبری آمریکا به نفع اسرائیل کار می‌کند، تصریح کرد: همه این ظرفیت‌ها را بسیج کردند و مردم ضعیف فلسطین را رها کردند تا در برابر بمب‌های اسرائیل جان خود را از دست بدهند، بنابراین ما دیگر تحمل این وضعیت را نداشتیم و ۹.۵ میلیارد دلار حجم تجارت دوجانبه را نادیده گرفتیم و درهای تجارت با اسرائیل را بستیم.

وی افزود: تعلیق مبادلات تجاری با اسرائیل با هدف اجبار این رژیم به آتش‌بس در غزه است. اکنون ما یک هدف داریم: مجبور کردن دولت نتانیاهو که با حمایت غرب از کنترل خارج شده است، به آتش‌بس. این اقدام ترکیه الگویی برای کشورهای دیگر خواهد بود که از وضعیت کنونی ناراحت هستند.

اردوغان همچنین گفت: ما نه به دنبال خصومت و درگیری با هیچ کشوری در منطقه خود هستیم و نه می‌خواهیم شاهد درگیری و خونریزی در هیچ جایی باشیم.

کد خبر 6096000